Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Việc dân vận rất quan trọng”¹, những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 3 luôn xác định công tác dân vận là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm; trách nhiệm và tình cảm của cán bộ, chiến sĩ đối với Nhân dân. Vì vậy, Phong trào thi đua “Dân vận khéo” trong lực lượng vũ trang Quân khu ngày càng lan tỏa sâu rộng, góp phần tô thắm phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới.

Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân khu 3 thăm, tặng quà đối tượng chính sách tại phường Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng.

Hiện nay, Quân khu 3 gồm 4 tỉnh, thành phố đồng bằng, ven biển Bắc Bộ², là địa bàn có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Đây là khu vực cửa ngõ hướng Đông của Thủ đô Hà Nội, tiếp giáp Vịnh Bắc Bộ, có 22 dân tộc anh em chung sống và trên 02 triệu tín đồ của 03 tổ chức tôn giáo lớn là Phật giáo, Công giáo, Tin lành; đồng thời, thường xuyên chịu tác động của thiên tai, bão lũ, v.v. Vì vậy, công tác dân vận trên địa bàn Quân khu luôn có ý nghĩa đặc biệt, là cơ sở quan trọng để thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh và trên cơ sở quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Trung ương, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Tổng cục Chính trị về công tác dân vận, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị triển khai toàn diện, đồng bộ nhiều chủ trương, biện pháp thực hiện hiệu quả Phong trào thi đua “Dân vận khéo”³. Trong đó, tập trung tuyên truyền, vận động cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, nền quốc phòng toàn dân vững mạnh. Với tinh thần bám sát địa bàn, gần dân, trọng dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với Nhân dân, lực lượng vũ trang Quân khu đã thực hiện hiệu quả nhiều chương trình, dự án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giảm nghèo bền vững, các cuộc vận động, phong trào thi đua⁴; đồng thời, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, làm tốt công tác phòng, chống thiên tai, dịch bệnh⁵, v.v. Qua đó, góp phần quan trọng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân; làm cho diện mạo nông thôn, đô thị trên địa bàn ngày càng khang trang, sạch đẹp…, thể hiện rõ tinh thần, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ luôn hết lòng vì Nhân dân phục vụ.

Cùng với đó, lực lượng vũ trang Quân khu thường xuyên tham gia củng cố hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, nhất là ở các địa bàn trọng điểm, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo⁶. Từ năm 2021 đến tháng 8/2025, Quân khu đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tổ chức gần 3.000 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho các chức sắc, chức việc tôn giáo, già làng, trưởng bản, người có uy tín trong các dòng họ, cộng đồng dân cư và giáo dục quốc phòng cho học sinh, sinh viên; phối hợp tổ chức chương trình “Học kỳ Quân đội” cho học sinh trên địa bàn. Các hoạt động đối ngoại nhân dân được tăng cường, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, v.v. Từ thực tế công tác, đã xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả, tiêu biểu như: “Nhập ngũ có quà, xây sửa nhà cho thanh niên nhập ngũ có hoàn cảnh khó khăn”; “Luyện tiếng Việt cho đồng bào dân tộc thiểu số”; “Nông - lâm kết hợp vườn - chuồng - rừng”,... và đã có 156 tập thể và 239 cá nhân tiêu biểu được các cấp ghi nhận, tôn vinh và khen thưởng.

Huấn luyện quan sát, bắt mục tiêu cho chiến sĩ Lữ đoàn 214, Quân khu 3.

Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều thời cơ và thách thức đan xen. Các thế lực thù địch tiếp tục tăng cường chống phá, chia rẽ quan hệ máu thịt giữa Đảng, Quân đội với Nhân dân, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Bên cạnh đó, yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; thiên tai, dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp, tác động trực tiếp đến đời sống Nhân dân. Điều đó đặt ra yêu cầu cao hơn cho công tác dân vận, đòi hỏi lực lượng vũ trang Quân khu phải không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện Phong trào thi đua “Dân vận khéo”, tiếp tục củng cố niềm tin, tạo sự đồng thuận cao trong Nhân dân, xây dựng nền quốc phòng toàn dân ngày càng vững mạnh, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân”⁷ và quan điểm “Nhân dân là chủ thể, là trung tâm của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”⁸, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu xác định, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ trong công tác dân vận vừa là yêu cầu khách quan, vừa là cơ sở bảo đảm công tác dân vận đi vào chiều sâu và thực chất. Theo đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp tập trung quán triệt, thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn về công tác dân vận. Trọng tâm là các nhiệm vụ, giải pháp được xác định trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; Kết luận số 43-KL/TW, ngày 07/01/2019 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 03/6/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về “Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”; Nghị quyết số 603-NQ/ĐU, ngày 24/4/2015 của Đảng ủy Quân khu 3 về “Tăng cường và đổi mới công tác dân vận của lực lượng vũ trang Quân khu trong tình hình mới”,… gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, đặc biệt là quan điểm “Dân là gốc”. Công tác tuyên truyền giáo dục được tiến hành thường xuyên, phù hợp với từng cơ quan, đơn vị và địa phương, bảo đảm tính toàn diện, đồng bộ và thống nhất. Chú trọng đổi mới tổ chức Hội thi “Dân vận khéo”, tọa đàm, sinh hoạt chuyên đề để làm rõ ý nghĩa, trách nhiệm của mỗi quân nhân trong thực hiện công tác dân vận. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên và người chỉ huy; phát huy vai trò tham mưu, hướng dẫn của cơ quan chính trị trong thực hiện công tác dân vận. Qua đó, làm cho cán bộ, chiến sĩ thấy rõ việc gắn bó, phục vụ Nhân dân không chỉ là nhiệm vụ chính trị quan trọng mà còn là trách nhiệm, niềm vinh dự của lực lượng vũ trang Quân khu.

