Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” xác định: cán bộ là khâu then chốt, là vấn đề trọng tâm, xuyên suốt của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Thực hiện Chỉ thị số 15-CT/TW của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương đang tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp trong Đảng bộ Quân đội nghiên cứu, quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc các nội dung của Nghị quyết; trong đó, đặc biệt chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh, ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Việc Trung ương ban hành Nghị quyết “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, nhằm tạo sự chuyển biến rõ rệt, khắc phục được những hạn chế, yếu kém trong công tác xây dựng Đảng, đã đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, cũng như nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân ta. Nghị quyết xác định khâu then chốt của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng phải bắt đầu từ công tác cán bộ (CTCB); coi việc khắc phục những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, xây dựng đội ngũ cán bộ (ĐNCB) vững mạnh, ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ là vấn đề sống còn của Đảng, của chế độ. Với Đảng bộ Quân đội, việc quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) là một bảo đảm quan trọng để các cấp ủy đánh giá đúng thực trạng công tác xây dựng ĐNCB và tình hình ĐNCB quân đội hiện nay; trên cơ sở đó, đề ra các chủ trương, biện pháp tiếp tục nâng cao chất lượng ĐNCB, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc XHCN trong tình hình mới.

Là bộ phận cán bộ trọng yếu của Đảng trong Quân đội, ĐNCB quân đội giữ trọng trách lãnh đạo, chỉ huy, quản lý các cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Đây là lực lượng nòng cốt trong tổ chức thực hiện đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng; có vai trò quyết định trong tổ chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng, huấn luyện, sản xuất, công tác… của Quân đội ta. Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, Quân ủy Trung ương đã có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, nâng cao chất lượng ĐNCB, bảo đảm cho lực lượng này trưởng thành, tiến bộ về nhiều mặt, thực sự phát huy vai trò trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, xây dựng đơn vị. Trong xây dựng ĐNCB, cấp ủy các cấp đã thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo đi đôi với phân công cá nhân phụ trách, Đảng thống nhất lãnh đạo CTCB và quản lý ĐNCB; mọi vấn đề về CTCB đều do tập thể cấp ủy xem xét, quyết định; việc phân cấp trách nhiệm của cấp ủy cấp trên với cấp ủy cấp dưới, giữa cấp ủy với người chủ trì và cơ quan tham mưu ngày càng rõ hơn. Công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện ĐNCB (cả về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống) được chú trọng, nên dù trong điều kiện, hoàn cảnh nào, ĐNCB trong Quân đội đều giữ vững lập trường, quan điểm, phẩm chất đạo đức cách mạng; có tinh thần trách nhiệm cao, chủ động khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Công tác quản lý, nhận xét, đánh giá và quy hoạch ĐNCB nói chung và quy hoạch cán bộ chủ trì nói riêng được thực hiện chặt chẽ, đúng quan điểm, phương châm, nguyên tắc, quy trình, quy định; gắn quy hoạch với đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển cán bộ. Công tác giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng luôn được đổi mới theo hướng: đa dạng hóa các hình thức đào tạo, kết hợp giữa đào tạo theo chức vụ với đào tạo theo học vấn, đào tạo ở trong nước với đào tạo cán bộ ở nước ngoài. Việc rà soát, nhận xét, đánh giá, luân chuyển, bổ nhiệm, chuyển ra đối với cán bộ bảo đảm đúng nguyên tắc, quy trình. Công tác chính sách được tiến hành có nền nếp, hiệu quả, nên đã góp phần thu hút, giữ gìn được cán bộ, nhất là ở những nơi khó khăn, gian khổ, các ngành đặc thù quân sự. Qua đó, chất lượng ĐNCB quân đội ngày càng được nâng lên; số lượng, cơ cấu cán bộ trên các địa bàn hợp lý; tỷ lệ cán bộ đang công tác có trình độ cao đẳng, đại học trở lên đạt 87,7%, trong đó trình độ sau đại học đạt 7,17%; tỷ lệ cán bộ phân đội đã qua đào tạo cơ bản đạt 86,17%; số cán bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ hằng năm đạt trên 90%... Với kết quả đã đạt được, công tác xây dựng ĐNCB đã trực tiếp góp phần nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến đấu của Quân đội, xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

