Tổng cục Kỹ thuật được thành lập ngày 10-9-1974, theo Nghị định 211/CP của Thủ tướng Chính phủ. Đây là sự kiện quan trọng đánh dấu sự phát triển của Quân đội ta. Bởi từ đó có một cơ quan chuyên ngành để thống nhất việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác kỹ thuật trong toàn quân. Trải qua 40 năm xây dựng, trưởng thành, Tổng cục Kỹ thuật luôn hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao; cán bộ, chiến sĩ trong Ngành luôn nỗ lực phấn đấu xây dựng nên truyền thống "Chủ động, sáng tạo, tự lực tự cường", góp phần quan trọng vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trung tướng Nguyễn Châu Thanh - Chủ nhiệm Tổng Cục Kỹ thuật kiểm tra Kho Kỹ thuật của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lai Châu. (Nguồn: qdnd.vn)

Phát huy truyền thống đó, những năm gần đây, ngành Kỹ thuật quân đội, trước hết là Tổng cục Kỹ thuật đã quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của trên, bám sát nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, chủ động tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng (BQP) và cấp ủy, chỉ huy các cấp đề ra nhiều chủ trương, giải pháp, nhằm đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kỹ thuật (CTKT), đáp ứng nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), xây dựng lực lượng vũ trang trong tình hình mới. Nổi bật là, Ngành đã tham mưu, đề xuất với Quân ủy Trung ương, BQP xây dựng và ban hành Nghị quyết 382-NQ/ĐUQSTW về lãnh đạo CTKT trong tình hình mới, nhiều chủ trương, giải pháp chiến lược về CTKT, nhất là về công tác bảo đảm trang bị, bảo đảm kỹ thuật (BĐKT), xây dựng ngành Kỹ thuật chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại,... tạo chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện trong CTKT.

Trước yêu cầu ngày càng cao của CTKT, Ngành đã tích cực đổi mới, củng cố, kiện toàn hệ thống tổ chức ngành Kỹ thuật trong toàn quân; đổi mới phương thức BĐKT, thực hiện đồng bộ, quyết liệt các biện pháp. Nhờ đó, chất lượng công tác được nâng lên, hoạt động của Ngành và CTKT ngày càng đi vào nền nếp chính quy. Hệ thống kho tàng, trạm, xưởng, nhà máy, xí nghiệp sửa chữa trong toàn quân được củng cố, nâng cấp và từng bước hiện đại hóa, bước đầu tạo được sự gắn kết giữa sản xuất với sửa chữa, vừa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thời bình vừa sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ trong thời chiến. Công tác nghiên cứu khoa học, phát triển lý luận Ngành và công tác đào tạo đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật (CB,NVKT) đạt được kết quả tích cực,... Đặc biệt, việc bảo đảm đồng bộ, nâng cấp, cải tiến vũ khí, trang bị kỹ thuật (VKTBKT) và thực hiện yêu cầu làm chủ công nghệ bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa, sản xuất vật tư kỹ thuật (VTKT) phục vụ BĐKT cho VKTBKT, nhất là các loại thuộc thế hệ mới có chuyển biến đáng kể. Toàn quân luôn duy trì tốt hệ số trang bị, hệ số kỹ thuật của VKTBKT; bảo đảm kịp thời VKTBKT, đủ số lượng, đúng chủng loại, đồng bộ, chất lượng tốt cho nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ và nhiệm vụ đột xuất, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng SSCĐ, sức mạnh chiến đấu của Quân đội, v.v.

Trong thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực vẫn tiềm ẩn những biến động phức tạp, khó lường. Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh chống phá cách mạng nước ta bằng hoạt động “diễn biến hòa bình”. Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Quân đội có những phát triển mới. Đặc biệt là, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, Quân đội đang từng bước hiện đại hóa, có một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. Theo đó, nhiều loại VKTBKT thế hệ mới, hiện đại sẽ được đưa vào trang bị, sử dụng. Tuy nhiên, chúng ta vẫn tiếp tục quản lý, sử dụng số lượng lớn VKTBKT đa dạng về chủng loại, đã qua nhiều năm sử dụng, hiện đang xuống cấp, thiếu đồng bộ,... Tình hình đó đặt ra cho ngành Kỹ thuật không ít khó khăn, thách thức. Vì vậy, để hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, ngành Kỹ thuật cần tập trung thực hiện tốt những nội dung chủ yếu sau:

Một là, nâng cao năng lực nghiên cứu, đề xuất, chủ động tham mưu cho Quân ủy Trung ương, BQP và cấp ủy, chỉ huy các đơn vị lãnh đạo, chỉ đạo CTKT. Ngành Kỹ thuật Quân đội, trước hết là Tổng cục Kỹ thuật cần tiếp tục quán triệt, nắm vững các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương, BQP, nhất là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Trên cơ sở đó, chủ động nghiên cứu, đánh giá đúng tình hình, tham mưu cho Quân ủy Trung ương, BQP về CTKT đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Trong đó, trọng tâm là tham gia điều chỉnh quy hoạch trang bị; tham mưu mua sắm, sản xuất, cải tiến, hiện đại hóa VKTBKT và quy hoạch tổ chức lực lượng ngành Kỹ thuật; nhất là các chuyên ngành tiến thẳng lên hiện đại. Cơ quan kỹ thuật các cấp cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, bám sát quy hoạch trang bị, yêu cầu nhiệm vụ và khả năng ngân sách, nâng cao chất lượng làm tham mưu, đáp ứng yêu cầu CTKT trước mắt và lâu dài. Việc mua sắm VKTBKT phải thiết thực, phù hợp yêu cầu nhiệm vụ, đảm bảo đồng bộ cả về trang bị chính, trang bị bổ trợ, trang bị bảo đảm và xem xét đến khả năng BĐKT. Ngành tiếp tục rà soát lại VKTBKT đã sử dụng lâu năm để tham mưu xây dựng các chương trình cải tiến, tăng hạn, đồng bộ và loại khỏi biên chế các loại quá hạn sử dụng, không còn nguồn VTKT thay thế. Cơ quan kỹ thuật các cấp tiếp tục tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy đơn vị xây dựng các quy chế, quy định về CTKT; coi trọng kiện toàn lực lượng kỹ thuật, phù hợp với quy hoạch tổ chức lực lượng của đơn vị. Đặc biệt là, bổ sung các chỉ tiêu, nội dung, biện pháp tổ chức thực hiện tốt hơn nữa Nghị quyết 382-NQ/ĐUQSTW, nâng cao chất lượng CTKT từ đơn vị cơ sở.

Hai là, tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ BĐKT. Đây là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của ngành Kỹ thuật. Theo đó, tập trung bảo đảm đầy đủ, kịp thời, đồng bộ VKTBKT cho các đơn vị trong toàn quân, trọng tâm là các đơn vị bảo vệ vùng trời, biên giới, biển, đảo, các đơn vị làm nhiệm vụ SSCĐ. Trong đó, chú trọng nâng cao chất lượng sửa chữa tại đơn vị; kết hợp chặt chẽ giữa sửa chữa tại chỗ với sửa chữa cơ động; ưu tiên BĐKT cho các đơn vị làm nhiệm vụ SSCĐ, huấn luyện, cứu hộ cứu nạn, chống khủng bố,... Tổng cục chỉ đạo các chuyên ngành tổ chức đồng bộ VKTBKT cho các đơn vị theo đúng thứ tự ưu tiên; trong đó, chú trọng duy trì đồng bộ VKTBKT thế hệ mới, bảo đảm sự vững chắc cho các sư đoàn bộ binh đủ quân và những đơn vị kỹ thuật đã thực hiện đồng bộ xong trong những năm trước. Mặt khác, các ngành cần chú trọng tổ chức khôi phục tình trạng kỹ thuật, tình trạng đồng bộ trước khi đưa vào niêm cất đối với số VKTBKT thuộc diện quy hoạch sử dụng lâu dài.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác BĐKT, cơ quan kỹ thuật các cấp cần chỉ đạo khắc phục kịp thời các hư hỏng nhẹ tại đơn vị; nhất là đối với VKTBKT thế hệ mới để hạn chế phát sinh hư hỏng hệ thống. Các chuyên ngành cần thực hiện tốt việc phân cấp sửa chữa để vừa bảo đảm kịp thời cho các nhiệm vụ, vừa phát huy được năng lực các xưởng khu vực; ưu tiên sửa chữa tại nhà máy, xí nghiệp các loại VKTBKT thế hệ mới có hàm lượng công nghệ cao, các trang bị hoạt động thường xuyên trong môi trường khắc nghiệt. Thời gian tới, các cấp cần tập trung củng cố, nâng cấp các cơ sở kỹ thuật; điều chỉnh quy hoạch kho tàng kỹ thuật toàn quân và quy hoạch hệ thống sửa chữa VKTBKT ở ba cấp, phù hợp với thế bố trí chiến lược mới. Trong đó, nâng cao năng lực bảo đảm của hệ thống kho kỹ thuật; đẩy mạnh thực hiện các dự án đầu tư chiều sâu cho các nhà máy, xí nghiệp sửa chữa quốc phòng để nâng cao năng lực sửa chữa VKTBKT và sản xuất VTKT; từng bước cải tiến, nâng cấp trạm sửa chữa cấp chiến dịch, chiến thuật để tăng khả năng sửa chữa cơ động. Mặt khác, cần nghiên cứu thống nhất cơ chế và mở rộng mối quan hệ phối hợp, hiệp đồng với các cơ sở ngoài Quân đội để sửa chữa, khai thác những loại trang thiết bị có hàm lượng công nghệ cao hoặc trên các địa bàn khó khăn, phức tạp.

