Phát huy kết quả đã đạt được năm học vừa qua, các học viện, nhà trường Quân đội cần tiếp tục quán triệt sâu sắc nghị quyết, chỉ thị về công tác giáo dục, đào tạo; bám sát tình hình thực tiễn hoạt động của Quân đội. Trên cơ sở đó, chủ động triển khai đồng bộ nội dung, biện pháp, phấn đấu hoàn thành tốt chỉ tiêu, nhiệm vụ năm học 2018 - 2019.

Năm học 2017 - 2018, các học viện, nhà trường Quân đội (sau đây gọi chung là nhà trường Quân đội) tiếp tục quán triệt, đẩy mạnh thực hiện nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng về giáo dục, đào tạo, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, với nhiều kết quả tích cực. Nổi bật là: hệ thống nhà trường Quân đội tiếp tục được kiện toàn, nâng cấp, đổi mới quy trình, nội dung, chương trình đào tạo, phù hợp với yêu cầu phát triển giáo dục, đào tạo và nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới. Việc đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo được thực hiện quyết liệt và có chuyển biến rõ nét. Công tác tuyển sinh quân sự tiến hành chặt chẽ, chất lượng đầu vào được nâng lên. Công tác xây dựng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục tiếp tục được coi trọng, đạt kết quả tốt. Các nhà trường có nhiều cố gắng trong đổi mới phương pháp dạy và học, nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng trang thiết bị hiện đại trong huấn luyện. Công tác kiểm tra, phúc tra, khảo thí và đảm bảo chất lượng giáo dục, đào tạo được duy trì nghiêm, tác động tích cực đến quá trình đào tạo. Đặc biệt, các nhà trường đã tích cực triển khai thực hiện Chỉ thị 89/CT-BQP, ngày 09-11-2016 của Bộ Quốc phòng, tạo hiệu ứng mạnh mẽ, chuyển biến quan trọng trong dạy và học ngoại ngữ, v.v.

Trung tướng, GS,TS. Trần Hữu Phúc phát biểu tại hội thảo "Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng tiếng Anh trong các học viện, nhà trường quân đội". (Ảnh: qdnd.vn)

Tuy nhiên, so với yêu cầu đề ra, công tác xây dựng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục có nơi tiến hành chưa thường xuyên. Trình độ, năng lực, nhất là kinh nghiệm thực tiễn, trình độ ngoại ngữ, tin học, nghiệp vụ sư phạm của một bộ phận nhà giáo chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới, phát triển giáo dục, đào tạo. Việc đổi mới nội dung, chương trình đào tạo, phương pháp dạy và học của một số nhà trường còn chậm, chưa đồng bộ. Công tác bảo đảm cho nhiệm vụ giáo dục, đào tạo còn hạn chế, chưa theo kịp sự phát triển của tình hình, v.v.

Năm học 2018 - 2019 là thời gian có tính quyết định trong thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục, đào tạo trong Quân đội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X. Nhiệm vụ giáo dục, đào tạo của các nhà trường tiếp tục có sự phát triển, với yêu cầu ngày càng cao. Để thực hiện tốt nhiệm vụ năm học và chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện, tạo sự chuyển biến căn bản, vững chắc về chất lượng giáo dục, đào tạo, các cơ quan, đơn vị, nhà trường Quân đội cần tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp; trong đó, tập trung làm tốt những vấn đề chủ yếu sau:

