* Ra Tuyên bố Chủ tịch

* Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng gặp Thủ tướng Thái Lan, Tổng thống Phi-líp-pin và Thủ tướng Xin-ga-po

Trong hai ngày (24 và 25-4), tại thủ đô Ban-đa Xê-ri Bê-ga-oan của Bru-nây, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tham dự Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á lần thứ 22 (ASEAN 22). Với chủ đề năm 2013 “Người dân của chúng ta, Tương lai của chúng ta”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng lãnh đạo các nước ASEAN đã trao đổi phương thức đẩy mạnh tiến độ xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 và định hướng tương lai của hiệp hội; duy trì đoàn kết và thống nhất...

Phát huy vai trò trung tâm của ASEAN

Lãnh đạo các nước ASEAN nhấn mạnh, trong năm 2013, ASEAN cần tạo bước chuyển quan trọng trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, đẩy mạnh hơn nữa các nỗ lực ở tầm khu vực và quốc gia để đạt được các mục tiêu đặt ra trong các Kế hoạch tổng thể về xây dựng Cộng đồng. Đồng thời, cần tiếp tục duy trì đoàn kết và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong tiến trình liên kết khu vực cũng như các vấn đề quan trọng có tầm chiến lược đối với ASEAN. Lãnh đạo cấp cao nhất trí rằng ASEAN cần tiếp tục phát huy vai trò chủ động và đóng góp tích cực vào hòa bình, an ninh, ổn định và hợp tác ở khu vực; phát huy các công cụ và cơ chế hợp tác chính trị - an ninh hiện có ở khu vực vì các mục tiêu trên, như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ĐNA (TAC), Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), Tuyên bố 6 nguyên tắc của ASEAN và Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+)… 

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: "ASEAN cần tiếp tục đoàn kết, phát huy vai trò tích cực, chủ động trong bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh và phát triển...".

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các nhà lãnh đạo ASEAN nhất trí cần tiếp tục tăng cường hợp tác với các đối tác bên ngoài, nhất là cần triển khai hiệu quả các thỏa thuận, chương trình hợp tác đã có, đồng thời cần chủ động định hướng hợp tác tại các khuôn khổ, diễn đàn hợp tác giữa ASEAN với các đối tác.

Về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, lãnh đạo các nước đã dành nhiều thời gian để trao đổi về vấn đề Biển Đông, coi đây là vấn đề thuộc quan tâm của ASEAN và ASEAN cần có tiếng nói chung, vì liên quan đến hòa bình, an ninh khu vực. Trong trao đổi, các nước đều khẳng định tầm quan trọng của bảo đảm hòa bình, ổn định và an ninh, an toàn hàng hải trên Biển Đông, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982; tôn trọng và thực hiện đầy đủ DOC đi đôi với thúc đẩy sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC); nhấn mạnh Nguyên tắc 6 điểm về Biển Đông của ASEAN, Tuyên bố chung ASEAN - Trung Quốc kỷ niệm 10 năm DOC. Lãnh đạo các nước ASEAN giao các Ngoại trưởng và các Quan chức cao cấp (SOM) ASEAN tiếp tục làm việc với Trung Quốc nhằm thúc đẩy xây dựng COC.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh ASEAN cần tiếp tục đoàn kết, phát huy vai trò tích cực, chủ động trong bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực và trong tăng cường hợp tác ứng phó hiệu quả với các thách thức đang đặt ra, như khủng khoảng kinh tế toàn cầu, thiên tai, biến đổi khí hậu, an ninh hàng hải, dịch bệnh… Để thực hiện các mục tiêu này, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng ASEAN cần tiếp tục phát huy vai trò và hiệu quả của các công cụ, cơ chế hợp tác khu vực hiện có về hòa bình, an ninh như TAC, SEANWFZ, Tuyên bố DOC, các nguyên tắc EAS về quan hệ cùng có lợi, ARF, ADMM+…

Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh ASEAN cần đoàn kết và phát huy tiếng nói chung vì hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải ở Biển Đông; nhấn mạnh việc triển khai hiệu quả các cam kết và thỏa thuận đã có, trong đó có Tuyên bố 6 nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông và Tuyên bố Cấp cao ASEAN - Trung Quốc kỷ niệm 10 năm DOC; giải quyết tranh chấp giữa các bên liên quan bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS, thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, tăng cường xây dựng lòng tin và sớm xây dựng COC. Thủ tướng khẳng định Việt Nam ủng hộ vai trò tích cực của Thái Lan trong điều phối quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc, đồng thời nhấn mạnh, nhân dịp kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ đối tác ASEAN - Trung Quốc, hai bên cần đẩy mạnh hơn nữa tiến trình trao đổi để sớm xây dựng COC.

Sẽ đàm phán với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông với tư cách là một khối

Chiều 25-4, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 22 đã ra Tuyên bố Chủ tịch, một lần nữa nhấn mạnh đến tầm quan trọng của hòa bình, ổn định và an ninh hàng hải ở Biển Đông, khẳng định tiến trình xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) đang trên đà phát triển thuận lợi với hơn 77% nội dung trong kế hoạch đã được thực hiện.

Tuyên bố Chủ tịch của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 22 có đoạn: "Chúng tôi tái khẳng định những cam kết chung trong khuôn khổ Tuyên bố chung về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) nhằm đảm bảo giải pháp hòa bình cho các tranh chấp phù hợp với các nguyên tắc của luật pháp quốc tế được công nhận rộng rãi, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, mà không cần phải đe dọa hay sử dụng vũ lực, thay vào đó tự kiềm chế trong hành xử". Theo tuyên bố, các lãnh đạo mong muốn tiếp tục can dự với Trung Quốc trong việc thực thi DOC một cách đầy đủ và hiệu quả, thông qua các hoạt động và dự án hợp tác chung đã được hai bên nhất trí trước đó.

Phát biểu với các phóng viên trong ngày làm việc cuối cùng của hội nghị, Chủ tịch ASEAN, Quốc vương Bru-nây Hát-xa-nan Bôn-ki-a (Haji Hassanal Bolkiah) cho biết, ông lạc quan về tiến triển đạt được giữa 10 nước thành viên nhằm xúc tiến các cuộc đàm phán với Trung Quốc, mang lại triển vọng xán lạn cho vấn đề Biển Đông.

Trả lời báo chí bên lề hội nghị, Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh tuyên bố vấn đề Biển Đông phải được giải quyết giữa các nước có liên quan, song cần cân nhắc tới lợi ích của các bên, cũng như hòa bình và ổn định của khu vực. Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh khẳng định: “Biển Đông là tuyến đường biển quan trọng trong khu vực và thế giới. Do đó, an ninh hàng hải cần được bảo vệ. ASEAN luôn có thiện chí và sẵn sàng hợp tác với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông. Chúng tôi đã làm điều này tại Hội nghị Tham vấn các quan chức cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 19. Chúng tôi cũng đã nhất trí tổ chức một cuộc họp cấp bộ trưởng vào cuối năm nay”. Tổng thư ký Lê Lương Minh cũng nhấn mạnh ASEAN sẽ tham gia đàm phán với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông với tư cách là một khối.

Đã thực hiện được 77,57% nội dung trong kế hoạch thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN

Về kinh tế, Tuyên bố Chủ tịch nhận định rằng, đến nay, các nước ASEAN đã thực hiện được 77,57% nội dung trong kế hoạch thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN. Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí thúc đẩy cạnh tranh nội khối thông qua đẩy mạnh thương mại và đầu tư, coi đây là đòn bẩy tích cực cho tiến trình xây dựng AEC, đồng thời đưa ra một lộ trình thực hiện các sáng kiến hỗ trợ hoạt động thương mại và đầu tư trong khu vực. Trong Tuyên bố Chủ tịch, các nhà lãnh đạo ASEAN thể hiện quyết tâm đẩy mạnh hợp tác trong một số vấn đề an ninh của khu vực, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thiết lập Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN, kêu gọi tăng cường nỗ lực hơn nữa trong chống khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia, chống lại những thách thức phi truyền thống đang ngày một gia tăng, chống nạn buôn người và giải quyết tình trạng bom mìn còn sót lại sau chiến tranh.

Đề cập tình hình hiện nay trên Bán đảo Triều Tiên, các nhà lãnh đạo ASEAN tái khẳng định ủng hộ hoàn toàn mọi nỗ lực nhằm phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên và sớm nối lại vòng đàm phán sáu bên.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh ASEAN cần tiếp tục đoàn kết, phát huy tiếng nói chung, phát huy vai trò tích cực, chủ động trong bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực và trong tăng cường hợp tác ứng phó hiệu quả với các thách thức đang đặt ra.

* Trong hai ngày (24 và 25-4), bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 22 tại Bru-nây, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc tiếp xúc song phương với Thủ tướng Thái Lan Dinh-lắc Xin-vắt (Yingluck Shinawatra), Tổng thống Phi-líp-pin Bê-ni-nô A-ki-nô (Benigno S.Akino III) và Thủ tướng Xin-ga-po Lý Hiển Long.

Tại cuộc gặp Thủ tướng Thái Lan, hai bên vui mừng nhận thấy mối quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa hai nước ngày càng phát triển trên tất cả các lĩnh vực. Hai Thủ tướng nhất trí giao các bộ, ngành liên quan tiếp tục thúc đẩy và hoàn tất xây dựng nội hàm Đối tác chiến lược để trình Lãnh đạo cấp cao hai nước. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhận lời mời thăm chính thức Thái Lan và dự cuộc họp Nội các chung hai nước vào nửa cuối năm 2013. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao vai trò điều phối tích cực của Thái Lan về quan hệ ASEAN - Trung Quốc và khẳng định Việt Nam luôn ủng hộ và sẵn sàng hợp tác với Thái Lan hoàn thành tốt vai trò giai đoạn 2012 - 2015, thúc đẩy đàm phán ASEAN - Trung Quốc về Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Trong cuộc gặp Thủ tướng Xin-ga-po, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định sẽ dự và phát biểu tại Đối thoại Shang-ri La (5-2013); mong muốn được đón Thủ tướng Xin-ga-po thăm chính thức Việt Nam tháng 9-2013, trong đó dự kiến hai nước sẽ ra Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ lên tầm Đối tác chiến lược, đánh dấu một bước phát triển quan trọng trong quan hệ hai nước, đồng thời nhất trí hai nước sẽ phối hợp tổ chức các hoạt động kỷ niệm thiết thực và có ý nghĩa nhân 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973 - 2013). Hai Thủ tướng chia sẻ quan điểm cần duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải tại Biển Đông, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982; thực hiện đầy đủ Tuyên bố chung về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Tuyên bố chung ASEAN - Trung Quốc kỷ niệm 10 năm DOC và sớm xây dựng COC. Việt Nam đánh giá cao việc các nước ASEAN đã thống nhất được các thành tố cơ bản của COC cũng như việc các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ra Tuyên bố 6 điểm về Biển Đông.

Trong cuộc tiếp xúc với Tổng thống Phi-líp-pin, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Tổng thống Bê-ni-nô A-ki-nô có ý kiến với cơ quan tư pháp Phi-líp-pin sớm trả tự do cho 24 ngư dân Việt Nam. Tổng thống Phi-líp-pin ghi nhận và khẳng định sẽ xem xét giải quyết tích cực. Về Biển Đông, hai bên cho rằng, trước những diễn biến phức tạp thời gian qua, ASEAN và các nước cần phải tăng cường các nỗ lực nhằm duy trì hòa bình, ổn định, an ninh hàng hải; giải quyết hòa bình các tranh chấp, tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).

Nguồn: TTXVN