Giáo dục quốc phòng-an ninh (QP-AN) nói chung, bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho cán bộ cao cấp nói riêng, là chủ trương lớn, có ý nghĩa chiến lược của Đảng và Nhà nước ta. Nhiệm vụ này càng cấp thiết hơn trong điều kiện tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; nhất là, thời gian gần đây, khủng hoảng chính trị và xung đột vũ trang có chiều hướng gia tăng. Trong nước, bên cạnh thời cơ, thuận lợi, vẫn có những khó khăn, thách thức không nhỏ; đáng chú ý là, các thế lực thù địch tăng cường thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình” nhằm chống phá sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta. Tình hình đó đặt ra cho Học viện những yêu cầu mới về nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo, trong đó có công tác bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho cán bộ cao cấp, góp phần thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Lễ khai giảng năm học 2010-2011 và đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba của Học viện Quốc phòng

Tuy nhiên, bồi dưỡng kiến thức QP-AN là môn học có tính đặc thù với chương trình, nội dung, tài liệu tham khảo lớn, thời gian học tập ngắn, trong khi đó, học viên chủ yếu là cán bộ chủ trì, bận nhiều công việc, một số đồng chí tuổi đời cao, bị chi phối bởi cương vị, chức trách nên có ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng học tập. Điều đó đặt ra yêu cầu cao đối với đội ngũ cán bộ, giảng viên và học viên là phải nỗ lực phấn đấu, có phương pháp dạy-học khoa học, tranh thủ thời gian nâng cao chất lượng bồi dưỡng kiến thức QP-AN.

Để đạt được yêu cầu trên, thời gian tới Học viện tập trung thực hiện tốt những giải pháp chủ yếu sau:

Một là, tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện nghiêm túc  Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, trực tiếp là Chỉ thị số 12-CT/TW của Bộ Chính trị, Nghị định số 116/2007/NĐ-CP của Chính phủ và các văn bản quy định, hướng dẫn của các bộ, cơ quan chức năng về bồi dưỡng kiến thức QP-AN. Qua đó, đề cao trách nhiệm của từng tập thể, cá nhân, khắc phục mọi khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ quan trọng này. Đối với Học viện, một mặt phải tiếp tục phát huy vai trò tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng; mặt khác, phải tích cực, chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng của Đảng, Chính phủ triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ, phấn đấu hằng năm tổ chức từ 4 đến 5 lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho cán bộ cao cấp tại Học viện, tạo cơ sở để các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai quán triệt, thực hiện hiệu quả Nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp.

Hai là, tiếp tục đổi mới, hoàn thiện hệ thống giáo trình, tài liệu bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho phù hợp với sự phát triển của tình hình, nhiệm vụ. Học viện xác định đây là yêu cầu khách quan, cấp thiết đối với công tác này. Đổi mới, hoàn thiện chương trình, tài liệu bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho cán bộ cao cấp phải đảm bảo được yêu cầu: có tính tổng hợp cao, vừa toàn diện, vừa chuyên sâu, bảo đảm kết cấu cân đối giữa các khối kiến thức về quốc phòng, an ninh và quân sự. Kiến thức đó phải cập nhật được những phát triển mới về lý luận và thực tiễn; quán triệt sâu sắc các quan điểm, đường lối của Đảng về QP-AN được thể hiện trong các văn kiện của Đại hội XI; tăng cường được sự lãnh đạo của cấp ủy, vai trò quản lý nhà nước đối với lĩnh vực QP-AN ở các bộ, ban, ngành, cơ quan, đơn vị và địa phương; bổ sung những vấn đề phát triển mới về QP-AN của khu vực, kể cả những vấn đề an ninh phi truyền thống mà Việt Nam đã cam kết về hợp tác hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa, an ninh biển, y tế,... Qua đó, giúp học viên có tầm tư duy chiến lược về QP-AN, nắm vững mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc XHCN trong bối cảnh nước ta hội nhập ngày càng sâu, rộng với khu vực và thế giới.

Trên cơ sở giáo trình, tài liệu quy định của Bộ đã ban hành, Học viện tiếp tục nghiên cứu, bổ sung những nội dung cần thiết để bồi dưỡng cho cán bộ cao cấp tại Học viện; trong đó, tập trung vào các chuyên đề: Học thuyết Mác - Lê - nin, tư tưởng Hồ Chí Minh về chiến tranh, tổ chức quân đội cách mạng, Lịch sử quốc phòng, quân sự Việt Nam, Chiến tranh nhân dân Việt Nam bảo vệ Tổ quốc XHCN trong tình hình mới, Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý sự nghiệp quốc phòng ở các bộ, cơ quan ngang bộ và địa phương, kết hợp KT-XH gắn với QP-AN trong quá trình CNH,HĐH đất nước... Cùng với đó, Học viện coi trọng nghiên cứu bổ sung, hoàn chỉnh các tài liệu học tập, gồm cả tài liệu chính thức và tài liệu bổ trợ để cán bộ cao cấp nghiên cứu, học tập.

Ba là, tích cực nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ cán bộ, giảng viên gắn với phát huy vai trò tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. Hiện nay, đội ngũ cán bộ, giảng viên của Học viện có trình độ sau đại học đạt 96%, trong đó có 25% tiến sĩ, 16% phó giáo sư; là đơn vị có tỷ lệ cán bộ, giảng viên trải qua thực tiễn chiến đấu, lãnh đạo, chỉ huy cấp chiến dịch, chiến lược cao nhất toàn quân. Đó là cơ sở thuận lợi để Học viện tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên của mình trong những năm tới. Để có được kết quả đó, trước hết là do Quân ủy Trung ương, Thủ trưởng Bộ Quốc phòng thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện luôn quan tâm chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên, xác định đây là vấn đề then chốt quyết định chất lượng giáo dục-đào tạo của Học viện. Theo đó, Học viện vừa coi trọng công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ, giảng viên, vừa tập trung thực hiện tốt công tác tạo nguồn, không để hụt hẫng trong quá trình chuyển giao các thế hệ cán bộ, giảng viên; đồng thời, tích cực, chủ động tạo điều kiện sắp xếp cho cán bộ đi đào tạo tại các học viện, nhà trường trong và ngoài nước. Cùng với đó, Học viện thường xuyên quan tâm bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống và khả năng tích lũy kinh nghiệm thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ huy cấp chiến dịch, chiến lược cho đội ngũ cán bộ, giảng viên thông qua công tác nghiên cứu và đưa cán bộ đi thực tế ở các địa phương, đơn vị. Qua đó, xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên thực sự có đức, có tài, có nhiều nhà khoa học đầu ngành, phù hợp với tính chất, đặc thù của lĩnh vực hoạt động QP-AN thời kỳ mới, tạo cơ sở để Học viện không chỉ xứng tầm với vị thế là Học viện hàng đầu của Quân đội, quốc gia mà còn vươn lên tầm quốc tế và khu vực, xứng đáng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Bên cạnh đó, trong quá trình giảng dạy, Học viện luôn coi trọng phát huy tinh thần trách nhiệm, tính chủ động, sáng tạo của học viên; tập trung khắc phục những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả học tập của học viên, nhất là động viên cán bộ chủ động khắc phục khó khăn, giải quyết hài hòa giữa nhiệm vụ học tập với thực hiện cương vị, chức trách của từng người để đạt kết quả học tập cao nhất. Mặt khác, Học viện thường xuyên giữ mối liên hệ với cán bộ cao cấp của các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương để lấy ý kiến đóng góp bổ sung, rút kinh nghiệm về nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy... góp phần nâng cao chất lượng bồi dưỡng kiến thức QP-AN.

Bốn là, không ngừng đổi mới hình thức, phương pháp giảng dạy, gắn với tăng cường đầu tư nâng cấp hệ thống trang, thiết bị, cơ sở vật chất. Thực tế cho thấy, hình thức, phương pháp có vai trò rất quan trọng đối với việc nâng cao chất lượng dạy-học nói chung và bồi dưỡng kiến thức QP-AN nói riêng. Vì vậy, thời gian tới, Học viện tiếp tục nghiên cứu đổi mới hình thức, phương pháp bồi dưỡng cho sát với đối tượng là cán bộ cao cấp - những người có trình độ chính trị, chuyên môn cao, giữ những trọng trách lớn trong hệ thống chính trị. Trong đó, đẩy mạnh việc vận dụng có hiệu quả các phương pháp dạy-học tích cực, phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học trên cơ sở hướng dẫn, định hướng của giảng viên, nhằm “biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo”; đổi mới phương pháp viết thu hoạch, nhằm không chỉ đánh giá khách quan, trung thực kết quả học tập của học viên, mà còn tạo điều kiện cho cán bộ cao cấp góp ý, kiến nghị với Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an những vấn đề tâm huyết. Cùng với đó, Học viện chú trọng đầu tư nâng cấp hệ thống trang, thiết bị, cơ sở vật chất: giảng đường, trung tâm mô phỏng, sở chỉ huy điều hành hoạt động tác chiến và nơi ăn ở, sinh hoạt cho học viên; đồng thời, tăng cường giáo dục nâng cao tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ của cán bộ, chiến sĩ, nhân viên, góp phần nâng cao chất lượng bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho cán bộ cao cấp tại Học viện trong thời gian tới.

Trung tướng, TS. VÕ TIẾN TRUNG

Uỷ viên BCHTƯ Đảng, Giám đốc Học viện