“Văn hóa chất lượng” là hệ thống các giá trị, niềm tin, chuẩn mực, thái độ và hành vi được hình thành, duy trì và lan tỏa trong tổ chức; trong đó, mọi thành viên cùng chia sẻ trách nhiệm, cống hiến và không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả trên các lĩnh vực hoạt động.

Cán bộ Trung tâm đón nhận Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng năm 2024.

Trong công tác giáo dục quốc phòng và an ninh, phát triển “văn hóa chất lượng” không chỉ tạo ra động lực nội sinh mạnh mẽ thúc đẩy mọi thành viên, từ cán bộ quản lý, giảng viên, nhân viên đến người học phát huy tinh thần trách nhiệm trong các hoạt động dạy - học, mà còn góp phần xây dựng môi trường học tập, rèn luyện chính quy, nền nếp, kỷ cương, từng bước nâng cao hiệu quả giáo dục, bồi dưỡng. Nhằm hiện thực hóa Chiến lược phát triển Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và an ninh Đại học Quốc gia Hà Nội đến năm 2025, tầm nhìn 2035, với mục tiêu trở thành một trong những trung tâm hàng đầu của cả nước về giáo dục quốc phòng và an ninh, Trung tâm đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp phát triển “văn hóa chất lượng”, xác định đây là nhiệm vụ xuyên suốt, đóng vai trò nền tảng cho sự phát triển bền vững.

Thực hiện mục tiêu đó, Trung tâm tập trung xây dựng và hoàn thiện hệ thống quản trị chất lượng đồng bộ, hiệu quả, coi đây là nền tảng cốt lõi để phát triển “văn hóa chất lượng”. Bám sát các quy định, hướng dẫn về công tác giáo dục quốc phòng và an ninh, trước mỗi khóa học, Trung tâm chủ động phối hợp với các cơ sở liên kết để nắm chắc số lượng, chất lượng người học đầu vào, từ đó xây dựng hệ thống kế hoạch, hướng dẫn thực hiện bảo đảm khoa học, sát thực tiễn. Trong đó, xác định rõ mục tiêu, chỉ tiêu chất lượng trên các mặt, từ công tác chỉ đạo, điều hành, hoạt động quản lý, giảng dạy đến việc chuẩn bị cơ sở vật chất, mô hình, tài liệu, bài giảng, v.v. Trên cơ sở đó, tổ chức quán triệt, triển khai đến toàn thể cán bộ, giảng viên, nhân viên và người học; phân rõ trách nhiệm đến từng bộ phận, cá nhân và thực hiện quản lý theo chu trình khép kín (lập kế hoạch - thực hiện - kiểm tra - cải tiến), nhằm kiểm soát chặt chẽ và “cải tiến liên tục” chất lượng thực hiện nhiệm vụ.

Quá trình triển khai, cùng với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành, đánh giá, Trung tâm chú trọng phân cấp quản lý, phát huy cơ chế tự chủ đi đôi với trách nhiệm giải trình của các tổ chức, cá nhân trong sử dụng nguồn lực, nâng cao hiệu quả đào tạo, nghiên cứu khoa học và phục vụ. Để kiểm soát chặt chẽ chất lượng, Trung tâm tổ chức khảo sát, kiểm tra, đánh giá định kỳ sau từng khóa học, tập trung vào các nội dung: hiệu quả quản lý, chất lượng giảng dạy, sự phù hợp của chương trình, tài liệu, phương pháp dạy - học, điều kiện bảo đảm vật chất, kỹ thuật, mức độ hài lòng của người học, v.v. Đặc biệt, Trung tâm thường xuyên tổ chức lấy ý kiến phản hồi từ người học, đơn vị liên kết và cán bộ quản lý theo từng khoá học, đối chiếu với các chỉ tiêu đã đề ra để kịp thời điều chỉnh kế hoạch, đổi mới nội dung, phương pháp và quy trình tổ chức đào tạo cho khóa tiếp theo. Các dữ liệu khảo sát, đánh giá được số hóa, lưu trữ có hệ thống để phục vụ phân tích, dự báo, từ đó đưa ra các quyết định quản trị phù hợp. Cùng với đó, Trung tâm ban hành nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích cán bộ, giảng viên, nhân viên phát huy năng lực, sở trường, chủ động tham mưu các giải pháp cải tiến, nâng cao chất lượng công tác. Nhờ đó, chất lượng các mặt công tác và giáo dục quốc phòng và an ninh của Trung tâm ngày càng được nâng cao.

Xác định cán bộ, giảng viên là nhân tố trung tâm, giữ vai trò quyết định trong phát triển “văn hóa chất lượng”, Trung tâm luôn chú trọng xây dựng, phát triển đội ngũ này đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, vững vàng về chuyên môn, tâm huyết với nghề nghiệp. Trên cơ sở Chiến lược phát triển Trung tâm đến năm 2025, tầm nhìn 2035, Trung tâm đã ban hành kế hoạch “chuẩn hóa” đội ngũ cán bộ, giảng viên với hệ thống tiêu chí cụ thể cho từng vị trí công tác, bảo đảm công khai, minh bạch và khả thi, từ đó thực hiện quy hoạch, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng đội ngũ cán bộ, giảng viên phù hợp với năng lực, sở trường và yêu cầu nhiệm vụ. Đồng thời, chú trọng xây dựng môi trường làm việc dân chủ, kỷ cương, thân thiện; thực hiện hiệu quả chính sách đãi ngộ, tạo điều kiện để cán bộ, giảng viên được học tập, phát triển năng lực, khẳng định bản thân, khơi dậy tinh thần cống hiến, trách nhiệm và gắn bó lâu dài với đơn vị.

Tổ chức Hội thao quân sự cho sinh viên.

Để không ngừng nâng cao năng lực, trình độ và kinh nghiệm cho đội ngũ cán bộ, giảng viên, Trung tâm triển khai đa dạng các hình thức đào tạo, bồi dưỡng, kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo chuyên sâu với bồi dưỡng, tập huấn tại chỗ. Hằng năm, Trung tâm lựa chọn những cán bộ, giảng viên có phẩm chất đạo đức tốt, tinh thần trách nhiệm cao và tiềm năng phát triển để cử đi đào tạo sau đại học và tham gia các lớp bồi dưỡng, tập huấn do Vụ Giáo dục Quốc phòng và An ninh (Bộ Giáo dục và Đào tạo), Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, Trường Sĩ quan Lục quân 1 tổ chức để cập nhật kiến thức mới. Đồng thời, duy trì tổ chức các hoạt động chuyên môn, như: dự giờ, hội giảng, bình giảng, thi giảng viên giỏi,… nhằm đánh giá thực chất năng lực giảng dạy, đồng thời tạo môi trường để cán bộ, giảng viên học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, hoàn thiện kỹ năng chuyên môn. Đặc biệt, Trung tâm chú trọng phát triển năng lực số cho đội ngũ cán bộ, giảng viên thông qua việc liên kết với các đơn vị thành viên của Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng công nghệ thông tin, ngoại ngữ và sử dụng các nền tảng công nghệ hiện đại. Thời gian qua, Trung tâm đã phối hợp với các viện chuyên môn tổ chức tập huấn cho 100% cán bộ, giảng viên, viên chức về hệ thống quản lý học tập, tiếp cận và khai thác công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, góp phần hiện đại hóa các hoạt động, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Bằng các giải pháp thiết thực, hiệu quả, Trung tâm đã xây dựng được đội ngũ cán bộ, giảng viên tâm huyết, trách nhiệm, tỷ lệ viên chức có trình độ sau đại học đạt trên 80%, trong đó gần 90% giảng viên có trình độ sau đại học, 100% đạt chuẩn về chứng chỉ chuyên môn, nghiệp vụ. Đây là nguồn lực mạnh mẽ để Trung tâm phát triển “văn hoá chất lượng” bền vững.

Do thời gian sinh viên học tập trung ngắn, nội dung, yêu cầu đặt ra cao, để đảm bảo chất lượng, Trung tâm đẩy mạnh đổi mới nội dung, phương pháp dạy - học theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa và sát đối tượng. Bám sát Thông tư số 05/2020/TT-BGDĐT, ngày 18/3/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo “Ban hành chương trình giáo dục quốc phòng và an ninh trong trường trung cấp sư phạm, cao đẳng sư phạm và cơ sở giáo dục đại học”, Trung tâm chỉ đạo các khoa xây dựng, biên soạn hệ thống bài giảng, tài liệu tham khảo, ngân hàng câu hỏi thi, kiểm tra theo hướng đồng bộ, khoa học, sát thực tiễn. Trong đó, phần lý thuyết, chú trọng đổi mới theo hướng ngắn gọn, cô đọng, dễ hiểu, dễ nhớ và mức độ vận dụng thực tiễn cao; đồng thời, cập nhật những quan điểm mới của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các nội dung mới về quốc phòng, an ninh, như: an ninh mạng, an ninh phi truyền thống, vũ khí công nghệ cao, tác chiến điện tử trong chiến tranh hiện đại, v.v. Phần thực hành, do chủ yếu học tập tại thao trường, bãi tập nên cùng với chú trọng rèn luyện tư thế, động tác mẫu về kỹ thuật, chiến thuật chiến đấu bộ binh cho giảng viên, đội mẫu, Trung tâm dành nhiều thời gian để sinh viên thực hành, ôn luyện theo tổ, nhóm, tiểu đội, trung đội. Về phương pháp, Trung tâm đẩy mạnh đổi mới theo hướng kết hợp phương pháp truyền thống với phương pháp dạy học tích cực, tăng cường hoạt động trao đổi, phản biện; phát huy vai trò định hướng khai thác thông tin của giảng viên và ứng dụng phần mềm thiết kế bài giảng theo sơ đồ logic hệ thống, tích hợp nội dung chi tiết gắn với hình ảnh, video trực quan, v.v. Qua đó, vừa giúp sinh viên tiếp thu kiến thức một cách tổng quan, có chiều sâu, vừa đảm bảo cho giảng viên nắm bắt thái độ, tình cảm, mức độ tiếp nhận nội dung của người học để điều chỉnh phương pháp cho phù hợp. Kết quả khảo sát các khóa học năm 2024 cho thấy, 100% sinh viên đăng ký tham gia học tập đầy đủ, phản hồi tích cực về nội dung và phương pháp giảng dạy; đội ngũ giảng viên làm chủ công nghệ, truyền đạt tốt, bảo đảm tính tương tác, chính quy và chuyên nghiệp trong tổ chức lớp học.

Cùng với các giải pháp trên, Trung tâm tập trung xây dựng môi trường sư phạm quân sự lành mạnh, tạo dựng không gian học tập, rèn luyện “chính quy, kỷ cương, thân thiện”, giúp sinh viên hình thành thái độ học tập tích cực, tự giác, phát triển tư duy và năng lực toàn diện. Theo đó, Trung tâm tổ chức, sắp xếp các khóa học theo mô hình biên chế đại đội, trung đội, tiểu đội; đồng thời, phát huy vai trò nêu gương của đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên trong duy trì nền nếp, chế độ học tập, sinh hoạt và thực hiện tác phong chính quy trong mọi hoạt động. Một trong những điểm nổi bật của Trung tâm là sự kết hợp chặt chẽ giữa học tập và rèn luyện, giữa hoạt động chính khóa và ngoại khóa; trong đó, mọi hoạt động đều hướng đến xây dựng mối quan hệ gắn bó, tôn trọng giữa giảng viên và người học, giữa người học với nhau, thúc đẩy tinh thần tương tác, chia sẻ, hỗ trợ lẫn nhau trong học tập và sinh hoạt tập thể. Đặc biệt, Trung tâm đã triển khai hiệu quả nhiều mô hình giáo dục sáng tạo, như: “5 rèn luyện”, “3 chủ động”, “4 đúng giờ”¹ và “Đề án giáo dục toàn diện”² cho sinh viên theo phê duyệt của Đại học Quốc gia Hà Nội, góp phần giúp sinh viên hình thành thói quen tốt, nâng cao ý thức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm và khả năng tự quản trong môi trường quân sự. Cùng với đó, Trung tâm chú trọng tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, giao lưu ngoại khóa với nội dung phong phú, lồng ghép giáo dục truyền thống, lịch sử dân tộc, tinh thần yêu nước và trách nhiệm công dân. Qua đó, không chỉ giúp người học giải tỏa áp lực sau giờ học mà còn tạo điều kiện phát triển toàn diện về nhân cách, kỹ năng sống và năng lực làm việc nhóm. Thông qua việc kiến tạo môi trường giáo dục tích cực - nơi kỷ cương đi đôi với sự thân thiện, dân chủ; nơi lý trí quân sự hòa quyện với cảm xúc nhân văn, Trung tâm từng bước hình thành văn hóa giáo dục đặc trưng, góp phần khơi dậy tinh thần tự giác, ý thức tổ chức kỷ luật, trách nhiệm xã hội và thái độ học tập nghiêm túc ở mỗi người học. Đây là nền tảng quan trọng để Trung tâm lan tỏa sâu sắc giá trị “văn hóa chất lượng”, không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng và an ninh.

Những kết quả, kinh nghiệm đạt được mới chỉ là bước đầu nhưng vô cùng quan trọng, khẳng định hướng đi đúng đắn, là cơ sở để Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và An ninh Đại học Quốc gia Hà Nội tiếp tục phát triển “văn hóa chất lượng”, xứng đáng là cơ sở giáo dục quốc phòng và an ninh hàng đầu của cả nước.

TS. NGUYỄN ĐỨC ĐĂNG, Giám đốc Trung tâm
_____________________        

1 - 5 rèn luyện: ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong quân sự, thể chất, kỹ năng sống, tinh thần trách nhiệm. 3 chủ động: học tập, rèn luyện, sinh hoạt. 4 đúng giờ: thức dậy, học tập, ăn uống, nghỉ ngơi.

2 - 3 toàn diện: khỏe về thể chất, mạnh về tinh thần, giỏi về kỹ năng xã hội.