Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (NQTW 5) (khóa VIII) của Đảng về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” toàn quân đã thu được nhiều kết quả tốt đẹp. Thiếu tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị (TCCT) đã trả lời phỏng vấn Báo Quân đội nhân dân về cuộc vận động xây dựng môi trường văn hóa trong các đơn vị quân đội... Tạp chí Quốc phòng toàn dân trân trọng đăng nội dung cuộc phỏng vấn.

Thiếu tướng Nguyễn Trọng Nghĩa động viên, chúc mừng chiến sĩ dự bị động viên Trung đoàn 141, Sư đoàn 7, Quân đoàn 4 hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ diễn tập. Ảnh: Xuân Cường

PV: Thưa đồng chí, triển khai thực hiện NQTW5 (khóa VIII) trong quân đội 15 năm qua, toàn quân đã có những chuyển biến sâu sắc về nhận thức, có biện pháp thiết thực đưa nghị quyết vào cuộc sống và đạt được những kết quả tốt, xin đồng chí đánh giá khái quát những nét chính về quá trình này?

Thiếu tướng Nguyễn Trọng Nghĩa: 15 năm qua, nghiêm túc thực hiện NQTW5 (khóa VIII) của Đảng, quân đội ta một mặt đã quán triệt nghiêm túc tinh thần của nghị quyết, mặt khác đã tích cực triển khai bằng nhiều biện pháp phù hợp, thống nhất đưa nghị quyết vào cuộc sống.

Vào thập niên 90 thế kỷ trước, tình hình trong nước, quốc tế có nhiều biến động phức tạp. Ở ngoài nước, cùng với diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, các thế lực thù địch đẩy mạnh chiến lược “Diễn biến hòa bình”, kết hợp với bạo loạn lật đổ, bằng nhiều âm mưu, thủ đoạn tinh vi, đặc biệt trên lĩnh vực văn hóa. Trong nước, công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo tuy đã đạt được những thành tựu quan trọng nhưng vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đất nước chưa thoát khỏi khủng hoảng kinh tế. Một bộ phận nhân dân mất lòng tin, hoài nghi, dao động. Trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa, các giá trị chuẩn mực văn hóa, đạo đức truyền thống dân tộc bị thách thức cùng với tác động tiêu cực của mặt trái kinh tế thị trường đã đặt ra cho chúng ta nhiều vấn đề trong việc củng cố nền tảng đời sống tinh thần xã hội, trong đó có quân đội. Thực tế đó đặt ra yêu cầu cấp thiết cần có chủ trương, giải pháp phù hợp để củng cố, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho bộ đội và nhân dân, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của quân đội cả trước mắt và lâu dài.

Xuất phát từ thực tiễn, yêu cầu nhiệm vụ của quân đội, được sự chỉ đạo của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) và Bộ Quốc phòng, ngày 12-5-1992, TCCT đã ban hành chỉ thị về phát động “Cuộc vận động xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong các đơn vị quân đội”. Cuộc vận động nhanh chóng đi vào cuộc sống của toàn quân và có sức lan tỏa trong cộng đồng xã hội, đáp ứng nhu cầu cấp thiết xây dựng, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho bộ đội và nhân dân, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của quân đội. Có thể nói, đây là việc làm tiên phong, góp phần quan trọng để củng cố, tạo dựng môi trường chính trị tốt trong quân đội thời kỳ đổi mới.

Những năm tiếp theo, quán triệt, triển khai NQTW5 (khóa VIII) "Về xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc", Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" do Ban Chỉ đạo Trung ương phát động trong cả nước với mục tiêu đưa văn hóa thấm sâu vào đời sống xã hội... TCCT đã triển khai, đẩy mạnh Cuộc vận động xây dựng Môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong quân đội gắn với phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa (TDĐKXDĐSVH).

Có thể khẳng định, đây là bước cụ thể hóa NQTW5 (khóa VIII) của Đảng vào thực tiễn, nhiệm vụ xây dựng đời sống văn hóa quân đội, bổ sung thêm những nội dung mới của phong trào TDĐKXDĐSVH.

