Trong bối cảnh tình hình kinh tế, tài chính đất nước còn khó khăn, toàn quân, trước hết là cấp ủy, chỉ huy các cấp, trực tiếp là ngành Tài chính quân đội, cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, nhằm nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng các nguồn lực tài chính, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng.

Trung tướng Phan Văn Giang Phó Tổng Tham mưu trưởng chủ trì Hội nghị giao dự toán ngân sách và triển khai nhiệm vụ Tài chính năm 2014. (Nguồn: bqp.vn)

Năm 2013, toàn quân đã quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng (BQP) về công tác tài chính (CTTC) quân đội, nhất là Nghị quyết 513-NQ/QUTW, ngày 21-9-2012 của Thường vụ Quân ủy Trung ương; đồng thời, triển khai thực hiện bằng nhiều biện pháp thiết thực, hiệu quả, hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ CTTC đã đề ra. Công tác chỉ đạo, điều hành ngân sách tiến hành chặt chẽ, linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tiễn, đặc thù nhiệm vụ quân sự, quốc phòng (QS,QP). Chất lượng xây dựng dự toán và phân bổ ngân sách có nhiều tiến bộ. Công tác quản lý tài chính, tài sản công, thực hành tiết kiệm, phòng, chống lãng phí, tham nhũng được đẩy mạnh. Hiệu lực công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và hiệu quả sử dụng ngân sách được nâng lên một bước. Ngành Tài chính quân đội tiếp tục thực hiện tốt chức năng tham mưu và quản lý nhà nước về CTTC; chủ động cân đối toàn diện, bảo đảm kịp thời tài chính cho các nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất, v.v.

Bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện CTTC năm 2013 còn những hạn chế. Một số đơn vị quán triệt và thực hiện quy chế, quy định, nguyên tắc CTTC chưa nghiêm; công tác quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công còn thiếu chặt chẽ, có biểu hiện sai sót, vi phạm, lãng phí. Thực hiện dự toán thu ở một số lĩnh vực chưa đạt yêu cầu đề ra. Bố trí vốn trong đầu tư xây dựng cơ bản một số công trình, dự án còn dàn trải nhưng chậm được khắc phục. Hiệu quả sử dụng nguồn vốn của một số doanh nghiệp quân đội chưa cao, chưa đảm bảo an toàn tài chính, v.v.

Năm 2014, dự báo tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; nhiệm vụ QS,QP, xây dựng Quân đội có sự phát triển, nhu cầu về tài chính tăng cao. Trong khi đó, kinh tế, tài chính đất nước còn nhiều khó khăn, thách thức, ngân sách bảo đảm cho quốc phòng còn hạn hẹp,… Trước bối cảnh đó, để hoàn thành nhiệm vụ CTTC năm 2014, cấp ủy, chỉ huy các đơn vị và cơ quan tài chính các cấp trong toàn quân cần quán triệt sâu sắc hơn nữa Nghị quyết 513-NQ/QUTW, Quy chế lãnh đạo CTTC; đồng thời, bám sát phương hướng, nhiệm vụ QS,QP, tình hình kinh tế - xã hội đất nước,… triển khai quyết liệt, toàn diện các giải pháp. Trong đó, tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

1. Chủ động điều hành, chấp hành nghiêm dự toán ngân sách (DTNS) được giao. Các ngành, đơn vị, doanh nghiệp cần nhận thức rõ khó khăn chung về tài chính, ngân sách và quán triệt, xác định rõ DTNS là chỉ tiêu pháp lệnh, là khả năng bảo đảm cao nhất. Từ đó, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với CTTC, điều hành DTNS chính xác, kịp thời, linh hoạt; có các chủ trương, biện pháp nhạy bén, hiệu quả trong quản lý, chi tiêu, sử dụng tài chính, tài sản, chấp hành nghiêm DTNS được duyệt, đáp ứng kịp thời cho các nhiệm vụ. Năm 2014, ngành Tài chính tiếp tục điều hành, tập trung ngân sách giữ vững các cân đối lớn và ưu tiên bảo đảm ở mức cao cho các nhiệm vụ theo định hướng của Quân ủy Trung ương và BQP.