 Tuy nhiên, so với yêu cầu đề ra, chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng ĐNCB vẫn còn những hạn chế. Công tác quy hoạch cán bộ chủ trì vẫn còn biểu hiện khép kín, cục bộ; lớp kế cận còn nhiều chức danh ít có cán bộ trẻ; lớp kế tiếp: dãn cách độ tuổi quá gần hoặc quá xa. Công tác giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ có nội dung chưa đáp ứng với yêu cầu đề ra. Việc đánh giá, nhận xét cán bộ vẫn còn có biểu hiện chung chung, thiếu nhất quán, né tránh, nể nang, chưa làm rõ thực chất mạnh, yếu của cán bộ. Thực hiện các quy định, quy trình bổ nhiệm, đề bạt, tuyển chọn cán bộ đi học có lúc, có nơi thiếu chặt chẽ, nên có cán bộ được bổ nhiệm, đề bạt tín nhiệm không cao, dư luận quần chúng chưa thật đồng tình. Một số chính sách ưu đãi đối với sĩ quan chưa được thể chế hóa đầy đủ, thiếu đồng bộ… Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, nhưng chủ yếu là do một số cấp ủy, cán bộ chủ trì chưa nghiên cứu, quán triệt, cụ thể hóa kịp thời các chủ trương, quan điểm, chỉ thị của trên về CTCB; quá trình tổ chức thực hiện còn thiếu đồng bộ, thiếu kiên quyết, hiệu quả chưa cao. Công tác tham mưu, đề xuất giải quyết những vấn đề về cán bộ còn thiếu nhạy bén; chưa chủ động dự kiến và kịp thời phát hiện, xử lý những vấn đề phát sinh, nên còn bị động, lúng túng trong tham mưu, hướng dẫn về CTCB. Công tác kiểm tra, giám sát chưa thực sự sâu sát, cụ thể, tỉ mỉ.

Hiện nay, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH và hội nhập quốc tế đang đặt ra yêu cầu phải đẩy mạnh xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, trong đó có những lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, nhằm nâng cao khả năng, trình độ tác chiến của Quân đội lên một bước mới. Để đáp ứng yêu cầu đó, vấn đề hết sức cơ bản là toàn quân phải quán triệt sâu sắc tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, tập trung xây dựng ĐNCB có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, lối sống trong sạch; có số lượng và cơ cấu hợp lý; khả năng tư duy sáng tạo, năng lực lãnh đạo, chỉ huy giỏi; trình độ, kiến thức chuyên môn ngày càng cao; có uy tín trong tập thể, đáp ứng tốt hơn yêu cầu xây dựng, chiến đấu của Quân đội nhân dân trong tình hình mới.

