Nghiên cứu - Tìm hiểu Nghiên cứu - Trao đổi

QPTD -Thứ Năm, 25/12/2025, 08:09 (GMT+7)
Bàn về bảo đảm thông tin liên lạc nghi binh, tạo thế, cơ động triển khai lực lượng đánh địch đổ bộ đường không trong tác chiến phòng thủ chiến lược

Nghi binh, tạo thế, cơ động triển khai lực lượng là tiền đề để thực hành tác chiến đánh địch đổ bộ đường không trong tác chiến phòng thủ chiến lược, đòi hỏi tư lệnh, cơ quan chiến trường và các lực lượng tham gia tác chiến phải giải quyết nhiều vấn đề; trong đó, bảo đảm thông tin liên lạc là yếu tố quan trọng cần được nghiên cứu, tổ chức thực hiện tốt.

Đánh địch đổ bộ đường không chiến lược là nhiệm vụ then chốt, nhằm đánh bại nỗ lực chiến lược của địch, bảo vệ các khu vực, mục tiêu, địa bàn chiến lược trọng yếu, giữ vững thế trận phòng thủ chiến lược của ta. Với vai trò “mạch máu” của chiến trường, bảo đảm thông tin liên lạc trong đánh địch đổ bộ đường không chiến lược nói chung, trong nghi binh, tạo thế, cơ động triển khai lực lượng nói riêng có ý nghĩa quyết định mọi hoạt động của chiến trường và kết quả tác chiến.

Binh chủng Thông tin liên lạc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo đảm thông tin, truyền hình tại Lễ kỷ niệm, diễu binh, diễu hành 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Nguồn: qdnd.vn

Chiến tranh bảo vệ Tổ quốc (nếu xảy ra), tiến công địch đổ bộ đường không trong tác chiến phòng thủ chiến lược sẽ diễn ra trên địa bàn rộng, điều kiện khó khăn, phức tạp, tình huống diễn biến rất khẩn trương và quyết liệt, v.v. Điều đó đặt ra đối với lực lượng thông tin chiến trường phải nghiên cứu nắm chắc hoạt động của địch, ý định của tư lệnh chiến trường, tình hình thông tin liên lạc để có phương án sử dụng lực lượng, phương tiện thông tin phù hợp, hiệu quả, bảo đảm thông tin liên lạc kịp thời, bí mật, thông suốt cho bộ tư lệnh chiến trường chỉ huy, hiệp đồng thống nhất hành động giữa các bộ phận, lực lượng tác chiến trong từng nhiệm vụ cụ thể.

Phạm vi bài viết bàn về bảo đảm thông tin liên lạc cho bộ tư lệnh chiến trường chỉ huy tác chiến nghi binh, tạo thế, cơ động triển khai lực lượng đánh địch đổ bộ đường không trong tác chiến phòng thủ chiến lược.

Một là, bảo đảm thông tin liên lạc cho bộ tư lệnh chiến trường chỉ huy tác chiến nghi binh, tạo thế.

Đối tượng địch đổ bộ đường không trong tác chiến phòng thủ chiến lược có thể là thê đội 2 hoặc lực lượng dự bị chiến lược, nòng cốt là lực lượng đổ bộ đường không chuyên trách (sư đoàn, lữ đoàn kỵ binh đường không), cũng có thể là lực lượng bộ binh. Trước khi đổ bộ, địch tăng cường các hoạt động trinh sát trên không, trên vũ trụ, kết hợp với lực lượng biệt kích, thám báo và bọn phản động nội địa để nắm tình hình, phát hiện ý định tác chiến, bố trí lực lượng của chiến trường. Đồng thời, sử dụng lực lượng tác chiến điện tử, tác chiến không gian mạng trinh sát kỹ thuật, tiến công điện tử và không gian mạng kết hợp với đánh phá bằng hỏa lực làm tê liệt hệ thống thông tin liên lạc, gây rối loạn chỉ huy, hiệp đồng, phá thế chuẩn bị tiến công của ta.

Hoạt động tác chiến nghi binh, tạo thế thường được tiến hành khi phát hiện địch có dấu hiệu đổ bộ đường không chiến lược. Do đó, để ra quyết định chỉ huy các lực lượng thực hành tác chiến nghi binh, tạo thế đúng thời cơ, đòi hỏi bộ tư lệnh chiến trường thường xuyên nắm chắc diễn biến, nhận định, đánh giá chính xác tình hình; chỉ huy giữ vững hiệp đồng giữa lực lượng tác chiến nghi binh, tạo thế với các lực lượng trong đội hình tác chiến phòng thủ, nhất là hiệp đồng với lực lượng cơ động chủ lực của chiến trường và các lực lượng trực tiếp tham gia đánh địch đổ bộ đường không chiến lược.