1. Đẩy mạnh kiện toàn tổ chức biên chế, xây dựng hệ thống nhà trường Quân đội theo hướng gọn, mạnh, hợp lý. Theo đó, tiếp tục chấn chỉnh, kiện toàn tổ chức biên chế hệ thống nhà trường đảm bảo ổn định về chức năng, nhiệm vụ, ngành nghề, lưu lượng, bậc học, trình độ đào tạo, phù hợp với nhiệm vụ, phương hướng tổ chức Quân đội trong những năm tới và yêu cầu phát triển giáo dục, đào tạo. Các nhà trường cần đẩy mạnh rà soát, điều chỉnh tổ chức lực lượng, nhiệm vụ theo quy hoạch đã được phê duyệt và định hướng của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng. Đồng thời, tiếp tục có các biện pháp đột phá nhằm xây dựng nhà trường chính quy, mẫu mực, có môi trường văn hóa sư phạm lành mạnh, quản lý, rèn luyện kỷ luật tự giác, nghiêm minh, cảnh quan xanh, sạch, đẹp, tạo cơ sở để thực hiện tốt nhiệm vụ. Cục Nhà trường sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng tiếp tục rà soát, sắp xếp lại hệ thống trường dạy nghề; chỉ đạo thực hiện nghiêm lộ trình giảm chỉ tiêu, tiến tới dừng tuyển sinh đào tạo hệ dân sự theo quy định, v.v. Các nhà trường chú trọng nâng cao hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, hệ thống chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ giáo dục, đào tạo; tiếp tục cụ thể hóa mục tiêu đổi mới, phát triển giáo dục, đào tạo phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao. Trước mắt, rà soát, bổ sung nội dung, biện pháp thực hiện đề án, kế hoạch thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW và Chiến lược “Phát triển giáo dục, đào tạo trong Quân đội giai đoạn 2011 - 2020”; chủ động gắn chỉ tiêu, nhiệm vụ năm học 2018 - 2019 với lộ trình thực hiện mục tiêu của đề án, kế hoạch đã đề ra và Kế hoạch hành động của hệ thống nhà trường Quân đội trước tác động của cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 (Ban hành kèm theo Quyết định 889/QĐ-BQP, ngày 22-3-2018 của Bộ Quốc phòng).

2. Tiếp tục bồi dưỡng, phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục, đáp ứng yêu cầu trước mắt và lâu dài. Đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục có vai trò đặc biệt quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ giáo dục, đào tạo. Trước yêu cầu mới, các nhà trường phải thường xuyên quan tâm kiện toàn, phát triển đội ngũ này đảm bảo đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, phù hợp về độ tuổi, chuyên ngành, chuẩn hóa về chất lượng theo quy định. Theo đó, tiếp tục làm tốt công tác tạo nguồn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng và tăng cường quản lý, rèn luyện đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục; chú trọng xây dựng đội ngũ nhà giáo có trình độ chuyên môn cao, có chức danh khoa học, các chuyên gia đầu ngành, v.v. Ngay trong năm học này, các nhà trường cần chủ động tổng kết, xây dựng và triển khai thực hiện Đề án “Kiện toàn, phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục giai đoạn 2018 - 2025 và những năm tiếp theo”. Rút kinh nghiệm từ những năm qua, việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục phải được các trường tiến hành toàn diện cả về bậc học, kiến thức thực tiễn, phương pháp sư phạm, khả năng nghiên cứu khoa học. Đặc biệt, chú trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ ngoại ngữ, công nghệ thông tin; tăng cường đưa giảng viên, giáo viên đi thực tế tại đơn vị để hoàn thiện chức danh, tích lũy kinh nghiệm và có biện pháp động viên, khích lệ đội ngũ nhà giáo tự học, tự nghiên cứu để vươn lên đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, v.v. Cục Nhà trường tiếp tục tham mưu cho Hội đồng chức danh giáo sư ngành Khoa học quân sự và chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan, nhà trường thực hiện tốt việc xét, công nhận chức danh, danh hiệu nhà giáo ở các cấp theo quy định. Đồng thời, nghiên cứu đề xuất với Bộ Quốc phòng có chính sách ưu đãi phù hợp, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục.

3. Đẩy mạnh đổi mới quy trình, chương trình, nội dung đào tạo và phương pháp dạy học. Phát huy kết quả đã đạt được, các nhà trường Quân đội tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện quy trình, chương trình, nội dung đào tạo theo hướng “chuẩn hóa, hiện đại hóa”. Chú trọng cập nhật, bổ sung những vấn đề mới, có tính dự báo cao về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; sự phát triển của khoa học công nghệ, nghệ thuật quân sự, trang bị, vũ khí thế hệ mới và thực tiễn huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của đơn vị;… đảm bảo thực hiện tốt mục tiêu đào tạo theo chức vụ gắn với đào tạo học vấn, tập trung vào chức trách ban đầu. Cục Nhà trường sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu xây dựng chương trình thí điểm đào tạo chuyên gia giỏi những ngành mũi nhọn, đào tạo khoa học cơ bản thuộc một số chuyên ngành đặc thù, v.v. Đặc biệt, các nhà trường phải tập trung triển khai thực hiện tốt Chỉ thị 89/CT-BQP, ngày 04-4-2018 của Bộ Quốc phòng “Về việc tăng cường tổng kết thực tiễn công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu gắn với công tác giáo dục, đào tạo của các nhà trường Quân đội, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”. Cùng với đó, cần tích cực đổi mới nội dung, chương trình dạy và học ngoại ngữ; tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Đề án “Đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ trong Quân đội giai đoạn 2015 - 2020 và định hướng những năm tiếp theo”; chuẩn bị mọi điều kiện cần thiết để năm 2019 tổ chức thi tốt nghiệp môn ngoại ngữ đối với học viên đào tạo sĩ quan cấp phân đội trình độ đại học, v.v. Đồng thời, tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học, phù hợp với đối tượng, loại hình đào tạo; chú trọng vận dụng phương pháp dạy học tích cực; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, kỹ thuật mô phỏng; gắn kết chặt chẽ lý luận với thực hành, đào tạo tại nhà trường với huấn luyện tại đơn vị và có biện pháp thúc đẩy người học chủ động biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo.

