Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân cùng Ðoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam vừa kết thúc tốt đẹp chuyến tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 30 và các hội nghị liên quan tại thủ đô Ma-ni-la, Phi-li-pin. Nhân dịp này, đồng chí Nguyễn Quốc Dũng, Thứ trưởng Ngoại giao đã trả lời phỏng vấn báo chí về kết quả chuyến công tác của Thủ tướng. Tạp chí Quốc phòng toàn dân trân trọng giới thiệu nội dung trả lời phỏng vấn.

Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết những nội dung và kết quả nổi bật của Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 30?

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng: Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 30 diễn ra trong bối cảnh thế giới có nhiều diễn biến phức tạp. Năm nay ASEAN bước vào năm thứ hai sau thành lập Cộng đồng và cũng là kỷ niệm 50 năm thành lập. Trong bối cảnh đó, các nhà lãnh đạo ASEAN đã tập trung thảo luận ba chủ đề chính gồm: xây dựng Cộng đồng ASEAN; quan hệ đối ngoại của ASEAN và tình hình thế giới và khu vực.

Về xây dựng cộng đồng, bên cạnh việc ghi nhận và đánh giá cao những kết quả đạt được, các lãnh đạo chỉ ra các mặt cần khắc phục trong xây dựng Cộng đồng, gồm: một là, nhận thức của người dân về Cộng đồng ASEAN còn thấp; hai là, sự phối hợp công tác giữa các cơ quan của ba trụ cột khác nhau trong xử lý các vấn đề liên ngành, liên lĩnh vực còn yếu; ba là, hợp tác kinh tế trong nội khối chưa đạt được những kết quả như mong muốn. Từ đó, cần ưu tiên xây dựng Cộng đồng ASEAN hướng tới người dân, để người dân được hưởng những lợi ích cộng đồng đem lại; tạo điều kiện hỗ trợ thuận lợi cho các doanh nghiệp, gồm các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs); xóa bỏ các rào cản thương mại. Nhằm thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực hành chính công, các lãnh đạo ASEAN đã ký Tuyên bố ASEAN về vai trò của nền công vụ làm chất xúc tác trong việc đạt được Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025.

Về quan hệ đối ngoại, năm nay có nhiều hoạt động quan trọng với một loạt các dịp kỷ niệm lớn như 40 năm quan hệ ASEAN với Hoa Kỳ, EU, Ca-na-đa, 25 năm với Ấn Ðộ và 20 năm hợp tác ASEAN+3 (ba nước Ðông - Bắc Á). Các nhà lãnh đạo ASEAN cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình; xem đây là một nhân tố quyết định để duy trì và phát huy vai trò của ASEAN ở khu vực và vươn ra toàn cầu.

Về tình hình quốc tế và khu vực, ASEAN cần có tiếng nói chung mạnh mẽ, phát huy vai trò tích cực và đóng góp thiết thực cho hòa bình, an ninh, ổn định trong khu vực và trên thế giới nói chung. Các lãnh đạo hoan nghênh việc kịp thời ra Tuyên bố chung của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đối với những vấn đề nóng, như các vụ khủng bố ở châu Âu và căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên.

Về Biển Ðông, các nhà lãnh đạo và các bộ trưởng bày tỏ quan ngại về những diễn biến hiện nay trên thực địa ở Biển Ðông, gồm những biểu hiện quân sự hóa. Các nước đều khẳng định lập trường chung ASEAN, đề cao giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình; thực hiện nghiêm túc và đầy đủ Tuyên bố DOC và thúc đẩy sớm hoàn thành khung Bộ quy tắc COC thực chất, hiệu quả và phù hợp luật pháp quốc tế.

Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết về sự tham gia và đóng góp của Ðoàn Việt Nam tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 30?

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng: Với phương châm "chủ động, tích cực và có trách nhiệm", Ðoàn Việt Nam do Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu tham dự Hội nghị đã có những đóng
góp quan trọng vào thành công chung của Hội nghị. Việt Nam chủ động phối hợp Phi-li-pin và các nước ASEAN tham gia xây dựng các văn kiện chung của ASEAN, thực hiện tốt vai trò Chủ tịch Nhóm Ðặc trách Sáng kiến liên kết ASEAN (IAI) và điều phối quan hệ đối thoại ASEAN - Ấn Ðộ.