Trước hết, các cấp ủy cần tăng cường giáo dục, rèn luyện, khắc phục có hiệu quả những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống,  đảm bảo cho ĐNCB  và trước hết là đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp thực sự tiêu biểu về bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn, cũng như đạo đức, lối sống, tác phong công tác. Hiện nay, vẫn còn một bộ phận cán bộ có biểu hiện phai nhạt về mục tiêu, lý tưởng, suy thoái về đạo đức, lối sống, sa vào lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm, không phát huy được trí tuệ tập thể,… Để khắc phục tình trạng đó, cấp ủy các cấp cần quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc các nhóm giải pháp mà Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) đã xác định; đồng thời, tổ chức sinh hoạt kiểm điểm tự phê bình và phê bình thật nghiêm túc, bảo đảm dân chủ, thẳng thắn, theo đúng yêu cầu, nội dung, cách làm, thời gian đã được Quân ủy Trung ương xác định trong Chỉ thị 141-CT/QUTW. Theo đó, tùy theo cương vị, chức trách của mình, cấp trên làm gương tự phê bình trước; tập thể kiểm điểm trước, cá nhân kiểm điểm sau; cấp ủy viên và cán bộ chủ trì các cấp kiểm điểm trước, đảng viên kiểm điểm sau. Qua kiểm điểm, cái gì tốt thì phát huy, cái gì xấu thì khắc phục, mỗi cá nhân phải tự giác sửa chữa, không chờ đến khi tổ chức hội nghị kiểm điểm xong mới thực hiện. Bên cạnh sự giáo dục của tập thể, mỗi người phải tự giác rèn luyện, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; căn cứ vào Quy định về những điều đảng viên không được làm để tự soi xét, nhìn lại bản thân, gia đình mình. Mọi lúc, mọi nơi, người cán bộ quân đội phải tự đấu tranh với chính mình, phải cảnh giác trước những cám dỗ danh lợi, vật chất, chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, thực dụng. Các cấp cần duy trì nghiêm kỷ luật của Đảng, pháp luật Nhà nước và kỷ luật quân đội; phát huy vai trò của các tổ chức, lực lượng tham gia đấu tranh với những biểu hiện sai trái; phát hiện và xử lý kịp thời, nghiêm minh những trường hợp vi phạm về phẩm chất, đạo đức, lối sống.

Hai là, đề cao vai trò gương mẫu của ĐNCB chủ trì các cấp, cả về chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống. ĐNCB chủ trì các cấp trong Quân đội là những người trực tiếp lãnh đạo, chỉ huy, quản lý mọi mặt hoạt động của các cơ quan, đơn vị trong toàn quân; chịu trách nhiệm trước cấp ủy, cán bộ chủ trì cấp trên, cấp ủy cấp mình về kết quả hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị. Bởi vậy, phẩm chất, năng lực, vai trò tiền phong, gương mẫu của ĐNCB chủ trì có ý nghĩa hết sức quan trọng, đóng vai trò quyết định kết quả thực hiện nhiệm vụ của đơn vị, cũng như trong xây dựng tổ chức, con người. Sự gương mẫu của cán bộ chủ trì được thể hiện ở việc quán triệt và chấp hành nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, các nguyên tắc, quy định, quy trình và các chế độ công tác; có phong cách dân chủ, thực sự tôn trọng trí tuệ tập thể lãnh đạo, lắng nghe ý kiến của cán bộ, chiến sĩ làm cơ sở để có những quyết đoán đúng đắn và tổ chức thực hiện có hiệu quả. Trong thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI), cán bộ chủ trì phải gương mẫu trong tự phê bình và phê bình; có phẩm chất chính trị kiên định, vững vàng, đạo đức, lối sống trong sạch, giản dị, gần gũi quần chúng; đem lòng chí công vô tư mà xử lý công việc, đối xử với mọi người và chính bản thân mình. Sự gương mẫu của cán bộ chủ trì còn được thể hiện ở nhận thức đúng và thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao; khó khăn không nản chí; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước tập thể và cấp trên. Để phát huy vai trò gương mẫu của ĐNCB chủ trì, cấp ủy các cấp cần làm tốt công tác giáo dục lý luận chính trị, bồi dưỡng năng lực, nghiệp vụ, rèn luyện đạo đức, lối sống; giải quyết tốt các mối quan hệ: giữa lãnh đạo tập thể với cá nhân phụ trách, chính ủy, chính trị viên với người chỉ huy, cấp trên với cấp dưới, tạo môi trường thuận lợi để cán bộ chủ trì hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.

