Trải qua quá trình chiến đấu, trưởng thành trong lực lượng vũ trang nhân dân do Đảng thành lập, tổ chức và lãnh đạo, Cựu chiến binh là những người trực tiếp xây đắp nên phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” - giá trị cao đẹp, biểu tượng văn hóa của Quân đội nhân dân Việt Nam. Trở lại với cuộc sống đời thường, các thế hệ Cựu chiến binh vẫn luôn giữ gìn, phát huy phẩm chất cao quý đó, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Cựu chiến binh - “Bộ đội Cụ Hồ” - mối liên hệ và là phẩm chất được hình thành từ thực tiễn khó khăn, gian khổ, xông pha nơi lửa đạn, trực tiếp chiến đấu chống quân thù. Đó là những người tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân; có lý tưởng chiến đấu cao đẹp; có tinh thần quyết chiến, quyết thắng; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó keo sơn, tình đoàn kết quân dân cá nước; kỷ luật tự giác, nghiêm minh, v.v. Phẩm chất ấy là động lực, là cốt cách và lối sống của mỗi Cựu chiến binh, không chỉ biểu hiện trong chiến đấu, công tác, mà vẫn đang tiếp tục tỏa sáng trong cuộc sống hiện tại. Quán triệt, thực hiện việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, các cấp hội và hội viên Cựu chiến binh tiếp tục phát huy phẩm chất ấy, cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, với những kết quả nổi bật là:

Tích cực tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng, chính quyền, chế độ xã hội chủ nghĩa và khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu của Hội Cựu chiến binh cũng như mỗi hội viên, bởi hơn ai hết, Cựu chiến binh - những người làm nên phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” - là những người thấu hiểu sâu sắc giá trị của độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Đó là thành quả đấu tranh kiên cường, bất khuất của toàn dân, toàn quân dưới sự lãnh đạo của Đảng. Theo đó, bằng nhiều hình thức phù hợp, các cấp hội đã chú trọng nâng cao nhận thức về mọi mặt cho hội viên. Trên cơ sở nắm vững và gương mẫu chấp hành, các cấp hội và từng hội viên trực tiếp tham gia tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Các cấp hội đã xây dựng quy chế giám sát, phản biện xã hội, quy chế về góp ý kiến xây dựng Đảng, chính quyền, tạo điều kiện để hội viên phản ánh, đề xuất với cấp ủy, chính quyền những chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, văn hóa, an ninh, quốc phòng của địa phương.

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng, gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, cán bộ, hội viên - đảng viên - Cựu chiến binh đã nghiêm túc tự phê bình và phê bình, kiên quyết khắc phục những tồn tại, khuyết điểm; nêu cao tinh thần gương mẫu, tích cực tu dưỡng, rèn luyện, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ”; luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, hoàn thành tốt nhiệm vụ; có uy tín, được quần chúng tín nhiệm cao. Trong dịp Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, các cấp hội đã thể hiện trách nhiệm chính trị cao trước sự kiện trọng đại của Đảng, đóng góp hàng vạn ý kiến tâm huyết để xây dựng nghị quyết, văn kiện, góp phần vào thành công của đại hội các cấp. Toàn Hội có 153.891 đảng viên được bầu vào cấp ủy các cấp¹ và gần 10 vạn hội viên được bầu tham gia công tác chính quyền. Tại Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021, có nhiều đồng chí trúng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và 55.937 cán bộ, hội viên trúng cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, trong đó có 34 đồng chí lãnh đạo cấp Hội được bầu vào Hội đồng nhân dân tỉnh (thành phố). Gần 10 nghìn cựu chiến binh giữ chức trưởng (phó) cơ quan quân sự xã, phường; gần 20 vạn cựu chiến binh là tổ trưởng dân phòng, tổ an ninh nhân dân. Đây là lực lượng quan trọng, trực tiếp tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng, chính quyền, góp phần giữ vững trật tự, an toàn xã hội ở địa phương.

Nhận thức rõ vai trò, sức mạnh của sự đoàn kết, phát huy vai trò nòng cốt trong Mặt trận Tổ quốc, các cấp hội đã tích cực tham gia thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở, tạo sự đồng thuận, tăng cường đoàn kết trong nội bộ, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; chủ động phối hợp làm tham mưu và trực tiếp tham gia có hiệu quả trong đấu tranh giải quyết những vấn đề phức tạp về tôn giáo, dân tộc do các thế lực thù địch và các phần tử cực đoan gây ra trên các địa bàn. Coi trọng phòng, chống nguy cơ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Đẩy mạnh công tác phát hiện, đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí; phối hợp chặt chẽ với lực lượng Quân đội, Công an làm tốt công tác giáo dục quốc phòng và an ninh, nâng cao ý thức bảo vệ Tổ quốc trong cựu chiến binh và nhân dân, góp phần củng cố cơ sở chính trị, xây dựng Đảng, chính quyền địa phương trong sạch, vững mạnh.

Thượng tướng Nguyễn Văn Được báo cáo tại Hội nghị toàn quốc tổng kết phong trào “Cựu chiến binh giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi” lần thứ IV. (Ảnh: mod.gov.vn)

Không khuất phục trước khó khăn, nghèo đói, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, các Cựu chiến binh luôn nêu cao ý chí tự lực tự cường, tích cực đẩy mạnh hoạt động phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Các cấp hội chủ động làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho hội viên về đường lối, chính sách phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước; có cơ chế khuyến khích hội viên vươn lên làm giàu chính đáng, thay đổi cách nghĩ, cách làm, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mạnh dạn đầu tư, áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất; phối hợp với các ngành, thường xuyên tổ chức bồi dưỡng, tập huấn chuyển giao kỹ thuật, khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư cho hàng triệu lượt Cựu chiến binh; ký kết liên tịch với các ngân hàng tạo điều kiện cho hội viên vay vốn sản xuất và xây dựng quỹ vốn luân phiên cho hội viên vay². Trên cơ sở đó, Hội khuyến khích hội viên xây dựng các trang trại, hợp tác xã, tổ hợp tác, thành lập các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đa ngành nghề. Đến nay, đã có 6.720 doanh nghiệp vừa và nhỏ, 1.392 hợp tác xã, 2.653 tổ hợp tác, 74.795 trang trại, gia trại do Cựu chiến binh làm chủ. Nhiều doanh nghiệp có mức doanh thu hằng năm từ hàng chục đến hàng trăm tỷ đồng; cá biệt, có doanh nghiệp đạt hàng nghìn tỷ đồng/năm. Nhiều sản phẩm của các doanh nghiệp Cựu chiến binh có chất lượng cao, được người tiêu dùng tin tưởng; một số sản phẩm đủ tiêu chuẩn xuất khẩu, xây dựng được thương hiệu ở trong nước và thị trường nước ngoài. Qua đó, tạo việc làm cho 5.254.540 lao động là Cựu chiến binh, Cựu quân nhân, gia đình chính sách và con em họ; giúp gia đình hội viên Cựu chiến binh tăng thu nhập, nâng cao đời sống. Sau nhiều năm phấn đấu, đến nay, Cựu chiến binh Việt Nam cơ bản không còn hộ đói, hộ nghèo giảm còn 3,98%.

Trong những thời điểm kinh tế thế giới và đất nước khó khăn, khủng hoảng, nhưng nhiều doanh nghiệp do Cựu chiến binh làm chủ vẫn đứng vững, bảo đảm sản xuất, kinh doanh và việc làm ổn định cho người lao động, góp phần vào sự ổn định và tăng trưởng kinh tế của đất nước. Điều đó đã khẳng định tinh thần “khó khăn nào cũng vượt qua” của “Bộ đội Cụ Hồ” trên “mặt trận” mới.

Phát huy phẩm chất, kinh nghiệm và uy tín của “Bộ đội Cụ Hồ”, Cựu chiến binh tích cực tham gia các cuộc vận động, chương trình quốc gia, các phong trào xây dựng đời sống văn hóa - xã hội. Các cấp hội động viên Cựu chiến binh tích cực tham gia phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” do Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động, trong đó đặc biệt chú trọng thực hiện tốt các nội dung, như: gương mẫu trong việc cưới, việc tang và tổ chức các lễ hội. Hưởng ứng phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, nhiều Cựu chiến binh đã tự nguyện hiến đất làm các công trình dân sinh, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn mới³. Hội còn tích cực tham gia các chương trình quốc gia về bảo vệ môi trường, phòng, chống tội phạm, HIV và tệ nạn xã hội. Đối với phong trào “Toàn dân tham gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông”, ngày 26-8-2013, Trung ương Hội đã ký với Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia chương trình phối hợp về thực hiện Cuộc vận động “Cựu chiến binh Việt Nam tham gia giữ gìn trật tự, an toàn giao thông”; ngày 18-4-2014, ký với Bộ Công an Chương trình phối hợp mới về “Thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh trật tự của đất nước trong tình hình hiện nay”, v.v. Trên cơ sở đó có nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả trong thực hiện.

Các hoạt động ủng hộ “Quỹ giảm nghèo”, “Quỹ xóa nhà dột nát”, làm Nhà tình nghĩa, ủng hộ nạn nhân chất độc da cam/dioxin, giúp nhân dân và cựu chiến binh bị bão lũ, thiên tai, giúp đỡ cựu chiến binh nghèo, xây dựng quỹ “Nghĩa tình đồng đội”, “Quỹ khuyến học, khuyến tài”,… trong toàn Hội phát triển mạnh, đã đóng góp trên 407 tỷ đồng trong 5 năm qua.

Thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”⁴, Hội Cựu chiến binh đã phối hợp chặt chẽ với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các đoàn thể tích cực tham gia giáo dục truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng cho thế hệ trẻ. Trung ương Hội và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã ký kết và tổ chức thực hiện những chương trình phối hợp với các chủ đề qua từng thời kỳ, phù hợp với nội dung hoạt động của Hội và nhất là của Đoàn Thanh niên. Hiện nay là Chương trình phối hợp “Tăng cường bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp, xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” giai đoạn 2012 - 2017.

Công tác bồi dưỡng, giáo dục thanh niên ngày càng được đổi mới về nội dung, hình thức và phương pháp, vừa phù hợp với tâm lý, sở thích của thế hệ trẻ, vừa gắn với các phong trào, chương trình của Đoàn, như: “Năm xung kích phát triển kinh tế - xã hội bảo vệ Tổ quốc”, “Bốn đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”, “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam”, v.v. Các cấp hội trực tiếp tham mưu cho cấp ủy trong phối hợp xây dựng tổ chức Đoàn cơ sở theo phương châm “Ở đâu có tổ chức Hội Cựu chiến binh vững mạnh, ở đó có tổ chức đoàn, phong trào thanh, thiếu nhi tốt”. Vì vậy, các cấp hội đã tham gia bồi dưỡng hàng vạn đoàn viên ưu tú để giới thiệu kết nạp vào Đảng; động viên thanh niên lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự; tham gia quản lý, giáo dục thanh - thiếu niên hư tại địa phương, v.v. Nhờ đó, nhiều hội viên được Đoàn cơ sở suy tôn là “Đoàn viên danh dự”, “Bí thư Đoàn danh dự”, “ Báo cáo viên của Đoàn ”, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Hội đối với Đoàn Thanh niên.

Trải qua chặng đường 27 năm xây dựng và phát triển, đồng hành cùng công cuộc đổi mới của Đảng, dân tộc và đất nước, Hội Cựu chiến binh Việt Nam luôn phát huy bản chất cách mạng và truyền thống tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, nỗ lực phấn đấu, đẩy mạnh phong trào thi đua “Cựu chiến binh gương mẫu”; phát huy tinh thần Trung thành - Đoàn kết - Gương mẫu - Đổi mới, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân vượt qua khó khăn, thử thách, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ V của Hội, ra sức xây dựng Hội trong sạch, vững mạnh, ngang tầm nhiệm vụ và vị thế của một đoàn thể chính trị - xã hội, lập nhiều chiến công, thành tích mới, mãi mãi gìn giữ và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, xứng đáng là lực lượng chính trị tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Thượng tướng NGUYỄN VĂN ĐƯỢC, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam
_________________

1 - Trong đó, 83.061 đồng chí được bầu làm bí thư, phó bí thư chi bộ; 11.119 đồng chí được bầu làm bí thư, phó bí thư đảng bộ cơ sở.

2 - 27 năm qua, toàn Hội đã khai thác, quản lý, sử dụng có hiệu quả hơn 35 nghìn tỷ đồng từ các nguồn vốn vay (trong đó, riêng tổng dư nợ ủy thác Ngân hàng Chính sách xã hội hơn 22 nghìn tỷ đồng, nợ quá hạn còn 0,4%); vốn nội bộ hội viên góp cho nhau vay không lấy lãi đạt trên 2 nghìn tỷ đồng.

3 - Trong 5 năm gần đây, hội viên Hội Cựu chiến binh đã hiến đất làm được gần 52 nghìn ki-lô-mét đường giao thông nông thôn; trên 51 nghìn ki-lô-mét kênh mương nội đồng; 8.182 cầu bê tông, cầu gỗ các loại.

4 - Hồ Chí Minh - Toàn tập, Tập 15, Nxb CTQG, H. 2011, Tr. 612.