Thanh niên Quân đội là một bộ phận của thanh niên Việt Nam. Qua mỗi thời kỳ cách mạng, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, lực lượng này cũng tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, luôn là lực lượng xung kích, sáng tạo, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cùng các đại biểu thanh niên ưu tú trong Quân đội (tháng 1-2012)

Trong đấu tranh giành độc lập, dưới sự lãnh đạo của Đảng, thực hiện lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải giành cho được tự do, độc lập, thanh niên cả nước nói chung, thanh niên Quân đội (TNQĐ) nói riêng đã góp phần quan trọng làm nên Cách mạng Tháng Tám lịch sử. Trong kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược, tiếp nối truyền thống cha anh, với tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, TNQĐ luôn là lực lượng nòng cốt, đi đầu cùng với thanh niên cả nước thực hiện “Ba sẵn sàng”, “Năm xung phong”, “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, làm nên những thắng lợi vĩ đại, giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước. Bước vào thời kỳ mới, TNQĐ luôn kiên định con đường độc lập dân tộc gắn với CNXH; tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng; tiếp tục phát huy truyền thống, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), hy sinh để bảo vệ độc lập, chủ quyền của đất nước; đi đầu trong phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; chấp nhận khó khăn gian khổ nơi biên giới, hải đảo, tích cực tham gia xóa đói giảm nghèo, xây dựng cơ sở chính trị, tăng cường quốc phòng - an ninh (QP-AN)…

Hiện nay, TNQĐ là lực lượng được tuyển chọn kỹ, có trình độ học vấn cao, được giáo dục, rèn luyện toàn diện cả về chính trị, đạo đức, văn hóa và sức khỏe; là lực lượng chủ yếu, trực tiếp¹ nâng cao sức mạnh tổng hợp, trình độ SSCĐ, khả năng hoàn thành nhiệm vụ của Quân đội ta. Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh, trực tiếp là của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên (CU,CTV), người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp, công tác đoàn và phong trào TNQĐ đã tổ chức, vận động, giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) cả về phẩm chất chính trị, đạo đức, thể chất, năng lực, phương pháp, tác phong công tác. Tổ chức Đoàn Thanh niên trong Quân đội đã tập trung thực hiện tốt công tác giáo dục, rèn luyện, nâng cao nhận thức chính trị, năng lực hành động cho ĐVTN. Với 5 phương thức giáo dục², kết hợp với các đợt sinh hoạt chính trị cao điểm, các phong trào, như: “Thanh niên với Đảng, Đảng với thanh niên”, “TNQĐ học tập và làm theo lời Bác Hồ dạy”, “TNQĐ với xây dựng môi trường văn hóa”, “TNQĐ với văn hóa giao thông”, “TNQĐ chung tay xây dựng nông thôn mới”… đã góp phần định hướng tư tưởng, nâng cao nhận thức chính trị, bồi dưỡng thế giới quan khoa học, nâng cao ý chí quyết tâm trong học tập, rèn luyện kỷ luật, xây dựng chính quy và thực hiện nhiệm vụ cho ĐVTN.

