Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng xác định nhiệm vụ trọng tâm của quốc phòng, an ninh là: “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”¹. Đây là quan điểm cơ bản của Đảng về bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay. Vì vậy, các đơn vị trong toàn quân phải quán triệt sâu sắc quan điểm này, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ và khả năng tác chiến, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.

Những năm qua, tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, khó lường; đất nước ta đứng trước nhiều thời cơ và thách thức mới. Trước tình hình đó, Quân đội nhân dân đã thực hiện tốt nhiệm vụ làm nòng cốt bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình để xây dựng và phát triển đất nước. Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã tham mưu có hiệu quả cho Đảng và Nhà nước lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Nền quốc phòng toàn dân không ngừng được củng cố ngày càng vững mạnh. Thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng chặt chẽ. Thực hiện chủ trương của Đảng về xây dựng Quân đội nhân dân “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại” đã tạo sự chuyển biến toàn diện cả về con người và vũ khí, trang bị. Toàn quân đã đẩy mạnh đổi mới nhiệm vụ giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự đối với bộ đội thường trực, lực lượng dự bị động viên và dân quân, tự vệ. Công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành huấn luyện, diễn tập có chuyển biến tích cực, bám sát yêu cầu, nhiệm vụ của từng đối tượng, đơn vị, địa bàn, vùng, miền; từng bước gắn huấn luyện, diễn tập chiến dịch với diễn tập khu vực phòng thủ, tạo chuyển biến toàn diện, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ và khả năng chiến đấu của lực lượng vũ trang.

Tuy nhiên, kết quả huấn luyện ở một số đơn vị chưa thật vững chắc, nhất là trình độ, khả năng làm chủ vũ khí, trang bị, phương tiện hiện đại. Việc xây dựng tình huống diễn tập, luyện tập chỉ huy tham mưu ở một số đơn vị còn chưa sát với điều kiện tác chiến mới. Công tác giáo dục, đào tạo ở một số nhà trường chậm đổi mới cả về nội dung, chương trình và phương pháp giảng dạy. Công tác xây dựng chính quy ở một số đơn vị chuyển biến chưa nhiều; tình hình vi phạm kỷ luật Quân đội và pháp luật Nhà nước của bộ đội chưa giảm, còn để xảy ra những vụ việc mất an toàn nghiêm trọng trong huấn luyện, tìm kiếm cứu nạn, v.v.

Trung tướng Phan Văn Giang kết luận Hội nghị Quân chính 6 tháng đầu năm 2016.        (Ảnh: mod.gov.vn)

Thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, khủng bố vẫn diễn ra ở nhiều nơi. Các nước lớn có sự điều chỉnh chiến lược, cạnh tranh, kiềm chế lẫn nhau; tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền biển, đảo trong khu vực và trên Biển Đông còn diễn ra phức tạp, lâu dài. Ở trong nước, thời cơ, vận hội phát triển mở rộng; tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh chống phá nước ta bằng chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nội bộ, “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, v.v.

Trong bối cảnh đó, để không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng tác chiến, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống, toàn quân phải thực hiện tốt một số nội dung, nhiệm vụ chủ yếu sau:

1. Thường xuyên quán triệt sâu sắc các quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng. Trong đó, tập trung vào các quan điểm, mục tiêu, phương châm chỉ đạo, nhiệm vụ, giải pháp bảo vệ Tổ quốc thể hiện trong Nghị quyết Trung ương 8 (khoá XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X,... nhất là những nội dung mới, quan trọng. Đó là: “…kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ công cuộc đổi mới, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc; bảo vệ nền văn hóa dân tộc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội”². Kết hợp chặt chẽ kinh tế, văn hóa, xã hội với quốc phòng, an ninh và quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hóa, xã hội; kết hợp quốc phòng, an ninh với đối ngoại. Xây dựng “thế trận lòng dân”, tạo nền tảng vững chắc xây dựng nền quốc phòng toàn dân và nền an ninh nhân dân. Sức mạnh và lực lượng bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh quốc gia là sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, trong đó Quân đội nhân dân và Công an nhân dân là nòng cốt. Xây dựng Quân đội nhân dân theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, ưu tiên hiện đại hóa một số quân chủng, binh chủng, lực lượng; không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ khả năng chiến đấu của Quân đội để bảo vệ, ngăn ngừa, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa; đồng thời, sẵn sàng đập tan mọi hành động chống phá, xâm phạm độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Trong quán triệt, giáo dục, tuyên truyền, cần tập trung nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về tính chất, yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc. Đặc biệt, phải nắm vững quan điểm của Đảng về đối tác, đối tượng, làm cơ sở vận dụng, xử lý đúng đắn, linh hoạt, sáng tạo các tình huống cụ thể; nắm chắc âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Tích cực đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị, nội dung, phương pháp giáo dục chính trị, tư tưởng để giữ vững và tăng cường bản chất cách mạng của Quân đội nhân dân, đảm bảo cho Quân đội thực sự là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Đồng thời, coi trọng giáo dục nhiệm vụ, làm cho mọi cán bộ, chiến sĩ nắm chắc nhiệm vụ của Quân đội, của đơn vị và chức trách, nhiệm vụ được giao; từ đó, xây dựng ý chí quyết tâm học tập, huấn luyện, rèn luyện nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng chiến đấu của Quân đội. Mặt khác, cần triển khai thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) “Về đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, tạo chuyển biến mạnh mẽ cả nhận thức và hành động trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, khắc phục các biểu hiện trung bình chủ nghĩa, cơ hội, mơ hồ, mất cảnh giác, giảm sút ý chí chiến đấu.