Trên cơ sở chỉ tiêu ngân sách được giao, các ngành, đơn vị cần chủ động tiếp nhận, cấp phát, giải ngân theo kế hoạch, tiến độ đã được BQP phê duyệt; chú trọng thực hiện tốt việc tự cân đối, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo điều kiện cho các đơn vị cấp dưới chủ động triển khai DTNS và chịu trách nhiệm bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ. Trong đó, tăng cường phân cấp cho cấp trực tiếp chi tiêu; kết hợp đảm bảo hiện vật và tiền tệ hóa nội dung chi hợp lý, hạn chế việc mua sắm hiện vật tập trung để cấp cho đơn vị. Cơ quan tài chính các cấp cần bám sát phương án giá đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt và nhiệm vụ chính trị của đơn vị, chủ động cân đối, điều chỉnh cơ cấu chi một cách hợp lý, bảo đảm toàn diện cho các nhiệm vụ, nhưng có trọng tâm, trọng điểm, theo thứ tự ưu tiên. Đặc biệt, cần phối hợp với các ngành có liên quan, chủ động nắm và dự báo sát tình hình thị trường, giá cả, tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy đơn vị linh hoạt lựa chọn thời điểm, thị trường, phương thức thực hiện kế hoạch mua sắm, đặt hàng sản xuất, sửa chữa,… đẩy nhanh tốc độ chi, giải ngân, thanh toán, hạn chế tác động tiêu cực của yếu tố giá cả thị trường, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

Để giải quyết khó khăn do khả năng ngân sách có hạn, toàn quân cần tích cực tạo lập, huy động các nguồn lực tài chính theo đúng pháp luật Nhà nước, quy định của BQP, đưa vào cân đối bảo đảm. Các ngành, đơn vị, đặc biệt là các doanh nghiệp căn cứ dự toán thu được giao, xây dựng kế hoạch thu chi tiết, chủ động phát huy năng lực, tiềm năng hiện có, đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, tăng gia sản xuất, dịch vụ và các hoạt động có thu khác, tăng cường nguồn thu từ nội bộ; đồng thời, chú trọng huy động các nguồn ngân sách địa phương, ngân sách của các bộ, ngành chi cho công tác QS,QP,… để tăng khả năng cân đối ngân sách. Cơ quan tài chính các cấp tiếp tục nghiên cứu, đề xuất cơ chế tạo lập, huy động các nguồn tài chính, phù hợp với quy định của pháp luật và tình hình thực tiễn.

2. Tăng cường các biện pháp quản lý ngân sách, quản lý các nguồn thu, tài sản công, nâng cao hiệu quả chi tiêu; đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống thất thoát, tham nhũng, lãng phí, trong hoạt động CTTC. Các ngành, đơn vị cần thực hiện đồng bộ các công cụ, biện pháp, nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công; đặc biệt, cần chấp hành nghiêm Quy chế lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với CTTC quân đội, Quy chế công khai tài chính; tăng cường phân cấp quyền hạn quản lý, sử dụng tài chính, tài sản, gắn với nâng cao trách nhiệm của người chỉ huy các cấp (chủ tài khoản), người trực tiếp được giao quản lý tài chính, tài sản theo quy định. Cơ quan tài chính các cấp đẩy mạnh đổi mới, chuẩn hóa quy trình bảo đảm; kết hợp chặt chẽ giữa phân cấp quản lý ngân sách cho đơn vị cơ sở với tăng cường hướng dẫn, kiểm tra, kiểm soát việc chi tiêu, sử dụng ngân sách, tài chính, tài sản của đơn vị; thực hiện kết hợp cấp phát với thu ứng, thu nợ, thu nộp; đôn đốc, giám sát chặt chẽ mọi nguồn thu và chi ngân sách (kể cả nguồn ngân sách không quyết toán qua quốc phòng). Trong đó, chú trọng kiểm soát chặt chẽ các nội dung chi, quản lý giá; tiếp tục thực hiện nghiêm quy trình lập, trình thẩm định và duyệt giá các sản phẩm quốc phòng; kết hợp linh hoạt giám đốc tài chính trước, trong, sau chi tiêu, kiên quyết không để chi sai nội dung, chi vượt chỉ tiêu ngân sách.

Các đơn vị tổ chức quản lý chặt chẽ hơn nữa các nguồn thu, hoạt động có thu và các nguồn vốn gối đầu, cấp trước, vốn dự trữ sẵn sàng chiến đấu; tăng cường quản lý tài khoản, quản lý tiền mặt ở tất các các cấp; mở rộng đấu thầu trong mua sắm, đầu tư xây dựng cơ bản, thực hiện nghiêm các quy định của Luật Giá, Luật Đấu thầu; đẩy nhanh tiến độ quyết toán các dự án, công trình hoàn thành, nâng cao hiệu quả chi tiêu. Mặt khác, coi trọng công khai, minh bạch các nguồn tài chính; tăng cường dân chủ, phát huy quyền làm chủ của cán bộ, chiến sĩ trong giám sát hoạt động CTTC, giám sát các khâu trong quy trình quản lý, sử dụng ngân sách.

Ngành Tài chính tiếp tục tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy các đơn vị đẩy mạnh thực hiện Chương trình hành động thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí và thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Chính phủ, BQP về tiết kiệm, chống lãng phí, tiêu cực trong điều hành DTNS. Ngành tiếp tục triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm tiết kiệm triệt để kinh phí, vật tư, tài sản, lao động,... không để xảy ra thất thoát, lãng phí.

3. Nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, duy trì kỷ luật, kỷ cương tài chính. Cùng với đề cao trách nhiệm của người trực tiếp quản lý, sử dụng ngân sách, tài sản công và phát huy quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy đơn vị trước pháp luật về chi tiêu, sử dụng ngân sách, các ngành, đơn vị, doanh nghiệp cần duy trì nền nếp, thực hiện tốt công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra tài chính ở các cấp theo quy định. Trong đó, chú trọng kết hợp chặt chẽ giữa kiểm tra, giám sát của cấp ủy với kiểm tra nghiệp vụ của cơ quan tài chính; tăng cường công tác tự thanh tra, kiểm tra tài chính nội bộ; chú ý tập trung kiểm tra nội dung quản lý, phân phối, sử dụng nguồn thu, thu nộp ngân sách, các nguồn kinh phí, nguồn thu từ sử dụng đất quốc phòng vào mục đích kinh tế, đầu tư xây dựng cơ bản và các nội dung chi lớn, phức tạp,… Cơ quan tài chính các cấp phải gắn bảo đảm với giám đốc về tài chính, duy trì nghiêm các chế độ, nguyên tắc CTTC; tích cực hướng dẫn, chỉ đạo đơn vị xây dựng và triển khai kế hoạch kiểm tra tài chính, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa từ xa các biểu hiện vi phạm. Ngành tiếp tục phối hợp với Kiểm toán Nhà nước thực hiện tốt công tác kiểm toán theo Luật Kiểm toán và Nghị quyết 1011/2006/NQ-UBTVQH11 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (khóa XI); chỉ đạo tăng cường kiểm toán nội bộ, kiểm toán chuyên đề theo loại ngân sách, nội dung chi, lĩnh vực chi; thực hiện gắn thanh tra, kiểm tra, kiểm toán với đề ra các biện pháp khắc phục tồn tại, thiếu sót trong quản lý, sử dụng tài chính, tài sản, nâng cao kỷ luật, kỷ cương tài chính.

4. Đẩy mạnh nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách về CTTC quân đội. Năm 2014, ngành Tài chính, trước hết là Cục Tài chính tiếp tục nghiên cứu, tham mưu cho BQP sửa đổi, bổ sung Điều lệ CTTC Quân đội nhân dân Việt Nam; hoàn thiện cơ chế quản lý, bảo đảm tài chính, ngân sách quốc phòng, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Trong đó, tập trung nghiên cứu, chuẩn bị các nội dung tham gia sửa đổi, bổ sung Luật Ngân sách nhà nước; sửa đổi, bổ sung Điều lệ CTTC Quân đội nhân dân Việt Nam; xây dựng, hoàn chỉnh hệ thống các tiêu chuẩn, định mức chi tiêu, sử dụng kinh phí, hệ thống chế độ, chính sách, nhất là cho các lực lượng mới thành lập; hoàn thiện phương thức quản lý, sử dụng ngân sách, phù hợp đặc thù các ngành; nghiên cứu, đổi mới cơ chế quản lý tài chính doanh nghiệp; xây dựng, bổ sung chế độ chính sách có tính chất thu hút, thực hiện các bước tiếp theo của Đề án Xây dựng bảng lương và các chế độ phụ cấp, trợ cấp trong Quân đội, v.v.

Cùng với thực hiện tốt các nội dung trên, cấp ủy, chỉ huy các đơn vị cần chú trọng kiện toàn, xây dựng cơ quan tài chính các cấp vững mạnh toàn diện. Ngành tiếp tục duy trì nền nếp chính quy trong hoạt động CTTC; đổi mới, chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ, nâng cao chất lượng công tác. Toàn quân cần đẩy mạnh hơn nữa phong trào thi đua “Xây dựng đơn vị quản lý tài chính tốt”, đưa Phong trào phát triển lên một bước mới, ngày càng vững chắc, hướng vào thực hiện tốt nhiệm vụ CTTC năm 2014.

Trung tướng PHẠM QUANG VINH

Cục trưởng Cục Tài chính, Bộ Quốc phòng