PV: Xin đồng chí nói kỹ hơn về Cuộc vận động xây dựng Môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong quân đội và đặc biệt là kết quả của Cuộc vận động này trong quân đội gắn với phong trào TDĐKXDĐSVH?

Thiếu tướng Nguyễn Trọng Nghĩa: Cuộc vận động này đã được quân đội ta duy trì trong suốt hơn 20 năm qua (từ năm 1992) và hơn 10 năm được gắn với phong trào TDĐKXDĐSVH. Quãng thời gian trên đủ để khẳng định hướng đi đúng, hiệu quả của cuộc vận động chống lại những tác động phức tạp của những khuynh hướng văn hóa lạc hậu, phản động và tệ nạn xã hội tác động tới đời sống bộ đội và nhân dân; phòng, chống có hiệu quả những nguy cơ, thách thức, ảnh hưởng đến lối sống, tâm tư, tình cảm của cán bộ, chiến sĩ và quá trình xây dựng quân đội.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và TCCT, toàn quân đã đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động gắn với phong trào TDĐKXDĐSVH, đạt được nhiều kết quả quan trọng. Cụ thể:

Một là: Đã tích cực củng cố và nuôi dưỡng những phẩm chất cơ bản của Bộ đội Cụ Hồ; phát triển phong trào tập thể quân nhân phấn đấu rèn luyện theo chuẩn mực con người mới Việt Nam gắn với việc xây dựng người tốt, việc tốt, các điển hình tiên tiến, trực tiếp góp phần xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị; từng bước xây dựng và phát triển nền văn hóa quân sự Việt Nam. Cuộc vận động đã tập trung xây dựng nhân cách quân nhân, bồi đắp phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, xây dựng môi trường chính trị, môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, làm cơ sở để xây dựng đảng bộ TSVM, đơn vị VMTD. Nội dung các hoạt động văn hóa ngày càng đa dạng, phong phú đã góp phần nâng cao nhận thức và trình độ toàn diện cho cán bộ, chiến sĩ. Thông qua các hoạt động văn hóa đã hướng cho mọi quân nhân luôn vươn tới cái đẹp, “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”, “lấy cái tích cực đẩy lùi cái tiêu cực”; có lối sống trong sạch, lành mạnh, giải quyết hài hòa các mối quan hệ xã hội và trong đơn vị. Cùng với việc xây dựng quân nhân theo chuẩn mực con người Việt Nam mới, xây dựng tập thể quân nhân tốt đẹp, đã quan tâm khuyến khích, bồi dưỡng gương người tốt, việc tốt và nhân rộng các điển hình tiên tiến. Ở tất cả các cơ quan, đơn vị đều xuất hiện những tấm gương sáng về tu dưỡng, rèn luyện, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, học tập, công tác và lao động sản xuất. Phong trào tu dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, thực hiện nền nếp chính quy được các cấp duy trì nghiêm túc; tỷ lệ vi phạm kỷ luật giảm, các hiện tượng quân phiệt, bỏ, đào ngũ ở nhiều đơn vị có chuyển biến, tiến bộ. Hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ không ngừng tỏa sáng trên mọi lĩnh vực công tác, ở tất cả các loại hình đơn vị.   

Với phương châm xây dựng môi trường văn hóa trong các đơn vị quân đội trước hết là tập trung xây dựng con người, xây dựng môi trường chính trị trong các đơn vị theo định hướng của Đảng. TCCT đã chỉ đạo các đơn vị về thực hiện cuộc vận động xây dựng môi trường văn hóa gắn với thực hiện Chỉ thị 06 của Bộ Chính trị về tổ chức, thực hiện Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị về tiếp tục Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo Chỉ đạo của Thường vụ Quân ủy Trung ương thực hiện lời dạy của Bác “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng” với thực hiện 5 chuẩn mực đạo đức trong toàn quân (đã điều chỉnh, bổ sung), gồm: “Trung thành tuyệt đối; đoàn kết, kỷ luật; vượt khó; chiến đấu thắng lợi; công tác hiệu quả”. Trên cơ sở chuẩn mực đạo đức chung, chỉ đạo các ngành, các cấp rà soát, bổ sung, cụ thể hóa hệ thống chuẩn mực đạo đức học tập và làm theo cho phù hợp với từng đối tượng, từng cơ quan, đơn vị gắn với thực hiện lời dạy của Bác Hồ đối với ngành, cơ quan, đơn vị mình. Đồng thời, các cấp ủy đảng, các đơn vị đưa nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào Chương trình thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng và các Nghị quyết Trung ương, nhất là NQTW4 (khóa XI) về Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay. Ở từng cấp ủy, đảng bộ trực thuộc giải trình, làm rõ, xác định phương hướng khắc phục (nếu có khuyết điểm) tại hội nghị tự phê bình và phê bình theo tinh thần NQTW4 (khóa XI), đồng thời liên hệ tự phê bình và phê bình về thực hiện chuẩn mực đạo đức học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh của cán bộ, đảng viên. Đưa nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào Nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; Trong nội dung Giáo dục chính trị hằng năm, xác định nội dung, yêu cầu đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là biện pháp quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, tư tưởng trong quân đội.

