Quán triệt, thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 3488-NQ/QUTW, ngày 29/01/2025 của Quân ủy Trung ương về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong Quân đội, Học viện Kỹ thuật quân sự triển khai đồng bộ, toàn diện các giải pháp, lấy xây dựng và phát triển tiềm lực khoa học, công nghệ là trọng tâm; nâng cao chất lượng hoạt động khoa học, công nghệ, làm chủ các công nghệ mới, hiện đại là then chốt; đẩy mạnh hợp tác và kiến tạo môi trường thuận lợi là động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tham quan sản phẩm khoa học, công nghệ của Học viện.

Học viện Kỹ thuật quân sự là trường đại học kỹ thuật đa ngành hàng đầu của Quân đội và đất nước, thực hiện sứ mạng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu phát triển, sản xuất chế thử, chuyển giao công nghệ tiên tiến và hội nhập quốc tế, góp phần đắc lực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát triển ngành khoa học công nghệ quân sự Việt Nam. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, Học viện luôn nhất quán quan điểm “kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo và nghiên cứu khoa học”, xác định đây là hai nhiệm vụ chính trị trung tâm, bổ trợ lẫn nhau. Theo đó, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện luôn quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chiến lược của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng về phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, chủ động ban hành, triển khai nhiều nghị quyết, kế hoạch, đề án với mục tiêu, lộ trình và giải pháp phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ, thực tiễn xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc và đạt được nhiều thành tựu quan trọng¹. Đặc biệt, với tinh thần chủ động và trách nhiệm chính trị cao, ngay sau khi Bộ Chính trị (khóa XIII) ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW và Quân ủy Trung ương ban hành Nghị quyết số 3488-NQ/QUTW, Học viện đã tổ chức quán triệt sâu rộng trong toàn đơn vị. Đồng thời, ban hành Nghị quyết số 2040-NQ/ĐU, ngày 20/3/2025 của Đảng ủy Học viện về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong Học viện và Kế hoạch số 1268/KH-HV, ngày 21/3/2025 về triển khai thực hiện Nghị quyết số 3488-NQ/QUTW làm cơ sở chỉ đạo, điều hành, giao nhiệm vụ cho các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện.

Quán triệt Nghị quyết của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương và kết quả, kinh nghiệm đạt được, Học viện đặt mục tiêu: “Đến năm 2030, Học viện trở thành trường đại học nghiên cứu nằm trong tốp đầu về khoa học kỹ thuật và công nghệ của đất nước, có những lĩnh vực tương đương với các trường đại học lớn trong khu vực và hội nhập quốc tế, nằm trong tốp 700 các trường đại học tiên tiến, hàng đầu trên thế giới. Đến năm 2045, nằm trong tốp 500 các trường đại học tiên tiến, hàng đầu trên thế giới”. Trong đó, Học viện tập trung nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu làm chủ công nghệ nền, công nghệ lõi phục vụ nhiệm vụ phát triển công nghệ chiến lược, sản phẩm chiến lược; tham mưu, đề xuất với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về chiến lược đào tạo cán bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ ở các bậc học, chiến lược phát triển khoa học công nghệ quân sự; bảo đảm kỹ thuật, chuyển giao công nghệ, cải tiến, hiện đại hóa trang bị kỹ thuật,… đáp ứng yêu cầu phát triển của Quân đội và sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.

Để thực hiện thắng lợi mục tiêu đã xác định, Học viện tiếp tục đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số tạo nền tảng vững chắc cho công tác đào tạo; trong đó, tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp; nâng cao nhận thức, tạo sự thống nhất và đồng thuận trong toàn Học viện về đột phá đổi mới, sáng tạo, phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Đây là giải pháp cốt lõi, đóng vai trò quyết định trong việc định hướng, thúc đẩy và bảo đảm phát triển mạnh mẽ, bền vững các hoạt động nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số tại Học viện. Để triển khai hiệu quả, Học viện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tổ chức học tập, quán triệt sâu sắc Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 3488-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương đến các đối tượng, trước hết là đội ngũ cấp ủy, chỉ huy các cấp. Qua đó, làm cho mọi cán bộ, đảng viên nhận thức rõ hơn vị trí, vai trò then chốt của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong giai đoạn hiện nay; nắm vững quan điểm chỉ đạo, mục tiêu phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cùng các nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Toàn Học viện thống nhất nhận thức: phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá quan trọng hàng đầu, là mũi nhọn tiên phong, góp phần xây dựng, phát triển Học viện; đồng thời, đóng góp thiết thực vào sự nghiệp xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại và sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Trên cơ sở đó, tập trung rà soát, điều chỉnh, hoàn thiện chương trình hành động, kế hoạch thực hiện phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, gắn sát với thực tiễn hoạt động của đơn vị trong giai đoạn mới.