Các chuyên ngành chủ động tạo nguồn VTKT, nhất là loại quý hiếm phục vụ cho công tác BĐKT trước mắt và một phần dự trữ lâu dài; tổ chức điều chuyển để sử dụng có hiệu quả số VTKT còn đang tồn kho. Các nhà máy, xí nghiệp đẩy mạnh sản xuất phụ tùng, VTKT; triển khai thực hiện tốt Chương trình sản xuất VTKT cho VKTBKT theo kế hoạch, phấn đấu đạt được mục tiêu sản xuất trên 50% VTKT chuyên dùng. Tổng cục tăng cường kiểm tra công tác áp dụng tiêu chuẩn tiên tiến để kiểm định, giám sát chất lượng VKTBKT và VTKT. Trong quá trình thực hiện, các đơn vị cần quán triệt sâu sắc quan điểm tự lực tự cường và thực hiện kết hợp chặt chẽ quốc phòng với kinh tế, kinh tế với quốc phòng trong hoạt động CTKT.

Ba là, đẩy mạnh chấn chỉnh, kiện toàn tổ chức, nâng cao năng lực thực hiện nhiệm vụ của đội ngũ CB,NVKT. Đây là vấn đề vừa cấp thiết trước mắt, vừa cơ bản lâu dài đối với ngành Kỹ thuật. Để đáp ứng sự phát triển của nhiệm vụ, cơ quan kỹ thuật các cấp tiếp tục nghiên cứu, tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy đơn vị kiện toàn tổ chức, biên chế của Ngành theo hướng "tinh, gọn, mạnh, thống nhất", xây dựng cơ quan kỹ thuật, cơ sở kỹ thuật vững mạnh toàn diện; trong đó, chú trọng kiện toàn tổ chức biên chế ngành Kỹ thuật của các lực lượng được xác định tiến thẳng lên hiện đại. Trên cơ sở đánh giá đúng thực trạng đội ngũ CB,NVKT, các đơn vị chủ động làm tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bố trí sử dụng, xây dựng đội ngũ CB,NVKT có cơ cấu hợp lý, đủ số lượng, có chất lượng cao. Trước mắt, các cơ quan chức năng nghiên cứu, hoàn thiện đề án “Xây dựng và phát triển đội ngũ nhân viên kỹ thuật quân sự trong tình hình mới”; trong đó, chú trọng đến việc gắn kết giữa hệ thống đào tạo trong quân đội với các trường ngoài quân đội, sử dụng hiệu quả, lâu dài đội ngũ CB,NVKT. Các nhà trường, học viện, các trung tâm huấn luyện cần tích cực đổi mới nội dung, chương trình đào tạo sát với yêu cầu khai thác VKTBKT mới. Trong 5 năm tới, phấn đấu đào tạo đủ đội ngũ CB,NVKT làm chủ được các loại VKTBKT công nghệ cao đã và sẽ đưa vào trang bị cho Quân đội. Để thực hiện tốt vấn đề này, các đơn vị cần chú ý gắn quy hoạch, đào tạo, bố trí sử dụng đội ngũ CB,NVKT với lộ trình từng bước hiện đại hóa Quân đội; thực hiện đa dạng các hình thức đào tạo, bồi dưỡng, chú trọng khuyến khích CB,NVKT tự học để nâng cao trình độ. Toàn quân duy trì nghiêm nền nếp huấn luyện kỹ thuật hằng năm, kết hợp chặt chẽ huấn luyện toàn diện với chuyên sâu; chú trọng huấn luyện chuyển giao công nghệ, BĐKT cho VKTBKT thế hệ mới; tiếp tục đẩy mạnh đổi mới nội dung, hình thức tập huấn, huấn luyện kỹ thuật theo tinh thần Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương và Nghị quyết chuyên đề về công tác huấn luyện của Đảng ủy Tổng cục Kỹ thuật. Tổng cục sẽ nghiên cứu báo cáo BQP ban hành một số chế độ, chính sách ưu đãi đối với đội ngũ CB,NVKT, nhằm giữ gìn và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ Quân đội lâu dài.

Cùng với đó, ngành Kỹ thuật cần tiếp tục thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng, xây dựng tổ chức đảng ở cơ quan, đơn vị kỹ thuật thực sự trong sạch vững mạnh. Đồng thời, gắn việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4. Các chi bộ, đảng bộ thuộc cơ quan, đơn vị kỹ thuật trong toàn quân cần chủ động làm tốt công tác chuẩn bị cho đại hội đảng các cấp, tạo cơ sở để tiếp tục xây dựng Ngành vững mạnh toàn diện.

Bốn là, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật vào thực tiễn hoạt động của các ngành. Đây là giải pháp quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả bảo đảm trang bị, BĐKT. Vì vậy, cơ quan kỹ thuật các cấp, nhất là các trung tâm, viện nghiên cứu thuộc Tổng cục Kỹ thuật cần tích cực nghiên cứu ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ vào giải quyết những vấn đề cụ thể mà thực tiễn ở các đơn vị đang đặt ra; tăng cường đầu tư nghiên cứu, cải tiến VKTBKT thế hệ cũ còn trong quy hoạch sử dụng. Tổng cục tiếp tục phối hợp với Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng và các cơ quan chức năng, đẩy mạnh thực hiện các dự án, kế hoạch sản xuất loạt "0" của một số sản phẩm, đáp ứng nhu cầu cấp bách của CTKT, v.v.

Mặt khác, Ngành tập trung hoàn chỉnh các đề tài khoa học đã và đang nghiên cứu về xây dựng tổ chức ngành Kỹ thuật quân đội phù hợp với tình hình mới; đổi mới tổ chức hệ thống đào tạo, nội dung, chương trình và hệ thống giáo trình, tài liệu huấn luyện, phương pháp đào tạo, huấn luyện cho đội ngũ CB,NVKT sát với thực tiễn chiến tranh bảo vệ Tổ quốc; nghiên cứu phương thức huy động, tiếp nhận, huấn luyện lực lượng dự bị động viên kỹ thuật và động viên công nghiêp, nghiên cứu xây dựng thế trận kỹ thuật trong khu vực phòng thủ,... Cùng với đó, các đơn vị cần tăng cường tổ chức phong trào thi đua phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật; hướng vào nâng cao hiệu quả khai thác, sử dụng, bảo quản, giữ gìn VKTBKT ở đơn vị.

Phát huy truyền thống “chủ động, sáng tạo, tự lực tự cường”, ngành  Kỹ thuật quân đội tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Quản lý, khai thác VKTBKT tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông” bằng nhiều hình thức phong phú, gắn với thực hiện tốt Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” và các phong trào thi đua khác,... góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả CTKT, thiết thực lập thành tích kỷ niệm 40 năm Ngày truyền thống Tổng cục và 70 năm thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam.

Trung tướng NGUYỄN CHÂU THANH, Chủ nhiệm Tổng cục Kỹ thuật