Những năm qua, công tác quản lý, giáo dục, chấp hành kỷ luật và bảo đảm an toàn trong toàn quân đã đạt nhiều kết quả quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân đội. Tuy nhiên, việc chấp hành kỷ luật, xây dựng đơn vị an toàn của các cơ quan, đơn vị còn nhiều hạn chế, cần khắc phục, nhằm xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc.

Thượng tướng Phan Văn Giang, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, phát biểu tại Hội nghị Tổng kết xây dựng đơn vị điểm vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”

Rèn luyện kỷ luật, xây dựng đơn vị an toàn không chỉ là nội dung quan trọng tạo sức mạnh chiến đấu và chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược, mà còn là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt tiến trình xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”; động lực quan trọng thúc đẩy các cơ quan, đơn vị trong toàn quân phát triển toàn diện, đủ sức hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Nhận thức rõ điều đó, trên cơ sở quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, nhất là Chỉ thị 26/CT-TTg, ngày 05-9-2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã ban hành các chỉ thị, thông tư, hướng dẫn về công tác quản lý, giáo dục, chấp hành, thi hành kỷ luật, nhằm thực hiện đồng bộ trong toàn quân¹. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện nhiều biện pháp khoa học nhằm giữ nghiêm kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước, xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, có chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cao, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống.

Theo đó, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã quán triệt, triển khai thực hiện tương đối hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương và các văn bản quy phạm pháp luật của Bộ Quốc phòng, v.v. Do đó, nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy và cán bộ, công nhân viên, chiến sĩ các cơ quan, đơn vị về chấp hành kỷ luật, bảo đảm an toàn đã có nhiều chuyển biến tích cực. Bộ Tổng Tham mưu, Tổng cục Chính trị và các cơ quan chức năng của Bộ Quốc phòng đã tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng chỉ đạo toàn quân gắn kết chặt chẽ công tác giáo dục chính trị, pháp luật, quán triệt nhiệm vụ, quản lý tư tưởng, kỷ luật bộ đội với các biện pháp hành chính, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện; chú trọng xây dựng đơn vị điểm vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, làm cơ sở nhân rộng trong toàn quân. Đồng thời, thực hiện nhiều biện pháp bảo đảm an toàn trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, đóng quân canh phòng, tham gia giao thông và thực hiện các nhiệm vụ khác. Tư tưởng của sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công chức quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ trong toàn quân ổn định, yên tâm công tác, xác định tốt nhiệm vụ, trách nhiệm cao, chấp hành nghiêm kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước và các quy định của đơn vị. Tỷ lệ đơn vị đạt tiêu chuẩn vững mạnh toàn diện, an toàn về mọi mặt tương đối cao; uy tín, vị thế của Quân đội, hình ảnh, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong giai đoạn mới ngày càng được củng cố, phát huy.

Tuy nhiên, sự chuyển biến, tiến bộ ở các cơ quan, đơn vị trong toàn quân chưa thật sự đồng đều, vững chắc; nhận thức, ý thức, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ quản lý kỷ luật, xây dựng đơn vị an toàn của một số cấp ủy, chỉ huy còn hạn chế; năng lực, kinh nghiệm, khả năng nắm, dự báo tình hình tư tưởng, tiến hành biện pháp giáo dục, quản lý kỷ luật của đội ngũ cán bộ cấp cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ; công tác quản lý bộ đội chưa chặt chẽ, toàn diện, thiếu chiều sâu, chưa chú trọng tới biện pháp ngăn chặn, phòng ngừa, nhất là quản lý tư tưởng bộ đội, quản lý vũ khí, trang bị quân sự. Cá biệt, hành động của một số cán bộ, đảng viên chưa thật sự gương mẫu, thuyết phục bộ đội; biện pháp giải quyết, xử lý các tình huống, vụ việc vi phạm thiếu quyết liệt, dứt điểm, còn để lan rộng, kéo dài, báo cáo chưa kịp thời, còn biểu hiện bao biện. Năng lực pháp lý, trình độ, khả năng tham mưu của các cơ quan chức năng, nhất là cơ quan pháp chế giúp cấp ủy, chỉ huy cấp mình trong giáo dục pháp luật, tư vấn thủ tục pháp lý giải quyết các vấn đề quản lý đất quốc phòng, tài chính, kinh tế,… chưa thật sự hiệu quả. Đặc biệt, số vụ vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước chưa giảm², tính chất vụ việc diễn biến phức tạp, gây tổn hại tính mạng, tài sản của Quân đội, Nhân dân, ảnh hưởng trực tiếp đến bản chất, truyền thống và uy tín của Quân đội cách mạng, hình thành dư luận xấu trong xã hội, tạo cớ cho các thế lực thù địch chống phá, v.v.

Trước tình hình đó, ngày 28-11-2019, Bộ Quốc phòng đã ra Chỉ thị 103/CT-BQP về “Tiếp tục tăng cường quản lý, giáo dục chấp hành kỷ luật và bảo đảm an toàn trong Quân đội nhân dân Việt Nam”. Để quán triệt và thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này, góp phần nâng cao chất lượng rèn luyện kỷ luật, xây dựng đơn vị an toàn, thời gian tới toàn quân cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp sau:

1. Mở đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân về chấp hành kỷ luật, xây dựng đơn vị an toàn. Cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần nhận thức sâu sắc, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm xây dựng vững mạnh toàn diện, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của cơ quan, đơn vị mình; từ đó, xác định quyết tâm chính trị, thực hiện đồng bộ, quyết liệt nhiều hình thức, biện pháp tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện nhận thức, hành động của bộ đội đối với nhiệm vụ này. Các tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng các cấp đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, tạo sự lan tỏa sâu rộng trong cơ quan, đơn vị làm cho bộ đội nhận thức rõ vị trí, ý nghĩa và sự cần thiết phải chấp hành kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước. Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” phải được thực hiện nghiêm túc, thực chất, hiệu quả. Chúng ta đều biết, kỷ luật là yếu tố quan trọng, thống nhất, nguồn lực nội sinh tạo sức mạnh tổng hợp của Quân đội, nên các cơ quan, đơn vị cần duy trì nghiêm túc, chặt chẽ, nhưng phải tạo nguồn cảm hứng để bộ đội “tự giác” chấp hành, nhằm nâng cao tính kỷ luật, tính thống nhất, như Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Quân đội mạnh là nhờ giáo dục khéo, nhờ chính sách đúng và nhờ kỷ luật nghiêm. Vì vậy, kỷ luật phải nghiêm minh”³.

Để có cơ sở thực hiện, các cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng: Bộ Tổng Tham mưu, Tổng cục Chính trị, trực tiếp là Cục Quân huấn, Cục Tuyên huấn, Vụ Pháp chế cần tăng cường nghiên cứu, phối hợp, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, toàn diện, đồng bộ công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội. Tập trung giáo dục, quán triệt cho bộ đội nắm chắc nội dung Điều lệnh Quản lý bộ đội, Quy định đóng quân canh phòng, kiến thức về pháp luật: Luật Giao thông đường bộ, đường sắt, đường không,… chú trọng cập nhật nội dung mới trong các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; thông tư, hướng dẫn thực hiện của Bộ Tổng Tham mưu, Tổng cục Chính trị và cơ quan chức năng về công tác giáo dục, quản lý tư tưởng, kỷ luật bộ đội, xây dựng đơn vị an toàn, vững mạnh toàn diện. Muốn công tác tuyên truyền, giáo dục đạt chất lượng, hiệu quả, thiết thực, các cơ quan, đơn vị cần tập trung bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực, kinh nghiệm, phương pháp cho đội ngũ cán bộ; đa dạng hóa các hình thức, biện pháp, bảo đảm phù hợp với đặc điểm đối tượng, địa bàn. Cùng với đó, nâng cao tinh thần cảnh giác, ý thức chấp hành kỷ luật, trách nhiệm xây dựng đơn vị an toàn, vững mạnh toàn diện, bảo vệ chính trị nội bộ, bí mật quân sự, bí mật quốc gia,... của bộ đội. Coi trọng việc rút kinh nghiệm kịp thời những vụ vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước trong cơ quan, đơn vị cũng như toàn quân nhằm định hướng tư tưởng bộ đội, dư luận xã hội.

2. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong thực hiện nhiệm vụ quản lý, giáo dục, chấp hành kỷ luật và bảo đảm an toàn. Cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị tiếp tục rà soát, điều chỉnh các quy chế, quy định, quy trình làm việc bảo đảm phù hợp, sát với hệ thống văn bản, quy phạm pháp luật của Quân đội, Nhà nước và những quy định, Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, trọng tâm là Thông tư 192/2016/TT-BQP, ngày 26-11-2016 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về các hình thức kỷ luật và thẩm quyền xử lý kỷ luật trong Quân đội. Khi quán triệt, triển khai thực hiện, chú trọng các quy định về chấp hành kỷ luật, bảo đảm an toàn huấn luyện, diễn tập, đóng quân canh phòng, tham gia giao thông; trong đó, tập trung vào các văn bản mới, như: Nghị định 100/2019/NĐ-CP, ngày 30-12-2019 của Chính phủ về “Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt”; Chỉ thị 103/CT-BQP, ngày 28-11-2019 của Bộ Quốc phòng về “Tiếp tục tăng cường quản lý, giáo dục chấp hành kỷ luật và bảo đảm an toàn trong Quân đội nhân dân Việt Nam”, v.v. Đồng thời, chấp hành và thực hiện nghiêm việc điều chỉnh tổ chức biên chế, xây dựng tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy vững mạnh, đội ngũ cán bộ, đảng viên cả cấp chiến lược, chiến dịch và chiến thuật vững mạnh, bảo đảm vừa có tâm, vừa có tầm, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.

Chỉ huy Sư đoàn 3 gặp gỡ, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của chiến sĩ

Quá trình triển khai thực hiện, các cơ quan, đơn vị cần phát huy vai trò của tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng và đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ cấp cơ sở trực tiếp quản lý bộ đội; sự đoàn kết, thống nhất phải được đề cao; Quy chế Dân chủ cơ sở được thực hiện nghiêm túc; quan hệ cán bộ với chiến sĩ, cấp trên với cấp dưới, chiến sĩ cũ và chiến sĩ mới được giải quyết hài hòa trên tinh thần tình cảm đồng chí, đồng đội thân thiết, đồng cam cộng khổ; đời sống của bộ đội phải thường xuyên được quan tâm. Qua đó, tạo khí thế, xung lực mới nâng cao chất lượng rèn luyện kỷ luật, xây dựng đơn vị an toàn; lấy kết quả chấp hành kỷ luật, xây dựng đơn vị an toàn làm tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của tập thể, cá nhân (đơn vị vững mạnh toàn diện, tổ chức đảng trong sạch vững mạnh và chất lượng đội ngũ cán bộ chủ trì, cán bộ chính trị các cấp) hằng năm. Năm 2020, được xác định là năm “kỷ luật, kỷ cương” nên cần xây dựng các kế hoạch với những tiêu chí cụ thể ở tất cả các loại hình đơn vị, ở cả cấp chiến lược, chiến dịch và chiến thuật (đặc biệt, đơn vị cấp phân đội càng cần phải cụ thể, tỉ mỉ); mọi người đều phải xác định quyết tâm từ lời nói đến hành động, việc làm luôn gắn chặt với “kỷ luật, kỷ cương” để tổ chức thực hiện cho tốt. Cấp ủy các cấp phải đưa vấn đề xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật, bảo đảm an toàn làm một nội dung kiểm điểm trong Báo cáo Chính trị, thảo luận tại đại hội đảng các cấp trong Đảng bộ Quân đội; coi đây là nhiệm vụ chính trị trung tâm cần nhận thức đúng. Từ đó, cụ thể hóa thành chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện; kiên quyết giảm thiểu và từng bước chấm dứt các vụ việc vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước và các quy định của đơn vị.

Thực hiện mục tiêu đó, yêu cầu công tác kiểm tra, thanh tra phải vào cuộc nghiêm túc theo đúng chức năng, nhiệm vụ; cơ quan quân huấn các cấp chú trọng đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện 05 tiêu chuẩn xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, tập trung vào kiểm tra, giám sát tiêu chuẩn 03 (xây dựng chính quy và quản lý kỷ luật) và các nội dung bổ sung, phát triển, cụ thể hóa trong tiêu chuẩn (01, 04, 05) về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Trọng tâm đi sâu kiểm tra, giám sát, khắc phục triệt để khâu yếu, mặt yếu tại các cơ quan, đơn vị; kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn, xử lý nghiêm những vụ việc vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước, như: tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, sai nguyên tắc, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm những điều đảng viên không được làm, v.v.

3. Tiếp tục đột phá đổi mới toàn diện, đồng bộ, tạo chuyển biến mạnh mẽ, vững chắc về tư tưởng, kỷ luật, bảo đảm an toàn trong Quân đội. Thời gian qua, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng rèn luyện kỷ luật, xây dựng đơn vị an toàn, song vấn đề này vẫn diễn biến khá phức tạp, không những không giảm mà còn có chiều hướng gia tăng, nhất là các vụ vi phạm nghiêm trọng. Vì vậy, ngay từ đầu năm 2020, toàn quân cần đổi mới theo hướng: đồng bộ, toàn diện, quyết liệt, hiệu quả, tạo chuyển biến mạnh mẽ, vững chắc về tư tưởng, kỷ luật, xây dựng đơn vị an toàn.

Về chấp hành kỷ luật, các cơ quan, đơn vị tiếp tục kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục, thuyết phục với sử dụng các biện pháp hành chính, kiên quyết xử lý kịp thời, hiệu quả, nghiêm minh, dứt điểm các vụ việc vi phạm kỷ luật, nhưng không nóng vội, bảo đảm chặt chẽ, đúng quy trình, đúng quy định của Điều lệnh và pháp luật Nhà nước. Phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan pháp chế với tuyên huấn, quân huấn, tác chiến,… trong tuyên truyền, phổ biến pháp luật, giáo dục chính trị và quản lý tư tưởng, duy trì kỷ luật. Các cơ quan, đơn vị tập trung duy trì chặt chẽ, hiệu quả chế độ ngày, tuần, nhất là chế độ đăng ký, giải quyết ra ngoài doanh trại, đi tranh thủ, phép đúng thẩm quyền quy định. Kết hợp chặt chẽ giữa thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao năng lực, trách nhiệm, kinh nghiệm, phương pháp nắm, dự báo, đánh giá tình hình tư tưởng bộ đội, kỹ năng giáo dục pháp luật, khả năng tiến hành các biện pháp ngăn chặn, phòng ngừa vi phạm kỷ luật với nâng cao chất lượng tuyển chọn thanh niên nhập ngũ, đào tạo sĩ quan, hạ sĩ quan. Đồng thời, quản lý chặt chẽ các mối quan hệ của quân nhân, tập trung vào những lĩnh vực nhạy cảm, dễ vi phạm, đối tượng hay vi phạm, tái phạm, bộ phận công tác lẻ, đóng quân độc lập.

Bộ Tổng Tham mưu và Tổng cục Chính trị phối hợp chỉ đạo các nhà trường Quân đội rà soát, đổi mới nội dung, chương trình đào tạo, theo hướng: tăng thời lượng đào tạo kỹ năng, phương pháp công tác quản lý bộ đội, công tác tư tưởng sát với tình hình thực tế ở đơn vị cơ sở. Trong rèn luyện kỷ luật, chú trọng biện pháp nêu gương: cán bộ làm gương cho chiến sĩ, cấp trên làm gương cho cấp dưới, cơ quan, nhà trường làm gương cho đơn vị, giáo viên làm gương cho học viên, chiến sĩ cũ làm gương cho chiến sĩ mới, đảng viên làm gương cho quần chúng cả về lời nói và việc làm.

Về xây dựng đơn vị an toàn, các cơ quan, đơn vị cần bám sát chỉ tiêu, yêu cầu của Bộ về tiêu chuẩn xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, an toàn, để chuẩn hóa các chỉ tiêu, yêu cầu, bảo đảm phù hợp với đặc điểm nhiệm vụ được giao. Trong đó, cần chú trọng thực hiện các quy chế, quy định, biện pháp quản lý số lượng, chất lượng quân nhân, vũ khí, trang bị, phương tiện quân sự trong huấn luyện, diễn tập, đóng quân canh phòng, tìm kiếm, cứu nạn và thực hiện các nhiệm vụ khác. Đặc biệt, tăng cường các biện pháp quản lý chặt chẽ các trang thiết bị cá nhân: ô tô, xe máy, nhất là điện thoại thông minh, máy tính bảng,… bảo đảm đúng quy định của đơn vị, kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước. Nhân rộng mô hình đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” ở tất cả loại hình cơ quan, đơn vị; thường xuyên kiểm điểm, rút kinh nghiệm kịp thời những hạn chế, yếu kém, làm cơ sở đề xuất biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng đơn vị an toàn; quan tâm xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, các tổ chức quần chúng vững mạnh xuất sắc, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; phát huy dân chủ, tạo môi trường lý tưởng để bộ đội yên tâm công tác, tâm huyết, gắn bó xây dựng đơn vị.

Toàn quân cần kết hợp chặt chẽ giữa giữ vững bản chất tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” với thực hiện kỷ luật “tự giác, nghiêm minh”; tiếp tục quán triệt, thực hiện hiệu quả Nghị quyết 35-NQ/TW, ngày 22-10-2018 của Bộ Chính trị về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”, nhằm bảo đảm an toàn, trong sạch các tổ chức và đội ngũ cán bộ trong Quân đội. Theo đó, các cơ quan, đơn vị cần phát huy vai trò của các tổ chức, nòng cốt là lực lượng 47 trong đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, kiên quyết bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng và bản chất, truyền thống cách mạng của Quân đội, không ngừng nâng cao uy tín, vị thế, tăng cường sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong mọi tình huống.

Thượng tướng PHAN VĂN GIANG, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng
_______________

1 - Chỉ thị 04/CT-BQP, ngày 09-02-2012 và Chỉ thị 91/CT-BQP, ngày 22-11-2016 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về Công tác quản lý, giáo dục, chấp hành kỷ luật trong Quân đội nhân dân Việt Nam; Thông tư 192/2016/TT-BQP, ngày 26-11-2016 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về Các hình thức kỷ luật và thẩm quyền xử lý kỷ luật trong Bộ Quốc phòng; Hướng dẫn 800/QH-ĐL, ngày 25-3-2019 của Cục Quân huấn về Xây dựng đơn vị điểm vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, v.v.

2 - Theo thống kê của Cục Quân huấn, Bộ Tổng Tham mưu, năm 2019, tổng số vụ vi phạm kỷ luật nghiêm trọng trong toàn quân là 72 vụ/88 lượt người, tăng 05 vụ, giảm 03 lượt người so với năm 2018.

3 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 7, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 483.