Tiếp nối truyền thống vẻ vang của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, đại bộ phận thanh niên luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, nêu cao tinh thần yêu nước, sẵn sàng hy sinh vì độc lập dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, tinh thần này tiếp tục phát huy và khẳng định trong thực tiễn.

Ảnh minh họa

Phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của đoàn viên, thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tiếp tục triển khai phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”. Nội dung xung kích tập trung vào: phát triển kinh tế xã hội và hội nhập quốc tế; tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng; bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; lao động sáng tạo, làm chủ khoa học -công nghệ; bảo vệ mội trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Trong đó, phong trào “Xung kích bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội” được triển khai đồng loạt trong các cấp bộ Đoàn. Theo đó, các cấp bộ Đoàn tiếp tục triển khai Cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới, hải đảo” với nhiều hoạt động, như:“Hành trình tuổi trẻ vì biển đảo quê hương” lần thứ 9; Ngày hội “Tháng 3 biên giới”; “Xuân tình nguyện”; “Xuân biên giới, Tết hải đảo”, v.v. Đồng thời, thực hiện hiệu quả các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, như dự án xây dựng: cầu nông thôn, Làng thanh niên lập nghiệp¹; đề án Đảo Thanh niên, v.v.

 Cùng với tuổi trẻ cả nước, với các phong trào: “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao”; “Thanh niên Quân đội thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; “Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; “Tuổi trẻ Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy”,… đã động viên tuổi trẻ lực lượng vũ trang tích cực học tập, rèn luyện, đoàn kết, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đặc biệt, tuổi trẻ Quân đội đang triển khai chương trình hành động thực hiện Cuộc vận động: “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” do Thường vụ Quân ủy Trung ương phát động. Đây là cơ hội để tuổi trẻ Quân đội thi đua hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, góp phần tô thắm thêm truyền thống, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Với nhiều mô hình, cách làm mới, được mở rộng về quy mô, nội dung, hình thức đã hướng đoàn viên, thanh niên đến giá trị chân - thiện - mỹ. Đồng thời, cổ vũ họ phát huy sáng kiến, tích cực nghiên cứu khoa học, tăng năng suất lao động,… thiết thực góp phần giải quyết những vấn đề bức xúc của cộng đồng, thực hiện hiệu quả các chương trình, mục tiêu quốc gia và xây dựng tiềm lực quốc phòng - an ninh của từng địa phương, đơn vị vững mạnh.

 Tuy nhiên, công tác Đoàn và phong trào thanh niên cũng còn những hạn chế: không ít thanh, thiếu niên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức; lối sống “lệch chuẩn”, thực dụng, chạy theo giá trị vật chất tầm thường, thiếu ý chí vươn lên; một số cấp ủy đảng, chính quyền có thời điểm chưa nhận thức đúng về vai trò của thanh niên và công tác thanh niên, chưa quan tâm giáo dục, rèn luyện, phát huy vai trò của họ; hiệu quả công tác giáo dục của tổ chức đoàn, hội các cấp đối với một bộ phận thanh, thiếu niên chưa cao, v.v.

Từ tình hình trên và trước yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn cách mạng mới, để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đoàn toàn quốc lần thứ XI, các cấp bộ Đoàn cần tập trung thực hiện tốt những nội dung, giải pháp cơ bản sau:

Một là, tăng cường giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của thanh niên đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Đây là vấn đề quan trọng hàng đầu, đòi hỏi các cấp bộ Đoàn phải tiến hành thường xuyên, liên tục, thiết thực, hiệu quả, nhằm xây dựng cho thanh niên có bản lĩnh chính trị vững vàng; đạo đức cách mạng và lối sống đẹp; có tri thức, năng lực chuyên môn làm chủ khoa học - công nghệ hiện đại và ước mơ, hoài bão, khát vọng đưa đất nước vươn lên. Để đạt hiệu quả, các tổ chức đoàn, hội các cấp phải đổi mới nội dung, hình thức hoạt động nhằm tập hợp, thu hút đoàn viên, thanh niên tham gia. Kiên trì triển khai các hoạt động giáo dục chính trị, tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tổ chức cho đoàn viên tích cực tham gia xây dựng Đảng; thực hiện Cuộc vận động “mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” trong các cấp bộ đoàn, đoàn viên, thanh niên. Đấu tranh kiên quyết bài trừ những tiêu cực, tệ nạn xã hội, những quan điểm sai trái, phản động của các thế lực thù địch; kịp thời ngăn chặn, phản bác những thông tin và luận điệu sai trái, tăng sức đề kháng cho thanh niên trước sự chống phá của các thế lực thù địch, nhất là trên không gian mạng. Tuyên truyền, vận động, nâng cao ý thức của đoàn viên, thanh niên trong thực hiện nghĩa vụ quân sự; phát huy vai trò xung kích của họ trong xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc.

Hai là, phát huy vai trò xung kích của tuổi trẻ tham gia phát triển kinh tế - xã hội. Cấp ủy đảng các cấp cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, phát động, vận động thanh niên thi đua học tập tạo nên sức bật mới, động lực mới, đỉnh cao mới trong nghiên cứu khoa học, lao động, sản xuất. Ở từng nơi, tổ chức đoàn phải cụ thể hóa 3 phong trào hành động cách mạng: “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” sát với thực tiễn. Triển khai hiệu quả 3 chương trình: “Đồng hành với thanh niên trong học tập”; “Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp”; “Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần” phù hợp với đối tượng, đặc điểm của địa phương, đơn vị. Chủ động, tích cực vận động, phát huy vai trò của tuổi trẻ xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng. Các cấp bộ Đoàn cần tiếp tục đa dạng hóa các loại hình hoạt động tình nguyện; chú trọng đẩy mạnh hoạt động tình nguyện tại chỗ kết hợp với tổ chức các chiến dịch thanh niên tình nguyện theo mùa và từng nhiệm vụ. Thanh niên trong lực lượng vũ trang, tùy theo chức năng, nhiệm vụ cần chủ động phối hợp chặt chẽ với tuổi trẻ địa phương, tích cực tham gia xóa mù chữ, xóa đói giảm nghèo, xây dựng địa bàn đóng quân an toàn, giàu mạnh, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tôn giáo - nơi còn nhiều khó khăn. Đồng thời, cần chú ý kết nối, hỗ trợ và định hướng các đội tình nguyện tự phát trong thanh niên hoạt động đúng hướng, hiệu quả. Qua đó, tạo điều kiện để tuổi trẻ trực tiếp tham gia giải quyết những vấn đề xã hội quan tâm, như: đảm bảo an sinh xã hội, phát triển y tế, giáo dục ở cơ sở; mạnh dạn đảm nhận thực hiện những công trình, chương trình, đề án trong xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, biên giới, biển, đảo của Tổ quốc, v.v.

Ba là, thường xuyên quan tâm, phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ tham gia bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; trong đó, vai trò nòng cốt là thanh niên trong lực lượng vũ trang. Đây là nội dung có ý nghĩa rất quan trọng, trực tiếp xây dựng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống cho thanh niên. Vì thế, các cấp bộ Đoàn cần tăng cường giáo dục cho thanh niên về trách nhiệm và nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc, ý thức cảnh giác cách mạng, tích cực tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân và phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Đẩy mạnh hoạt động các mô hình tổ, đội, nhóm, câu lạc bộ thanh niên xung kích tham gia phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn giao thông. Tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới, hải đảo”, “Hành trình tuổi trẻ vì biển, đảo quê hương”,… với nhiều nội dung, hình thức phong phú, thiết thực. Tuổi trẻ trong lực lượng vũ trang cần tích cực học tập, nghiên cứu làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại, huấn luyện giỏi, sẵn sàng chiến đấu cao; chủ động tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; phấn đấu rèn luyện, gương mẫu, đi đầu trong bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Ban Thanh niên Quân đội, Đoàn Thanh niên Bộ Công an tiếp tục tổ chức sâu rộng, có hiệu quả, thực chất các phong trào thi đua học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong tuổi trẻ hai lực lượng. Triển khai hiệu quả phong trào “Thanh niên Quân đội rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, quyết thắng”, “Thanh niên Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy - xung kích, sáng tạo, tình nguyện, lập công vì an ninh Tổ quốc”. Động viên đoàn viên, thanh niên lực lượng vũ trang hăng hái thi đua rèn đức, luyện tài, gương mẫu đi đầu và làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.

Bốn là, phát huy và đề cao vai trò xung kích của thanh niên trong lao động sáng tạo, làm chủ khoa học - công nghệ, có nhiều sản phẩm phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh. Thực hiện phương châm: “ở đâu có đoàn viên, thanh niên và hoạt động Đoàn, ở đó có hoạt động sáng tạo”, cán bộ Đoàn cần định hướng, cổ vũ đoàn viên, thanh niên đẩy mạnh phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” trong từng lĩnh vực, từng đối tượng; cổ vũ họ nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ vào sản xuất và sinh hoạt, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Theo đó, cấp bộ Đoàn các cấp cần chủ động tham mưu với cấp ủy đảng, chính quyền, với Đảng, Nhà nước xây dựng, ban hành chính sách bồi dưỡng, sử dụng, phát huy nguồn nhân lực trẻ, tài năng, nhằm phát hiện, thu hút, tập hợp và tạo môi trường thuận lợi để họ cống hiến, đóng góp tích cực cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đạo hóa, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Năm là, chăm lo xây dựng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh; đề cao vai trò tự học, tự rèn của thanh niên. Đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước; nội dung quan trọng trong công tác xây dựng Đảng. Do đó, cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành phải quán triệt tư tưởng “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau” và lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Phải củng cố tổ chức Đoàn, phải đoàn kết nội bộ thật chặt chẽ và phải đoàn kết rộng rãi các tầng lớp thanh niên”², xây dựng tổ chức đoàn vững mạnh thực sự là hạt nhân đoàn kết, tập hợp, vận động thanh niên. Thực tế cho thấy, đây là nội dung quan trọng trong vận động quần chúng cũng như xây dựng Đảng ta vững mạnh. Từ đó, cấp ủy các cấp cần thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác thanh niên, trọng tâm là chăm lo bồi dưỡng, giáo dục thanh niên để họ trở thành những người “vừa hồng, vừa chuyên”. Cấp bộ Đoàn các cấp phải thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn, xây dựng tổ chức vững mạnh toàn diện, thực sự là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên. Qua đó, phát huy tinh thần tự giác học tập, rèn luyện, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, sứ mệnh của mình đối với vận mệnh dân tộc, đất nước, thực sự là thế hệ thanh niên thời đại Hồ Chí Minh có “tâm trong - trí sáng - hoài bão lớn”.

LÊ QUỐC PHONG, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư
thứ Nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
______________________

1 - Thực hiện dự án xây dựng Làng Thanh niên lập nghiệp giai đoạn 2013 - 2020, đến nay đã triển khai 11/15 Làng Thanh niên lập nghiệp; trong đó, có 07 dự án tại 07 tỉnh hoàn thành và đi vào sử dụng.

2 - Hồ Chí Minh - Về giáo dục thanh niên, Nxb Thanh niên, H. 1980, tr.165.