Với những hình thức sáng tạo, các đơn vị trong toàn quân đã phát động nhiều cuộc vận động, phong trào của đơn vị mình, ngành mình. Đặc biệt, việc lồng ghép giữa Cuộc vận động xây dựng Môi trường văn hóa với các phong trào: Thi đua quyết thắng; “Ngành hậu cần quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”, “Xây dựng chi đoàn văn hóa mới”, “Đẹp người, đẹp doanh trại, đẹp tình quân dân”, “Hai giỏi”; các cuộc vận động: “Xây dựng và chỉnh đốn Đảng”, “Xây dựng nền nếp chính quy”, “Quản lý khai thác vũ khí, trang bị kĩ thuật tốt, bền, an toàn tiết kiệm và an toàn giao thông”... có nhiều nét mới và đạt hiệu quả thiết thực, góp phần tạo sức mạnh tổng hợp, nâng cao sức mạnh chiến đấu của toàn quân.

Hai là: Đã tập trung xây dựng đời sống văn hóa tinh thần tốt đẹp, lành mạnh, phong phú, củng cố các thiết chế văn hóa trong các đơn vị quân đội.

Biểu hiện rõ nhất trong 15 năm qua là việc Bộ Quốc phòng đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng xây dựng, củng cố, nâng cấp các thiết chế văn hóa. Năm 2009, Bộ Quốc phòng ban hành Thông tư 24/2009/TT-BQP quy định và hướng dẫn về định mức, tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần trong QĐND Việt Nam, theo đó các tiêu chuẩn, định mức đảm bảo cho hoạt động văn hóa được tăng lên rõ rệt như: Phương tiện nghe nhìn, hoạt động thông tin, văn nghệ (ti vi, đài bán dẫn, thiết bị âm thanh, ánh sáng...) tăng từ 50 đến 100% về số lượng, chất lượng thiết bị tốt hơn, đáp ứng nhu cầu hoạt động của các đơn vị, đặc biệt là các phân đội nhỏ lẻ, đóng quân phân tán tại các vùng sâu, vùng xa, biên giới, hoạt động trên biển và hải đảo. Định mức tiêu chuẩn báo chí tăng 30% về số lượng và chủng loại; Hoạt động văn nghệ quần chúng được tổ chức và quy định tăng về thời gian đối với các đơn vị cấp phân đội, góp phần tạo không khí hoạt động vui tươi, lành mạnh thường xuyên tại các đơn vị cơ sở.

Cùng với việc củng cố hệ thống bảo tàng của quân đội, Bộ Quốc phòng đã quy hoạch hệ thống nhà, phòng truyền thống của các đơn vị từ cấp trung đoàn trở lên; các đội chiếu phim, nhà văn hóa, câu lạc bộ, phòng Hồ Chí Minh ở cấp tiểu đoàn và tương đương và những đơn vị có tính đặc thù như đồn biên phòng, hải đội, trạm ra-đa, đại đội cao xạ... đưa văn hóa về các đơn vị cơ sở, vùng sâu, vùng xa, núi cao, hải đảo. Thực hiện Kết luận của Thường vụ Quân ủy Trung ương về Đề án “Quy hoạch và xây dựng các đơn vị nghệ thuật trong QĐND Việt Nam giai đoạn 2011-2015”, Bộ Quốc Phòng có quyết định số 2869/QĐ-BQP ngày 10-8-2012 về việc phê duyệt Đề án đầu tư bổ sung trang thiết bị, đồng bộ, hiện đại cho các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp quân đội giai đoạn 2011-2015; Bộ Tổng tham mưu ban hành quyết định tổ chức, biên chế mới cho hệ thống các đơn vị nghệ thuật quân đội gồm 3 nhà hát cấp Bộ Quốc phòng và 10 đoàn văn công cấp quân khu, quân chủng, Bộ đội Biên phòng, đảm bảo cho các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp biểu diễn phục vụ bộ đội và nhân dân với chất lượng ngày càng cao tại tất cả các địa bàn trong toàn quốc và giao lưu quốc tế.

