Chiều 04-11, tại Thái-lan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự lễ bế mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35, các hội nghị liên quan và lễ chuyển giao vai trò Chủ tịch ASEAN từ Thái-lan - Chủ tịch ASEAN 2019 cho Việt Nam - Chủ tịch ASEAN 2020.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận búa Chủ tịch ASEAN từ Thủ tướng Thái-lan Pray-út Chan-ô-cha

Phát biểu ý kiến tại buổi lễ, Thủ tướng Thái-lan Pray-út Chan-ô-cha điểm lại những kết quả chính trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN 2019 của Thái-lan, được phản ánh trong nhiều văn kiện đã được thông qua, nổi bật là Tuyên bố Tầm nhìn về Tăng cường đối tác vì sự bền vững và Tài liệu quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Với chủ đề “Tăng cường đối tác vì sự bền vững”, Thái-lan nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường quan hệ đối tác trong và ngoài ASEAN, đặt mục tiêu thúc đẩy bền vững vì một Cộng đồng ASEAN lấy người dân làm trung tâm, không ai bị bỏ lại phía sau. Theo đó, Thái-lan đã tích cực thúc đẩy thành lập nhiều Trung tâm ASEAN, đáp ứng các nhu cầu phát triển đa dạng của khu vực, trong đó Trung tâm đào tạo về công tác xã hội, Trung tâm tuổi già năng động và sáng tạo, Trung tâm nghiên cứu và đối thoại về phát triển bền vững được khai trương chính thức dịp Hội nghị cấp cao ASEAN 35.

* Tiếp đó, Thủ tướng Thái-lan Pray-út Chan-ô-cha trao “chiếc búa 2020”, biểu tượng của Chủ tịch ASEAN, tới Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.

Phát biểu tiếp nhận vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chúc mừng những thành công của Thái-lan trên cương vị Chủ tịch ASEAN năm 2019, khẳng định những thành tựu của ASEAN sau hơn 50 năm phát triển nói chung và trong năm 2019 nói riêng sẽ là nền tảng thuận lợi để Việt Nam kế thừa và phát huy trong năm Chủ tịch ASEAN 2020. Thủ tướng nhấn mạnh, trong bối cảnh môi trường khu vực và quốc tế đang có những chuyển biến nhanh chóng, phức tạp, việc tăng cường khả năng gắn kết bền vững có ý nghĩa quan trọng đối với ASEAN. Theo đó, trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam sẽ tăng cường sự gắn kết bền vững của ASEAN thông qua củng cố đoàn kết, thống nhất, gia tăng liên kết kinh tế và kết nối, làm sâu sắc hơn các giá trị và đặc trưng của Cộng đồng ASEAN, cải tiến, nâng cao hiệu quả hoạt động và đẩy mạnh quan hệ đối tác của ASEAN. Chính bằng sự gắn kết bền vững, Cộng đồng ASEAN có thể nâng cao năng lực, chủ động thích ứng với các cơ hội và thách thức, khả năng chủ động thích ứng chỉ được phát huy khi ASEAN là một khối gắn kết chặt chẽ. Với tinh thần đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tuyên bố, chủ đề của ASEAN năm 2020 là “Gắn kết và chủ động thích ứng”. Thủ tướng kêu gọi ASEAN cùng đẩy mạnh tư duy Cộng đồng, hành động Cộng đồng; trông đợi sự ủng hộ tích cực của các nước để hiện thực hóa chủ đề của năm ASEAN 2020.

* Sau phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, vi-đê-ô clip giới thiệu về Năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam, với chủ đề, trọng tâm ưu tiên và những hình ảnh về đất nước, con người Việt Nam đã được ra mắt lãnh đạo các nước ASEAN và các đại biểu dự hội nghị.

Theo quy định của Hiến chương ASEAN, nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN của Việt Nam sẽ chính thức bắt đầu từ ngày 01-01-2020 đến hết 31-12-2020.

