Sư đoàn 3 (Đoàn Sao vàng) là đơn vị đủ quân của Quân khu 1 có nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và cơ động chiến đấu. Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn đã có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, động viên bộ đội phát huy truyền thống “Trung dũng kiên cường, bám đất bám dân, tự lực tự cường, đoàn kết chiến thắng” của Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Trong đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PB,GDPL) là một biện pháp cơ bản. Các cơ quan, đơn vị thuộc Sư đoàn thường xuyên đổi mới, đa dạng hóa về hình thức tuyên truyền, tạo sự phong phú, hấp dẫn, phù hợp với đối tượng, hoạt động của bộ đội.

Trước hết, Đơn vị tổ chức tốt việc học tập các chuyên đề giáo dục pháp luật theo chương trình, kế hoạch đã xác định, để trang bị cho cán bộ, chiến sĩ (CB,CS) kiến thức cần thiết về pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội làm cơ sở thực hiện chức trách, nhiệm vụ. Về nội dung, đối với chiến sĩ mới, năm thứ nhất, tập trung giáo dục về Luật Nghĩa vụ quân sự, Điều lệnh, các quy định của Bộ Quốc phòng, Quân khu và đơn vị về rèn luyện kỷ luật, xử lý các vi phạm chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, xây dựng nền nếp chính quy, đảm bảo an toàn trong huấn luyện¹. Đối với chiến sĩ năm thứ hai, nội dung được nâng cao hơn, góp phần giúp họ hoàn thành tốt nhiệm vụ trong quân ngũ và thực hiện quyền, nghĩa vụ công dân khi trở về địa phương, như: Luật Giao thông đường bộ, Luật Dân sự, Bộ luật Hình sự, Luật Hôn nhân và gia đình, v.v. Đối với sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp học chuyên đề riêng phục vụ cho công tác lãnh đạo, chỉ huy, quản lý đơn vị, nhất là những luật, quy định mới.

Quán triệt, thực hiện Chỉ thị 04-CT/BQP, ngày 20-01-2011 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng “Về việc triển khai thực hiện “Ngày Pháp luật” trong Quân đội”, các cơ quan, đơn vị trong Sư đoàn đã duy trì có nền nếp ngày này bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng, như: quán triệt các văn bản, kiểm tra nhận thức, thông tin, đối thoại, thi tìm hiểu, giải đáp pháp luật, sân khấu hóa. Tiêu biểu là cuộc thi tìm hiểu về “Thanh niên với văn hóa giao thông” bằng hình thức sân khấu hóa, đã làm cho sinh hoạt này thêm phong phú, sáng tạo, có tác dụng giáo dục sâu sắc. Hiện nay, Sư đoàn đang tích cực triển khai Cuộc thi tìm hiểu Hiến pháp năm 2013 với tinh thần tích cực, tự giác của CB,CS, phấn đấu 100% các đối tượng trong đơn vị tham gia, bảo đảm chất lượng và thời gian quy định. Đây là hình thức PB,GDPL thiết thực, giúp bộ đội nắm vững những nội dung cơ bản của Hiến pháp, nâng cao ý thức tôn trọng, bảo vệ, tinh thần thượng tôn pháp luật, đưa Hiến pháp đi vào cuộc sống. Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị quan tâm đầu tư xây dựng Tủ sách pháp luật ở các tiểu đoàn và khối cơ quan, Ngăn sách pháp luật ở các đại đội với nhiều loại sách phong phú, thu hút bạn đọc; công tác quản lý, khai thác các tài liệu pháp luật có nhiều đổi mới, tạo điều kiện cho CB,CS nghiên cứu, tìm hiểu, nâng cao trình độ.