Ba là: Điều kiện ăn, ở, làm việc, sinh hoạt của bộ đội trong toàn quân đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhiều doanh trại được xây dựng chính quy, thống nhất, gắn với cảnh quan xanh, sạch, đẹp, hài hòa, thân thiện với môi trường, thiết thực với đời sống cán bộ, chiến sĩ.

Điểm nổi bật trong các đơn vị là phong trào xây dựng doanh trại, củng cố nơi ăn ở, làm việc, sinh hoạt, thao trường, giảng đường, các địa điểm vui chơi, giải trí, văn hóa, thể thao khang trang, sạch đẹp, có cảnh quan hài hòa, môi trường sống trong lành, làm cho cán bộ, chiến sĩ gắn bó, yêu mến đơn vị, đồng thời là điều kiện xây dựng nếp sống chính quy. Sự kết hợp sinh động này đã tạo được sức hấp dẫn cán bộ, chiến sĩ với môi trường sống, với đơn vị, yên tâm công tác.

Các đơn vị đóng quân trên địa bàn rừng núi, biên giới, hải đảo… gặp khó khăn về nhiều mặt, song với quyết tâm của lãnh đạo, chỉ huy và nỗ lực khắc phục của cán bộ, chiến sĩ, bằng công sức của mình đã tập trung xây dựng củng cố doanh trại, làm đẹp thêm môi trường sống của đơn vị và địa bàn đóng quân. Với khẩu hiệu: “Đồn là nhà, biên giới là quê hương”, “Tàu là nhà, biển, đảo là quê hương”, Bộ đội Biên phòng và Bộ đội Hải quân đã xây dựng được nhiều mô hình đơn vị chính quy, xanh, sạch, đẹp trong môi trường có tính đặc thù cao, tạo ra nhiều điểm sáng về văn hóa ở những vùng biên cương, biển đảo.

Bốn là: Kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả với các ảnh hưởng của văn hóa xấu độc, phản động, các tệ nạn xã hội; góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh chống “Diễn biến hòa bình trong lĩnh vực tư tưởng văn hóa” của các thế lực thù địch.

Trong quá trình thực hiện cuộc vận động, các cơ quan, đơn vị đã quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc phương châm “lấy xây để chống”. Do đó, cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp đã tập trung xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong đơn vị gắn với bồi dưỡng, xây dựng bản lĩnh chính trị, phẩm chất cách mạng và trình độ toàn diện cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và chiến sĩ; xây dựng đảng bộ TSVM, đơn vị VMTD. Đồng thời thường xuyên nâng cao chất lượng công tác giáo dục, chú trọng bồi dưỡng năng lực tự nhận thức, tự đánh giá để chủ động đấu tranh với các khuynh hướng sai trái, lạc hậu, tha hóa, phản động.

Các cơ quan chức năng, cơ quan nghiên cứu, báo chí, truyền thông trong quân đội đã thực sự tiên phong trên mặt trận đấu tranh trực diện với các quan điểm, khuynh hướng văn hóa lệch lạc, phản động, phản nhân văn của các phần tử cơ hội, thoái hóa biến chất, thù địch. Hằng năm đã có hàng trăm công trình, bài viết đấu tranh, vạch trần những luận điệu, quan điểm chống đối, bôi nhọ, xuyên tạc sự thật, kích động của bọn cơ hội, thù địch ở cả trong nước và nước ngoài. Đáng trân trọng là nhiều cán bộ, đảng viên đã âm thầm tác chiến trên mạng, không ngừng tấn công, phản bác lại những quan điểm sai trái, chống đối.