* Tiếp tục chương trình làm việc tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, sáng 04-11, tại Thái-lan, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu Đoàn Việt Nam dự Hội nghị cấp cao ASEAN+3 giữa ASEAN với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Các nhà lãnh đạo khẳng định tầm quan trọng, sự năng động và tính trụ cột của hợp tác ASEAN+3 với hòa bình, an ninh và thịnh vượng của khu vực dựa trên các nguyên tắc tin cậy, tôn trọng và chia sẻ lợi ích chung. Hội nghị nhất trí ủng hộ hệ thống đa phương mở, minh bạch, bao trùm, dựa trên luật lệ, các nỗ lực sớm kết thúc đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), đưa ra tín hiệu tích cực về hợp tác kinh tế; đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực như nông, lâm, ngư nghiệp, y tế, an sinh xã hội, biến đổi khí hậu, quản lý, thiên tai, bệnh truyền nhiễm, hợp tác kinh tế và kết nối, ổn định tài chính vĩ mô... đồng thời mở rộng sang các lĩnh vực mới như kinh tế số, thương mại điện tử, thành phố thông minh, chống rác thải nhựa, kết nối...

Phát biểu ý kiến tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao tầm quan trọng của ASEAN+3, khuôn khổ hợp tác năng động nhất giữa ASEAN với các đối tác, động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế khu vực và toàn cầu. Thủ tướng cho rằng, trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, các nước ASEAN+3 cũng đứng trước nhiều thách thức, do vậy càng cần hợp tác duy trì và thúc đẩy hợp tác đa phương, tự do hóa thương mại, kết nối và nâng cao năng lực tự cường trước các tác động từ bên ngoài. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề xuất đẩy mạnh hợp tác kinh tế-tài chính, tăng cường tính hiệu quả và sẵn sàng của Thỏa thuận đa phương hóa sáng kiến Chiềng Mai (CMIM) đối với các tình huống giả định khủng hoảng và ngăn ngừa khủng hoảng; nâng cao năng lực cho Văn phòng nghiên cứu kinh tế vĩ mô (AMRO) để đưa ra các khuyến nghị chính sách cần thiết. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng cho rằng cần nghiên cứu thúc đẩy các giải pháp như phát triển trái phiếu xanh, trái phiếu bền vững, tăng cường sử dụng trái phiếu nội tệ.

Thủ tướng đánh giá kết nối là rất quan trọng trong tăng trưởng bền vững, do vậy cần tập trung nguồn lực, nhất là kết nối cơ sở hạ tầng, kết nối số, phát triển kinh tế số, thương mại điện tử, xây dựng thành phố thông minh. Thủ tướng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của gắn kết người dân, trong đó Việt Nam có nhiều đóng góp, góp phần thúc đẩy quan hệ gắn bó, hiểu biết lẫn nhau giữa các tầng lớp nhân dân trong khu vực.

Kết thúc hội nghị, các nước đã thông qua Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN+3 về Sáng kiến Kết nối các kết nối; thành lập website về ASEAN+3 để tăng cường nhận thức và thúc đẩy hữu nghị nhân dân các nước trong khu vực.

* Chiều 04-11, tiếp tục các hoạt động trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, các nước đã tổ chức Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 14.

Các nước đánh giá EAS là cơ chế hàng đầu đối thoại về an ninh, chiến lược ở khu vực. Phần lớn các nước cho rằng, với một nửa dân số thế giới, EAS phải được củng cố và phát huy để thật sự trở thành diễn đàn của các lãnh đạo, trao đổi các nội dung chiến lược, liên quan hòa bình, ổn định khu vực. Các nước đã dành nhiều thời gian thảo luận về tình hình Biển Đông; đa số kêu gọi kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). Các nước cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) giữa ASEAN và Trung Quốc hiệu lực, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh tầm quan trọng của EAS, diễn đàn của các lãnh đạo đối thoại và hợp tác vì mục tiêu chung hòa bình, ổn định và an ninh khu vực. Thủ tướng bày tỏ ủng hộ EAS đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, thúc đẩy hình thành các chuẩn mực ứng xử và khuôn khổ quan hệ dựa trên luật lệ giữa các quốc gia trong khu vực. Thủ tướng nêu rõ, tình hình Biển Đông chưa thật sự bền vững, vẫn còn những sự việc gây quan ngại, đi ngược lại luật pháp quốc tế, có thể ảnh hưởng hòa bình, ổn định và an ninh, an toàn tự do hàng hải, hàng không. Thủ tướng đề nghị các nước đẩy mạnh đối thoại, xây dựng lòng tin, hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử, thực hiện nghiêm túc DOC và xây dựng COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế vì Biển Đông hòa bình, hợp tác và phát triển thịnh vượng.

