Xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc là chủ trương chiến lược của Đảng và Nhà nước ta; là cơ sở, động lực để phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời, phát huy được sức mạnh tổng hợp của từng địa phương, từng vùng miền và cả nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trong đó, hậu cần khu vực phòng thủ giữ vai trò quan trọng, bảo đảm huy động mọi nguồn lực của xã hội để xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ngày càng vững chắc.

Trên cơ sở tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết 02-NQ/TW của Bộ Chính trị về khu vực phòng thủ, ngày 22-9-2008, Bộ Chính trị (khóa X) đã ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW về tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới. Qua mười năm thực hiện Nghị quyết, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành Trung ương và cấp ủy, chính quyền địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ, nghiêm túc, với những giải pháp thiết thực và đạt nhiều kết quả quan trọng trên tất cả các lĩnh vực, nhất là công tác hậu cần khu vực phòng thủ, góp phần củng cố tiềm lực quốc phòng, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Một số kết quả nổi bật là:

Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về xây dựng và hoạt động khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố, trong đó có công tác hậu cần khu vực phòng thủ. Trên cơ sở đó, các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương đã cụ thể hoá các nội dung xây dựng, hoạt động hậu cần khu vực phòng thủ thành các chủ trương, biện pháp trong nghị quyết lãnh đạo, kế hoạch, chương trình công tác, chỉ lệnh, chỉ thị, hướng dẫn hằng năm của cấp ủy, chỉ huy các cấp; thành lập ban chỉ đạo, hội đồng cung cấp khu vực phòng thủ và thường xuyên kiện toàn, duy trì hoạt động hiệu quả. Hội đồng cung cấp khu vực phòng thủ các cấp đã tích cực, chủ động tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chính quyền địa phương ban hành nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng và hoạt động hậu cần khu vực phòng thủ; xây dựng các quy chế, kế hoạch, chương trình hành động, đề án để triển khai thực hiện cụ thể, phù hợp với đặc điểm của từng địa phương.

Trong xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần, các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương đã chú trọng xây dựng, củng cố các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức quần chúng; nâng cao năng lực lãnh đạo, điều hành của đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là ở cơ sở; đồng thời, tham mưu, đề xuất với Hội đồng Giáo dục quốc phòng, an ninh Trung ương và các địa phương, triển khai thực hiện tốt công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho các đối tượng theo quy định, tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức của đội ngũ cán bộ các cấp và toàn dân đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các cơ quan, đơn vị toàn quân đã làm tốt công tác giáo dục, quán triệt, nâng cao bản lĩnh chính trị, tinh thần cho bộ đội; đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, phong trào Thi đua Quyết thắng và Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ". Đồng thời thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo của Đảng, Nhà nước; tích cực, chủ động tham gia các phong trào, cuộc vận động và chương trình mục tiêu quốc gia..., góp phần xây dựng tổ chức đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn đóng quân trong sạch, vững mạnh, địa bàn an toàn.

Đối với việc xây dựng tiềm lực kinh tế, khoa học công nghệ, các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương đã tập trung mọi nguồn lực, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội; kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế - xã hội với quốc phòng, an ninh và quốc phòng, an ninh với kinh tế - xã hội, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố ngày càng vững chắc; quan tâm, chú trọng đầu tư cơ sở, vật chất cho nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc. Triển khai thực hiện tốt chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kết cấu hạ tầng phù hợp với tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương, từng vùng kinh tế. Thực hiện nhiều giải pháp lồng ghép giữa các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn với nhiệm vụ xây dựng, hoạt động khu vực phòng thủ của địa phương, nâng cao tiềm lực kinh tế khu vực phòng thủ. Tăng cường phối họp quản lý chặt chẽ tài nguyên đất đai theo quy hoạch, kế hoạch và pháp luật, bảo đảm sử dụng đất đúng mục đích, tiết kiệm, hiệu quả.

Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã tham mưu với Đảng, Nhà nước về quy hoạch bố trí dân cư gắn với phát triển kinh tế - xã hội vùng, miền, nhất là trên tuyến biên giới, biển, đảo; triển khai thực hiện tốt Chương trình "Biển Đông - hải đảo", Nghị định 67 của Chính phủ, tạo sinh kế bền vững cho các chủ tàu, chủ rừng, các hộ dân được giao quản lý, bảo vệ rừng, v.v. Thực hiện tốt việc quy hoạch các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, bảo đảm kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế - xã hội với củng cố quốc phòng, an ninh; chủ động phối hợp với Bộ Y tế tiến hành quy hoạch, xây dựng mạng lưới y tế, bao gồm cả quân và dân y, từ tuyến Trung ương đến cơ sở ngày càng vững mạnh; đầu tư, ứng dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán, điều trị, chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Trong xây dựng tiềm lực thế trận hậu cần quân sự, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo cơ quan quân sự địa phương các cấp tập trung xây dựng hậu cần lực lượng vũ trang khu vực phòng thủ vững mạnh, xây dựng đầy đủ hệ thống văn kiện hậu cần tác chiến khu vực phòng thủ ở các cấp và thường xuyên điều chỉnh, bổ sung phù hợp với phát triển tình hình và nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị. Tổ chức tốt việc huấn luyện hậu cần cho các đối tượng theo phương châm "cơ bản - thiết thực - vững chắc"; chú trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu; kết hợp huấn luyện hậu cần với huấn luyện quân sự, kỹ thuật, giáo dục chính trị; phù hợp với tổ chức biên chế, trang bị kỹ thuật hiện có và kinh nghiệm, truyền thống của ngành Hậu cần. Tập trung xây dựng thế trận hậu cần quân sự ngày càng liên hoàn, vững chắc, cùng với thế trận của các ngành kinh tế - xã hội địa phương, hậu cần các đơn vị Quân đội, Công an trên địa bàn, góp phần cung cấp đầy đủ, kịp thời hậu cần cho lực lượng vũ trang khu vực phòng thủ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thời bình, kịp thời bảo đảm cho các tình huống thiên tai, thảm họa và nhu cầu năm đầu chiến tranh.

Trong những năm tới, bên cạnh thuận lợi là cơ bản, đất nước ta cũng gặp nhiều khó khăn, thách thức trong thực hiện phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các thế lực thù địch, phản động tăng cường các hoạt động chống phá ta về chính trị, kinh tế, tư tưởng, văn hóa; thực hiện "diễn biến hòa bình", thúc đẩy "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, "phi chính trị hóa" Quân đội, v.v. Tình hình biến đổi khí hậu, môi trường diễn biến phức tạp, thiên tai, dịch bệnh khó lường. Ngân sách bảo đảm cho nhiệm vụ quốc phòng, trong đó có hậu cần khu vực phòng thủ gặp nhiều khó khăn. Tình hình trên đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta phải tăng cường đoàn kết, tập trung xây dựng các tỉnh, thành phố thành khu vực phòng thủ vững chắc, tạo nên tảng để tăng cường quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; trong đó, việc bảo đảm hậu cần trong khu vực phòng thủ cần chú trọng thực hiện tốt một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về xây dựng hậu cần khu vực phòng thủ.

Các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương cần tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện tốt Nghị quyêt Đại hội XII của Đảng, Nghị quyêt Trung ương 8 (khóa XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; Nghị quyết 28-NQ/TW ngày 22-9-2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới; Nghị  định 152/2007/NĐ-CP, ngày 10-10-2007 và Nghị định 02-2016/NĐ-CP, ngày 05-01-2016 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung Nghị định 152/2007/NĐ-CP; Chỉ thị 12/2008/CT-TT, ngày 26-3-2008 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng kế hoạch bảo đảm nhu cầu quốc phòng năm đầu chiến tranh. Tích cực nghiên cứu, tham mưu, đề xuất, ban hành đồng bộ các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế chính sách liên quan đến xây dựng, hoạt động hậu cần khu vực phòng thủ để chỉ đạo, thực hiện thống nhất, hiệu quả.

Hai là, tập trung xây dựng tiềm lực chỉnh trị, tinh thần khu vực phòng thủ vững mạnh, xây dựng thế trận lòng dân ngày càng vững chắc.