Để đạt hiệu quả cao, chú trọng gắn kết chặt chẽ giữa việc triển khai kế hoạch thực hiện nghị quyết với Đề án “Quy hoạch phát triển Học viện đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” và các nghị quyết, kế hoạch về phát triển khoa học, công nghệ của Học viện. Quá trình thực hiện, chú trọng phát huy trí tuệ, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì, đội ngũ các nhà khoa học; kịp thời phát hiện, biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân tiêu biểu, có thành tích xuất sắc, tạo động lực thúc đẩy phong trào đổi mới sáng tạo phát triển sâu rộng, hiệu quả trong toàn Học viện.

Hai là, xây dựng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trọng dụng nhân tài đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Quán triệt quan điểm “nhà khoa học là nhân tố then chốt”, quyết định hiệu quả cuộc cách mạng về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, những năm qua, Học viện đã triển khai nhiều chủ trương, giải pháp xây dựng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo và nghiên cứu khoa học, phát huy thế mạnh về đào tạo để “ươm mầm, phát triển”, sử dụng, trọng dụng nhân tài đảm bảo chiến lược, lâu dài². Phát huy kết quả đạt được, Học viện tiếp tục phát hiện nguồn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật, nhất là các lĩnh vực mũi nhọn, như: nghiên cứu, thiết kế, chế tạo vũ khí, trang bị kỹ thuật; công nghệ thông tin; tác chiến không gian mạng; chuyển đổi số; tự động hóa chỉ huy và các công nghệ chiến lược khác. Đồng thời, tập trung nâng cao chất lượng đào tạo sĩ quan, nhà khoa học trẻ theo hướng cơ bản, dài hạn, chuyên sâu, phù hợp với yêu cầu phát triển công nghiệp quốc phòng và tiến trình hiện đại hóa Quân đội.

Để nâng cao hiệu quả, Học viện triển khai đồng bộ các hình thức đào tạo, kết hợp giữa đào tạo, bồi dưỡng tại Học viện với liên kết đào tạo theo mô hình trường đại học nghiên cứu và nhà trường thông minh. Chủ động lựa chọn, cử cán bộ tham gia các khóa đào tạo chuyên gia ở nước ngoài theo các đề án quốc gia, ưu tiên các lĩnh vực trọng điểm, như: công nghiệp bán dẫn, điện toán đám mây, an toàn thông tin, UAV, tự động hóa chỉ huy, cải tiến vũ khí. Tích cực hỗ trợ cán bộ, giảng viên tham gia các chương trình, đề tài, dự án; duy trì và nâng cao chất lượng tổ chức hội nghị, hội thảo, cuộc thi khoa học công nghệ, như: hội nghị nhà nghiên cứu trẻ, tuổi trẻ sáng tạo khoa học, Minirobocon, thi An toàn thông tin và sinh hoạt học thuật chuyên sâu theo chuyên ngành. Tiếp tục phối hợp với các đơn vị trong và ngoài Quân đội tổ chức cho cán bộ, giảng viên, học viên đi nghiên cứu thực tế, nhất là tại các quân chủng, binh chủng tiến thẳng lên hiện đại để gắn kết lý luận với thực tiễn, nâng cao toàn diện năng lực đội ngũ giảng viên. Tạo điều kiện cho các nhà khoa học, học viên tham gia vào các hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học với các đối tác quốc tế. Học viện phấn đấu đến 2030 có 40% giảng viên có khả năng giảng dạy chuyên ngành bằng ngoại ngữ, đủ điều kiện tham gia giảng dạy ở các trường đại học trong khu vực và quốc tế. Qua đó, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật trí tuệ, bản lĩnh, tư duy khoa học nhạy bén, sáng tạo, từng bước làm chủ và phát triển các lĩnh vực công nghệ hiện đại, phục vụ hiệu quả sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Sản phẩm nghiên cứu khoa học tiêu biểu của Học viện tại Hội nghị Tuổi trẻ sáng tạo khoa học lần thứ 45.