* Trưa 04-11, trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, lãnh đạo các nước ASEAN đã dự buổi làm việc đặc biệt về phát triển bền vững do Thủ tướng Thái-lan chủ trì.

Thủ tướng Thái-lan nhấn mạnh tầm quan trọng của phát triển bền vững, là một phần trong thực hiện mục tiêu Cộng đồng vững mạnh, tự cường; cho biết ASEAN đã xây dựng Lộ trình tương hỗ Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Nghị sự 2030 của Liên hợp quốc về phát triển bền vững, đạt thành tựu xóa đói, giảm nghèo, phát triển năng lượng sạch, thu hẹp khoảng cách. Tuy vậy, vẫn còn hạn chế, nhất là trong ứng phó biến đổi khí hậu. Để đạt được các cam kết, ASEAN mong muốn các đối tác hỗ trợ triển khai lộ trình này.

Việt Nam khẳng định cam kết thúc đẩy mục tiêu “hướng tới người dân, lấy người dân làm trung tâm”, đầu tư vào con người vì thế hệ tương lai. Trong bối cảnh khoa học - công nghệ phát triển mạnh mẽ, các đối tác có thể hỗ trợ và xem xét xây dựng Khung chương trình đào tạo 4.0 và Trung tâm an toàn thông tin ASEAN. Đề cập tới thu hẹp khoảng cách phát triển, Việt Nam kêu gọi các nước thúc đẩy, hỗ trợ triển khai Sáng kiến liên kết ASEAN (IAI) giai đoạn III, phát triển khu vực Mê Công, quản lý, sử dụng bền vững nguồn nước, nâng cao tính bền vững trong khu vực.

Là Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (2020-2021), Việt Nam sẽ làm hết sức để tiếp tục thúc đẩy chương trình phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Trong năm 2020, Việt Nam sẽ tổ chức Diễn đàn Mê Công, phối hợp các nước thúc đẩy triển khai các kết quả Hội nghị về biến đổi khí hậu Liên hợp quốc năm 2020, góp phần đưa các Mục tiêu Phát triển bền vững (SDGs) đi vào cuộc sống.

* Chiều 04-11, diễn ra Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản lần thứ 22. Với tư cách nước điều phối, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có bài phát biểu chính, đánh giá toàn diện quan hệ đối tác chiến lược và hợp tác toàn diện ASEAN - Nhật Bản. Thủ tướng bày tỏ vui mừng đánh giá quan hệ hai bên được đẩy mạnh toàn diện, đạt nhiều kết quả tích cực. Nhiều hoạt động được triển khai như hợp tác an ninh biển, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh mạng, hợp tác quốc phòng, chống phổ biến và giải trừ vũ khí hạt nhân, nâng cao năng lực pháp luật... Thủ tướng mong muốn hai bên đẩy mạnh hợp tác bảo vệ môi trường biển, ứng phó thiên tai, thích ứng biến đổi khí hậu, chống ô nhiễm, xử lý rác thải, chăm sóc y tế cho người cao tuổi, năng lượng sạch, phát triển bền vững ở Mê Công...; hoan nghênh gắn kết Kế hoạch tổng thể kết nối ASEAN 2025 với Chương trình Đối tác mở rộng hạ tầng chất lượng cao và trông đợi hợp tác cụ thể; đánh giá cao hỗ trợ qua Quỹ hội nhập ASEAN - Nhật Bản (JAIF) tăng cường trao đổi văn hóa, giao lưu nhân dân, doanh nghiệp...