Ở tất cả các cấp đã thực hiện có nền nếp và chấp hành nghiêm các quy định của Nhà nước và quân đội về công tác quản lý, kiểm tra, thẩm định, biên tập, in ấn, phát hành, lưu hành, sử dụng các phương tiện in, sao, thiết bị nghe nhìn, thiết bị điện tử, hệ thống máy tính kết nối internet, các tác phẩm văn học, báo chí, băng đĩa hình, phim, tài liệu, tranh ảnh… gắn với việc phát huy dân chủ ở cơ sở, đấu tranh tự phê bình và phê bình, kịp thời phát hiện, ngăn chặn các ấn phẩm, tài liệu xấu, phản động, ngoài luồng xâm nhập vào đơn vị.

Các đơn vị đã phát huy vai trò xung kích của Đoàn thanh niên trong phát động và thực hiện các phong trào: “Nói không với tiêu cực”, “Nói không với ma túy’, “Không hút thuốc lá”, “Không uống rượu bia say”, “Miệng nói lời hay, tay làm việc tốt”, mang lại kết quả thiết thực. Các tuyên bố của tuổi trẻ quân đội không chỉ là khẩu hiệu hành động mà trở thành nền nếp sinh hoạt, ý thức tự giác trong mọi cán bộ, đoàn viên, thanh niên, có sức lan tỏa rộng rãi trong đơn vị và trên địa bàn đóng quân.

Nhiều đơn vị quân đội đóng quân tại những địa bàn được coi là điểm nóng về tệ nạn xã hội đã tăng cường công tác giáo dục, quản lý bộ đội, thường xuyên chú trọng giáo dục, bồi dưỡng khả năng tự quản lý, tự giáo dục, phối hợp chặt chẽ với chính quyền, các tổ chức đoàn thể địa phương xây dựng quy chế quản lý cụ thể, kiểm tra, ngăn chặn, truy quét văn hóa độc hại.

Năm là: Đã tăng cường các hoạt động giao lưu văn hóa, kết nghĩa giữa bộ đội với nhân dân, tích cực tham gia xây dựng làng, bản, ấp, khu phố văn hóa, góp phần củng cố, hoàn thiện mối quan hệ quân dân phù hợp với yêu cầu, đặc điểm tình hình nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Việc gắn cuộc vận động Xây dựng Môi trường văn hóa trong quân đội với Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa có nhiều hình thức, nội dung hoạt động phong phú, xuất hiện nhiều mô hình, điển hình tiên tiến và các điểm sáng văn hóa, nhiều khu tập thể, gia đình quân nhân đã được công nhận là những khu gia đình văn hóa.

Xây dựng và thực hiện tốt mối quan hệ quân dân là bản chất, truyền thống của quân đội và được xác định là một nhiệm vụ quan trọng của cuộc vận động và phong trào. Tại các đơn vị, nhiệm vụ này được thể hiện qua các hoạt động văn hóa như kết nghĩa với các tổ chức, đoàn thể quần chúng, các địa phương, các buổi chiếu phim, biểu diễn, giao lưu văn nghệ, giáo dục truyền thống với nhân dân, học sinh, sinh viên. Các chuyến lưu diễn của các đoàn văn công quân đội, tổ đội tuyên truyền văn hóa, đội điện ảnh, đội công tác; Liên hoan nghệ thuật quần chúng LLVT thanh niên, học sinh, sinh viên từ cơ sở đến toàn quân, toàn quốc… đã góp phần chuyển tải văn hóa đến nhân dân.