Lực lượng vũ trang Quân khu giúp Nhân dân làm đường giao thông nông thôn.

Để công tác dân vận ngày càng đi vào chiều sâu, bảo đảm thiết thực và hiệu quả, quán triệt lời dạy của Bác: “Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”⁹, các cơ quan, đơn vị tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức tiến hành công tác dân vận. Kết hợp chặt chẽ Phong trào thi đua “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt” với tổ chức thực hiện các chương trình, mục tiêu quốc gia, như: xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển đô thị văn minh, ứng phó biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, v.v. Bên cạnh đó, công tác dân vận hướng mạnh về cơ sở, ưu tiên các địa bàn biên giới, biển đảo, vùng đồng bào dân tộc ít người, đồng bào có đạo, địa bàn khó khăn về kinh tế - xã hội, nơi trọng yếu về quốc phòng - an ninh. Chú trọng phát hiện, nhân rộng các mô hình, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong công tác dân vận; kịp thời biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, tạo sức lan tỏa rộng khắp; kiên quyết khắc phục tình trạng hình thức, kém hiệu quả trong thực hiện công tác dân vận. Đồng thời, chủ động phát hiện, kiên quyết đấu tranh ngăn chặn và làm thất bại âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc; tích cực tham gia định hướng nhận thức, dư luận trong Nhân dân trước những vấn đề mới và phức tạp, tạo sự thống nhất, đồng thuận cao của cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân trong tiến hành công tác dân vận.

Khắc ghi lời dạy của Bác: “Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh”¹⁰, mỗi mô hình “Dân vận khéo” của lực lượng vũ trang Quân khu sẽ xác định tiêu chí rõ ràng, cách làm cụ thể; lấy quần chúng nhân dân làm trung tâm, lấy hiệu quả bền vững làm mục tiêu, lấy sự lan tỏa làm tiêu chí đánh giá và gắn kết quả thực hiện với trách nhiệm của người đứng đầu. Bên cạnh những mô hình, việc làm thường xuyên, cần chú trọng kết hợp nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu với thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; khuyến khích cán bộ, chiến sĩ tham gia những phần việc khó, có quy mô lớn để tạo điểm nhấn trong công tác dân vận, nhất là những công trình, phần việc có ý nghĩa chính trị, nhân văn sâu sắc; trực tiếp nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân. Phát huy chức năng “Đội quân công tác”, mỗi cán bộ, chiến sĩ không chỉ là lực lượng nòng cốt trong phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, mà còn là cầu nối quan trọng đưa chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến với Nhân dân. “Vận động các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, phát huy vai trò của chức sắc, chức việc trong các tôn giáo, già làng, trưởng bản, người có uy tín để tiến hành công tác dân vận”¹¹. Phát huy quyền làm chủ của Nhân dân theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Đồng thời, tiếp tục thực hiện hiệu quả phong trào Thi đua Quyết thắng gắn với phong trào Thi đua yêu nước, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc để chăm lo đời sống cho Nhân dân.

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, dân vận là phải “óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm”¹². “Dân vận không thể chỉ dùng báo chương, sách vở, mít tinh, khẩu hiệu, truyền đơn, chỉ thị”¹³. Vì vậy, cán bộ, chỉ huy các cấp phải là những người trực tiếp “nhúng tay vào việc”, gương mẫu đi đầu, nói đi đôi với làm, sâu sát thực tiễn, đồng hành cùng cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân trong từng nhiệm vụ. Tiếp tục kiên trì phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng” để nắm chắc tình hình, hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng và thật sự gần dân, trọng dân trong mỗi hoạt động dân vận. “Tăng cường đối thoại, tiếp xúc với Nhân dân, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, giải quyết kịp thời những bức xúc, kiến nghị chính đáng của Nhân dân”¹⁴, không để hình thành “điểm nóng” về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị cần chú trọng bồi dưỡng kỹ năng vận động quần chúng cho cán bộ, chiến sĩ, nhất là kỹ năng thuyết phục, đối thoại, xử lý tình huống liên quan đến các vấn đề phức tạp, nhạy cảm. Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác dân vận có đủ phẩm chất, năng lực để “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin” và “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm” vì Nhân dân.

Cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm Quy chế số 718-QC/QUTW, ngày 05/11/2021 của Quân ủy Trung ương về công tác dân vận của Quân đội nhân dân Việt Nam; kịp thời rà soát, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, quy chế dân vận giữa lực lượng vũ trang Quân khu với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể địa phương, chủ động ký kết các chương trình phối hợp, bảo đảm thống nhất từ khâu xây dựng kế hoạch, phân công lực lượng, đến tổ chức thực hiện, tránh chồng chéo, dàn trải. Thực hiện tốt chỉ dẫn của Bác: “Cùng nhau bàn tính kỹ càng, cùng nhau chia công rõ rệt, rồi cùng nhau đi giải thích cho dân hiểu, cổ động dân,… giúp đỡ dân giải quyết những điều khó khăn...”¹⁵,  các cơ quan, đơn vị tăng cường trao đổi, phối hợp với cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể địa phương, xác định cụ thể nội dung, hình thức, đối tượng dân vận; kịp thời tuyên truyền, giải thích để Nhân dân hiểu, Nhân dân tin, Nhân dân đồng thuận và tích cực tham gia. Chú trọng hình thức kết nghĩa, tổ đội công tác tăng cường cho cơ sở, các chương trình phối hợp với các đơn vị, các ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, phát huy vai trò của hệ thống chính trị cơ sở. Qua đó, vừa phát huy thế mạnh của lực lượng vũ trang Quân khu, vừa huy động tốt nguồn lực tại chỗ để tiến hành công tác dân vận.

Phong trào thi đua “Dân vận khéo” theo lời Bác Hồ dạy của lực lượng vũ trang Quân khu 3 những năm qua đã thực sự trở thành động lực quan trọng, góp phần củng cố mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa Quân đội và Nhân dân, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc. Phát huy truyền thống “Đoàn kết, chủ động, sáng tạo, hy sinh, chiến thắng”, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm, đẩy mạnh hơn nữa công tác dân vận, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong Nhân dân đối với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tích cực tham gia các chương trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội gắn với củng cố quốc phòng, an ninh, góp phần tô thắm phẩm chất cao đẹp và hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng Nhân dân.

Trung tướng NGUYỄN ĐỨC HƯNG, Chính ủy Quân khu
___________________      

1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 6, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 234.

2 - Tỉnh: Quảng Ninh, Hưng Yên, Ninh Bình và thành phố Hải Phòng.

3 - Giai đoạn 2021 - 2025, đã ban hành 24 nghị quyết, 33 quy chế, 125 văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về công tác dân vận.

4 - Giai đoạn 2021 - 2025, đã hỗ trợ và xây mới gần 900 “Nhà tình nghĩa”, “Nhà đồng đội”, “Nhà đại đoàn kết”; huy động hàng chục nghìn ngày công làm mới, tu sửa hàng trăm kilômét đường giao thông, nạo vét kênh mương, lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng, trực tiếp giúp đỡ hàng nghìn gia đình chính sách, hộ nghèo, v.v.

5 - Trong đại dịch Covid-19, lực lượng vũ trang Quân khu đã lập hàng trăm điểm cách ly, chốt phòng dịch, huy động gần 2.200 lượt cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ tuyến đầu; quyên góp trên 03 tỉ đồng và tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương ủng hộ hơn 16 tỉ đồng cùng nhiều trang bị, vật tư, nhu yếu phẩm thiết yếu cho Nhân dân vùng dịch.

6 - Các cơ quan, đơn vị phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương tham gia xây dựng gần 1.200 lượt cơ sở xã, phường; củng cố, kiện toàn hơn 1.320 lượt chi bộ ở cơ sở và hơn 1.620 lượt tổ chức chính trị xã hội ở cơ sở.

7 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 10, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 453.

8 - ĐCSVN – Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Nxb CTQGST, H. 5/2025, tr. 49.

9 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 6, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 234.

10 - Sđd, Tập 4, tr. 65.

11 - Nghị quyết số 603-NQ/ĐU, ngày 24/4/2015 của Đảng ủy Quân khu về tăng cường và đổi mới công tác dân vận của lực lượng vũ trang Quân khu trong tình hình mới.

12 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 6, Nxb CTQG, H. 2011,  tr. 233 - 234.

13 - Sđd, tr. 232.

14 - ĐCSVN – Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Nxb CTQGST, H. 5/2025, tr. 373.

15 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 6, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 233.