Đề cập tình hình quốc tế và khu vực, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nêu quan điểm của ASEAN về các nội dung liên quan Biển Đông, bán đảo Triều Tiên… Chia sẻ đánh giá của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, các nhà lãnh đạo ASEAN đánh giá cao quan hệ với Nhật Bản và nhất trí phát huy hơn nữa mối quan hệ này. Các nước đề nghị tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như kết nối, nhất là kết nối cơ sở hạ tầng, hợp tác thành phố thông minh, an ninh mạng, chống khủng bố, phục hồi sau thảm họa, hỗ trợ thu hẹp khoảng cách phát triển...

Thủ tướng Nhật Bản S.A-bê đánh giá cao vai trò quan trọng của ASEAN; ủng hộ văn kiện Quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trong đó có vai trò trung tâm ASEAN và nhất trí tăng cường hợp tác toàn diện với ASEAN. Thủ tướng Nhật Bản đề nghị các nước thông qua Tuyên bố chung về Kết nối; thông báo các sáng kiến hợp tác quan trọng, trong đó có tăng nguồn lực tài chính hỗ trợ ASEAN, tổ chức đào tạo về an ninh mạng, hợp tác thúc đẩy thành phố thông minh, phát triển hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, khai thác cơ hội cách mạng công nghiệp 4.0, kinh tế số và đổi mới sáng tạo, rác thải nhựa, ứng phó thiên tai, biến đổi khí hậu, giao lưu người dân, văn hóa và chăm sóc sức khỏe người dân... Thủ tướng S.A-bê nhấn mạnh ASEAN và Nhật Bản cần nỗ lực đóng góp củng cố hệ thống thương mại đa phương tự do rộng mở, công bằng và dựa trên luật lệ và hoan nghênh tiến bộ trong đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).

Thủ tướng S.A-bê bày tỏ ủng hộ lập trường của ASEAN về Biển Đông, trong đó khẳng định lại tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định và an ninh, tự do an toàn hàng hải và hàng không trên Biển Đông, tôn trọng tiến trình ngoại giao và pháp lý, đề cao các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, kiềm chế, không quân sự hóa, không có hành động đơn phương làm phức tạp tình hình, nỗ lực xây dựng COC hiệu quả và thực chất.

Kết thúc hội nghị, hai bên đã thông qua Tuyên bố chung cấp cao ASEAN - Nhật Bản lần thứ 22 về Kết nối.

* Tối 04-11, trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng lãnh đạo các nước Mê Công và Thủ tướng Nhật Bản S.A-bê dự Hội nghị cấp cao Mê Công - Nhật Bản lần thứ 11.

Lãnh đạo các nước đánh giá cao hợp tác Mê Công - Nhật Bản, cho rằng sau 11 năm, mối quan hệ này đạt kết quả tốt đẹp. Hàng trăm dự án cụ thể được triển khai, đóng góp hiệu quả vào phát triển và thịnh vượng khu vực Mê Công và cả Đông - Nam Á. Các nước Mê Công đánh giá cao sự hỗ trợ của Nhật Bản trong thúc đẩy kết nối khu vực, thông qua nhiều hoạt động có bản sắc riêng như các sáng kiến “Đối tác vì hạ tầng chất lượng cao”, “Thập kỷ hướng tới Mê Công xanh”. Các nước cam kết đẩy mạnh triển khai Chiến lược Tô-ki-ô 2018 đồng thời với việc triển khai SDGs trong tổng thể khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở và Kế hoạch Tổng thể ACMECS.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao hỗ trợ của Nhật Bản dành cho các nước Mê Công; khẳng định quan hệ này đã góp phần quan trọng cho hòa bình, ổn định và phồn vinh ở Mê Công và cả Đông - Nam Á. Thủ tướng cũng chỉ ra một số định hướng cho phát triển hợp tác Mê Công - Nhật Bản, theo đó hai bên cần tranh thủ nguồn vốn của khu vực tư nhân, tăng cường nguồn lực cho trụ cột Mê Công xanh, nâng cao chất lượng hạ tầng các nước Mê Công và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Riêng về Biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhắc lại lập trường nhất quán của Việt Nam và ASEAN. Nhấn mạnh tầm quan trọng của Biển Đông đối với khu vực, Thủ tướng kêu gọi các nước đề cao luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, kiềm chế, đối thoại hợp tác vì an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không, phấn đấu xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định và thịnh vượng.