4. Tích cực đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất lượng giáo dục, đào tạo. Đây là nội dung quan trọng, góp phần thúc đẩy đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, khắc phục bệnh thành tích, tiêu cực. Các nhà trường cần đẩy mạnh phân cấp quản lý đào tạo; tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra huấn luyện, nhất là kiểm tra đột xuất; tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành huấn luyện ở các cấp, v.v. Đặc biệt, coi trọng việc kiện toàn tổ chức, phát huy vai trò của cơ quan khảo thí và bảo đảm chất lượng đào tạo; xây dựng chuẩn chất lượng đào tạo, có cơ chế kiểm soát và điều kiện bảo đảm cho việc nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo. Các nhà trường tiếp tục hoàn thiện hệ thống ngân hàng đề thi, đáp án, quy chế, quy định trong thi, kiểm tra, đánh giá chất lượng đào tạo; đẩy mạnh hoạt động tự đánh giá, đánh giá đồng cấp và đánh giá ngoài theo quy định. Trong năm học, Cục Nhà trường tiếp tục tăng cường tổ chức thanh tra, kiểm tra, phúc tra, kiểm định chất lượng giáo dục, đào tạo của các nhà trường theo quy định.

5. Thực hiện tốt công tác bảo đảm cho giáo dục, đào tạo. Trong điều kiện nguồn ngân sách còn hạn hẹp, các cơ quan, nhà trường Quân đội cần quản lý chặt chẽ, sử dụng có hiệu quả ngân sách được phân bổ; đồng thời, coi trọng huy động các nguồn lực khác để tăng khả năng bảo đảm cho nhiệm vụ giáo dục, đào tạo. Bộ Quốc phòng sẽ tiếp tục đầu tư nâng cấp, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, thao trường, bãi tập; bổ sung trang bị mới cho các nhà trường, nhất là đầu tư chiều sâu, ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ mô phỏng, v.v. Cục Nhà trường, cơ quan chức năng cùng với các học viện, nhà trường chủ động khảo sát, nghiên cứu để từng bước triển khai mô hình “Nhà trường thông minh, tiếp cận cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0”. Các nhà trường cần tập trung thực hiện những dự án đầu tư đã được phê duyệt, nhằm chuẩn hóa, hiện đại hóa trang bị, thiết bị dạy học. Trong đó, ưu tiên đầu tư hiện đại hóa quản lý, điều hành đào đạo, các phòng học chuyên ngành, trang thiết bị phục vụ huấn luyện, diễn tập, phần mềm mô phỏng huấn luyện chiến thuật; công tác nghiên cứu, biên soạn giáo trình, tài liệu giảng dạy, tài liệu tham khảo. Động viên cán bộ, giáo viên, học viên tích cực phát huy sáng kiến, cải tiến, nâng cấp trang thiết bị, đồ dùng dạy học.

Cùng với thực hiện tốt những nội dung trên, các cơ quan, nhà trường Quân đội cần coi trọng đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, kết hợp chặt chẽ giáo dục, đào tạo với nghiên cứu khoa học, hướng hoạt động nghiên cứu khoa học vào phục vụ trực tiếp cho nhiệm vụ đào tạo; làm tốt công tác tuyển sinh, hợp tác, liên kết đào tạo, v.v. Đẩy mạnh các phong trào thi đua, các cuộc vận động, tạo thêm động lực để thực hiện thắng lợi chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác nhà trường năm học 2018 - 2019.

Trung tướng, GS,TS. TRẦN HỮU PHÚC, Cục trưởng Cục Nhà trường