Kể từ khi đại dịch Covid-19 xâm nhập vào nước ta đầu năm 2020 đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Quân đội đã, đang phát huy vai trò xung kích, là một trong những lực lượng nòng cốt, trên tuyến đầu trong phòng, chống dịch, bảo vệ sức khỏe, tính mạng của nhân dân. Ngay từ rất sớm, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã xác định: “Phòng, chống đại dịch Covid-19 là nhiệm vụ chiến đấu của Quân đội trong thời bình”, với tinh thần “Chống dịch như chống giặc”, “Ở đâu có khó khăn, vất vả, ở đó có bộ đội”. Tinh thần đó đã được cụ thể hóa vào nghị quyết, ban hành trong các chỉ thị, hướng dẫn, công điện chỉ đạo trực tiếp công tác phòng, chống dịch trong toàn quân. Trên cơ sở chức năng: “Đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất”, Quân đội được huy động ngay từ đầu để cùng toàn Đảng và toàn dân phòng, chống dịch. Đây vừa là trách nhiệm, vừa là tình cảm sâu nặng, động lực thôi thúc cán bộ, chiến sĩ Quân đội phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Thượng tướng Vũ Hải Sản phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị trực tuyến triển khai nhiệm vụ, giải pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19. Ảnh: BQP

Để bảo đảm cho Quân đội luôn sẵn sàng chiến đấu cao, hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống và phòng, chống dịch Covid-19 hiệu quả, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng thường xuyên chỉ đạo toàn quân chủ động phòng, chống dịch với tinh thần “đi trước một bước, cao hơn một bước”, ngăn chặn, hạn chế tối đa dịch xâm nhập vào đơn vị; chỉ đạo phối hợp thử nghiệm lâm sàng vaccine Nanocovax, nghiên cứu, sản xuất bộ kit thử và chế tạo thành công robot phục vụ phòng, chống dịch; chuẩn bị tốt doanh trại, cơ sở vật chất, triển khai các phương án phân tuyến cách ly, kịp thời bố trí hàng trăm điểm cách ly tập trung, hỗ trợ các địa phương làm tốt công tác khử khuẩn, khoanh vùng, dập dịch. Các quân khu, Quân chủng Hải quân, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển và các đơn vị phối hợp với Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng tăng cường lực lượng, phương tiện cho các tổ, chốt làm nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, ngăn chặn xuất, nhập cảnh trái phép và phòng, chống dịch trên các tuyến biên giới, trên biển. Kịp thời điều động lực lượng, phương tiện tăng cường cho các địa phương khoanh vùng, dập dịch; đảm bảo lương thực, thực phẩm, hỗ trợ sản phẩm tăng gia của đơn vị cho đồng bào vùng tâm dịch trong đợt bùng phát dịch lần thứ tư ở các tỉnh: Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nghệ An, thành phố Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam, góp phần ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, thực hiện an sinh xã hội, đảm bảo đời sống cho những đối tượng khó khăn do ảnh hưởng của dịch.

Cùng với tích cực tham gia công tác phòng, chống dịch, toàn quân luôn duy trì nghiêm công tác huấn luyện, trực sẵn sàng chiến đấu. Mặc dù dịch Covid-19 diễn biến phức tạp ảnh hưởng trực tiếp đến công tác huấn luyện và thực hiện nhiệm vụ, nhưng cấp ủy, chỉ huy các cấp và cán bộ, chiến sĩ toàn quân luôn đoàn kết, thống nhất, chủ động, sáng tạo, nỗ lực vượt qua khó khăn, triển khai quyết liệt, toàn diện các nhiệm vụ với tinh thần trách nhiệm cao. Các cơ quan, đơn vị làm tốt công tác chuẩn bị về vật chất, thao trường, bãi tập, tập huấn, bồi dưỡng cán bộ các cấp trước khi huấn luyện; xây dựng kế hoạch huấn luyện chặt chẽ, kịp thời điều chỉnh chương trình, kế hoạch huấn luyện cho các đối tượng, phù hợp với diễn biến của dịch, vừa bảo đảm nâng cao chất lượng huấn luyện, vừa không để dịch lây lan vào đơn vị.

Đối với nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, Quân đội luôn chủ động, nhạy bén nắm chắc tình hình, kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước có đối sách xử lý hiệu quả các tình huống, vấn đề chiến lược, không để bị động, bất ngờ. Toàn quân xây dựng các kế hoạch, phương án sẵn sàng chiến đấu sát với tình huống thực tiễn, phù hợp với nhiệm vụ được giao; bảo đảm tốt vũ khí, trang bị kỹ thuật và hậu cần cho nhiệm vụ này; tăng cường tuần tra, canh gác, phòng gian, giữ bí mật, bảo vệ an toàn các mục tiêu. Đồng thời, coi trọng kiểm tra công tác sẵn sàng chiến đấu theo phân cấp, kết hợp chặt chẽ giữa kiểm tra thường xuyên với đột xuất, chú trọng kiểm tra hệ thống văn kiện, kế hoạch, phương án, quân số, vũ khí, trang bị, phương tiện và khả năng xử trí của bộ đội.

Thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục có những diễn biến phức tạp, nổi lên là các thách thức an ninh phi truyền thống; những diễn biến khó lường của dịch Covid-19 và thiên tai, thảm họa môi trường ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện nhiệm vụ của Quân đội, trong đó có nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Các thế lực thù địch tăng cường các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội bằng nhiều thủ đoạn, phương thức ngày càng tinh vi, xảo quyệt, trên mọi lĩnh vực. Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong điều kiện vừa thực hiện tốt công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, vừa tích cực, chủ động phòng, chống dịch Covid-19 và sẵn sàng ứng phó với thiên tai, toàn quân tập trung làm tốt một số nội dung chủ yếu sau:

Một là, quán triệt, giáo dục, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ đối với công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và ứng phó với an ninh phi truyền thống, nhất là phòng, chống dịch Covid-19. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội XI Đảng bộ Quân đội xác định: “xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại; đến năm 2025, cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”¹. Để thực hiện thắng lợi mục tiêu đó, một trong những nội dung quan trọng là phải luôn chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, đảm bảo cho cán bộ, chiến sĩ toàn quân thuần thục các yếu lĩnh, động tác chiến thuật, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong chiến tranh hiện đại. Đây cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng xác định phải tập trung thực hiện tốt trong 6 tháng cuối năm và những năm tiếp theo với quan điểm vừa tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, vừa phòng, chống dịch Covid-19 hiệu quả. Theo đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp và cán bộ, chiến sĩ toàn quân cần xác định rõ động cơ, thái độ, trách nhiệm, xây dựng ý chí quyết tâm, chủ động khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng nói chung, nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu nói riêng. Muốn vậy, các cơ quan, đơn vị phải quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về công tác huấn luyện, trọng tâm là Kết luận số 60-KL/QUTW về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo; Chỉ lệnh công tác quân sự, quốc phòng năm 2021 của Tổng Tham mưu trưởng; chủ trương và nội dung, biện pháp xây dựng Quân đội “tinh, gọn, mạnh”; đồng thời, nắm chắc bản chất, âm mưu, thủ đoạn của đối tượng tác chiến. Trên cơ sở đó, đề ra giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ huấn luyện sát với chức năng, nhiệm vụ, điều kiện của từng cơ quan, đơn vị; tiếp tục đổi mới công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, nâng cao nhận thức, củng cố niềm tin vững chắc vào cách đánh, nghệ thuật quân sự Việt Nam và vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện có, khả năng làm chủ vũ khí, trang bị hiện đại, sẵn sàng đánh thắng các cuộc chiến tranh xâm lược, kể cả đối phương sử dụng vũ khí công nghệ cao.