Vận dụng sáng tạo phong trào “Phấn đấu xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” của TNQĐ và 2 phong trào: “5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”³, “4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”⁴ do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phát động, các đơn vị đã hiện thực hóa và đưa phong trào “TNQĐ thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” phát triển cả về bề rộng và chiều sâu, phát huy được vai trò xung kích, sáng tạo của TNQĐ trên các lĩnh vực công tác. ĐVTN ở các đơn vị làm nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ đã nêu cao quyết tâm “Vượt nắng, thắng mưa, rèn đức, rèn sức, luyện tài”, tích cực tôi luyện phẩm chất tâm lý bền vững; nâng cao trình độ chính trị, quân sự, chuyên môn nghiệp vụ; rèn luyện thể lực bền bỉ, dẻo dai và tính nhanh nhạy, tỉnh táo, quyết đoán trong xử lý tình huống. Tuổi trẻ các đơn vị làm công tác đảm bảo hậu cần, kỹ thuật đã xung kích, sáng tạo trong bảo quản, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn và tiết kiệm; tích cực lao động, đẩy mạnh tăng gia sản xuất, đảm bảo hậu cần, kỹ thuật… thực hiện có hiệu quả Cuộc vận động 50 và Cuộc vận động “Ngành Hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”. Đồng thời, tham gia phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, củng cố cơ sở chính trị, tăng cường QP-AN trên địa bàn đóng quân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, biển, đảo. Các phong trào: “Nghĩa tình nơi biên giới, hải đảo”, “Vì Trường Sa thân yêu”, “Xuân biên cương, Tết hải đảo”, Chương trình 100.000 địa chỉ tình nghĩa, 1.000 đội Thiếu niên Tiền phong được đỡ đầu, Ngôi nhà 100 đồng… được TNQĐ nhiệt tình hưởng ứng, thực hiện có hiệu quả. Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong Quân đội đã đạt được kết quả quan trọng. Đã có 996 công trình, sáng kiến tham gia; trong đó, 554 công trình, sáng kiến được trao giải thưởng; nhiều công trình được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lựa chọn tham dự và đạt giải cao tại các cuộc thi, hội thao, giải thưởng toàn quốc và quốc tế, như: FESTIVAL “Sáng tạo trẻ”, Giải thưởng VIFOTEX, Cuộc thi ROBOCON, Giải thưởng Quả cầu vàng…

Thông qua công tác đoàn và phong trào TNQĐ, số lượng tổ chức đoàn vững mạnh, ĐVTN đạt danh hiệu “Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác” phát triển vững chắc. Hằng năm, có nhiều tổ chức đoàn được công nhận vững mạnh tiêu biểu; hàng ngàn gương mặt TNQĐ là điển hình tiên tiến xuất sắc trên các lĩnh vực, trực tiếp nâng cao chất lượng xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, góp phần tô đậm truyền thống, phẩm chất cao đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Tổ chức Đoàn Thanh niên trong Quân đội đã duy trì có nền nếp, chế độ sinh hoạt, hoạt động đúng chức năng, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị. Đội ngũ cán bộ đoàn thường xuyên được củng cố, kiện toàn cả về số lượng và chất lượng đáp ứng yêu cầu công tác TNQĐ thời kỳ mới. Việc ĐVTN tham gia xây dựng Đảng gắn với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện được các tổ chức đoàn hết sức quan tâm và đạt kết quả thiết thực. Công tác bồi dưỡng, giới thiệu ĐVTN ưu tú cho các tổ chức đảng được thực hiện đúng nguyên tắc, đảm bảo về số lượng, chất lượng không ngừng được nâng lên. Việc kết hợp hoạt động của TNQĐ với các tổ chức Đoàn TNCS ở các địa phương nơi đóng quân được tăng cường. Đến nay, 100% tổ chức đoàn cơ sở trong Quân đội đã kết nghĩa và có chương trình hoạt động với tổ chức đoàn ở địa phương đóng quân, với nhiều nội dung, hình thức hoạt động phong phú, phù hợp với tính chất của tuổi trẻ.

Có thể khẳng định rằng, trong mọi lĩnh vực, hoàn cảnh, bằng niềm tin, trí tuệ và sức trẻ, TNQĐ luôn tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao; nhiều tổ chức đoàn xuất sắc, nhiều ĐVTN tiêu biểu, xung kích, sáng tạo, góp phần quan trọng xây dựng Quân đội ta vững mạnh, đưa đất nước vững bước trên con đường đẩy mạnh CNH,HĐH, hội nhập quốc tế, vì mục tiêu: “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Hiện nay, nhiệm vụ xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại” đang đặt ra yêu cầu rất cao và toàn diện. TNQĐ có thời cơ và vận hội lớn để phát triển và cống hiến, nhưng cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn. Trong đó, khó khăn lớn nhất là tác động từ mặt trái cơ chế thị trường và sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch thông qua chiến lược “Diễn biến hòa bình” mà TNQĐ là đối tượng chủ yếu. Vì vậy, nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực trí tuệ và hành động, phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của TNQĐ vừa là vấn đề cơ bản, lâu dài, vừa là đòi hỏi cấp bách của sự nghiệp xây dựng Quân đội hiện nay. Quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội XI, Nghị quyết Trung ương 7 (khoá X) của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ IX; các chương trình, hướng dẫn của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, trước hết là của Tổng cục Chính trị, các cấp cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, tiếp tục đổi mới, nâng cao nhận thức, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ, CU,CTV, người chỉ huy cơ quan, đơn vị và đội ngũ cán bộ, đảng viên các cấp đối với công tác thanh niên (CTTN). Thực tiễn chỉ ra rằng, sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, CU,CTV và người chỉ huy các cấp là yếu tố quyết định để CTTN trong Quân đội phát triển toàn diện. Tuy nhiên, ở một số cơ quan, đơn vị, cấp uỷ, CU,CTV, người chỉ huy chưa thực sự quan tâm đầy đủ tới CTTN và phong trào thanh niên (PTTN). Biểu hiện rõ nhất là nội dung và phương thức lãnh đạo, chỉ đạo chậm được đổi mới; một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu gương mẫu; một số cán bộ đoàn, cán bộ chuyên trách CTTN còn hạn chế về năng lực, trình độ nghiệp vụ, thiếu tâm huyết với công tác đoàn,… nên CTTN vẫn còn những hạn chế. Vì vậy, các cấp phải thường xuyên quan tâm, chăm lo lãnh đạo, chỉ đạo CTTN; phát huy tốt vai trò của cơ quan chính trị, cán bộ Đoàn làm tham mưu về CTTN và xây dựng PTTN; xây dựng tổ chức đoàn thực sự trở thành trường học lớn giáo dục, rèn luyện TNQĐ, làm tốt chức năng đội hậu bị tin cậy của Đảng; tuyệt đối tránh “khoán trắng” công việc cho tổ chức Đoàn. Cấp ủy các cấp phải coi công tác đoàn và PTTN là một nội dung của công tác xây dựng Đảng, gắn xây dựng tổ chức cơ sở đoàn vững mạnh với xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện. Chú trọng xây dựng, phát huy vai trò đội ngũ cán bộ, đảng viên; đội ngũ cán bộ đoàn các cấp, nhất là cán bộ chuyên trách CTTN, bí thư liên chi đoàn, bí thư đoàn ở cơ sở cả về phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực trí tuệ; thường xuyên bám sát mọi hoạt động của công tác đoàn và PTTN để kịp thời có chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, hiệu quả.

 Hai là, tăng cường công tác giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện thanh niên. Các cấp phải tập trung xây dựng người đoàn viên, TNQĐ luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH; có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức tốt, tinh thần cảnh giác cách mạng cao, chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội; không ngừng phấn đấu, vươn lên trong học tập, rèn luyện và công tác, sẵn sàng nhận, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Để thực hiện điều đó, các cấp cần đổi mới toàn diện công tác giáo dục chính trị - tư tưởng trong TNQĐ theo hướng bám sát thực tiễn, “Đa dạng hóa, mô hình hóa, sân khấu hóa” cho phù hợp với đặc điểm của tuổi trẻ; gắn kết chặt chẽ việc giáo dục, bồi dưỡng chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước với định hướng về lập trường, tư tưởng; chủ động đấu tranh, phê phán, làm thất bại các luận điệu sai trái, thù địch nhằm lôi kéo thế hệ trẻ xa rời mục tiêu, lý tưởng cách mạng. Tích cực động viên tinh thần tự giác học tập, rèn luyện của ĐVTN; hình thành phong trào “Tự giác, tự quản, tự rèn”; khai thác và phát huy có hiệu quả các thiết chế văn hoá ở cơ sở, các phương tiện thông tin đại chúng; tích cực tuyên truyền, cổ vũ các điển hình tiên tiến, gương “người tốt, việc tốt” trong PTTN. Cấp ủy, CU,CTV, người chỉ huy các cấp cần khai thác tốt các nguồn lực và các lực lượng trong xã hội tham gia vào công tác giáo dục TNQĐ; quan tâm giải quyết thoả đáng những nguyện vọng chính đáng của ĐVTN; kịp thời phát hiện và có chính sách hỗ trợ, phát triển tài năng trẻ, tạo điều kiện để họ được học tập, rèn luyện, cống hiến, trưởng thành trong Quân đội hoặc sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự.

Ba là, tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào "TNQĐ xứng danh Bộ đội Cụ Hồ", được cụ thể hóa bằng hai phong trào: “TNQĐ vươn tới những đỉnh cao” và “TNQĐ tiến quân vào khoa học công nghệ”. Qua đó, tạo môi trường thuận lợi để TNQĐ vươn tới chiếm lĩnh những đỉnh cao mới trong học tập, huấn luyện, SSCĐ, lao động sản xuất, rèn luyện kỷ luật, xây dựng chính quy; nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật có tính ứng dụng cao, góp phần quan trọng vào sự nghiệp hiện đại hóa Quân đội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các đơn vị cần căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ và đối tượng thanh niên để đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào nhiệm vụ chủ yếu, việc mới, việc khó mà lãnh đạo, chỉ huy đang trăn trở, tìm cách tháo gỡ, khắc phục những khâu yếu, mặt yếu đang cản trở quá trình thực hiện nhiệm vụ của đơn vị. Trọng tâm của PTTN là đi sâu vào xây dựng nền nếp chính quy, chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, đề cao tinh thần trách nhiệm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ, ý thức tự giác học tập, cầu tiến bộ, phấn đấu vươn lên làm chủ khoa học, kỹ thuật quân sự tiên tiến; bồi dưỡng đạo đức cách mạng, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, xây dựng nếp sống có văn hoá, lối sống lành mạnh; nêu cao cảnh giác cách mạng, ý thức tự phòng, chống các tác động xấu từ mặt trái của kinh tế thị trường và âm mưu, thủ đoạn trong chiến lược “Diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch. Đặc biệt, phong trào hành động cách mạng của TNQĐ phải nhằm tới thực hiện tốt Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” bằng những nội dung, hình thức cụ thể, thiết thực, tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động, nêu cao tính tiền phong, gương mẫu của ĐVTN.

Bốn là, phát huy vai trò của TNQĐ trong xây dựng cơ sở chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường QP-AN trên các địa bàn, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Tiếp tục thực hiện Nghị quyết liên tịch giữa Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam với Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh về “Phát huy vai trò xung kích tình nguyện của tuổi trẻ tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN trong tình hình mới”. Theo đó, tổ chức đoàn các cơ quan, đơn vị cần chủ động phối hợp với Đoàn Thanh niên, Mặt trận Tổ quốc, Hội Phụ nữ,... các địa phương, đẩy mạnh công tác tuyên truyền trong nhân dân về nhiệm vụ QP-AN, phòng chống “diễn biến hoà bình”, xây dựng, tăng cường niềm tin của thế hệ trẻ vào sự lãnh đạo của Đảng, phát huy truyền thống dân tộc, truyền thống quê hương, làm tốt nghĩa vụ công dân, sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc. Các đơn vị cần chú ý nâng cao hiệu quả các hoạt động kết nghĩa; mở rộng quy mô phối hợp hoạt động theo cụm, địa bàn đóng quân, huy động đông đảo thanh niên trong và ngoài Quân đội tham gia, hướng vào các hoạt động mang ý nghĩa chính trị - xã hội sâu sắc, điển hình là các chương trình “Xoá đói giảm nghèo”, “Xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư”, tham gia quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, giúp đỡ nhân dân các địa phương phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai...