* Kết thúc hội nghị, các nhà lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố chung Hội nghị cấp cao Mê Công - Nhật Bản lần thứ 11 và Sáng kiến Mê Công - Nhật Bản về SDGs hướng tới 2030.

* Sáng 04-11, trong khuôn khổ các hoạt động tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Hoa Kỳ lần 7.

Thừa ủy quyền Tổng thống Hoa Kỳ Đ.Trăm, Cố vấn An ninh quốc gia R.Ô-bri-en chuyển tới các nước thư của Tổng thống Hoa Kỳ khẳng định cam kết của Hoa Kỳ đối với khu vực, hoan nghênh ASEAN triển khai Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Nhân dịp này, Tổng thống Đ.Trăm mời lãnh đạo ASEAN thăm Hoa Kỳ trong năm 2020. Cố vấn An ninh Ô-bri-en cho biết, để góp phần hỗ trợ các nước tham gia sâu rộng hơn vào tiến trình hội nhập khu vực, Hoa Kỳ đề xuất sáng kiến “Mạng lưới các điểm xanh”. Theo đó, các nước dẫn dắt sẽ đề ra các tiêu chí, tiêu chuẩn để các nước khác dựa vào đó tham gia các dự án hạ tầng chất lượng cao. Hoa Kỳ cũng cam kết sẽ tham gia sâu hơn, phối hợp chặt chẽ hơn với ASEAN trong các cơ chế do ASEAN thành lập, dẫn dắt.

Thay mặt ASEAN, Thủ tướng Lào Thoong-lun Xi-xu-lít, nước điều phối, đã phát biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Hoa Kỳ với hòa bình, ổn định và thịnh vượng khu vực. Đề cập tình hình quốc tế và khu vực, các nước ASEAN tái khẳng định lập trường ủng hộ tự do thương mại, thượng tôn pháp luật, hành xử trách nhiệm, kêu gọi các nước lớn kiềm chế, không để các khác biệt, nhất là trong thương mại gây ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường khu vực.

Trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, Cố vấn An ninh Ô-bri-en khẳng định lại lập trường của Hoa Kỳ, phản đối các hành vi ngăn cản hoạt động kinh tế hợp pháp trên biển, không tôn trọng chủ quyền và quyền chủ quyền của các nước và luật pháp quốc tế trên Biển Đông. Hoa Kỳ luôn mong muốn các nước ASEAN đề cao đoàn kết nhất trí, các bên kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp, tôn trọng DOC và sớm xây dựng COC hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, Hoa Kỳ là một trong những đối tác lâu đời nhất của ASEAN. Thủ tướng hoan nghênh những cam kết của Hoa Kỳ với ASEAN; mong muốn Hoa Kỳ thể hiện trách nhiệm, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong định hình cấu trúc khu vực dựa trên luật lệ. Thủ tướng chia sẻ, sự phát triển thịnh vượng hai bên mang tính tương hỗ, bổ trợ lẫn nhau. Hiện, ASEAN là thị trường xuất khẩu lớn thứ tư của Hoa Kỳ, trong khi Hoa Kỳ là đối tác thương mại lớn thứ ba và nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ hai của ASEAN. Thủ tướng hoan nghênh và khuyến khích các nhà đầu tư Hoa Kỳ tham gia vào các dự án phát triển hạ tầng và năng lượng tại ASEAN. Cùng các nước ASEAN khác, Thủ tướng ghi nhận lời mời của Tổng thống Đ.Trăm tới các nhà lãnh đạo ASEAN.

Thủ tướng nêu rõ tầm quan trọng của Biển Đông, trách nhiệm của các nước đối với đường biển huyết mạch của thế giới, với 3.400 tỷ USD lưu lượng hàng hóa vận chuyển hằng năm. Nhắc lại lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông được các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tái khẳng định vào tháng 7 vừa qua, Thủ tướng khẳng định, các nước, các bên đều có trách nhiệm đóng góp bảo vệ hòa bình, củng cố ổn định, thúc đẩy đối thoại, tăng cường hợp tác, cùng nhau xây dựng khu vực Biển Đông hoà bình, hợp tác và phát triển thịnh vượng.