Tại Hội nghị, để xây dựng một Cộng đồng ASEAN vững mạnh, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh ba điểm. Thứ nhất là ưu tiên hàng đầu cho việc đáp ứng lợi ích của người dân, lấy người dân làm trung tâm. Thứ hai, ưu tiên việc ASEAN cần cải cách, tiếp tục triển khai các biện pháp cải tiến tổ chức bộ máy và lề lối hoạt động theo hướng tinh giản số lượng, tăng tính hiệu quả của các cuộc họp, nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Thư ký ASEAN và các cơ quan của ASEAN, tăng tính kết nối giữa các trụ cột Cộng đồng. Thứ ba, Thủ tướng nêu trọng tâm hợp tác nội khối và liên kết khu vực nhằm củng cố nội lực, gia tăng sức hút của ASEAN, tạo nền tảng vững chắc để mở rộng hợp tác và thu hút đầu tư bên ngoài.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng thảo luận các nội dung nhằm xử lý các thách thức an ninh phi truyền thống; chia sẻ quan ngại về những căng thẳng gia tăng trên bán đảo Triều Tiên, Biển Hoa Ðông, Biển Ðông; nhấn mạnh, ASEAN cần đề cao các nguyên tắc cơ bản và lập trường chung về giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình và trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết các hoạt động tiếp xúc song phương của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhân dịp tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 30 và kết quả của các hoạt động tiếp xúc này?

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng: Nhân dịp tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 30, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có các cuộc gặp song phương với Thủ tướng Ma-lai-xi-a N.Ra-dắc; Cố vấn Nhà nước, Bộ trưởng Ngoại giao Mi-an-ma A-ung Xan Xu Ki; Quốc vương Bru-nây Ða-rút-xa-lam, Ngài X.Bôn-ki-a; Thủ tướng Vương quốc Thái-lan Pray-út Chan Ô-cha và Tổng thống Phi-li-pin R.Ðu-téc-tê.

Với Ma-lai-xi-a, hai Thủ tướng nhất trí phấn đấu đưa kim ngạch thương mại song phương đạt 20 tỷ USD vào năm 2020 và tăng cường hợp tác giữa quân đội hai nước trong việc chống cướp biển, bảo đảm an toàn hàng hải trong khu vực. Thủ tướng Ma-lai-xi-a N.Ra-dắc nêu rõ sẽ bảo đảm quá trình tố tụng, xét xử công dân Ðoàn Thị Hương diễn ra công bằng và bảo đảm các quyền hợp pháp của Ðoàn Thị Hương.

Với Mi-an-ma, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Cố vấn Nhà nước, Bộ trưởng Ngoại giao A-ung Xan Xu Ki nhấn mạnh cần tiếp tục đàm phán thúc đẩy việc ký kết các thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư, giao thông vận tải, tài chính, tư pháp... Mi-an-ma nhất trí tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động kinh doanh và đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam tại Mi-an-ma.

Trong cuộc gặp với Quốc vương Bru-nây Ða-rút-xa-lam, Ngài X.Bôn-ki-a, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Bru-nây thúc đẩy đầu tư vào thị trường Việt Nam trong các lĩnh vực hạ tầng, năng lượng, chế biến thực phẩm xuất khẩu...; đề nghị Bru-nây tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia đầu tư vào các lĩnh vực dầu khí, thực phẩm cho người Hồi giáo và nông sản, cũng như liên doanh đánh cá trong vùng biển Bru-nây theo pháp luật sở tại.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Vương quốc Thái-lan Pray-út Chan Ô-cha nhất trí cần cân bằng cán cân thương mại và thúc đẩy hợp tác đầu tư, tăng cường tuyên truyền và phối hợp cảnh báo trước để làm giảm số tàu cá hai nước vi phạm lãnh hải của nhau.

Tổng thống Phi-li-pin R.Ðu-téc-tê khẳng định rất coi trọng tình bạn với Việt Nam; hoan nghênh Chủ tịch nước Trần Ðại Quang thăm chính thức Phi-li-pin trong năm 2017; đồng thời cảm ơn việc Việt Nam sẵn sàng cung cấp gạo ổn định, dài hạn cho Phi-li-pin. Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc mời Tổng thống Ðu-téc-tê tham dự Hội nghị cấp cao APEC 2017 và với tư cách Chủ tịch ASEAN, tiếp tục phối hợp và ủng hộ các sáng kiến của Việt Nam đề xuất trong Năm APEC Việt Nam 2017.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

Nguồn: nhandan.com.vn