Hai là, duy trì nghiêm chế độ, nền nếp công tác huấn luyện trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Trong điều kiện dịch Covid-19 còn diễn biễn phức tạp và trên cơ sở kết quả, kinh nghiệm tổ chức huấn luyện trong thời gian qua, toàn quân tiếp tục nghiên cứu, nhân rộng những cách làm hiệu quả để tổ chức huấn luyện phù hợp điều kiện thực tiễn và sẵn sàng ứng phó kịp thời, hiệu quả với các tình huống an ninh phi truyền thống. Duy trì nghiêm chế độ huấn luyện, bảo đảm đúng, đủ nội dung, chương trình, thời gian đã xác định, đảm bảo trong bất luận điều kiện, hoàn cảnh nào, chất lượng huấn luyện của toàn quân vẫn phải được nâng lên, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Để làm được điều đó, các cơ quan, đơn vị, nhà trường tiếp tục đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp huấn luyện; tăng cường huấn luyện thực hành, huấn luyện đêm, huấn luyện cơ động, huấn luyện theo tình huống nâng cao; coi trọng huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật mới, hiện đại; tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá kết quả huấn luyện nghiêm túc và thực chất, kịp thời tổ chức rút kinh nghiệm, khắc phục dứt điểm những khâu yếu, mặt yếu trong công tác huấn luyện. Các học viện, nhà trường Quân đội tiếp tục điều chỉnh nội dung, hình thức, phương pháp dạy - học phù hợp với tình hình dịch Covid-19. Đối với lực lượng dân quân tự vệ, tiếp tục triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng huấn luyện, hoạt động, thực hiện nhiệm vụ, bảo đảm phù hợp gắn với công tác phòng, chống dịch và phải xác định đây là lực lượng rất quan trọng, góp phần hỗ trợ cấp ủy, chính quyền và các lực lượng trong việc giảm tải số ca bệnh tại cộng đồng ngay từ cơ sở; tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ bảo đảm nghiêm túc, sát tình huống chiến đấu và có hiệu quả thiết thực trong bối cảnh đại dịch.

Ba là, kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu; sẵn sàng mọi tiềm lực ứng phó hiệu quả với đại dịch Covid-19 ở cấp độ cao hơn và các tình huống thiên tai. Các cơ quan tham mưu chiến lược tăng cường nghiên cứu, chủ động nắm chắc tình hình, nhất là sự thay đổi, phát triển về lực lượng, phương thức hoạt động, âm mưu, thủ đoạn của đối tượng tác chiến và các thế lực thù địch, kịp thời tham mưu, đề xuất biện pháp xử lý có hiệu quả các tình huống về quân sự, quốc phòng, tuyệt đối không để bị động, bất ngờ. Chủ động dự báo tình hình cả an ninh truyền thống và phi truyền thống để kịp thời điều chỉnh, bổ sung kế hoạch, quyết tâm chiến đấu, phương án tác chiến một cách cụ thể, khoa học, phù hợp, sát thực tế. Quá trình huấn luyện gắn với luyện tập nâng cao trình độ, khả năng hiệp đồng tác chiến; duy trì nghiêm chế độ trực chỉ huy, trực ban, trực chiến, tuần tra, canh gác, nắm chắc tình hình địa bàn và tình hình liên quan đến nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị. Trong đó, cần chú trọng xây dựng tưởng định, kế hoạch sát tình huống và thực tế chiến đấu, tổ chức diễn tập nhằm đánh giá, kiểm nghiệm kết quả huấn luyện, đề ra các biện pháp phát huy ưu điểm, hạn chế khuyết điểm, tiếp tục huấn luyện cho bộ đội đạt trình độ thuần thục, vững chắc cả về kỹ thuật và chiến thuật. Tăng cường huấn luyện bổ sung các nội dung ứng phó với những thách thức an ninh phi truyền thống, nhất là biến thể mới của virus SARS-CoV-2, thảm họa môi trường, thiên tai, v.v. Đồng thời, chuẩn bị các yếu tố cần thiết cả về con người và cơ sở vật chất, phương tiện, hậu cần, kỹ thuật, sẵn sàng tham gia trên tuyến đầu giúp dân phòng, chống dịch bệnh, khắc phục hậu quả thiên tai.