Năm là, chăm lo xây dựng tổ chức đoàn vững mạnh; phát huy vai trò của Đoàn thanh niên trong xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, thực sự là trường học XHCN trong Quân đội, là đội dự bị tin cậy của Đảng. Các đơn vị cần tiếp tục thực hiện tốt Cuộc vận động “Xây dựng tổ chức cơ sở đoàn vững mạnh”; đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phát huy tính chủ động, sáng tạo, độc lập, tự quản, khắc phục tình trạng hành chính hoá trong hoạt động của tổ chức đoàn. Cần tập trung xây dựng tổ chức đoàn trong Quân đội thực sự là nơi tập hợp, giáo dục, rèn luyện thanh niên; là tổ chức vì thanh niên và là người bạn, người đồng chí, đồng hành với thanh niên. Tổ chức đoàn phải luôn tuân thủ sự lãnh đạo của cấp uỷ, sự chỉ đạo của CU,CTV, người chỉ huy và hướng dẫn của cơ quan chính trị; đồng thời, chủ động tham gia giải quyết các vấn đề mới, đang bức xúc trong đơn vị; quan tâm, chăm lo đến nhu cầu, nguyện vọng và lợi ích chính đáng của thanh niên. Cần đề cao trách nhiệm của tổ chức đoàn và ĐVTN vào tham gia xây dựng Đảng; phát huy hiệu quả hoạt động của Đoàn trong “Ngày văn hoá - chính trị - tinh thần” ở cơ sở, tạo điều kiện để ĐVTN tham gia ý kiến phê bình, góp ý với cán bộ, đảng viên và các chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng đơn vị. Chủ động phát hiện, bồi dưỡng đoàn viên ưu tú, tạo nguồn phát triển đảng; coi trọng kiện toàn hệ thống cơ quan chuyên trách, cán bộ chuyên trách CTTN ở các cơ quan, đơn vị; chăm lo bồi dưỡng kiến thức, tập huấn nghiệp vụ CTTN cho đội ngũ trợ lý thanh niên các cấp; phấn đấu 100% các cơ quan, đơn vị có cán bộ đoàn chuyên trách hoặc kiêm nhiệm, không có cán bộ đoàn yếu kém.

Xây dựng TNQĐ thực sự là lực lượng nòng cốt, xung kích, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ, xứng đáng với lời dạy của Bác Hồ “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà... nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên”⁵ là trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, trước hết là của cấp ủy, CU,CTV, người chỉ huy các cấp trong toàn quân.

Trung tướng ĐÀO DUY MINH

Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị

1 - Riêng ở các đơn vị huấn luyện, SSCĐ của Quân đội, thanh niên chiếm trên 80% quân số; ở cấp đại đội hầu hết cán bộ, chiến sĩ ở độ tuổi thanh niên. 21,45% sĩ quan, 32,49% đảng viên, 30% công nhân viên chức, lao động quốc phòng ở độ tuổi thanh niên.

2 - 5 phương thức giáo dục: 1- Sinh hoạt chính trị chuyên đề; 2- Học tập lý luận chính trị; 3- Tuyên truyền viên trẻ; 4- Nêu gương điển hình; 5-Thông tin truyền thông.

3 - 5 xung kích: 1. Xung kích lao động sáng tạo phát triển kinh tế - xã hội; 2. Xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng; 3. Xung kích bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; 4. Xung kích thực hiện cải cách hành chính; 5. Xung kích trong hội nhập kinh tế quốc tế.

4 -4 đồng hành: 1. Đồng hành với thanh niên trong học tập, nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ; 2. Đồng hành với thanh niên trong hướng nghiệp, dạy nghề và giải quyết việc làm; 3. Đồng hành với thanh niên trong nâng cao sức khỏe thể chất và đời sống văn hóa tinh thần; 4. Đồng hành với thanh niên trong việc nâng cao kiến thức và kỹ năng xã hội.

5 - Hồ Chí Minh, Toàn tập, Tập 5, Nxb CTQG, H. 2000, tr. 185.