Nét mới trong xây dựng mối đoàn kết quân dân còn thể hiện ở việc các đơn vị quân đội không chỉ giúp đỡ về công sức, cơ sở vật chất mà còn giúp địa phương tổ chức xây dựng đời sống kinh tế văn hóa, tháo gỡ khó khăn, tìm ra hướng đi phù hợp trong sản xuất, phát triển kinh tế-xã hội. Trên từng địa bàn, các đơn vị quân đội luôn luôn là chỗ dựa tin cậy của nhân dân về chính trị, an ninh, quốc phòng; Trong thực hiện phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” TCCT đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã triển khai thực hiện, cụ thể hóa bằng phong trào thi đua “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”; trong đó xác định thực hiện hoặc phối hợp thực hiện một số nội dung, một số khâu, bước trong hệ thống tiêu chí xây dựng nông thôn mới với 5 nhóm nội dung cụ thể:

- Tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội: Lựa chọn, tham gia xây dựng những công trình cụ thể như nhà văn hóa, điểm sinh hoạt cộng đồng (cấp thôn, bản, ấp); điểm bưu điện văn hóa (cấp xã); trường (lớp) học, trạm y tế, nhà hộ sinh; cải tạo, nâng cấp đường giao thông, làm cầu mới (bằng vật liệu vững chắc, lâu bền) thay thế cầu khỉ, cầu tạm; cải tạo, nâng cấp hệ thống kênh mương thủy lợi nội đồng, hệ thống điện, cấp nước sinh hoạt; tham gia thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà tranh vách đất… các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã tham gia xây dựng nông thôn mới trên các địa bàn của cả nước, đã thực hiện hơn 400 công trình có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên, hơn 2000 phần việc đã và đang thực hiện với tổng trị giá hơn 400 tỷ đồng. Nhiều đơn vị có cách làm hay, gương mẫu, trách nhiệm trong tuyên truyền vận động nhân dân hiến đất, góp công, sáng tạo các mô hình xây dựng nông thôn mới. Thanh niên Quân đội (TNQĐ) đã triển khai xây dựng 169 nhà theo mô hình “Ngôi nhà 100 đồng”, “Nhà ở tránh lũ”, “Nhà trẻ tránh lũ” với tổng trị giá hơn 6 tỷ đồng; lao động giúp dân hơn 47.000 ngày công, xây dựng 73 cầu bê tông; phối hợp với Báo Tuổi trẻ Thủ đô, Viện Thủy Công (thuộc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam, Bộ NN&PTNT) xây 22 bể trữ nước sinh hoạt, tặng một ti vi 32 inch, 5000 quyển vở cho các em ở xã Rào San, Mù Sang Cao (Phong Thổ, Lai Châu); làm mới 1,5km đường ở xã Đại Trạch (Bố Trạch, Quảng Bình) trị giá 1,5 tỷ đồng (trong đó TNQĐ tham gia 750 triệu đồng); phối hợp với các đơn vị trong cụm thi đua trực thuộc Trung ương Đoàn (quân đội, công an, cơ quan Trung ương, doanh nghiệp Trung ương) xã hội hóa các nguồn lực gần 44 tỷ đồng phục vụ các hoạt động an sinh xã hội và tham gia xây dựng nông thôn mới.

- Tham gia cùng với địa phương thực hiện việc chuyển dịch cơ cấu ngành sản xuất gắn với chuyển dịch cơ cấu lao động theo hướng tăng tỷ trọng sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, phát triển các ngành nghề truyền thống có thế mạnh của địa phương; tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn, bổ túc, đào tạo tại chỗ để chuyển giao kỹ thuật, giúp dân áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật mới trong canh tác, chăn nuôi, nâng cao thu nhập của người dân, góp phần thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo của địa phương.

- Tham gia thực hiện các chương trình giáo dục cộng đồng, đưa trẻ đến trường, xóa mù chữ (nhất là đối với các đơn vị Bộ đội Biên phòng), y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân (thực hiện Chương trình 12 “Quân-dân y kết hợp”), trồng rừng và bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường; tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn hóa mới, chống tà đạo, mê tín dị đoan, chống di canh, di cư trái phép; tham gia thực hiện tốt công tác chính sách, đền ơn đáp nghĩa, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” của địa phương.

- Tham gia củng cố cơ sở chính trị địa phương, góp phần xây dựng tổ chức Đảng, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể địa phương vững mạnh.

- Đẩy mạnh công tác phối hợp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng-an ninh, xây dựng lực lượng dân quân tự vệ rộng khắp, chất lượng cao; tham gia đấu tranh phòng, chống tệ nạn xã hội, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng địa bàn an toàn, vững mạnh.

PV: Phát huy kết quả đã đạt được, tiếp tục đẩy mạnh đưa NQTW5 của Đảng vào cuộc sống, trong đó lấy cuộc vận động gắn với phong trào TDĐKXDĐSVH là trọng tâm, thời gian tới, chúng ta cần tập trung vào những giải pháp gì?

Thiếu tướng Nguyễn Trọng Nghĩa: Mục tiêu của NQTW5 của Đảng ta đề ra: “Phát triển toàn diện, đồng bộ các lĩnh vực văn hóa, vừa phát huy những giá trị tốt đẹp của dân tộc, vừa tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, xử lý tốt mối quan hệ giữa kinh tế và văn hóa để văn hóa thực sự là nền tảng của xã hội, vừa là một động lực phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế”. Để thực hiện tốt mục tiêu này, lấy cuộc vận động gắn với phong trào TDĐKXDĐSVH là trọng tâm thời gian tới chúng ta cần:

1. Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức về vị trí ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc vận động với việc góp phần giữ vững trận địa tư tưởng văn hóa của Đảng trong quân đội và toàn xã hội, trọng tâm xây dựng bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ, phát huy phẩm chất Bộ đội cụ Hồ, xây dựng con người mới trong lực lượng vũ trang. Nghiên cứu, đổi mới các hoạt động giáo dục văn hóa cho các đối tượng chiến sĩ; tạo môi trường giáo dục và điều kiện tốt nhất cho bộ đội tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu.

2. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, trách nhiệm và vai trò người chỉ huy trong lãnh đạo, tổ chức thực hiện cuộc vận động; từng đơn vị có nghị quyết chuyên đề, chương trình hành động, xác định mục tiêu, chỉ tiêu phù hợp, sát thực với tính chất, đặc thù, nhiệm vụ của đơn vị mình. Nêu gương tốt, điển hình mới, phê phán nghiêm khắc những tập thể, cá nhân thiếu gương mẫu trong thực hiện cuộc vận động và phong trào.

3. Trong chỉ đạo và thực hiện cần lồng ghép, gắn kết thực hiện cuộc vận động gắn với phong trào TDĐKXDĐSVH và các cuộc vận động khác của quân đội và đất nước, nhất là việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tiếp tục quán triệt sâu sắc và tổ chức thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các nội dung trong Chỉ thị 03 và Kế hoạch 03, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; tạo sự chuyển biến tiến bộ rõ rệt về đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, quần chúng, gắn với thực hiện NQTW4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng; cơ quan, đơn vị có chất lượng tổng hợp và khả năng sẵn sàng chiến đấu cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trong tình hình mới; đi sâu chỉ đạo khắc phục khâu yếu, mặt yếu, cách làm hay, thiết thực, hiệu quả gắn với việc hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị trung tâm của cơ quan, đơn vị.   

4. Phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị, cơ quan trong và ngoài quân đội tạo sức mạnh tổng hợp trong tổ chức thực hiện và phát huy hiệu quả Cuộc vận động gắn với phong trào TDĐKXDĐSVH. Chú ý việc bồi dưỡng, đào tạo cán bộ nhân viên làm công tác văn hóa cơ sở để giúp các đơn vị trong toàn quân đẩy mạnh hoạt động văn hóa ở đơn vị. Quản lý chặt chẽ vật tư, kinh phí, cơ sở vật chất cho hoạt động văn hóa, không để bộ đội, nhất là các đơn vị đóng quân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo gặp khó khăn về đời sống văn hóa, tinh thần. 

5. Duy trì thường xuyên công tác tuyên truyền, cổ động các phong trào, gương người tốt việc tốt, xây dựng các điển hình, mô hình tiêu biểu ở cơ sở về môi trường văn hóa, đầu tư xây dựng các đơn vị điểm, đơn vị điển hình, thực hiện tốt từng mặt hoặc toàn diện của các loại hình đơn vị để nêu gương, học tập và phổ biến nhân rộng trong toàn quân, góp phần làm cho cuộc vận động và phong trào bám sâu vững chắc trong đời sống bộ đội.

PV: Xin cảm ơn đồng chí!

Nguồn: qdnd.vn