Huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu là nội dung quan trọng, quyết định tới chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân đội ta. Bởi vậy, tiếp tục nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu là nhiệm vụ thường xuyên, xuyên suốt của toàn quân.

Sư đoàn 308, Quân đoàn 1 diễn tập vòng tổng hợp

Quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng về công tác huấn luyện, trọng tâm là Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương, những năm qua, toàn quân đã tạo được bước chuyển biến tích cực và tương đối toàn diện trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện; vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp được phát huy; các nội dung, biện pháp công tác đảng, công tác chính trị trong huấn luyện được chú trọng, đi vào chiều sâu, có nền nếp và đạt hiệu quả thiết thực. Công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành huấn luyện có nhiều đổi mới, sáng tạo, sát với yêu cầu, nhiệm vụ, phương án và địa bàn hoạt động của từng lực lượng, đơn vị. Việc đổi mới chương trình, nội dung, hình thức tổ chức và phương pháp huấn luyện được thực hiện tích cực, bằng nhiều giải pháp khoa học, phù hợp với tổ chức biên chế, yêu cầu xây dựng Quân đội và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Công tác bảo đảm huấn luyện được tập trung đầu tư theo hướng đồng bộ, linh hoạt, có trọng tâm, trọng điểm, nhất là hệ thống trường bắn cơ bản, các thao trường huấn luyện tổng hợp và thao trường dành cho các lực lượng làm nhiệm vụ đặc thù. Các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã tổ chức huấn luyện đúng, đủ nội dung, chương trình, thời gian theo kế hoạch đề ra. Kết quả, 100% các đơn vị trong toàn quân huấn luyện đạt yêu cầu, trong đó có 75% - 80% khá, giỏi.

Trong huấn luyện, toàn quân đã bám sát và thực hiện tốt 3 quan điểm, 8 nguyên tắc, 6 mối kết hợp; chú trọng đổi mới công tác kiểm tra, phúc tra, hội thi, hội thao; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, nhất là trong huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật mới, hiện đại và luyện tập, diễn tập ở các cấp, như: diễn tập vòng tổng hợp, diễn tập hiệp đồng quân, binh chủng có bắn đạn thật, diễn tập bảo vệ chủ quyền biển, đảo kết hợp với bắn kiểm tra các loại tên lửa của Quân chủng Hải quân, diễn tập khu vực phòng thủ, v.v. Đặc biệt, năm 2017, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo và tổ chức diễn tập tác chiến chiến lược trên chiến trường miền Bắc (MB - 17); diễn tập hiệp đồng quân, binh chủng quy mô lớn, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước ghi nhận, đánh giá cao và khẳng định Quân đội nhân dân Việt Nam đủ khả năng bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống.

Bên cạnh kết quả đạt được, nhận thức của một số cấp ủy, người chỉ huy và cán bộ, chiến sĩ về vị trí, vai trò của nhiệm vụ huấn luyện còn chưa thấu đáo. Nội dung, chương trình và phương pháp huấn luyện tuy đã có sự đổi mới nhưng chưa mạnh mẽ, thiếu đồng bộ trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện; việc ứng dụng khoa học - công nghệ, nhất là công nghệ thông tin và công nghệ mô phỏng vào huấn luyện hiệu quả chưa cao. Chất lượng huấn luyện ở một số cơ quan, đơn vị chưa đồng đều, vững chắc; việc gắn huấn luyện với xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật chưa chặt chẽ, còn để xảy ra mất an toàn và vi phạm kỷ luật trong huấn luyện, v.v.

Hiện nay, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường, đặt ra những yêu cầu cao hơn trong xây dựng Quân đội, tăng cường quốc phòng, an ninh, trực tiếp là nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quan trọng này, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, toàn quân cần tiếp tục quán triệt quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng nhằm triển khai toàn diện các mặt công tác, khâu đột phá, nâng cao chất lượng huấn luyện; trong đó, tập trung vào một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, tăng cường giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho toàn quân về nhiệm vụ huấn luyện. Cấp ủy, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cơ quan, đơn vị cần quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về công tác huấn luyện, trọng tâm là Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương; Chỉ lệnh công tác quân sự, quốc phòng năm 2018 của Tổng Tham mưu trưởng; mục tiêu, yêu cầu cần đạt được của từng đối tượng gắn với nhiệm vụ của từng đơn vị, lực lượng. Trên cơ sở đó, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong triển khai toàn diện công tác giáo dục chính trị, tư tưởng bằng các biện pháp thiết thực, hiệu quả, đồng bộ, quyết liệt, phù hợp với đặc điểm của từng đối tượng, lực lượng và địa bàn. Giáo dục cho bộ đội nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng của nhiệm vụ huấn luyện đối với việc nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của từng đơn vị và toàn quân. Đồng thời, thấy rõ đó là nhiệm vụ chính trị trung tâm, xuyên suốt của mọi cơ quan, đơn vị; trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy cùng cấp và của mọi cán bộ, chiến sĩ, từ đó tập trung xây dựng động cơ, trách nhiệm, ý chí quyết tâm cho bộ đội trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện. Nội dung giáo dục phải toàn diện, hướng trọng tâm vào giáo dục cho bộ đội nắm chắc đối tượng tác chiến, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; các chỉ thị, nghị quyết, mệnh lệnh, kế hoạch huấn luyện chiến đấu - giáo dục chính trị và nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị, v.v.

Trong tình hình hiện nay, trước sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch nhằm “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nội bộ, công tác giáo dục, tuyên truyền phải làm cho bộ đội khắc phục được những nhận thức lệch lạc, nhất là tư tưởng mơ hồ, ảo tưởng, bi quan hoặc tuyệt đối hóa vũ khí, trang bị kỹ thuật trong huấn luyện. Qua đó, xây dựng niềm tin vào cách đánh, nghệ thuật quân sự và vũ khí, trang bị hiện có trong huấn luyện ở từng đơn vị và toàn quân. Đồng thời, nêu cao tinh thần khắc phục khó khăn, đi đôi với đấu tranh loại bỏ những tư tưởng ngại khó, ngại khổ và bệnh thành tích. Đây là vấn đề rất quan trọng, không thể thực hiện trong một sớm, một chiều, mà phải tiến hành một cách thường xuyên, với tinh thần kiên quyết, kiên trì, nhằm tạo chuyển biến tích cực cả về nhận thức và hành động của bộ đội. Quá trình giáo dục, cần tích cực đổi mới phương pháp theo hướng đa dạng hóa các hình thức, biện pháp, có chiều sâu, thiết thực, hiệu quả; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục theo chương trình huấn luyện, đào tạo cơ bản với lồng ghép trong sinh hoạt tập trung, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, thực hiện các nội dung, chỉ tiêu phong trào Thi đua Quyết thắng của các đơn vị, nhà trường. Đồng thời, gắn kết quả giáo dục chính trị - tư tưởng trong huấn luyện với kết quả hoàn thành nhiệm vụ của cấp ủy, chỉ huy, cán bộ chủ trì các cấp, nhất là đội ngũ chính ủy, chính trị viên trong các đơn vị, nhà trường; coi đây là tiêu chí để đánh giá chất lượng cán bộ, đảng viên trong năm.

Hai là, tiếp tục đổi mới toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong huấn luyện. Trên cơ sở quán triệt, thực hiện tốt phương châm, các quan điểm và mối kết hợp trong huấn luyện, các cơ quan, đơn vị cần tăng cường nghiên cứu, nắm chắc tình hình, nhất là những phát triển của đối tượng tác chiến, đặc điểm địa bàn, tổ chức biên chế, vũ khí, trang bị của ta để xác định nội dung đổi mới cho phù hợp. Việc làm này phải bảo đảm đồng bộ từ trên xuống dưới, toàn diện, cả quân sự, chính trị, hậu cần, kỹ thuật,… trong đó, chú trọng đột phá vào huấn luyện nâng cao khả năng làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật mới; huấn luyện các lực lượng làm nhiệm vụ đặc biệt, đặc thù, như: chống khủng bố, bạo loạn lật đổ, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn; huấn luyện đêm, huấn luyện theo tình huống, v.v. Đối với công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành huấn luyện, cần tiếp tục đổi mới theo hướng: “Tập trung, thống nhất, đồng bộ, hiệu quả, không chồng chéo”; đẩy mạnh nghiên cứu vận dụng kinh nghiệm huấn luyện quân sự của nước ngoài và ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ mô phỏng vào quá trình huấn luyện, đào tạo, diễn tập. Tập trung nâng cao chất lượng luyện tập, diễn tập ở tất cả các cấp, bảo đảm sát thực tế chiến đấu và khả năng của từng lực lượng, đơn vị. Trong đó, cần tăng cường các cuộc diễn tập tác chiến hiệp đồng quân, binh chủng với các đơn vị, lực lượng vũ trang đứng chân trên địa bàn; diễn tập có một phần thực binh bắn đạn thật các bài bắn mới kết hợp thử nghiệm vũ khí, khí tài; diễn tập đối kháng, tác chiến biển, đảo dài ngày; tác chiến và chống tác chiến điện tử; tác chiến không gian mạng; diễn tập khu vực phòng thủ. Tăng cường đổi mới phương pháp hội thi, hội thao, đánh giá kết quả bảo đảm khách quan, minh bạch, thực chất, kiên quyết xóa bỏ bệnh thành tích trong huấn luyện. Các cơ quan, đơn vị, nhất là cơ quan quân huấn các cấp cần tăng cường kiểm tra cả trước, trong và sau khi huấn luyện, chú trọng việc kiểm tra, phúc tra đánh giá kết quả thường xuyên cũng như đột xuất; trong kiểm tra cần quán triệt quan điểm “3 thực chất”: “dạy thực chất, học thực chất và kiểm tra đánh giá kết quả thực chất”. Quá trình thực hiện, tập trung kiểm tra việc chấp hành quy định, quy tắc bảo đảm an toàn trong huấn luyện, diễn tập của các lực lượng để vừa bảo đảm an toàn cho người, vũ khí, trang bị, vừa nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu của các cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Tiếp tục đổi mới công tác bảo đảm huấn luyện theo hướng kịp thời, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm; coi trọng bảo đảm ngân sách, xăng dầu, phương tiện, thao trường huấn luyện, nhất là việc đầu tư phát huy các sáng kiến, cải tiến mô hình, học cụ, vật chất, có tính ứng dụng cao trong thực tiễn để giảm chi phí, công sức vận chuyển và giúp người học trực quan, dễ tiếp thu nội dung, góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện, đào tạo của Quân đội.

Ba là, kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với thực hiện nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Đây là vấn đề quan trọng, là chìa khóa để nâng cao chất lượng tổng hợp và xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện. Việc kết hợp phải được thực hiện ngay từ khâu lập kế hoạch công tác quân sự, quốc phòng; trong nội dung, chương trình huấn luyện hằng năm để thống nhất mục tiêu, yêu cầu, nội dung, biện pháp thực hiện. Trong đó, cần chú trọng huấn luyện cho bộ đội nắm chắc và vận dụng hiệu quả các nội dung Điều lệnh đội ngũ, Điều lệnh quản lý bộ đội, nhất là các văn bản, hướng dẫn thực hiện nền nếp chính quy, chấp hành kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước vào quá trình huấn luyện và công tác tại đơn vị. Tăng cường bồi dưỡng, xây dựng bản lĩnh chính trị, ý chí quyết tâm, rèn luyện tác phong, phương pháp làm việc khoa học cho cán bộ, chiến sĩ. Các đơn vị cần tiếp tục quan tâm đầu tư xây dựng đơn vị điển hình “điểm” về huấn luyện, xây dựng doanh trại chính quy (sáng, xanh, sạch, đẹp), mẫu mực về điều lệnh, kỷ luật. Trên cơ sở đó, nhân rộng những mô hình hay, cách làm sáng tạo về kết hợp huấn luyện với rèn luyện kỷ luật, thực hiện phong trào Thi đua Quyết thắng trong huấn luyện gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; coi trọng tổ chức các phong trào thi đua đột kích trong huấn luyện, diễn tập, thực hiện nhiệm vụ đột xuất nhân các ngày lễ lớn của Quân đội, đất nước. Tổ chức sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm kịp thời, làm cơ sở để các đơn vị khắc phục khuyết điểm, vươn lên hoàn thành tốt cả nhiệm vụ huấn luyện và chấp hành kỷ luật, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện.

Đổi mới nâng cao chất lượng huấn luyện là yêu cầu quan trọng, cấp thiết và là một trong những khâu đột phá mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X đã đề ra. Vì vậy, cấp ủy, chỉ huy các cấp cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm, hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân đội nhân dân trong tình hình mới.

Trung tướng PHẠM HỒNG HƯƠNG, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam