Công tác tuyên truyền miệng là một phương thức tiến hành công tác tư tưởng của Đảng, là loại hình đặc biệt, kênh thông tin hiệu quả, “một mắt khâu quan trọng, trực tiếp nối liền Đảng, Nhà nước với nhân dân”. Từ khi thành lập đến nay, Đảng ta luôn coi trọng và quan tâm đến công tác tuyên truyền miệng, hoạt động báo cáo viên (BCV). Trong quân đội, công tác tuyên truyền miệng, hoạt động BCV luôn có vị trí, vai trò rất quan trọng, góp phần xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao, đồng thời góp phần tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, chấp hành nghiêm pháp luật của Nhà nước.

Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược, bằng nhiều hình thức hoạt động phong phú, công tác tuyên truyền miệng đã chủ động, nhạy bén, sáng tạo, bám sát diễn biến tình hình chiến sự và tư tưởng của bộ đội; kịp thời phổ biến đường lối, quan điểm của Đảng, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân đội; vạch trần bản chất, âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù; giáo dục, bồi dưỡng, nâng cao bản lĩnh chiến đấu, tinh thần cảnh giác cách mạng, động viên, cổ vũ bộ đội thông suốt về tư tưởng, đoàn kết, hiệp đồng chặt chẽ, mưu trí, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, góp phần cùng toàn dân đánh thắng kẻ thù xâm lược...

Những năm qua, quán triệt và triển khai thực hiện các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, nhất là Chỉ thị 17-CT/TW, ngày 15-10-2007; Thông báo Kết luận số 225-TB/TW, ngày 3-3-2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác tuyên truyền miệng của Đảng trong tình hình mới”, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng (QUTƯ, BQP) và Tổng cục Chính trị (TCCT) đã thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng toàn diện công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV trong toàn quân. Cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên và cơ quan chính trị các cấp tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên, bám sát nhiệm vụ chính trị của quân đội; thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền; giữ vững nền nếp, quy chế hoạt động; chủ động bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ BCV, bảo đảm cho công tác tuyên truyền miệng luôn giữ vững định hướng chính trị của Đảng, tạo sự thống nhất nhận thức tư tưởng cao trong toàn quân.

Cán bộ thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố Đà Nẵng tham quan triển lãm "Biển đảo quê hương" (Ảnh: Tiến Dũng).

Trong chỉ đạo tiến hành công tác tuyên truyền miệng, các đơn vị đã kết hợp chặt chẽ với các hình thức của công tác tư tưởng; kết hợp giữa tuyên truyền thường xuyên, định kỳ với thông báo nhanh qua giao ban, hội ý, sinh hoạt các tổ chức; tọa đàm, diễn đàn, hội thi, giao lưu văn hóa, văn nghệ; hoạt động của các tổ tuyên truyền viên trẻ; các chương trình phối hợp hoạt động giữa các đơn vị quân đội với các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương..., nội dung tuyên truyền được triển khai toàn diện trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Hằng năm, TCCT cung cấp gần 30 chuyên đề và hơn 50 bản tin tổng hợp tình hình thời sự, chính trị cho BCV các đơn vị và một số chuyên đề làm tài liệu nghiên cứu cho cán bộ trung, cao cấp trong toàn quân. Trước những sự kiện quan trọng về chính trị, kinh tế, đối ngoại, quốc phòng-an ninh trên thế giới và trong nước, được dư luận quan tâm, cơ quan chức năng kịp thời chỉ đạo tổng hợp biên tập các chuyên đề tuyên truyền, phân tích sâu sắc, làm rõ bản chất, nguyên nhân của tình hình, dự báo xu hướng; chủ động định hướng nhận thức, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, giữ vững trận địa chính trị tư tưởng của Đảng trong quân đội.

Cùng với công tác tuyên truyền miệng, hoạt động BCV được cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn quân quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Đến nay, đội ngũ BCV được phát triển rộng khắp; được tổ chức chặt chẽ theo hệ thống ngành dọc từ bộ đến các đơn vị cơ sở, cùng với đội ngũ cộng tác viên, tuyên truyền viên trẻ đông đảo trong toàn quân. Nền nếp, chế độ bồi dưỡng BCV từ cấp toàn quân đến các đơn vị được duy trì và thực hiện nghiêm túc. Kết hợp bồi dưỡng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng với trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; tạo điều kiện thuận lợi cho BCV thâm nhập thực tiễn, kiểm nghiệm và thu thập thông tin xác thực, sống động từ hoạt động huấn luyện, SSCĐ, công tác, học tập của bộ đội; từ các sự kiện chính trị, kinh tế-xã hội, quốc phòng-an ninh nổi bật, làm cho mỗi chuyên đề có tính thuyết phục, hiệu quả định hướng tốt hơn. Đội ngũ BCV được tạo những điều kiện thuận lợi để tự học tập nâng cao trình độ, phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, tâm huyết với nghề nghiệp, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV trong quân đội thực sự góp phần tuyên truyền sâu rộng, tạo sự đồng thuận cao trong cán bộ, chiến sĩ, củng cố niềm tin tưởng tuyệt đối của quần chúng nhân dân vào đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; vào sức mạnh chiến đấu của LLVT và bản chất, truyền thống tốt đẹp của Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới. Bồi dưỡng phẩm chất, đạo đức cách mạng, ý chí quyết tâm cao cho cán bộ, chiến sĩ; nâng cao nhận thức về đối tượng, đối tác; về chiến lược “diễn biến hòa bình”, âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch; phòng, chống có hiệu quả “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; xây dựng Quân đội nhân dân vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; bảo đảm cho Quân đội ta luôn vững vàng, kiên định, là lực lượng chính trị tin cậy, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Tuy nhiên, công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV thời gian qua còn bộc lộ một số hạn chế. Nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền chưa phong phú, hấp dẫn, chưa đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của cán bộ, chiến sĩ. Hoạt động tuyên truyền miệng trong các doanh nghiệp, các đơn vị đóng quân ở vùng sâu, vùng xa, các đơn vị độc lập, lực lượng dân quân, tự vệ một số nơi hiệu quả chưa cao. Tính cập nhật, nhạy bén, sắc xảo có lúc, có nơi còn hạn chế; việc giải đáp, định hướng một số vấn đề thời sự, vấn đề mới nảy sinh… trong dư luận chưa kịp thời, thấu đáo. Kiến thức, kỹ năng, phương pháp tác phong của đội ngũ BCV, nhất là BCV ở cơ sở chưa ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới...

Đất nước ta đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới của thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin đang đặt ra yêu cầu mới đối với công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV. Cùng với đó, các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước và Quân đội ta, nhất là trong dịp diễn ra đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng; đòi hỏi công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV trong quân đội phải phát huy ưu thế, thực sự nhanh nhạy, sắc bén, hiệu quả trong cung cấp thông tin và đấu tranh tư tưởng, lý luận; trong đó cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau đây:

Một là, quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, của QUTƯ, BQP, nâng cao nhận thức, trách nhiệm và phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính ủy, chính trị viên (CU, CTV), người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp đối với công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV. Cấp ủy, CU, CTV, chỉ huy, cơ quan chính trị cần quán triệt đầy đủ quan điểm của Đảng về vị trí, vai trò của công tác tư tưởng, công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV trong quân đội thời kỳ mới; thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng tổ chức thực hiện, làm tốt công tác kiểm tra, sơ tổng kết, rút kinh nghiệm; quan tâm bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ BCV, tuyên truyền viên có phẩm chất, năng lực tiêu biểu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Duy trì nghiêm chế độ thẩm định nội dung thông báo chính trị thời sự, định hướng tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ. Cần đề cao trách nhiệm của cấp ủy, CU, CTV, chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp trước những diễn biến mau lẹ, phức tạp của tình hình; phải bám sát quan điểm, nguyên tắc của Đảng, nhạy bén chỉ đạo tuyên truyền, phổ biến tình hình chính trị thời sự, nhất là những thông tin quan trọng, nhạy cảm; tránh thụ động, trông chờ. Cơ quan chính trị các cấp chủ động nghiên cứu, khai thác nguồn, cung cấp thông tin, tư liệu, tài liệu chính thống để đội ngũ BCV có cơ sở tiếp cận tuyên truyền kịp thời; quan tâm đầu tư trang bị, phương tiện kỹ thuật; có chế độ, chính sách phù hợp, động viên, phát huy vai trò đội ngũ BCV…

