Nhà máy Z113 là doanh nghiệp quốc phòng, an ninh thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng, có nhiệm vụ sản xuất, sửa chữa các loại đạn, súng, pháo bộ binh, pháo binh, phòng không, đạn hải quân và sản xuất thuốc nổ quân sự cho Quân đội; đồng thời, kết hợp sản xuất các mặt hàng kinh tế dân sinh, như: thuốc nổ công nghiệp, các sản phẩm cơ khí, hợp kim; sản xuất cung ứng các loại mũi khoan khai thác khoáng sản, sản phẩm từ bê tông ly tâm,… phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

Những năm gần đây, thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TW, ngày 16/7/2011 của Bộ Chính trị (khóa XI) về xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo, trực tiếp là thực hiện nhiệm vụ của nền công nghiệp quốc phòng, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội tiến lên hiện đại, đặt ra cho Nhà máy những mục tiêu, yêu cầu cao hơn, nặng nề hơn. Trong khi đó, điều kiện bảo đảm cho sản xuất của Nhà máy còn nhiều khó khăn do cơ sở hạ tầng xuống cấp, trang thiết bị, công nghệ cũ, lạc hậu, thiếu đồng bộ; kế hoạch sản xuất quốc phòng được giao các năm không ổn định, ảnh hưởng không nhỏ tới kế hoạch sản xuất, kinh doanh. Song, với nhận thức sản xuất quốc phòng là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà máy đã luôn bám sát thực tiễn, yêu cầu xây dựng Quân đội trong tình hình mới để chủ động nghiên cứu, tham mưu đề xuất với Thủ trưởng Tổng cục Công nghiệp quốc phòng, Bộ Quốc phòng trong giao kế hoạch, tổ chức triển khai đồng bộ các giải pháp, tập trung mọi nguồn lực, tối ưu hóa công tác quản lý, điều hành sản xuất; đầu tư đổi mới kỹ thuật, công nghệ; giữ gìn và phát triển đội ngũ, nâng cao điều kiện làm việc và đời sống người lao động; phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn thể cán bộ, công nhân, nâng cao năng lực sản xuất quốc phòng.

Trước hết, Nhà máy tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác quản lý, tổ chức sản xuất theo hướng “năng động, linh hoạt, có trọng tâm, trọng điểm”. Theo đó, Nhà máy kết hợp chặt chẽ giữa quản lý, điều hành tập trung thống nhất của Ban Giám đốc với phân cấp, phân quyền, tăng tính tự chủ, tính chuyên nghiệp, sáng tạo của các tập thể, cá nhân, nhất là phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý các cấp. Đồng thời, chủ động ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ trong quản lý, điều hành, tổ chức sản xuất gắn với áp dụng hệ thống quản lý chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn ISO 9001 - 2015. Đáng chú ý, từ năm 2020, với tinh thần “thay đổi để phát triển”, Nhà máy đã mời các chuyên gia tư vấn, triển khai nhiều biện pháp áp dụng công cụ quản lý theo Chương trình Kaizen - 5S¹, xây dựng văn phòng điện tử,… góp phần nâng cao năng lực quản lý, điều hành, cải thiện năng suất, môi trường làm việc cho người lao động. Quá trình thực hiện, Nhà máy đã mạnh dạn đưa ra các cam kết giữa Ban Giám đốc và người lao động, nhằm phát huy mạnh mẽ tinh thần nhiệt huyết, trách nhiệm, sáng tạo của mọi cán bộ, công nhân trong hoạt động quản lý, tổ chức sản xuất. Chú trọng khuyến khích cán bộ, công nhân viên đề xuất ý tưởng cải tiến hoặc phản ánh trực tiếp với Ban Giám đốc về các vấn đề bất cập và các ý tưởng, cách thức tổ chức khắc phục trong quy trình sản xuất v.v. Nhờ đó, tư duy, cách nghĩ, cách làm và ý thức, trách nhiệm của cán bộ, công nhân Nhà máy có sự chuyển biến rõ rệt; môi trường làm việc xanh, sạch, thân thiện, mặt bằng công nghệ được sắp xếp khoa học và tiện lợi; tỷ lệ phế hỏng, kém chất lượng giảm mạnh, nhiều sản phẩm có tỷ lệ phế phẩm giảm đến mức giới hạn.

Tổng lắp đạn ở phân xưởng A4b

Cùng với đó, Nhà máy đẩy mạnh triển khai các dự án, tiếp nhận chuyển giao công nghệ mới và tập trung nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, công nghệ có trọng điểm, chiều sâu. Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng, thời gian qua, Nhà máy được giao triển khai nhiều dự án lớn, trọng điểm về đầu tư xây dựng các dây chuyền sản xuất, các công trình nghiên cứu, chế thử, phát triển sản phẩm mới với độ phức tạp, yêu cầu rất cao. Đây vừa là thách thức, song cũng là cơ hội để Nhà máy xây dựng nền tảng kỹ thuật, công nghệ, đáp ứng yêu cầu sản xuất, phát triển công nghiệp quốc phòng trong tình hình mới. Thực hiện phương châm “đi trước, đón đầu”, Nhà máy chủ động tổ chức các đoàn đi khảo sát, nghiên cứu, nắm bắt công nghệ ở nước ngoài; trên cơ sở đó, lựa chọn đối tác cung cấp trang thiết bị, chuyển giao công nghệ phục vụ cho sản xuất quốc phòng; tích cực huy động các nguồn lực, triển khai các dự án đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, hiện đại hóa trang bị, phương tiện, đổi mới công nghệ hiện đại. Giai đoạn 2011 - 2020, từ nguồn vốn của các dự án đầu tư trên cấp và nguồn vốn tự có, Nhà máy đã triển khai thực hiện nhiều dự án, công trình lớn, quan trọng. Với quyết tâm cao, biện pháp đồng bộ, đến nay, Nhà máy đã cơ bản hoàn thành các dự án đảm bảo yêu cầu về chất lượng, tiến độ và tiếp nhận, làm chủ công nghệ sản xuất 18 chủng loại đạn súng bộ binh; trong đó có 06 loại đạn thế hệ mới, góp phần quan trọng trong việc tự chủ về vũ khí đảm bảo cho Quân đội. Điển hình là các dự án đầu tư chiều sâu hiện đại hóa nâng cao năng lực sản xuất; cải tạo dây chuyền sửa chữa đạn pháo; dây chuyền sản xuất thuốc nổ nhũ tương chất lượng cao; các công trình: nhà xưởng gia công áp lực, cải tạo dây chuyền sản xuất hợp kim cứng, dây chuyền đúc thép, dây chuyền sản xuất Caton sóng; hệ thống xử lý chất thải công nghiệp,… tạo cơ sở nâng cao năng lực chế thử, phát triển sản phẩm mới và bảo vệ môi trường.

Đi liền với đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng và chiều sâu công nghệ, Nhà máy tập trung xây dựng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Những năm trước đây, do nhiệm vụ sản xuất quốc phòng được giao thấp, thiếu việc làm nên ảnh hưởng không nhỏ đến công tác tuyển dụng, đào tạo, giữ gìn nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao của Nhà máy. Trước thực tế đó, một mặt, Nhà máy thường xuyên rà soát, đánh giá đúng thực trạng đội ngũ cán bộ, công nhân viên; định kỳ xây dựng kế hoạch tạo nguồn, gắn quy hoạch với đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực phù hợp với trình độ, năng lực của từng cán bộ, nhân viên theo từng chuyên ngành. Đồng thời, tích cực đề xuất với Tổng cục Công nghiệp quốc phòng phương án tuyển dụng, tiếp nhận bổ sung nguồn kỹ sư đào tạo trong và ngoài nước; nguồn thợ kỹ thuật được đào tạo theo hướng hợp tác giảng dạy với các nhà trường, học viện, trung tâm dạy nghề trong và ngoài Quân đội với ngành nghề phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ sản xuất của Nhà máy, như: cơ khí chế tạo máy, hóa nổ, thiết bị hóa học, lập trình, tự động hóa,… để tăng nguồn nhân lực trình độ cao. Mặt khác, Nhà máy làm tốt công tác tư tưởng, công tác chính sách và có chế độ ưu đãi xứng đáng đối với từng cán bộ, công nhân; tích cực đề nghị cấp trên có chính sách ưu tiên đãi ngộ các đối tượng là đội ngũ thợ trẻ, thợ lành nghề có nguyện vọng phục vụ lâu dài trong Quân đội. Đồng thời, xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, tạo điều kiện cho cán bộ, công nhân cống hiến và phát triển, sẵn sàng bổ nhiệm cán bộ trẻ có năng lực vào các vị trí quan trọng, để giữ gìn nguồn nhân lực chất lượng cao. Cùng với đó, Nhà máy thường xuyên quan tâm đến công tác huấn luyện, đào tạo, bồi dưỡng tại chỗ nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, tay nghề cho đội ngũ này với nhiều hình thức, biện pháp khoa học, phù hợp với thực tế. Trọng tâm đi sâu huấn luyện khai thác, làm chủ các dây chuyền sản xuất, sửa chữa, nhất là các trang thiết bị, công nghệ hiện đại để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Đến nay, Nhà máy đã xây dựng được đội ngũ cán bộ, công nhân có sự phát triển toàn diện, ổn định, đội ngũ cán bộ kỹ thuật và thợ bậc cao, lành nghề đủ khả năng làm chủ các dây chuyền và ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất, sửa chữa, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cả trước mắt và lâu dài.

Cùng với các giải pháp trên, Nhà máy đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, nâng cao năng lực sản xuất và phát triển sản phẩm mới. Để làm được điều đó, Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà máy xác định: tập trung mũi nhọn vào nghiên cứu, thiết kế, chế tạo sản phẩm quốc phòng mới; hợp lý hóa các quá trình sản xuất, cải tiến quy trình công nghệ, tính năng hoạt động của thiết bị nhằm tăng năng suất lao động, chất lượng sản phẩm. Theo đó, Nhà máy chỉ đạo Phòng Kỹ thuật Công nghệ phối hợp với cơ quan chức năng lựa chọn đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật có trình độ và tay nghề cao để thành lập các nhóm nghiên cứu; xây dựng và triển khai các đề tài, sáng kiến cải tiến tập trung vào 02 hướng chính: phát triển sản phẩm mới và cải tiến dây chuyền, quy trình công nghệ sản xuất, sửa chữa sản phẩm truyền thống. Trong 05 năm qua (2016 - 2021), Nhà máy đã triển khai thành công 35 đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và 832 sáng kiến cải tiến kỹ thuật, giá trị làm lợi gần 22 tỉ đồng; nhiều đề tài, nhiệm vụ được hội đồng nghiệm thu các cấp đánh giá cao, được Bộ Quốc phòng giao nhiệm vụ sản xuất tại Nhà máy. Trong đó có 07 đề tài, sáng kiến đạt giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo toàn quân và 02 đề tài đạt giải Festival sáng tạo trẻ toàn quốc.

Bên cạnh đó, Nhà máy còn phối hợp với Viện Vũ khí, Viện Công nghệ, Viện Thuốc phóng thuốc nổ thực hiện các đề tài, nhiệm vụ sản xuất, chế thử thành công nhiều sản phẩm có hàm lượng khoa học, kỹ thuật cao, phức tạp; hoàn thiện tài liệu công nghệ sản xuất sản phẩm mới, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm quốc phòng và bảo đảm an toàn cho người lao động. Bằng các giải pháp quyết liệt, đồng bộ, giai đoạn 2019 - 2021, năng lực sản xuất quốc phòng của Nhà máy đã có bước phát triển đột phá với tốc độ tăng trưởng từ 20% - 35% mỗi năm; doanh thu sản xuất quốc phòng đạt trên 2.300 tỉ đồng (bằng tổng doanh thu sản xuất quốc phòng của 10 năm trước đó).

Phát huy kết quả, kinh nghiệm đạt được và trên cơ sở quán triệt sâu sắc Nghị quyết số 08-NQ/TW, ngày 26/11/2021 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh phát triển công nghiệp quốc phòng năm 2030 và những năm tiếp theo, thời gian tới, Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà máy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện 02 khâu đột phá: nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp, đổi mới về tổ chức, sắp xếp lực lượng lao động, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tập trung năng lực sửa chữa lớn đạn pháo, nâng cao chất lượng sản phẩm quốc phòng, kinh tế và tiếp tục phát triển sản phẩm mới. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành các dự án đầu tư; tích cực mở mới các đề tài nghiên cứu, chế tạo các loại vũ khí, khí tài thông minh theo hướng bám sát mục tiêu xây dựng Quân đội hiện đại vào năm 2030, hướng tới mục tiêu trở thành doanh nghiệp quốc phòng, an ninh hàng đầu của ngành Công nghiệp quốc phòng Việt Nam.

Thượng tá TRẦN CHÍ DŨNG, Giám đốc Nhà máy
_________________

1 - Kaizen là sự cải tiến liên tục liên quan đến tất cả mọi người, từ lãnh đạo, chỉ huy đến cán bộ, công nhân và mọi thành viên trong đơn vị đều được khuyến khích đưa ra những cải tiến trong công việc, dù là nhỏ nhất; 5S là một phương pháp được vận dụng trong doanh nghiệp có mục đích tạo ra một môi trường sạch sẽ, khoa học, gọn gàng và tiện lợi khi sử dụng.