Ba là, phải quản lý chặt chẽ, toàn diện, đổi mới phương pháp nhận xét, đánh giá cán bộ. Cấp ủy, cán bộ chủ trì từng cơ quan, đơn vị phải đề cao trách nhiệm, quản lý ĐNCB một cách toàn diện, cả về tư tưởng, quan điểm chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực chuyên môn, sức khỏe, các mối quan hệ xã hội, tâm tư nguyện vọng, hậu phương, gia đình cán bộ. Phải kết hợp chặt chẽ giữa quản lý cán bộ với quản lý đảng viên, quản lý của tổ chức với tự quản lý của cán bộ; trong đó, tự quản lý có vai trò rất quan trọng. Thông qua đó, cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp trực tiếp nhận xét, đánh giá cán bộ thuộc quyền theo phân cấp và chịu trách nhiệm trước cấp trên về nội dung đánh giá của mình. Trong nhận xét, đánh giá cán bộ, cần phải bảo đảm khách quan, toàn diện, công tâm và nhất quán, lấy chất lượng, hiệu quả công tác và sự tín nhiệm của quần chúng làm tiêu chí cơ bản; kết hợp giữa nhận xét thường xuyên với định kỳ, giữa yêu cầu chung với những cán bộ công tác trong môi trường đặc thù; cả về ưu điểm và khuyết điểm, không tuyệt đối hóa một mặt nào dẫn đến sử dụng cán bộ không đúng với khả năng của họ. Các cấp phải nắm vững hệ thống tiêu chí, tiêu chuẩn, chức danh, nhóm chức vụ, trần quân hàm đã được ban hành, làm cơ sở để đánh giá cán bộ được chính xác; khắc phục cách đánh giá chung chung, hình thức, không sát với phẩm chất, năng lực của cán bộ.

Bốn là, thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc, quy trình, quy định trong CTCB. Cấp ủy các cấp phải thực hiện nghiêm nguyên tắc Đảng lãnh đạo CTCB và thống nhất quản lý ĐNCB; tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, phát huy vai trò của cán bộ chủ trì và cơ quan chính trị trong tổ chức thực hiện. Các cấp cần nghiên cứu, rà soát, bổ sung, hoàn thiện Quy chế quản lý cán bộ và thực hiện đúng thẩm quyền quản lý cán bộ theo quy định. Mọi vấn đề về cán bộ và CTCB phải được bàn bạc dân chủ, công khai, đúng quy trình, quy định. Theo đó, công tác quy hoạch cán bộ phải vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt, vừa mang tính tổng thể, lâu dài; kết hợp chặt chẽ giữa quy hoạch cán bộ có kinh nghiệm lãnh đạo, chỉ huy, đã qua chiến đấu với cán bộ trẻ, tài năng, đức độ, bảo đảm tính kế thừa, phát triển vững chắc. Quy hoạch một chức danh phải có nhiều nguồn, nhiều độ tuổi; một người có thể là nguồn quy hoạch của một số vị trí; gắn quy hoạch nguồn tại chỗ với tạo nguồn toàn quân. Công tác đàotạo, bồi dưỡng cán bộ phải bảo đảm tính toàn diện, đáp ứng yêu cầu chức danh quy hoạch; gắn đào tạo theo chức vụ với trình độ học vấn, giữa nâng cao lý luận với bồi dưỡng năng lực thực tiễn; kết hợp đào tạo chính quy với bồi dưỡng tại chức, đào tạo với tự đào tạo, đào tạo trong nước với đào tạo ở nước ngoài. Cùng với đó, các cấp ủy cần thực hiện nghiêm chủ trương luân chuyển cán bộ, nhằm tạo điều kiện cho ĐNCB được rèn luyện, thử thách và trưởng thành. Việc luân chuyển cán bộ chỉ huy, quản lý đơn vị phải trên cơ sở quy hoạch cán bộ và đáp ứng yêu cầu, tiêu chí cho việc bổ nhiệm cán bộ vào các chức danh cao hơn. Các cấp cần lựa chọn những cán bộ trẻ, đủ tiêu chuẩn, điều kiện trong quy hoạch ở các cơ quan, nhà trường luân chuyển về làm cán bộ chỉ huy, quản lý đơn vị; luân chuyển cán bộ từ địa phương này đến địa phương khác, giữa chủ lực với địa phương, từ nơi thuận lợi đến nơi khó khăn; từng bước thực hiện luân chuyển cán bộ chủ trì cấp tỉnh, huyện trong từng quân khu. Quá trình bổ nhiệm, sắp xếp cán bộ phải bám chắc các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị; chú ý kết hợp chặt chẽ giữa cán bộ tại chỗ với cán bộ luân chuyển từ nơi khác đến. Việc kéo dài thời hạn phục vụ tại ngũ phải bảo đảm chặt chẽ, đúng đối tượng, đủ điều kiện, tiêu chuẩn. Với những cán bộ thiếu tinh thần trách nhiệm, hạn chế về năng lực, uy tín thấp, không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, cần thực hiện nghiêm túc việc miễn nhiệm, không chờ hết nhiệm kỳ, hết tuổi công tác.

Năm là, đổi mới phương pháp, tác phong công tác, nâng cao chất lượng, hiệu quả lãnh đạo, chỉ huy, quản lý của ĐNCB. Cùng với việc bồi dưỡng phẩm chất, năng lực, đạo đức, lối sống, cấp ủy các cấp cần tập trung lãnh đạo, đổi mới phương pháp, tác phong công tác của ĐNCB, nhằm đề cao ý thức trách nhiệm, tính chủ động, sáng tạo của mỗi người, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Việc đổi mới phương pháp, tác phong công tác, đòi hỏi người cán bộ trước hết phải nêu cao tính đảng, tính nguyên tắc; nói và làm theo chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch đã được xác định, có sự phân công, phân cấp hợp lý; phải đứng vững trên lập trường của giai cấp công nhân để xem xét và giải quyết mọi vấn đề. Trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ, người cán bộ phải luôn có tính chủ động, sáng tạo, quyết đoán; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; nói đi đôi với làm; có ý thức tổ chức, kỷ luật cao; tận tâm, tận lực với công việc; gương mẫu cả trong lời nói và hành động. Các cấp luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, thống nhất, tăng cường vai trò lãnh đạo của các tổ chức đảng, phát huy hiệu lực của tổ chức chỉ huy; thực hiện làm việc theo quy chế, chức trách, nhiệm vụ; giảm bớt hội họp, tích cực bám sát cơ sở, gần gũi cấp dưới, giải quyết kịp thời những vướng mắc nảy sinh. Đồng thời, phải có biện pháp khắc phục tình trạng giản đơn, ỷ lại, nói không đi đôi với làm, làm không đúng chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, không lắng nghe ý kiến cấp dưới...

Sáu là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; hoàn thiện và thực hiện tốt các chính sách để giữ gìn, thu hút cán bộ. Nhằm ngăn chặn kịp thời những biểu hiện lệch lạc, thiếu sót, khuyết điểm trong CTCB và sự suy thoái về tư tưởng chính, trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, cấp ủy các cấp cần tăng cường chế độ kiểm tra, giám sát việc chấp hành các nghị quyết, chỉ thị, quy định về CTCB và sự rèn luyện, phấn đấu của ĐNCB; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm khắc mọi vi phạm. Toàn quân cần thực hiện có hiệu quả các chế độ, chính sách hiện hành của Đảng và Nhà nước đối với Quân đội; đồng thời, tiếp tục nghiên cứu, đề xuất, hoàn thiện hệ thống chính sách, nhất là chính sách về tiền lương, phụ cấp, nhà ở, chế độ an dưỡng, khám, chữa bệnh, bảo hiểm y tế cho cán bộ và thân nhân cán bộ theo quy định và chính sách đối với các đối tượng đặc thù quân sự.

Xây dựng ĐNCB trong Quân đội vững mạnh theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) là trách nhiệm của các tổ chức và mọi cán bộ, đảng viên, trước hết là của cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp. Thực hiện tốt điều đó là bảo đảm quan trọng để tiếp tục nâng cao chất lượng ĐNCB, tăng cường hiệu lực công tác đảng, công tác chính trị, xây dựng Quân đội vững mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc XHCN trong tình hình mới.

Trung tướng LƯƠNG CƯỜNG

Ủy viên BCHTƯ Đảng, Phó Chủ nhiệm TCCT