2. Tiếp tục điều chỉnh tổ chức lực lượng, đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, đào tạo, xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật.

Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X xác định ba khâu đột phá là: tạo chuyển biến mạnh mẽ về tổ chức, biên chế của Quân đội, huấn luyện và đào tạo; trình độ chính quy, chấp hành kỷ luật, pháp luật của bộ đội, cải cách hành chính và làm chủ công nghệ cao. Quán triệt yêu cầu, nhiệm vụ đó, các đơn vị phải tập trung thực hiện tốt phương hướng tổ chức lực lượng Quân đội theo hướng: tinh, gọn, mạnh, đồng bộ, bảo đảm hợp lý, cân đối giữa cơ quan và đơn vị, giữa lực lượng thường trực, dự bị động viên và dân quân tự vệ. Tiếp tục nghiên cứu điều chỉnh thế bố trí trên các vùng, miền, khu vực trọng điểm, phù hợp với chiến lược bảo vệ Tổ quốc; nâng cao khả năng tác chiến của các lực lượng trong điều kiện chiến tranh địch sử dụng vũ khí công nghệ cao. Đặc biệt, phải thực hiện tốt chủ trương của Đảng “Xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, ưu tiên hiện đại hóa một số quân chủng, binh chủng, lực lượng”³. Trong đó, các lực lượng: Hải quân, Phòng không - Không quân, Thông tin liên lạc, Tác chiến điện tử, Trinh sát kỹ thuật và Cảnh sát biển tiến thẳng lên hiện đại. Trước mắt, cần thực hiện nghiêm biểu tổ chức biên chế đã ban hành, giảm biên chế khối cơ quan, tập trung cho các đơn vị làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, các đơn vị đóng quân ở địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh, vùng biên giới, biển, đảo. Tiếp tục điều chỉnh tổ chức các học viện, nhà trường và các đơn vị bảo đảm, phục vụ, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

Trên cơ sở những bài học kinh nghiệm qua thực hiện đổi mới công tác huấn luyện, nhất là qua tổng kết công tác huấn luyện 05 năm (2010 - 2015), các đơn vị phải tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết 765-NQ/QUTƯ của Quân ủy Trung ương về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”. Thực hiện tốt phương châm huấn luyện: “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”; coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu, sát thực tế chiến đấu, nhiệm vụ, địa bàn hoạt động, cũng như yêu cầu tác chiến trong điều kiện mới. Coi trọng huấn luyện cho bộ đội sử dụng thành thạo vũ khí, trang bị trong biên chế, làm chủ và khai thác tốt các loại vũ khí, phương tiện kỹ thuật hiện đại mới được trang bị. Tăng cường huấn luyện diễn tập hiệp đồng tác chiến quân chủng, binh chủng; diễn tập khu vực phòng thủ; nâng cao khả năng phối hợp giữa bộ đội chủ lực và lực lượng vũ trang địa phương trong khu vực phòng thủ, khả năng tác chiến bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Các học viện, nhà trường Quân đội tích cực đổi mới, chuẩn hóa, hiện đại hóa theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI) về đổi mới căn bản, toàn diện công tác giáo dục - đào tạo, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội và nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Để thực hiện tốt khâu đột phá về nâng cao trình độ chính quy, chấp hành kỷ luật, pháp luật và cải cách hành chính, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, quy định, chế độ về xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, gắn huấn luyện với rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy, làm cơ sở nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị.

3. Nâng cao chất lượng công tác dự báo chiến lược, sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ vững chắc Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Cơ quan tham mưu chiến lược phải chủ động phối hợp với các lực lượng, nhất là với Công an và đối ngoại để triển khai đồng bộ các biện pháp nắm chắc âm mưu, thủ đoạn hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, dự báo chính xác tình hình quốc tế, khu vực và trong nước, nhất là những động thái mới và xu hướng phát triển, biến động của tình hình quốc phòng - an ninh trên thế giới. Từ đó, kịp thời tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước những đối sách để xử lý đúng đắn các tình huống chiến lược; chủ động ngăn ngừa, phát hiện sớm và triệt tiêu các nhân tố bất lợi, bảo vệ vững chắc Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Các đơn vị phải thường xuyên nắm chắc tình hình, kịp thời điều chỉnh, bổ sung quyết tâm, kế hoạch tác chiến và tích cực luyện tập các phương án để nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu. Chú trọng kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện, diễn tập với nâng cao khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu, duy trì nghiêm túc nền nếp, chế độ sẵn sàng chiến đấu ở tất cả các cấp, nhất là đối với các đơn vị đứng chân ở vùng trọng điểm về quốc phòng - an ninh, biên giới, biển, đảo. Quân đội và Công an phối hợp chặt chẽ, nâng cao hiệu quả quản lý, phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý các tình huống về quốc phòng - an ninh; thực hiện tốt Nghị định 77/2010/NĐ-CP, ngày 12-7-2010 của Chính phủ về “Phối hợp giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội và nhiệm vụ quốc phòng”. Các lực lượng: Phòng không - Không quân, Hải quân, Biên phòng, Cảnh sát biển phối hợp chặt chẽ với các quân khu và địa phương có biển đảo để tạo sức mạnh tổng hợp trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, quản lý, giám sát, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh với các hành động xâm phạm chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc. Trên khu vực biên giới đất liền, các lực lượng bộ đội địa phương, Biên phòng và Công an phải kết hợp chặt chẽ, gắn xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân với thế trận an ninh nhân dân và thế trận biên phòng toàn dân, sẵn sàng đối phó thắng lợi với mọi tình huống xâm phạm chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

4. Đẩy mạnh hiện đại hóa vũ khí, trang bị, đáp ứng yêu cầu tác chiến của Quân đội trong tình hình mới.

Để nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng tác chiến của Quân đội nhân dân, cùng với việc tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao chất lượng huấn luyện, “xây dựng về con người là quyết định”, thì đẩy mạnh hiện đại hóa vũ khí, trang bị kỹ thuật là vấn đề có ý nghĩa hết sức quan trọng. Vì vậy, thời gian tới, các cấp cần tập trung vào cả ba phương thức: cải tiến, khôi phục; chế tạo, sản xuất trong nước; mua sắm trang bị. Trong đó, chú trọng hiện đại hóa vũ khí, trang bị cho các lực lượng được xác định tiến thẳng lên hiện đại. Đồng thời, tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt Nghị quyết 06-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XI), nhằm nâng cao năng lực chế tạo vũ khí, trang bị kỹ thuật cho lực lượng vũ trang nhân dân, nhất là Quân đội nhân dân. Tiếp tục mở rộng quan hệ hợp tác quốc phòng với các nước theo quan điểm, đường lối đối ngoại của Đảng “tranh thủ tối đa các nguồn lực bên ngoài”. Trong đó, chú trọng hợp tác trong đào tạo, mua sắm vũ khí, trang bị và hợp tác khoa học - công nghệ quân sự,… góp phần xây dựng Quân đội nhân dân có trình độ, khả năng tác chiến cao, hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống.

Cùng với đó, cần tập trung thực hiện tốt công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và các nhiệm vụ đột xuất khác. Tiếp tục thực hiện tốt phong trào “Ngành Hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy” và Cuộc vận động “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông” (Cuộc vận động 50), đáp ứng yêu cầu nâng cao trình độ, khả năng tác chiến của Quân đội nhân dân.

5. Kịp thời sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, khắc phục triệt để yếu kém, tồn tại, nhân rộng điển hình tiên tiến.

Đây là vấn đề rất quan trọng, tạo động lực nâng cao chất lượng tổng hợp và trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu và tác chiến thắng lợi của lực lượng vũ trang nhân dân nói chung và của Quân đội nói riêng. Vì vậy, sau mỗi nhiệm vụ, mỗi giai đoạn huấn luyện, diễn tập, cấp ủy, người chỉ huy các cấp cần làm tốt công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, đánh giá chính xác kết quả thực hiện nhiệm vụ, những điểm còn yếu kém, tồn tại từ đó đề ra các giải pháp cụ thể, sát thực tiễn, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trong thời kỳ mới. Đồng thời, biểu dương, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích và nhân rộng điển hình tiên tiến trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở các địa phương, đơn vị và toàn quân, tạo sự chuyển biến toàn diện của các lực lượng, các cơ quan, đơn vị.

Với truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, toàn quân tiếp tục nỗ lực phấn đấu nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng tác chiến, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới, xứng đáng với sự tin cậy, yêu mến của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Trung tướng PHAN VĂN GIANG, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng

__________________           

1 - ĐCSVN - Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb CTQG, H. 2016, tr. 433.

2 - Sđd, tr. 33.

3 - Sđd, tr. 149.