Hai là, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, hình thức công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV trong quân đội theo hướng đa dạng hóa, tăng tính thuyết phục, thiết thực, phù hợp và sát cơ sở, sát đối tượng. Nội dung tuyên truyền trước hết phải đúng, nhanh nhạy, được chọn lọc, phân tích, lý giải, bình luận sâu sắc trên tất cả các lĩnh vực và các vấn đề được dư luận quan tâm hoặc đang có các luồng thông tin khác nhau. Cần nghiên cứu, dự báo sát xu hướng phát triển của vấn đề tuyên truyền; trên cơ sở quan điểm của Đảng về “đối tác” và “đối tượng” để định hướng tư tưởng, hướng dẫn hành động cho cán bộ, chiến sĩ; khắc phục tư tưởng mơ hồ, ảo tưởng trước những thông tin trái chiều. Nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ; cung cấp những luận cứ, cơ sở khoa học để các cấp đấu tranh có hiệu quả với các luận điệu tuyên truyền phản động, các quan điểm sai trái, làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch, phản động. Chú trọng phổ biến, tuyên truyền các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, của QUTƯ, BQP, hướng dẫn của TCCT; những vấn đề thời sự nổi bật trong nước và quốc tế; kết quả việc học tập, làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI về xây dựng Đảng…; tích cực đấu tranh với những nhận thức hạn chế, biểu hiện tiêu cực, sai trái, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh trong đơn vị…

Thường xuyên đổi mới hình thức, phương pháp tuyên truyền miệng theo hướng phát huy dân chủ, tăng cường đối thoại giữa BCV và người nghe; khắc phục tình trạng thông tin một chiều, áp đặt, thiếu tính thuyết phục. Kết hợp chặt chẽ các hình thức, các lực lượng, linh hoạt, sáng tạo nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền; tăng tính hấp dẫn; thực hiện tốt thông báo thời sự, nói chuyện, kể chuyện, tọa đàm, trao đổi… kết hợp trình chiếu, chiếu phim và các phương tiện kỹ thuật khác... Chủ động phối hợp với các cơ quan trong và ngoài quân đội tổ chức tốt các hình thức cung cấp thông tin chính thống đến các đối tượng: Cán bộ quân đội đã nghỉ hưu, nghỉ công tác; cán bộ, đảng viên và nhân dân địa phương nơi đơn vị đóng quân.

Ba là, xây dựng đội ngũ BCV, tuyên truyền viên các cấp có chất lượng cao, là lực lượng sắc xảo, nhạy bén và tinh nhuệ trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa của Đảng trong quân đội. Cần tăng cường tuyển chọn, bồi dưỡng, rèn luyện đội ngũ BCV cả về phẩm chất, năng lực, bảo đảm số lượng hợp lý; có chính sách ưu tiên đào tạo, quy hoạch, xây dựng nguồn phù hợp; tổ chức tốt các đợt tập huấn, tham quan thực tế cho đội ngũ BCV. Chú trọng bồi dưỡng cho BCV tính chủ động, nhạy bén trong lựa chọn, biên tập nội dung thông tin; khả năng phân tích, nghiên cứu, dự báo, nắm bắt tình hình dư luận và những vấn đề nảy sinh; năng lực thuyết trình trong thông báo chính trị thời sự, phổ biến quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước...

Bốn là, duy trì và thực hiện nghiêm nền nếp, chế độ công tác, kịp thời rút kinh nghiệm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV trong quân đội. Trên cơ sở quy chế, kế hoạch của TCCT, các cơ quan, đơn vị duy trì thực hiện tốt nền nếp, chế độ, nhất là chế độ hội nghị, tập huấn, hội thi ở cả 3 cấp (cấp toàn quân, cấp đầu mối trực thuộc Bộ Quốc phòng và cấp trên trực tiếp cơ sở). Duy trì chặt chẽ, nghiêm túc kế hoạch hội nghị bồi dưỡng cho BCV các cấp của các cơ quan, đơn vị trực thuộc BQP cũng như nền nếp, chế độ thông báo chính trị, thông tin thời sự ở các cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Kịp thời tổ chức hội nghị bồi dưỡng, cung cấp thông tin đột xuất trước các sự kiện nổi bật của thế giới, khu vực, trong nước, các vụ việc phức tạp, nhạy cảm về chính trị. Tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý, phát huy sức mạnh tổng họp, huy động mọi nguồn lực, ngân sách bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện kỹ thuật cho công tác tuyên truyền miệng ở đơn vị cơ sở. Thường xuyên tổ chức tốt việc sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV trong cơ quan, đơn vị và toàn quân.

Nhiệm vụ xây dựng quân đội về chính trị ngày càng đặt ra yêu cầu cao đối với công tác tư tưởng nói chung, công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV nói riêng. Cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp cần nhận thức sâu sắc, quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, có giải pháp đồng bộ nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền miệng và hoạt động BCV từ cơ sở, góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị VMTD, xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Trung tướng NGUYỄN TRỌNG NGHĨA, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị

Nguồn: qdnd.vn