Bộ Quốc phòng và các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng và củng cố các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức quần chúng, nâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy, điều hành của cán bộ các cấp, nhất là ở cơ sở, thực hiện có hiệu quả các chính sách xã hội, dân tộc, tôn giáo, giải quyết tốt những vấn đề xã hội bức xúc. Tích cực tham gia giúp đỡ nhân dân phát triến kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, thực hiện tốt chính sách hậu phương Quân đội, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, xây dựng, củng cố lòng tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước, góp phần xây dựng "thế trận lòng dân" ngày càng vững chắc. Tích cực, chủ động tham gia phong trào: "Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới", "Ngày vì người nghèo", "Đền ơn, đáp nghĩa", "Quân đội chung tay vì sức khỏe cộng đồng", chương trình "Quân dân y kết hợp", xây nhà Tình nghĩa, nhà Đồng đội, nhà Đại đoàn kết,... các chính sách dân tộc, tôn giáo của Đảng, Nhà nước và Quy chế Dân chủ ở cơ sở, góp phần xây dựng Đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội địa phương địa bàn đóng quân trong sạch, vững mạnh, địa bàn an toàn, nhất là tuyến biên giới, hải đảo, ở các địa phương còn nhiều khó khăn.

Ba là, tập trung xây dựng tiềm lực kinh tế khu vực phòng thủ ngày càng vững mạnh.

Các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương quan tâm chỉ đạo, triển khai thực hiện tốt các quy hoạch, kế hoạch, chương trình, đề án, dự án phát triển kinh tế - xã hội, gắn với tăng cường, củng cố, nâng cao sức mạnh quốc phòng, an y ninh; kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế trên phạm vì cả nước, vùng chiến lược, địa phương, chú trọng vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ. Tích cực chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng trưởng bền vững, gắn với bảo vệ môi trường, phòng chống và thích nghi với biến đổi khí hậu...; duy trì tốc độ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, xây dựng tiềm lực kinh tế vững mạnh, tăng cường tiềm lực hậu cần quân sự, quốc phòng, an ninh. Cùng với phát triển, tăng trưởng kinh tế, cần tăng cường dự trữ các mặt hàng chiến lược, góp phần tăng tiềm lực kinh tế, chủ động điều hành kinh tế vĩ mô, sẵn sàng xử trí kịp thời các tình huống quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc.

Bốn là, xây dựng tiềm lực hậu cần quân sự vững mạnh, thế trận hậu cần quân sự khu vực phòng thủ vững chắc.

Các cơ quan, đơn vị toàn quân cần tập trung phối hợp làm tốt công tác huấn luyện hậu cần quân sự khu vực phòng thủ cho các đối tượng; coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát nhiệm vụ, yêu cầu công tác bảo đảm hậu cần, đối tượng tác chiến, địa bàn hoạt động của từng đơn vị, thực tế chiến đấu. Các quân khu, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đổi mới tổ chức, chỉ đạo diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố theo kế hoạch hằng năm; phát huy tốt tính chủ động của các lực lượng trong triển khai thực hiện nhiệm vụ.

Năm là, thực hiện tốt việc tổng kết thực tiễn, nghiên cứu phát triển lý luận về xây dựng hậu cần khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững chắc, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng thời kỳ mới.

Nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố được hình thành, phát triển từ trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc. Trải qua các cuộc kháng chiến, nhất là hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và chiến tranh bảo vệ biên giới, chúng ta đã tổng kết, đúc rút được kho tàng lý luận và kinh nghiệm thực tiễn phong phú về sự nghiệp giữ nước và Nghệ thuật Quân sự đặc sắc Việt Nam. Vì vậy, các cơ quan, đơn vị, học viện, nhà trường, viện nghiên cứu trong Quân đội cần tích cực, chủ động phối họp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành liên quan, thực hiện tốt việc nghiên cứu thực tiễn, tổng kết lý luận để tham mưu với Đảng, Nhà nước ban hành các chính sách về quốc phòng, về hậu cần khu vực phòng thủ, bảo đảm phù hợp với thực tiễn. Hệ thống lý luận về xây dựng tỉnh, thành phố thành khu vực phòng thủ vững chắc, trong đó có kinh nghiệm về xây dựng hậu cần khu vực phòng thủ cần được phổ biến, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp, làm cơ sở định hướng cho quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân vững mạnh gắn với khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững chắc là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng, cấp thiết, có tính chất chiến lược, lâu dài, đòi hỏi phải có sự nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong quá trình tổ chức thực hiện. Với truyền thống kiên cường, bất khuất của dân tộc ta, sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, nhiệm vụ xây dựng tỉnh, thành phố thành khu vực phòng thủ vững chắc sẽ giành được những thành tựu to lớn, tạo tiền đề căn bản để chúng ta bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thượng tướng TRẦN ĐƠN, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng