Quán triệt sâu sắc tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về xây dựng văn hóa và kỷ luật trong Quân đội, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Ninh đã cụ thể hóa thành phong trào thi đua “Rèn luyện nếp sống văn hóa, kỷ luật tự giác, nghiêm minh”; tạo chuyển biến rõ nét trong xây dựng môi trường văn hóa quân sự, nâng cao ý thức tổ chức, kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ; góp phần xây dựng lực lượng vũ trang Tỉnh vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.

Thượng tướng Lê Quang Minh, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam kiểm tra hoạt động công tác đảng, công tác chính trị ở Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Ninh.

Trong di sản tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, văn hóa và kỷ luật là hai giá trị tinh thần then chốt, tạo nền tảng hình thành bản lĩnh, nhân cách và sức mạnh tổng hợp của Quân đội ta.

Người chỉ rõ: “Về mặt tinh thần, phải săn sóc để nâng cao kỷ luật, bài trừ hủ hóa, phát triển văn hóa, và đường lối chính trị trong bộ đội”¹. Đây là định hướng nhất quán nhằm xây dựng lực lượng vũ trang Tỉnh vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; sống có lý tưởng, gắn bó mật thiết với Nhân dân. Để thực hiện tư tưởng ấy, Đảng ủy Quân sự Tỉnh đã ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo việc học tập và làm theo Bác²; thành lập bộ phận giúp việc, xây dựng quy chế hoạt động cụ thể. Đặc biệt, phong trào thi đua “Rèn luyện nếp sống văn hóa, kỷ luật tự giác, nghiêm minh” theo lời Bác Hồ dạy được lực lượng vũ trang Tỉnh triển khai toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm. Trong đó, công tác “giáo dục chính trị, tư tưởng là một điều rất quan trọng”³, là “gốc rễ” giúp cán bộ, chiến sĩ nhận thức sâu sắc và chuyển hóa lời dạy của Bác thành hành động, việc làm hằng ngày.

Vun đắp giá trị văn hóa quân sự mẫu mực

Để xây dựng nền tảng văn hóa quân sự vững chắc, các cơ quan, đơn vị thường xuyên quán triệt, thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, trọng tâm là Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Quy định số 144-QĐ/TW, ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới; Nghị quyết số 847-NQ/QUTW, ngày 28/12/2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới; Nghị quyết số 17-NQ/TU, ngày 30/10/2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Quảng Ninh trở thành nguồn lực nội sinh, động lực cho phát triển nhanh, bền vững; Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới. Đồng thời, nhân rộng, lan tỏa mô hình “Chi bộ 4 tốt”, “Đảng bộ cơ sở 4 tốt”⁴, yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên phải “không ngừng nâng cao về chính trị, tư tưởng, văn hóa, đạo đức, giữ vững vai trò tiên phong gương mẫu”⁵.

Cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh Quảng Ninh thi đua huấn luyện giỏi, sẵn sàng chiến đấu cao.

Công tác tuyên truyền, giáo dục được tổ chức linh hoạt, đa dạng, phong phú, kết hợp phương pháp truyền thống với hiện đại, nhất là chuyển đổi số, giúp cán bộ, chiến sĩ dễ tiếp cận, dễ hiểu và lan tỏa mạnh mẽ những giá trị văn hóa, tư tưởng của Bác. Các cơ quan, đơn vị đã phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể địa phương, khai thác hiệu quả hệ thống di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh (Khu di tích Quốc gia đặc biệt Cô Tô, địa điểm lưu niệm Bác Hồ về thăm mỏ than Đèo Nai, đảo Ngọc Vừng, Hồng Thái Tây, Tuần Châu, Móng Cái, v.v.) và các di tích lịch sử, văn hóa trên địa bàn; xác định đó là những “địa chỉ đỏ” mang tính thực tiễn và sinh động, góp phần bồi dưỡng lý tưởng, bản lĩnh và đạo đức cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ. Các mô hình sinh hoạt chính trị “Tự soi, tự sửa”, diễn đàn thanh niên, tọa đàm, hội thi, hội diễn văn nghệ; chuyên mục “Lời Bác Hồ dạy” trên hệ thống truyền thanh nội bộ, cổng thông tin điện tử; biên soạn và phát hành tờ rơi tuyên truyền,… đã hợp thành môi trường rèn luyện văn hóa đa dạng, phong phú, hấp dẫn. Đặc biệt, mô hình “Sổ hồng” (việc làm tốt) và “Sổ nâu” (việc làm chưa tốt) được duy trì nền nếp, công khai hằng tháng, giúp cán bộ, chiến sĩ tự kiểm điểm, xây dựng quyết tâm phấn đấu, tu dưỡng và rèn luyện. Qua đó, hình thành tác phong, lời nói, ứng xử chuẩn mực của quân nhân; đồng thời, lan tỏa sâu rộng giá trị văn hóa truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm” của vùng Mỏ và bồi đắp những phẩm chất văn hóa mới cho cán bộ, chiến sĩ.

Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị triển khai hiệu quả Cuộc vận động “Xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong Quân đội”, tập trung “Xây dựng và thực hiện các chuẩn mực văn hóa trong lãnh đạo, quản lý. Chú trọng xây dựng môi trường văn hóa công sở lành mạnh, dân chủ, đoàn kết, nhân văn; đẩy lùi bệnh quan liêu, bè phái, mất đoàn kết, chủ nghĩa cơ hội và thực dụng”⁶. Quan tâm chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ; xây dựng gia đình quân nhân ấm no, tiến bộ, hạnh phúc, tạo điểm tựa để mỗi quân nhân yên tâm công tác. Phát huy hiệu quả các thiết chế văn hóa, nâng cao chất lượng sinh hoạt Ngày chính trị và văn hóa tinh thần, nhân rộng, lan tỏa mô hình “Đơn vị văn hóa tiêu biểu”, “Xây dựng và quản lý doanh trại chính quy, xanh, sạch, đẹp”, “Chi đoàn không khói thuốc”; tổ chức nhiều “sân chơi” lành mạnh, bổ ích, thu hút quân nhân tham gia, nhất là trong các giờ nghỉ, ngày nghỉ. Đồng thời, thường xuyên nâng cao ý thức cảnh giác của cán bộ, chiến sĩ trước tác động tiêu cực từ các yếu tố phản văn hóa, thông tin xấu, độc; âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” Quân đội. Xây dựng mỗi quân nhân trở thành một chiến sĩ văn hóa, mỗi đơn vị là những điểm sáng về văn hóa.

Khắc ghi lời Bác dạy khi thăm đảo Ngọc Vừng (ngày 12/11/1962): “Bộ đội và nhân dân phải đoàn kết, bộ đội phải giúp đỡ nhân dân, xây dựng hợp tác xã; nhân dân phải giúp bộ đội chiến đấu, phục vụ chiến đấu”⁷, lực lượng vũ trang Tỉnh luôn thực hiện tốt chức năng “Đội quân công tác”; thường xuyên sâu sát cơ sở, chủ động giúp Nhân dân phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn; phòng, chống dịch bệnh, v.v. Qua đó, lan tỏa hình ảnh nhân văn, trách nhiệm, mẫu mực và gắn bó mật thiết với Nhân dân của cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Tỉnh; góp phần củng cố “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc.

Đề cao tự giác, giữ nghiêm kỷ luật

Nhận thức rõ mối quan hệ biện chứng giữa văn hóa và kỷ luật, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh xác định, rèn luyện kỷ luật là yếu tố cốt lõi để xây dựng môi trường văn hóa; đồng thời, là khâu đột phá, giữ vai trò trực tiếp nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang Tỉnh. Thấm nhuần lời dạy của Bác: “Muốn nâng cao chí khí chiến đấu, cố nhiên là phải học chính trị và quân sự, phải giữ thật nghiêm kỷ luật của quân đội. Kỷ luật là sức mạnh của quân đội”⁸, Thường vụ Đảng ủy Quân sự Tỉnh đã ban hành nghị quyết, kết luận chuyên đề về chấp hành kỷ luật, xây dựng chính quy⁹. Các cơ quan, đơn vị triển khai nhiều biện pháp đồng bộ, sáng tạo, duy trì thực hiện nghiêm điều lệnh quản lý bộ đội; nền nếp chính quy, chế độ ngày, tuần, trực ban, trực chiến. Công tác kiểm tra, giám sát được tiến hành thường xuyên, gắn kết quả thực hiện nhiệm vụ với đánh giá, xếp loại cán bộ, đảng viên, bình xét thi đua, khen thưởng và điều động, bổ nhiệm.

Hội Phụ nữ cơ quan Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Ninh với văn hóa đọc.

Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật được đổi mới theo hướng thực chất, hiệu quả, chú trọng giáo dục, bồi dưỡng cho cán bộ, chiến sĩ ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật tự giác, nghiêm minh; tinh thần trách nhiệm cao, thái độ chuẩn mực trong sinh hoạt, học tập và quan hệ công tác. 100% quân nhân đăng ký cam kết không vi phạm kỷ luật, gắn với bản đăng ký phấn đấu rèn luyện hằng năm. Mỗi cán bộ, chiến sĩ luôn nhận thức đầy đủ và thực hiện tốt phương châm: “Sống theo pháp luật, hành động theo điều lệnh, làm việc theo chức trách”. Cùng với đó, đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu luôn nêu cao vai trò tiên phong, gương mẫu, sâu sát cơ sở, kịp thời nắm bắt và giải quyết những vấn đề phát sinh, không để bị động, bất ngờ. Đặc biệt, khi thực hiện điều chỉnh, kiện toàn tổ chức lực lượng theo chủ trương tinh gọn bộ máy, các cơ quan, đơn vị đã chủ động nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, chiến sĩ, làm tốt công tác tư tưởng, sắp xếp, bố trí cán bộ hợp lý, giải quyết tốt chế độ chính sách, tạo sự đồng thuận và ổn định đời sống bộ đội.

Nhiều mô hình hỗ trợ cán bộ, chiến sĩ rèn luyện ý thức kỷ luật được duy trì hiệu quả, như “Tổ kỷ luật tự quản”, “Nhật ký chấp hành điều lệnh”, “Tổ tư vấn tâm lý - pháp lý quân nhân”,… góp phần hình thành thói quen sống có kỷ cương, chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội. Hằng năm, lực lượng vũ trang Tỉnh luôn bảo đảm an toàn tuyệt đối, không để xảy ra vụ việc nghiêm trọng; tỷ lệ vi phạm thông thường giảm dưới 0,2%; 100% đơn vị đạt tiêu chuẩn “An toàn về kỷ luật”. Nền nếp chính quy, sức mạnh tổng hợp của lực lượng vũ trang Tỉnh ngày càng được tăng cường.

Phong trào thi đua “Rèn luyện nếp sống văn hóa, kỷ luật tự giác, nghiêm minh” đã trở thành động lực cổ vũ cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Tỉnh hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Giai đoạn 2016 - 2025, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Nhất, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì, hạng Ba; 03 lần được tặng Bằng khen và 05 lần được tặng Cờ thi đua Chính phủ; nhiều tập thể, cá nhân được các cấp khen thưởng trong học tập và làm theo Bác.

Học tập và làm theo Bác là công việc thường xuyên, lâu dài, là trách nhiệm và danh dự của mỗi cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Tỉnh. Phát huy kết quả đạt được, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, đẩy mạnh phong trào thi đua “Rèn luyện nếp sống văn hóa, kỷ luật tự giác, nghiêm minh”, gắn với xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá, ThS. HOÀNG VĂN THUYẾT, Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh
______________________        

1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 5, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 484.

2 - Ban hành 10 kế hoạch năm, 02 kế hoạch nhiệm kỳ và 10 kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, Kết luận số 01-KL/TW gắn với các nhiệm vụ.

3 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 15, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 74.

4 - (1) Hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị; (2) Chất lượng sinh hoạt tốt; (3) Đoàn kết, kỷ luật tốt; (4) Cán bộ, đảng viên tốt.

5 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 12, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 21.

6 - ĐCSVN – Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập I, Nxb CTQGST, H. 2021, tr. 144.

7 - Lời dạy của Bác tại Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Ngọc Vừng, nơi Bác căn dặn cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân.

8 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 10, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 489.

9 - Nghị quyết số 457-NQ/ĐUQS, ngày 10/8/2021 của Đảng ủy Quân sự tỉnh Quảng Ninh “về tăng cường lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng đối với việc chấp hành kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước trong lực lượng vũ trang tỉnh”; Kết luận số 1133-KL/ĐUQS, ngày 29/12/2022 của Ban Thường vụ Đảng ủy Quân sự tỉnh Quảng Ninh “về tăng cường lãnh đạo công tác quản lý, duy trì kỷ luật trong Đảng bộ và lực lượng vũ trang Tỉnh”.