Bốn là, bảo đảm chu đáo về mọi mặt cho thực hiện “nhiệm vụ kép”. Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai đồng bộ các biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác bảo đảm hậu cần theo hướng nhanh, gọn, kịp thời, đầy đủ, đúng quy định, chú trọng ưu tiên những đơn vị làm nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ các mục tiêu trọng yếu, làm nhiệm vụ đột xuất; tập trung bảo đảm tốt về mọi mặt cho công tác phòng, chống dịch; chăm lo sức khỏe bộ đội để huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, ứng phó an ninh phi truyền thống. Bảo đảm tốt công tác kỹ thuật cho các nhiệm vụ, tập trung nghiên cứu, cải tiến vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện có với quản lý, khai thác hiệu quả vũ khí, trang bị kỹ thuật mới, hiện đại; tiếp tục tổ chức thực hiện Cuộc vận động “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông”.

Năm là, tiếp tục duy trì nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19. Hiện nay, làn sóng thứ tư đại dịch Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp, trong khi tỷ lệ tiêm chủng vaccine phòng ngừa Covid-19 chưa bảo đảm miễn dịch cộng đồng thì các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Ban Chỉ đạo quốc gia, Bộ Quốc phòng về công tác phòng, chống dịch Covid-19 cũng như các quy định, hướng dẫn của Bộ y tế. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Quân đội cũng phải thể hiện là lực lượng xung kích, đi đầu trong phòng, chống dịch. Theo đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp cần tăng cường giáo dục, tuyên truyền cho cán bộ, chiến sĩ tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, nhưng cũng không hoang mang trước dịch bệnh, chấp hành nghiêm các quy định phòng, chống dịch. Các đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương nơi đóng quân, nếu phát hiện dấu hiệu của dịch trên địa bàn cần nhanh chóng kích hoạt hệ thống phòng, chống dịch ở mức phù hợp, triển khai đầy đủ, quyết liệt các biện pháp; tổ chức truy vết thần tốc để cách ly, xét nghiệm ngay các trường hợp có liên quan các ca dương tính, thực hiện quyết liệt các biện pháp ngăn chặn, không để dịch lây lan vào đơn vị; đồng thời, chủ động phương án thiết lập khu cách ly trong đơn vị. Định kỳ, các cơ quan, đơn vị tổ chức xét nghiệm sàng lọc để phát hiện sớm ca bệnh bằng test nhanh kháng nguyên hoặc RT-PCR cho đối tượng có nguy cơ cao, những người có triệu chứng, nhất là số cán bộ, chiến sĩ thường xuyên phải làm nhiệm vụ ở ngoài doanh trại hoặc (bắt buộc) phải tiếp xúc với người khác. Cấp ủy, chỉ huy các đơn vị phải chủ động nắm chắc tình hình dịch trên địa bàn, căn cứ mức độ nguy cơ để xây dựng các kịch bản, phương án phòng, chống dịch của cơ quan, đơn vị phù hợp.

Bộ đội Biên phòng chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương và lực lượng có liên quan tiếp tục làm tốt công tác kiểm soát biên giới, ngăn chặn các hoạt động xâm nhập trái phép, chặn dịch từ nước ngoài vào Việt Nam. Cục Quân y tiếp tục rà soát, bổ sung các trang bị, phương tiện phòng, chống dịch, sẵn sàng ứng phó dịch ở cấp độ cao nhất – phạm vi cả nước. Các cơ quan, đơn vị thực hiện tốt phương châm “4 tại chỗ”, chủ động mua sắm vật tư, phương tiện để nâng cao năng lực, hiệu quả phòng, chống dịch. Các khu cách ly tập trung do Quân đội quản lý thực hiện tốt nhiệm vụ phục vụ người dân, bảo đảm sức khỏe, an ninh, an toàn; tổ chức tốt các biện pháp phòng, chống lây nhiễm chéo.

Nhiệm vụ trọng tâm của Quân đội trong thời gian tới vẫn là duy trì, giữ vững chất lượng công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ an toàn các mục tiêu được giao, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống. Đồng thời, nỗ lực khắc phục khó khăn, quyết tâm khẳng định vai trò là một trong những lực lượng nòng cốt, chỗ dựa vững chắc cho cấp ủy, chính quyền và nhân dân các địa phương trong “cuộc chiến” với đại dịch nguy hiểm này.

Thượng tướng VŨ HẢI SẢN, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng
__________________

1 - ĐCSVN – Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập I, Nxb CTQGST, H. 2021, tr. 158.