Một hình thức PB,GDPL được đơn vị chú trọng thực hiện là: mô hình “Mỗi tuần một điều luật”. Căn cứ vào chương trình, nội dung PB,GDPL, các đơn vị lựa chọn những điều luật cơ bản liên quan trực tiếp đến đời sống, công tác, sinh hoạt của Đơn vị để CB,CS tìm hiểu, với nhiều hình thức, như: đóng thành 1 bảng, chia thành 4 ngăn, xếp thứ tự theo 4 tuần trong tháng và in nội dung điều luật ứng với từng tuần. Ngoài ra, còn viết lên bảng tin, đọc trên loa truyền thanh nội bộ để bộ đội đọc, nghe hằng ngày. Mỗi quân nhân đều có sổ ghi chép, học tập về pháp luật, cuối tuần đơn vị kiểm tra, đánh giá kết quả, bảo đảm sau thời gian học một số điều luật có tính hệ thống, bộ đội nắm được tinh thần cơ bản của một luật, bộ luật mà Đơn vị đang tổ chức học tập. Sư đoàn chỉ đạo thành lập “Tổ tư vấn tâm lý pháp luật” từ cấp tiểu đoàn trở lên, duy trì hoạt động thường xuyên, nền nếp. Tổ này do chính trị viên trực tiếp tham gia, phụ trách, xây dựng quy chế hoạt động, có sổ sách, quy định, hướng dẫn phục vụ cho quá trình tư vấn. Căn cứ vào tình hình cụ thể, tổ lựa chọn tập thể, nhóm hoặc cá nhân để tư vấn cho phù hợp, chú trọng đến các bộ phận nhỏ lẻ, công tác đột xuất, gắn với phổ biến các nghị quyết, chỉ thị, văn bản pháp luật mới của Đảng, Nhà nước, Quân đội, nhằm giải tỏa những khúc mắc về tâm lý, tư tưởng, không để đột biến xảy ra. Đồng thời, tham mưu cho cấp ủy, cán bộ chủ trì các biện pháp nắm tình hình tư tưởng, chấp hành kỷ luật của bộ đội; động viên, giúp đỡ những trường hợp có biểu hiện không an tâm, hoàn cảnh khó khăn, góp phần đưa hoạt động tuyên truyền, PB,GDPL của Đơn vị đi vào chiều sâu, có sức lan tỏa và hấp dẫn.

 Đứng chân trên địa bàn 02 tỉnh Bắc Giang và Lạng Sơn, Sư đoàn thường xuyên phối hợp, hiệp đồng với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể xã hội địa phương và cơ quan Điều tra hình sự, Viện kiểm sát, Công an, Tòa án Quân sự khu vực trong công tác tuyên truyền, PB,GDPL đối với bộ đội và nhân dân. Định kỳ, Đơn vị mời các lực lượng của trên về cung cấp thông tin cho CB,CS về tình hình và các biện pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội trong khu vực. Qua đó, làm cho bộ đội thấy được nguyên nhân, hậu quả của các vụ việc, nhất là những yếu tố dẫn đến vi phạm do thiếu hiểu biết về pháp luật, kỷ luật để mỗi người rút ra bài học cho bản thân. Các cơ quan, đơn vị còn thông qua công tác dân vận, giao lưu, giúp địa phương xây dựng nông thôn mới, khắc phục hậu quả thiên tai, tai nạn giao thông đẩy mạnh tuyên truyền cho nhân dân trên địa bàn thực hiện tốt Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Giao thông đường bộ, Luật Phòng, chống ma túy…, góp phần tăng cường mối đoàn kết quân - dân, xây dựng địa bàn đóng quân vững mạnh, tạo hành lang an toàn về kỷ luật, pháp luật cho CB,CS trong thực hiện nhiệm vụ, được cấp ủy, chính quyền các huyện Lạng Giang (Bắc Giang), Hữu Lũng, Chi Lăng (Lạng Sơn) đánh giá cao. Tuy có đơn vị doanh trại ở xen kẽ với khu dân cư, nhưng trong nhiều năm qua không xảy ra vi phạm kỷ luật dân vận, và ngược lại, CB,CS luôn được nhân dân giúp đỡ trong thực hiện nhiệm vụ, không để xảy ra mất an toàn trong Đơn vị.

Ngoài hình thức giáo dục tập trung, Sư đoàn yêu cầu phải phát huy hiệu quả hình thức giáo dục không tập trung. Hình thức này được lồng ghép với công tác giáo dục chính trị, đọc báo, giao ban, hội ý, hội thi, hội thao, văn hóa, văn nghệ, hoạt động Phòng Hồ Chí Minh, thư viện, v.v. Để đảm bảo thông tin kịp thời, Sư đoàn còn thông qua các hội nghị giao ban định kỳ phổ biến tình hình chấp hành pháp luật, kỷ luật của các đơn vị trong Quân khu, toàn quân, cũng như trên địa bàn để rút kinh nghiệm. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị tổ chức học những điều luật mà quân nhân vi phạm vừa được phổ biến trong tuần. Trong tổ chức phong trào thi đua, cuộc vận động, các cơ quan, đơn vị đã gắn với tuyên truyền, PB,GDPL, bảo đảm mọi CB,CS nắm chắc các quy định, hướng dẫn, thực hiện tốt các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra. Trong thực hiện Cuộc vận động “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông”, Đơn vị duy trì nghiêm các chế độ, nền nếp bảo quản, bảo dưỡng vũ khí, trang bị, kiểm tra, kiểm soát quân nhân và các phương tiện tham gia giao thông, đảm bảo đủ các giấy tờ theo quy định và không sử dụng rượu, bia. Đặc biệt là, hiện nay, Sư đoàn thống nhất thực hiện 100% quân nhân khi điều khiển xe máy phải sử dụng mũ bảo hiểm có cằm đảm bảo tiêu chuẩn và in phiên hiệu đơn vị trên mũ; thiết lập kênh thông tin giữa đơn vị - địa phương - gia đình để kịp thời nắm bắt tình hình, giải quyết những vấn đề nảy sinh, nhất là khi bộ đội được về nghỉ phép, lễ, Tết. Đây là việc làm thể hiện sự quyết tâm của lãnh đạo, chỉ huy các cấp, sự đồng tình của CB,CS, tạo sự thống nhất trong đơn vị, thuận lợi trong công tác quản lý bộ đội. Cùng với đó, Sư đoàn đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng, Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”, gắn với thực hiện Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng, thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở, làm tốt công tác biểu dương, khen thưởng, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh để bộ đội yên tâm công tác.

Với việc đa dạng hóa các hình thức tiến hành, nên công tác tuyên truyền, PB,GDPL của Sư đoàn 3 đã đạt hiệu quả cao: quân số tham gia học tập thường xuyên đạt gần 99%; kiểm tra nhận thức hằng năm có 100% đạt yêu cầu, trong đó có từ 75,7% đến 82,5% khá, giỏi; tình hình chấp hành kỷ luật của CB,CS có chuyển biến rõ rệt. Năm 2014 và Quý I năm 2015, Đơn vị không có vụ việc vi phạm kỷ luật phải xử lý, bảo đảm an toàn tuyệt đối; tỷ lệ vi phạm kỷ luật thông thường giảm còn 0,01% (so với năm 2013 giảm 0,02%).

Đạt được kết quả trên là do nhiều nguyên nhân, song trước hết là do công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện của cấp ủy, chỉ huy các cấp; sự vào cuộc của các tổ chức, lực lượng trong toàn Sư đoàn và thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức tiến hành cho phù hợp với thực tiễn quản lý, chỉ huy bộ đội. Đồng thời, lấy kết quả công tác tuyên truyền, PB,GDPL là một tiêu chí đánh giá thành tích, khen thưởng tập thể, cá nhân, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên. Chỉ huy cơ quan, đơn vị đề cao trách nhiệm xây dựng kế hoạch, triển khai, kiểm tra, đôn đốc thực hiện; phát huy vai trò của Hội đồng phối hợp tuyên truyền, PB,GDPL, cơ quan chính trị, cán bộ chính trị trong tham mưu, chủ trì, phối hợp hoạt động. Cùng với đó, Đơn vị chú trọng kiện toàn đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật đủ về số lượng, định kỳ tổ chức tập huấn, bồi dưỡng về trình độ, khả năng sư phạm, phương pháp truyền đạt theo hướng tăng cường đối thoại, gắn với mô hình, bảng biểu trực quan, bảo đảm sinh động, có tính thuyết phục cao. Đây là những kinh nghiệm quý để Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn tiếp tục phát huy, đẩy mạnh tuyên truyền, PB,GDPL, góp phần thực hiện thắng lợi khâu đột phá xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật, xây dựng Đơn vị vững mạnh toàn diện.

Đại tá LÊ VĂN THƠ, Chính ủy Sư đoàn
_____________

1 - Chỉ thị 04/CT-BQP, ngày 09-02-2012 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về “Tăng cường quản lý, giáo dục chấp hành kỷ luật, phòng ngừa ngăn chặn vi phạm pháp luật và vi phạm kỷ luật nghiêm trọng trong Quân đội nhân dân Việt Nam”; Quyết định 04/QĐ-BQP, ngày 05-6-2013 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định về xử lý kỷ luật đối với hành vi vi phạm chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, v.v.