Hiện nay, cùng với tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ công tác tài chính, ngân sách năm 2012, các ngành, đơn vị trong toàn quân đang khẩn trương xây dựng và triển khaidự toán ngân sách năm 2013 đảm bảo có tính khả thi cao.

Tuy nhiên, so với yêu cầu đặt ra, việc xây dựng và triển khai DTNS quốc phòng thời gian qua vẫn còn những hạn chế. Một số ngành, đơn vị, doanh nghiệp quốc phòng lập DTNS còn sơ sài, chưa cụ thể, nhất là các nội dung có tỷ trọng ngân sách lớn hoặc tăng, giảm nhiều. Không ít ngành, đơn vị vẫn lập số dự toán chi ngân sách khá cao. Cá biệt có đơn vị khi xây dựng dự toán chưa bám sát hoặc rà soát hết nhiệm vụ, nên tính khả thi của dự toán còn thấp, trong quá trình thực hiện phải điều chỉnh, bổ sung nhiều lần, ảnh hưởng đến kết quả thực hiện nhiệm vụ. Việc bố trí ngân sách đầu tư xây dựng cơ bản một số công trình, dự án còn dàn trải, thiếu tập trung, hiệu quả thấp… Dự toán thu tuy đã có tiến bộ, nhưng chưa thật sự được các đơn vị quan tâm đúng mức. Đó là những hạn chế cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong xây dựng và triển khai DTNS năm tới.

Năm 2013, nhiệm vụ công tác tài chính, ngân sách quốc phòng rất nặng nề. Yêu cầu ngân sách cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng (QS,QP) tăng cao; nhiều nhiệm vụ mới phát sinh, nhiều trọng tâm cần tập trung bảo đảm; nhiều chế độ, chính sách mới ban hành phải triển khai thực hiện. Trong khi đó, tình hình kinh tế, tài chính đất nước còn nhiều khó khăn, giá các loại vật tư, hàng hoá, nhất là xăng dầu... vẫn biến động phức tạp. Chính phủ tiếp tục chỉ đạo thực hiện chính sách tài chính, tiền tệ thận trọng, tăng cường các giải pháp thực hành tiết kiệm, kiểm soát chặt chẽ chi tiêu ngân sách, hạn chế đầu tư công; ngân sách nhà nước bảo đảm cho quốc phòng tăng không nhiều so với năm 2012.

Trước bối cảnh đó, khi xây dựng, triển khai DTNS năm 2013, các ngành, đơn vị, doanh nghiệp cần nhận rõ khó khăn chung của đất nước, tích cực triển khai thực hiện đồng bộ các biện pháp nhằm chủ động giải quyết sự mất cân đối giữa yêu cầu cao với khả năng bảo đảm của Nhà nước còn có hạn; nâng cao hiệu quả phân bổ, sử dụng ngân sách, đảm bảo DTNS có tính khả thi cao, đáp ứng kịp thời nhiệm vụ QS, QP và góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Trong quá trình thực hiện, các ngành, đơn vị cần chú ý một số vấn đề chủ yếu sau:

1. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ, chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ xây dựng và triển khai DTNS. Đây là nguyên tắc, đồng thời là một nội dung quan trọng trong Quy chế lãnh đạo của các cấp uỷ đối với công tác tài chính, đảm bảo cho DTNS được xây dựng đúng phương hướng, có tính khả thi cao. Do vậy, các ngành, đơn vị cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, chặt chẽ, sát sao vấn đề này. Căn cứ vào chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên, cấp uỷ, chỉ huy các ngành, đơn vị chủ động xác định rõ phương hướng nhiệm vụ, nhất là các nhiệm vụ trọng tâm trong năm tới, yêu cầu chi tiêu, thứ tự ưu tiên… làm cơ sở để cơ quan tài chính tính toán, cân đối ngân sách. Các chủ trương, chỉ tiêu, biện pháp chủ yếu của DTNS phải được cấp ủy thảo luận, quyết định, tránh khoán trắng việc xây dựng dự toán cho cơ quan tài chính. Người chỉ huy cơ quan, đơn vị cần nêu cao trách nhiệm trong đôn đốc, kiểm tra xây dựng, triển khai dự toán và phải chịu trách nhiệm trước cấp uỷ cấp mình, người chỉ huy cấp trên về toàn bộ DTNS của đơn vị. Cơ quan tài chính các cấp phải chủ động nắm và nghiên cứu kỹ các căn cứ để xây dựng và triển khai dự toán, làm tốt chức năng tham mưu, trung tâm hiệp đồng, hướng dẫn tổ chức thực hiện, đảm bảo ngân sách năm 2013 đạt các mục tiêu, yêu cầu đề ra.

2. Nắm vững nhiệm vụ QS,QP, lập và phân bổ ngân sách đảm bảo đúng trọng tâm, trọng điểm, thứ tự ưu tiên, nâng cao hiệu quả sử dụng. Trên cơ sở khả năng ngân sách được thông báo, các ngành, đơn vị cần rà soát kỹ và bám sát yêu cầu nhiệm vụ được giao trong năm để triển khai lập, phân bổ ngân sách đảm bảo đúng nguyên tắc, lấy việc hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị của đơn vị là mục tiêu cao nhất. Trong quá trình tiến hành, cần tính toán chặt chẽ, tích cực cân đối toàn diện giữa các khối nhiệm vụ, các trọng tâm bảo đảm; đồng thời, chủ động dự kiến các nhiệm vụ chi phát sinh trong năm, các yếu tố biến động về quân số, giá cả thị trường, thiên tai, dịch bệnh… bao quát hết mọi nhiệm vụ, tập trung thích đáng cho nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Các ngành, đơn vị, doanh nghiệp phải lấy quy hoạch, kế hoạch đã được phê duyệt để làm căn cứ cân đối, phân bổ ngân sách, không tổng hợp vào dự toán các nội dung chưa rõ nhiệm vụ, các dự án ngoài quy hoạch, chưa được phê duyệt. Đồng thời, tăng cường phân bổ ngân sách cho cấp trực tiếp chi tiêu, khắc phục triệt để tình trạng ngân sách giữ lại tự chi cao, số phân bổ thấp và một số trường hợp mới giao ngân sách đã phát sinh bổ sung... Toàn quân tiếp tục tập trung ngân sách bảo đảm cho các cân đối lớn theo định hướng của Quân uỷ Trung ương và Bộ Quốc phòng; trong đó, ưu tiên cho các nhiệm vụ: huấn luyện sẵn sàng chiến đấu; bảo vệ chủ quyền biển, đảo; giáo dục đào tạo, nghiên cứu khoa học; đổi mới vũ khí, trang bị kỹ thuật; xây dựng cơ sở hạ tầng; giữ vững đời sống bộ đội.

Đối với nguồn vốn cho đầu tư xây dựng cơ bản, các đơn vị phải nắm vững khả năng ngân sách Bộ duyệt và thông báo, tập trung bố trí đủ vốn theo tiến độ cho các công trình chuyển tiếp của năm 2012 sang; rà soát chặt chẽ các dự án đã được phê duyệt và có đủ thủ tục đầu tư sẽ khởi công mới vào năm 2013 để cân đối, bố trí vốn phù hợp; kiên quyết không bố trí vốn cho những dự án không có trong quy hoạch, dự án chưa đủ thủ tục theo quy định hoặc các dự án chưa thật sự cấp thiết.

3. Tích cực tạo lập, huy động, khai thác các nguồn lực tài chính để tăng khả năng cân đối ngân sách. Đây là giải pháp quan trọng, trực tiếp góp phần giải quyết mâu thuẫn giữa khả năng ngân sách có hạn và yêu cầu chi lớn, giúp tăng nguồn lực tài chính bảo đảm tốt hơn cho nhiệm vụ QS,QP; đồng thời, tăng phần đóng góp ngân sách nhà nước. Với ý nghĩa đó, cùng với xây dựng dự toán chi hợp lý, tiết kiệm, các đơn vị trong toàn quân cần coi trọng xây dựng dự toán thu, đảm bảo thu sát và triệt để nhất. Để đạt yêu cầu này, các ngành, đơn vị, doanh nghiệp cần tính toán, cân đối khoa học, toàn diện, bao quát hết các chính sách, chế độ thu, nhất là các chế độ thu mới ban hành; chủ động rà soát các nguồn thu để có kế hoạch huy động, khai thác; nắm và dự kiến các yếu tố khách quan, chủ quan tác động đến thu ngân sách...; từ đó, xác định số thu phù hợp với khả năng thực hiện và có các biện pháp đảm bảo thu đúng, thu đủ, đạt hiệu quả cao.

Trong quá trình thực hiện, các đơn vị cần chú trọng rà soát, khai thác các nguồn hỗ trợ từ ngân sách địa phương, hỗ trợ của các bộ, ngành, doanh nghiệp ngoài Quân đội chi cho công tác QS,QP; tăng cường nguồn thu từ nội bộ, nhất là thu từ việc chuyển đổi, sử dụng đất quốc phòng vào mục đích kinh tế và thu từ các hoạt động tăng gia sản xuất, dịch vụ…; đồng thời, kết hợp rà soát, huy động số vật tư, hàng hóa tồn kho đưa vào cân đối bảo đảm để tránh lãng phí. Các đơn vị sự nghiệp có thu thực hiện tốt các quy định về chế độ thu tài chính; có kế hoạch tận dụng năng lực dôi dư để tổ chức làm kinh tế gắn với nhiệm vụ chuyên môn, gia tăng số thu cho đơn vị và ngân sách. Các doanh nghiệp quốc phòng cần đẩy mạnh tái cấu trúc, đổi mới quản trị doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, phát huy ưu thế ngành nghề mũi nhọn để tăng thu một cách vững chắc, ổn định và kịp thời nộp về Bộ để cân đối chung cho toàn quân. Dự toán thu của các ngành, đơn vị phải xác định rõ số thu cân đối ngân sách và thu quản lý qua ngân sách (thu được để lại đơn vị theo quy định). Đối với các khoản chi từ nguồn thu được để lại, các ngành, đơn vị, doanh nghiệp phải lập dự toán chi tiết theo từng nhiệm vụ, dự án, chương trình và tổng hợp vào dự toán chung của ngành, đơn vị ngay từ đầu năm để trình cấp có thẩm quyền quyết định.

4. Triệt để thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí và giải quyết các yêu cầu, kiến nghị của thanh tra, kiểm tra, kiểm toán. Đây là một yêu cầu quan trọng trong xây dựng, triển khai DTNS năm 2013. Để thực hiện tốt yêu cầu này, các ngành, đơn vị cần quán triệt, triển khai nghiêm túc Chương trình hành động thực hiện Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Luật Phòng chống tham nhũng; Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ và các chỉ thị của Bộ Quốc phòng về thực hành tiết kiệm ngay trong lập dự toán; tiến hành công khai, minh bạch các khâu, các bước trong lập và phân bổ DTNS; đồng thời, tiếp tục thực hiện các chỉ tiêu tiết kiệm kinh phí, xăng dầu, điện, nước… theo quy định. Khi xây dựng dự toán chi ngân sách, các đơn vị phải tính toán chặt chẽ, theo đúng các chế độ, chính sách, tiêu chuẩn, định mức đã ban hành và quân số được giao. Đặc biệt, cần thực hiện đúng mặt bằng giá lập dự toán, giá thanh toán sản phẩm quốc phòng đã được duyệt theo hướng dẫn của Cục Tài chính. Trên cơ sở đó, từng đơn vị tiến hành cân đối toàn diện các nhiệm vụ chi trong khả năng ngân sách cho phép, phấn đấu tiết kiệm ở mức tối đa nhưng không làm ảnh hưởng đến việc hoàn thành nhiệm vụ được giao. Cơ quan tài chính các cấp cần đẩy mạnh phân cấp quản lý ngân sách cho đơn vị cơ sở đi đôi với tích cực rà soát, thẩm định kỹ dự toán, nhất là dự toán chi, kiên quyết cắt bỏ các khoản ngân sách bố trí sai nội dung, chi vượt định mức. Đồng thời, hướng dẫn đơn vị khắc phục ngay các tồn tại có liên quan theo kiến nghị của cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán trong từng nội dung dự toán, nhằm nâng cao kỷ luật, kỷ cương tài chính và hiệu quả chi tiêu ngân sách. Trong quá trình xây dựng, triển khai DTNS, Cục Tài chính kết hợp với các ngành tích cực rà soát các loại định mức, tiêu chuẩn, chế độ để đề xuất điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tế, đảm bảo kịp thời về tài chính cho các đơn vị trong toàn quân thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Trung tướng PHẠM QUANG PHIẾU

Cục trưởng Cục Tài chính