Với tư cách là Chủ tịch ASEAN tiếp theo, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cam kết Việt Nam sẽ tiếp tục thúc đẩy để quan hệ ASEAN - Hoa Kỳ tiếp tục phát triển vì hòa bình, ổn định và hợp tác khu vực.

* Tối 04-11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp Thủ tướng Nhật Bản S.A-bê. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Việt Nam coi Nhật Bản là đối tác tin cậy, quan trọng hàng đầu và lâu dài, chia sẻ nhiều lợi ích, chiến lược chung và ủng hộ Nhật Bản phát huy vai trò quốc tế tại khu vực và toàn cầu. Thủ tướng S.A-bê đánh giá cao việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dự lễ đăng quang của Nhật hoàng Na-rư-hi-tô, bày tỏ cảm ơn Việt Nam đã tích cực hỗ trợ Nhật Bản trong vai trò điều phối viên quan hệ ASEAN - Nhật Bản và trông đợi với vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam, hai nước sẽ phối hợp xử lý những thách thức khu vực và toàn cầu.

Hai thủ tướng hài lòng nhận thấy quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng giữa Việt Nam và Nhật Bản phát triển mạnh và toàn diện, hợp tác ngày càng thực chất, các khó khăn vướng mắc đang được tháo gỡ; nhất trí sẽ tăng cường trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, đẩy mạnh hợp tác trên các lĩnh vực thương mại, đầu tư, xây dựng hạ tầng, lao động, sử dụng hiệu quả vốn vay ODA, đẩy mạnh tăng cường phối hợp trên các diễn đàn đa phương, cùng ứng phó và xử lý các thách thức tại khu vực cũng như toàn cầu, trong đó có vấn đề Biển Đông.

* Sáng 04-11, bên lề Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã hội kiến Thủ tướng Niu Di-lân G.A-đơn. Hai nhà lãnh đạo nhất trí, năm 2020 sẽ là dịp đưa quan hệ Việt Nam - Niu Di-lân và quan hệ ASEAN - Niu Di-lân lên tầm cao mới, hai bên cần tập trung xây dựng nội hàm cho các khuôn khổ quan hệ mới. Thủ tướng G.A-đơn đánh giá cao tiến triển tích cực của quan hệ hai nước trong 45 năm qua. Hai bên nhất trí tiếp tục xem xét tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hoá xuất khẩu của mỗi nước nhằm tăng kim ngạch thương mại hai chiều.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, hai nước có tiềm năng hợp tác lớn trong các lĩnh vực thương mại, nông nghiệp, tài chính - ngân hàng, hải quan, giáo dục, kết nối, hợp tác biển, ứng phó biến đổi khí hậu...; đề nghị Niu Di-lân chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ kỹ thuật và thủ tục cho các sản phẩm thủy sản, chôm chôm, thanh long, xoài, bơ, bưởi, chanh, nhãn... của Việt Nam vào thị trường Niu Di-lân, phát triển chuỗi thực phẩm sạch.

Về các vấn đề đa phương và khu vực, hai Thủ tướng nhất trí tăng cường hợp tác trong các khuôn khổ ASEAN, Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM), Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Tiểu vùng Mê Công và các cơ chế khác; chia sẻ quan điểm nhấn mạnh cần bảo đảm hòa bình, an ninh, tự do và an ninh hàng hải, hàng không trên Biển Đông, giải quyết các khác biệt bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS.

* Chiều 04-11, tại cuộc hội kiến giữa Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Ấn Độ N.Mô-đi, hai thủ tướng khẳng định quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Ấn Độ đã phát triển mạnh mẽ trong những năm qua. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ đánh giá cao của Việt Nam đối với vai trò quan trọng của Ấn Độ tại khu vực, ủng hộ mạnh mẽ chính sách “Hành động hướng Đông”. Thủ tướng N.Mô-đi chúc mừng Việt Nam sẽ đảm nhiệm cương vị Chủ tịch ASEAN và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, đánh giá đây là trường hợp hiếm có, khẳng định Việt Nam sẽ đạt nhiều thành công trên các cương vị đầy trọng trách này.