Thực hiện nhiệm vụ tác chiến nghi binh, tạo thế, thông tin liên lạc thực hành bảo đảm cho người chỉ huy nắm địch trên không, mặt đất, phát hiện sớm địch từ khu vực tập kết, địch cơ động trên đường bay và tại các khu vực đổ bộ. Tập trung bảo đảm thông tin vững chắc, thông suốt cho chỉ huy lực lượng nghi binh, lực lượng tác chiến tạo thế; nhất là lực lượng nghi binh lừa địch trên các khu vực chủ yếu nhằm giữ bí mật, tạo bất ngờ, làm cho địch không phán đoán được ý định tác chiến của ta. Theo đó, lực lượng thông tin cần tận dụng triệt để mạng truyền dẫn cố định, tập trung vào các vòng truyền dẫn quang, các tuyến nhánh và đường thông tin hữu tuyến điện của hệ thống thông tin được tổ chức triển khai trong tác chiến phòng thủ trên địa bàn tác chiến; kết hợp chặt chẽ với hệ thống thông tin cơ động (được triển khai bổ sung đến các đơn vị nghi binh, tác chiến tạo thế khi tổ chức đánh địch). Bảo đảm thông tin liên lạc nắm địch, lực lượng thông tin chiến trường sử dụng mạng thông tin vô tuyến điện của chủ nhiệm quân báo trinh sát, thông tin của lực lượng phòng không - không quân và thông tin của chiến trường đã triển khai trong tác chiến phòng thủ để bảo đảm nắm chắc tình hình địch từ khu vực tập kết, địch trên đường bay, địch tại khu vực đổ bộ. Sử dụng mạng thông tin hữu tuyến điện, thông tin quân bưu của chiến trường, kết hợp với thông tin của khu vực phòng thủ bảo đảm cho chỉ huy lực lượng nghi binh, lực lượng tác chiến tạo thế trực tiếp và các lực lượng phòng ngự, phòng thủ. Sử dụng thông tin vô tuyến điện, liên lạc ở các chế độ có khả năng bảo mật cao, phòng, chống tác chiến điện tử tốt để bảo đảm cho chỉ huy lực lượng pháo binh, phòng không thực hiện nhiệm vụ tập kích hỏa lực vào đội hình địch ở khu vực tập kết, địch cơ động trên đường bay buộc địch phải căng kéo, đối phó, tạo điều kiện để lực lượng chủ lực của chiến trường cơ động triển khai đội hình được bí mật, an toàn.

Cùng với đó, lực lượng thông tin sử dụng một phần lực lượng, phương tiện phối hợp với lực lượng tác chiến điện tử, tác chiến không gian mạng trực tiếp thực hiện nghi binh, tạo thế trên trường điện từ; bằng cách tổ chức các mục tiêu điện tử giả như các cụm (trạm) phát sóng giả, các kênh liên lạc, đường thông tin và tin tức giả nhằm thu hút, đánh lừa hoạt động trinh sát tác chiến điện tử của địch. Có thể sử dụng một số điện đài vô tuyến điện sóng ngắn, sóng cực ngắn, trạm thông tin vi ba, vệ tinh, tổng đài, dây, máy điện thoại; kết hợp các mô hình giả được triển khai theo kế hoạch nghi binh thống nhất, tạo điều kiện cho các lực lượng của chiến trường cơ động, triển khai đội hình đánh địch đổ bộ đường không đúng ý định, bí mật, an toàn.

Hai là, bảo đảm thông tin liên lạc chỉ huy lực lượng đánh địch đổ bộ đường không chiến lược cơ động, triển khai đội hình tác chiến.

Khi ta tổ chức cơ động lực lượng, triển khai đội hình, địch tiếp tục tiến hành các hoạt động trinh sát bằng nhiều phương thức, thu thập và chính xác hóa thông tin để chỉ thị mục tiêu cho không quân, tên lửa, phương tiện bay không người lái đánh phá, kết hợp sử dụng hỏa lực đánh phá xung quanh các khu vực (bãi) đổ bộ, các trục đường và những nơi nghi ngờ có lực lượng của ta cơ động, triển khai đội hình tác chiến; đồng thời, thực hành gây nhiễu điện tử cường độ cao, tấn công mạng, nhằm khống chế, kiểm soát trường điện từ trong khu vực tác chiến, gây tắc nghẽn đường truyền, làm tê liệt hệ thống thông tin liên lạc, hệ thống điều khiển vũ khí của ta. v.v. Thực hiện nhiệm vụ trong giai đoạn này, chỉ huy chiến trường thường xuyên theo dõi diễn biến tình hình và kết quả hoạt động tác chiến nghi binh, tạo thế, điều chỉnh quyết tâm, điều chỉnh kế hoạch cơ động triển khai lực lượng. Khi thời cơ đến, ra lệnh và chỉ huy các lực lượng tham gia đánh địch đổ bộ đường không cơ động, triển khai đội hình tác chiến theo đúng ý định.

Hành động của thông tin liên lạc phải bảo đảm cho bộ tư lệnh chiến trường chỉ huy các đơn vị cơ động lực lượng đúng thời cơ, triển khai đội hình tác chiến bí mật, an toàn, sẵn sàng đánh địch đúng ý định; đồng thời, bảo đảm thông tin liên lạc hiệp đồng giữa các lực lượng cơ động chủ lực của chiến trường, các quân khu với lực lượng không quân, pháo binh, phòng không của chiến trường và lực lượng tại chỗ ở khu vực diễn ra tác chiến. Để hoàn thành nhiệm vụ, chủ nhiệm thông tin phải kịp thời tham mưu, đề xuất các biện pháp bảo đảm thông tin liên lạc. Lực lượng thông tin kết hợp chặt chẽ giữa thông tin cố định (thông tin của khu vực phòng thủ và thông tin chiến trường triển khai) với hệ thống thông tin cơ động (hệ thống thông tin được triển khai bổ sung trong quá trình tổ chức chuẩn bị) để bảo đảm liên lạc. Trong đó, thông tin vô tuyến điện, sử dụng các mạng, hướng vô tuyến điện sóng ngắn, vô tuyến điện sóng cực ngắn liên lạc ở chế độ phù hợp, sử dụng ký hiệu, tín hiệu ngắn gọn để giữ bí mật trước hoạt động trinh sát điện tử của địch. Lực lượng thông tin chiến trường tổ chức hướng vô tuyến điện sóng ngắn để bộ tư lệnh chiến trường liên lạc đến tư lệnh chiến dịch, cơ quan tham mưu chiến dịch và vượt cấp đến sư đoàn, trung đoàn hoặc đơn vị trực tiếp cơ động triển khai lực lượng đánh địch đổ bộ đường không; tổ chức đài canh để sẵn sàng giới thiệu và nối thông liên lạc cho các đơn vị khi có yêu cầu. Đối với vô tuyến điện sóng cực ngắn, tổ chức liên lạc mạng từ chỉ huy các đơn vị tham gia đánh địch đổ bộ đường không chiến lược đến cấp dưới thuộc quyền, phối thuộc; chiến trường có thể tổ chức liên lạc vượt cấp để sẵn sàng chỉ huy các đơn vị vào từng thời điểm nhất định. Tổ chức cho bộ tư lệnh chiến trường chỉ huy các đơn vị quân chủng, binh chủng thuộc quyền thông qua các mạng, hướng vô tuyến điện sóng ngắn, sóng cực ngắn của chủ nhiệm quân chủng, binh chủng. Thông tin hữu tuyến điện, sử dụng mạng thông tin của chiến trường, của quân khu và khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố trên địa bàn để tổ chức đường dây điện thoại đến tuyến điều chỉnh giao thông trên các trục đường cơ động, có thể tận dụng thông tin của các ngành viễn thông, thông tin nhân dân để bảo đảm liên lạc. Khi vào triển khai đội hình tác chiến, lực lượng thông tin các cấp nhanh chóng triển khai hoàn chỉnh hệ thống thông tin để kịp thời bảo đảm cho thực hành nổ súng tiến công địch theo đúng ý định. Thông tin vệ tinh, sử dụng các xe vệ tinh (VSAT) cơ động triển khai để bảo đảm thông tin liên lạc cho chiến trường chỉ huy các đơn vị cơ động vào triển khai đội hình tác chiến. Ngoài ra, cần triệt để sử dụng các phương tiện thông tin khác, phù hợp với từng cấp, phát huy khả năng của các phương tiện thông tin truyền thống: thông tin tín hiệu để đánh dấu, chỉ dẫn đường; thông tin quân bưu, phối hợp sử dụng lực lượng dân quân, tự vệ tại chỗ để đưa đón, dẫn đường cho các đơn vị cơ động vào triển khai đúng kế hoạch.

Chiến tranh bảo vệ Tổ quốc (nếu xảy ra), với ưu thế tác chiến trên không và trang bị, phương tiện chiến tranh hiện đại, sử dụng vũ khí công nghệ cao, phương thức tác chiến đổ bộ đường không của địch sẽ có sự phát triển mới. Bảo đảm thông tin liên lạc cho tác chiến đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Vì vậy, nghiên cứu bổ sung, phát triển lý luận bảo đảm thông tin liên lạc đánh địch đổ bộ đường không chiến lược nói chung, tác chiến nghi binh, tạo thế, cơ động, triển khai lực lượng nói riêng là vấn đề cấp thiết, cần tiếp tục đẩy mạnh, đáp ứng yêu cầu chỉ huy, hiệp đồng tác chiến trong mọi tình huống.

Thượng tá, TS. VŨ VĂN NAM, Trường Sĩ quan Thông tin

Ý kiến bạn đọc (0)

Giá trị nhân văn Hồ Chí Minh - nền tảng của sự phát triển xã hội
Nhân kỷ niệm 125 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phó giáo sư, Tiến sỹ Phạm Ngọc Anh, Viện Hồ Chí Minh, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh có bài viết "Giá trị nhân văn Hồ Chí Minh - nền tảng của sự phát triển xã hội" khẳng định, với bản chất và đặc trưng phổ quát, giá trị cơ bản của tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh là nền tảng phát triển xã hội, kiến tạo hệ thống quan hệ xã hội mang đậm bản chất người và giá trị làm người chân chính.