Cải cách hành chính trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng là bộ phận của cải cách hành chính Nhà nước; đồng thời là nội dung quan trọng, khâu đột phá mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X xác định. Vì thế, thực hiện tốt công tác này là yêu cầu cấp thiết, góp phần xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại” trong tình hình mới.

Thượng tướng Lê Chiêm phát biểu kết luận Hội nghị trực tuyến quán triệt quy chế làm việc của Bộ Quốc phòng và triển khai Đề án cải cách hành chính đến năm 2020. (Ảnh: qdnd.vn)

Trong những năm qua, trên cơ sở nắm vững quan điểm, chủ trương của Đảng; các chương trình, kế hoạch của Chính phủ về cải cách hành chính, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, thông tư, kế hoạch lãnh đạo và chỉ đạo quyết liệt công tác cải cách hành chính trong Quân đội, nhờ đó đạt nhiều kết quả quan trọng.

Nổi bật là, nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp, nhất là cán bộ chủ trì đối với công tác cải cách hành chính có sự chuyển biến mạnh mẽ. Việc thể chế hóa công tác cải cách hành chính được triển khai tích cực, có nhiều đổi mới; tiếp tục bổ sung, hoàn thiện quy trình soạn thảo văn bản, các quy chế, quy định theo hướng chính quy, thống nhất, đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, tiến hành rà soát, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, tổ chức, hoạt động của các cơ quan, đơn vị, nhất là đơn vị mới thành lập và lực lượng công tác đặc thù. Công tác cải cách thủ tục hành chính, nhất là trong việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, văn bản quy phạm pháp luật và ở các cơ quan chiến lược đảm bảo công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả cơ chế quản lý, chỉ huy, điều hành trong Quân đội. Việc xây dựng và triển khai Đề án “Cải cách hành chính trong Quân đội đến năm 2020 và những năm tiếp theo” và “Đề án điều chỉnh tổ chức Quân đội giai đoạn 2016 - 2021 và những năm tiếp theo” được tiến hành khẩn trương, tích cực, hiệu quả. Qua đó, khắc phục một bước tình trạng chồng chéo, bỏ trống, trùng lắp hoặc phân công chưa hợp lý về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của một số cơ quan, đơn vị. Việc đổi mới quản lý, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ được chú trọng, bảo đảm chặt chẽ ở từng khâu, từng bước, từ xây dựng hệ thống chức danh, tiêu chí đánh giá đến quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và bố trí, sử dụng cán bộ phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Công tác cải cách tài chính công được các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thực hiện đúng quy định, quy trình của Luật Ngân sách nhà nước; ban hành nhiều văn bản về quản lý đầu tư tài chính; nghiệp vụ quản lý, điều hành ngân sách quốc phòng; nâng cao trách nhiệm cá nhân, đơn vị trong quản lý tài chính, tài sản, v.v. Cùng với đó, việc đổi mới phương thức điều hành và hiện đại hóa nền hành chính của Bộ Quốc phòng được đẩy mạnh, nhất là trong ứng dụng các phần mềm tin học hiện đại, phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, điều hành, góp phần tiết kiệm thời gian, chi phí và tiết giảm các loại văn bản hành chính trong các cơ quan, đơn vị.

Bên cạnh kết quả đạt được, công tác cải cách hành chính quân sự còn một số hạn chế cả về nhận thức, kiến thức, cơ chế quản lý, điều hành tổ chức thực hiện, v.v. Điều đó đã ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả cải cách hành chính và nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, có biện pháp khắc phục kịp thời.

Hiện nay và trong thời gian tới, sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh hội nhập quốc tế tiếp tục đặt ra cho toàn quân nhiệm vụ rất nặng nề, yêu cầu mới cao hơn; trong đó, cải cách hành chính là một trong những khâu đột phá quan trọng, nhằm không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu và xây dựng Quân đội nhân dân “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Để thực hiện công tác quan trọng này, đạt hiệu quả thiết thực, toàn quân, trước hết là cấp ủy, chỉ huy các cấp phải đề cao trách nhiệm, triển khai đồng bộ các giải pháp chủ yếu sau:

1. Tăng cường công tác giáo dục, quán triệt, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ đối với nhiệm vụ cải cách hành chính. Đây là giải pháp quan trọng hàng đầu, nhằm tạo sự thống nhất về nhận thức, tư tưởng và hành động trong toàn quân đối với công tác cải cách hành chính của Quân đội trong tình hình mới. Các cơ quan, đơn vị, trước hết là cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp cần tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm, chủ trương của Đảng, chương trình, kế hoạch của Chính phủ, của Bộ Quốc phòng về cải cách hành chính. Trọng tâm là quán triệt Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết 30c/NQ-CP, ngày 08-11-2011 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X cùng các chương trình, kế hoạch cải cách hành chính của Bộ Quốc phòng giai đoạn 2016 - 2020 và những năm tiếp theo. Trên cơ sở đó, tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, quán triệt nhiệm vụ; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ cải cách hành chính trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng. Trong giáo dục, quán triệt phải làm cho bộ đội, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp nhận thức đúng về vị trí, mục tiêu, yêu cầu, nội dung cải cách hành chính trong từng giai đoạn; những thuận lợi, khó khăn, nhất là những khó khăn mới nảy sinh mà cơ quan, đơn vị nhất thiết phải vượt qua. Đồng thời, phải làm cho mọi người thấu suốt bản chất cải cách hành chính trong Quân đội là bộ phận của cải cách hành chính nhà nước; là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng và khâu đột phá có tính quyết định đến việc hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị, đến kết quả xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội cũng như sự nghiệp quốc phòng thời kỳ mới. Qua đó, góp phần nâng cao bản lĩnh, quyết tâm, trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện nhiệm vụ cải cách hành chính bằng những việc làm cụ thể, thiết thực theo chức trách, nhiệm vụ.

Cần thấy rõ tính chất đặc thù của công tác cải cách hành chính trong Quân đội là nội dung phức tạp, diễn ra trên phạm vi rộng, với nhiều đối tượng, địa bàn khác nhau, liên quan đến nhiều lĩnh vực, tổ chức và có tác động sâu sắc, toàn diện đến hoạt động quản lý bộ đội, quản lý cơ sở vật chất, vũ khí, trang bị kỹ thuật có độ mật cao. Vì thế, cấp ủy, chỉ huy các cấp phải thường xuyên coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị, định hướng tư tưởng cho bộ đội trong xây dựng quyết tâm và thực hiện nhiệm vụ cải cách hành chính một cách kiên quyết, kiên trì, với nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp, có trọng tâm, trọng điểm, từng bước vững chắc. Trong quá trình thực hiện, cần có sự đổi mới về nội dung, linh hoạt, sáng tạo về phương pháp, hình thức sao cho phù hợp với đặc điểm nhiệm vụ, loại hình cơ quan, đơn vị, nhất là đối với các đơn vị làm nhiệm vụ đặc thù, biên giới, hải đảo. Đồng thời, cần gắn việc giáo dục chính trị, tư tưởng với phong trào Thi đua Quyết thắng, thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” nhằm tạo sức lan tỏa và động lực mới trong thực hiện.

2. Nâng cao chất lượng soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật và đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong Quân đội. Đây là nội dung trọng tâm trong Chương trình cải cách hành chính giai đoạn 2016 - 2020 của Bộ Quốc phòng. Căn cứ vào tình hình thực tiễn, cơ quan chức năng tiếp tục nghiên cứu chuẩn hóa quy trình xây dựng, ban hành, nâng cao chất lượng văn bản quy phạm pháp luật và xem đó là nội dung chủ yếu của cải cách hành chính trong Quân đội, nhằm tăng cường hiệu lực quản lý, chỉ huy đối với cơ quan, đơn vị toàn quân. Trong đó, cần tiếp tục coi trọng xây dựng và hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, chỉ huy, như: cơ chế về tổ chức và hoạt động của các cơ quan, đơn vị; hoàn thiện bộ máy cơ quan tham mưu, cơ quan chỉ đạo, hướng dẫn ở các ngành; cơ chế điều hành, giải quyết công việc ở các cấp,… bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, đồng bộ và có tính khả thi cao. Trong quá trình xây dựng, phải xác định rõ sự cần thiết, quan điểm chỉ đạo và lộ trình thực hiện của từng văn bản. Coi trọng công tác nghiên cứu, tổng kết cùng sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị có liên quan, nhất là sự tham gia ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học và của đối tượng bị điều chỉnh trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật,… đáp ứng kịp thời yêu cầu về tổ chức, hoạt động trên lĩnh vực quân sự, quốc phòng, xây dựng Quân đội nhân dân, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Bên cạnh đó, cần kết hợp chặt chẽ giữa việc ban hành văn bản với tuyên truyền, phổ biến và kiểm tra việc tổ chức thực hiện văn bản trong thực tiễn, nhất là những phản hồi của cán bộ, chiến sĩ trên cả hai chiều (thuận, nghịch), làm cơ sở để điều chỉnh, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật sát với yêu cầu thực tiễn.

Trên cơ sở tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc Đề án 30 của Chính phủ về đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý nhà nước, các cơ quan, đơn vị cần đẩy mạnh việc rà soát các văn bản liên quan đến thủ tục hành chính theo từng lĩnh vực phụ trách để sửa đổi, bổ sung hoặc loại bỏ những quy định không còn phù hợp. Theo đó, việc thực hiện phải tuân thủ các tiêu chí: sự cần thiết, tính hợp lý và tính hợp pháp và phải theo đúng thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền xem xét, sửa đổi, nhằm bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ, công khai, minh bạch, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trên lĩnh vực quân sự, quốc phòng. Tiếp tục đẩy mạnh việc rà soát, đổi mới cơ chế điều hành cũng như quy trình, thủ tục hành chính trong giải quyết công việc, nhất là ở cấp chiến dịch, chiến lược; trong đó, cần phân định rõ chức năng, nhiệm vụ theo hướng mỗi công việc chỉ do một cơ quan, một người chịu trách nhiệm chính, loại bỏ các khâu trung gian, tăng quyền chủ động cho cấp dưới. Cùng với đó, cần đề cao trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong việc lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện cải cách thủ tục hành chính trong thực tiễn; trên cơ sở đó, kịp thời sửa đổi, bổ sung nội dung phù hợp, loại bỏ những thủ tục không cần thiết. Đồng thời, tăng cường thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở; thường xuyên công khai hóa hoạt động trên từng mặt, lĩnh vực; chú trọng tiếp nhận và kịp thời xử lý các kiến nghị của cá nhân, tổ chức về thực hiện thủ tục hành chính ở từng cơ quan, đơn vị.

3. Đẩy mạnh cải cách tổ chức bộ máy hành chính và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Đây là vấn đề lớn, rất quan trọng, quyết định tới chất lượng, hiệu quả công tác cải cách hành chính trong Quân đội cả trước mắt và lâu dài. Vì thế, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần tập trung thực hiện tốt. Trong đó, việc cải cách tổ chức bộ máy hành chính là vấn đề rất phức tạp, cần được tiến hành chặt chẽ, đồng bộ, theo kế hoạch và lộ trình đã xác định, nhằm từng bước xây dựng hệ thống tổ chức bộ máy hoạt động thông suốt, vững mạnh, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với đặc thù quản lý, chỉ huy của Quân đội. Để làm được điều đó, cùng với việc rà soát, điều chỉnh, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, đơn vị để giảm khâu trung gian, Bộ Quốc phòng tập trung triển khai có hiệu quả “Đề án điều chỉnh tổ chức Quân đội giai đoạn 2016 - 2021 và những năm tiếp theo” theo hướng: tinh, gọn, mạnh, cơ động, linh hoạt, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Các cơ quan, đơn vị tập trung chỉ đạo thực hiện tốt quy định về tổ chức biên chế của Bộ đã ban hành, kiên quyết giảm quân số dôi, dư biên chế. Đồng thời, coi trọng củng cố, kiện toàn Ban Chỉ đạo và cơ quan nghiên cứu cải cách hành chính các cấp, bảo đảm đủ sức chỉ đạo, hướng dẫn, làm tham mưu và tổ chức thực hiện nhiệm vụ quan trọng này. Tiếp tục nghiên cứu, có biện pháp đồng bộ đẩy mạnh việc sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Quân đội theo đúng quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục quan tâm chăm lo, xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với chế độ và nhân dân, có đủ phẩm chất và năng lực, số lượng và cơ cấu hợp lý, có trình độ, kiến thức chuyên môn ngày càng cao, năng lực tổ chức thực tiễn tốt, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội nói chung, cải cách hành chính nói riêng trong tình hình mới. Theo đó, cùng với làm tốt công tác quản lý, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ theo Nghị quyết 769-NQ/QUTW, ngày 21-12-2013 của Quân ủy Trung ương về xây dựng đội ngũ cán bộ Quân đội giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo, cấp ủy, chỉ huy các cấp cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt việc chuẩn hóa cán bộ theo hệ thống tiêu chuẩn, chức vụ, chức danh cán bộ đã ban hành; các quy định về phân loại, đánh giá cán bộ và về tuyển dụng, bổ nhiệm tại chức vào đội ngũ cán bộ. Tiếp tục kiện toàn, nâng cao năng lực cơ quan làm công tác quản lý cán bộ cả về phẩm chất chính trị, kiến thức chuyên môn nghiệp vụ và phương pháp, tác phong công tác. Đẩy mạnh việc xây dựng hệ thống biểu mẫu về danh mục đơn vị, chuyên nghiệp quân sự,… hình thành danh mục mã dữ liệu cán bộ toàn quân, đáp ứng yêu cầu quản lý cán bộ theo hướng hiện đại. Thường xuyên làm tốt công tác chính sách đối với cán bộ Quân đội; trong đó, cần nghiên cứu thể chế hóa theo từng nhóm đối tượng để thu hút, gìn giữ đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ ở chuyên ngành quý, hiếm,… công tác lâu dài trong Quân đội.

Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị cần đẩy mạnh công tác cải cách tài chính công theo tinh thần Nghị quyết 513-NQ/QUTW, ngày 21-9-2012 của Quân ủy Trung ương về công tác tài chính Quân đội đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Trong đó, tập trung rà soát, hoàn thiện quy chế lãnh đạo công tác tài chính của các cấp ủy Đảng; cơ chế quản lý ngân sách nhà nước; quy trình nghiệp vụ tài chính và xây dựng đội ngũ cán bộ ngành Tài chính, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Đồng thời, coi trọng hiện đại hóa hành chính của Bộ Quốc phòng, nhất là triển khai áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia (TCVN ISO 9001); đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, các phần mềm dữ liệu dùng chung,… phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của Bộ và các cơ quan, đơn vị, góp phần xây dựng Quân đội nhân dân “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Thượng tướng LÊ CHIÊM, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng
 Thứ trưởng Bộ Quốc phòng