Hai thủ tướng nhất trí cần thúc đẩy quan hệ kinh tế - thương mại phát triển nhanh hơn, tháo gỡ các khó khăn, đẩy mạnh hơn nữa hợp tác quốc phòng, dầu khí, nông nghiệp, y tế, văn hóa, du lịch, đưa một số lĩnh vực hợp tác lên giai đoạn cao hơn, hoan nghênh các hãng hàng không Vietjet Air và IndiGo mở đường bay trực tiếp giữa hai nước.

Về vấn đề Biển Đông, hai thủ tướng khẳng định quan điểm cần duy trì môi trường hòa bình và an ninh, bảo đảm quyền lợi chính đáng của các quốc gia ven biển theo UNCLOS, bảo vệ trật tự pháp quyền tự do và rộng mở trên biển.

* Sáng 04-11, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã tiếp Cố vấn An ninh quốc gia Hoa Kỳ R.Ô-bri-en, Đặc phái viên Tổng thống, Trưởng đoàn Hoa Kỳ dự Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) và Hội nghị cấp cao ASEAN - Hoa Kỳ. Hai bên bày tỏ hài lòng về sự phát triển tích cực của quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ thời gian qua, thống nhất cùng phối hợp triển khai các biện pháp thúc đẩy hơn nữa quan hệ hai nước trong năm 2020, khi hai nước kỷ niệm 25 năm bình thường hóa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ và Việt Nam đảm nhận cương vị Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đề nghị hai bên tăng cường trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, tiếp tục thúc đẩy quan hệ kinh tế - thương mại tăng trưởng trên cơ sở cùng có lợi. Đặc phái viên, Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ R.Ô-bri-en bày tỏ mong muốn của Tổng thống Đ.Trăm và chính quyền Hoa Kỳ tiếp tục tăng cường quan hệ với Việt Nam và ASEAN, ủng hộ vai trò của các nước ASEAN, đẩy mạnh hợp tác tại tiểu vùng Mê Công; khẳng định ủng hộ tự do hàng hải, hàng không và tôn trọng luật pháp quốc tế, đánh giá cao lập trường nhất quán của Việt Nam trong vấn đề Biển Đông cũng như các vấn đề an ninh và kinh tế tại khu vực.

* Tháp tùng Thủ tướng Chính phủ tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh cùng bộ trưởng 15 nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) họp nhằm thảo luận và thống nhất dự thảo Tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo về RCEP.

Tại Hội nghị cấp cao RCEP lần thứ 3 diễn ra ngày 04-11, các nhà lãnh đạo đã đưa ra Tuyên bố chung, theo đó, các nước đã hoàn tất đàm phán toàn bộ lời văn Hiệp định RCEP và kết thúc về cơ bản việc đàm phán mở cửa thị trường, riêng Ấn Độ còn một số vấn đề chưa giải quyết được cho nên sẽ tiếp tục làm việc với các nước để đạt được giải pháp cho tất cả các bên. Việc rà soát pháp lý lời văn Hiệp định cũng sẽ được tiến hành để ký trong năm 2020. Khi được hình thành, RCEP sẽ trở thành khu vực thương mại tự do lớn nhất trên thế giới với một thị trường khoảng 3,5 tỷ người tiêu dùng, quy mô GDP khoảng 49,5 nghìn tỷ USD, chiếm khoảng 39% GDP toàn cầu.

* Bên lề Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35, ngày 04-11, Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh cùng Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ đã có các bài phát biểu tại Diễn đàn Kinh doanh Ấn Độ -Thái Bình Dương giới thiệu về dự án điện của Tập đoàn Dầu khí Hoa Kỳ (AES) đầu tư tại Việt Nam.

* Ngày 05-11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân, cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam rời thủ đô Băng-cốc của Thái-lan lên đường về nước, kết thúc tốt đẹp chuyến tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan.

Nguồn: nhandan.com.vn