Ba là, kiến tạo môi trường mở để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học, công nghệ. Đây là một trong những yếu tố then chốt nhằm tạo điều kiện cần thiết để các đơn vị nghiên cứu, các nhà khoa học, giảng viên và học viên phát huy tinh thần sáng tạo, chủ động nghiên cứu, phát triển sản phẩm khoa học, công nghệ phục vụ hiệu quả nhiệm vụ của Học viện và Quân đội trong tình hình mới. Nhận thức rõ điều đó, Học viện luôn quan tâm quy hoạch, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực để đầu tư xây dựng, hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng, trang thiết bị hiện đại phục vụ nghiên cứu khoa học; tích cực xây dựng, phát triển tổ chức, cơ quan và các nhóm nghiên cứu mạnh gắn với hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy hoạt động khoa học và công nghệ, theo hướng chuyên sâu, bài bản³. Thời gian tới, Học viện tiếp tục nghiên cứu, đề xuất xây dựng mô hình và đề án thành lập Trung tâm Nghiên cứu trọng điểm về Trí tuệ nhân tạo và Khoa học dữ liệu trong Bộ Quốc phòng đặt tại Học viện. Trung tâm này sẽ là hạt nhân tập hợp các nhóm nghiên cứu chuyên sâu, xây dựng mạng lưới hợp tác trong nước và quốc tế về trí tuệ nhân tạo (AI), triển khai ứng dụng AI dựa trên dữ liệu lớn vào các ngành, lĩnh vực quan trọng của Quân đội; đồng thời, xây dựng mạng lưới các nhóm nghiên cứu ứng dụng AI tại các viện, học viện, nhà trường trong toàn quân. Song song với đó, Học viện đề xuất đầu tư xây dựng các phòng thí nghiệm hiện đại phục vụ nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, cải tiến, hiện đại hóa, chuyển giao công nghệ vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự; đặc biệt chú trọng đầu tư các phòng thí nghiệm nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu công nghệ nền, công nghệ lõi, công nghệ chiến lược. Đồng thời, triển khai các nền tảng số dùng chung của ngành, bảo đảm hoạt động thống nhất, liên thông, hiệu quả trên môi trường số.

Về thể chế, Học viện tiếp tục bám sát chủ trương sửa đổi Điều lệ Công tác khoa học và công nghệ Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Khoa học và công nghệ cùng các luật liên quan để đề xuất, hoàn thiện qui chế, qui định phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phục vụ hiện đại hóa Quân đội. Trọng tâm là rà soát, cập nhật các cơ chế đặc thù, tạo hành lang pháp lý thuận lợi, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong toàn Học viện.

Bốn là, tập trung nâng cao chất lượng hoạt động khoa học, công nghệ, làm chủ công nghệ mới, hiện đại và đẩy mạnh hợp tác trong và ngoài nước. Bám sát định hướng phát triển khoa học công nghệ và lộ trình hiện đại hóa Quân đội của Đảng, Nhà nước, Học viện chú trọng điều chỉnh, cập nhật định hướng nghiên cứu dài hạn, trung hạn và hàng năm, bảo đảm đồng bộ, hài hòa giữa nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng, phục vụ thiết thực nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; phấn đấu đến năm 2030, cơ sở vật chất, trình độ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Học viện thuộc nhóm dẫn đầu trong Quân đội, một số lĩnh vực (Khí tài quang - quang điện tử - laser; Trí tuệ nhân tạo; Tự động hóa chỉ huy; Công nghệ vật liệu tiên tiến; Thông tin vô tuyến tiên tiến) thuộc nhóm dẫn đầu quốc gia và đạt trình độ khu vực, quốc tế.

Thực hiện mục tiêu đó, Học viện đẩy mạnh nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu giải mã, từng bước làm chủ công nghệ nền, công nghệ lõi, công nghệ chiến lược phục vụ thiết kế, chế tạo mới, cải tiến, hiện đại hóa, bảo đảm kỹ thuật, bảo đảm an toàn thông tin vũ khí, trang bị kỹ thuật công nghệ cao. Làm chủ được một số công nghệ nền, công nghệ lõi, công nghệ chiến lược, công nghệ số, như: Trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn, bán dẫn, công nghệ lượng tử, nano, thông tin di động (5G, 6G và các thế hệ tiếp theo), thông tin vệ tinh, công nghệ địa không gian, công nghệ vật liệu tiên tiến và một số công nghệ mới nổi. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng tạo ra các vũ khí, trang bị kỹ thuật, sản phẩm có hàm lượng khoa học công nghệ cao phục vụ chiến đấu, huấn luyện chiến đấu; phương thức thực hiện công tác kỹ thuật cho vũ khí trang bị kỹ thuật công nghệ cao; bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống thông tin và chủ quyền quốc gia trên các nền tảng số và không gian mạng; phục vụ chuyển đổi số, tự động hoá chỉ huy, hiện đại hóa công tác chỉ huy, quản lý, điều hành các cấp trong Quân đội; phục vụ phát triển kinh tế, xã hội. Tiếp tục phát huy và thực hiện tốt chủ chương “gắn đào tạo với nghiên cứu khoa học” bằng nhiều giải pháp chiến lược phù hợp với tình hình và yêu cầu mới.

Cùng với đó, Học viện tiếp tục mở rộng và nâng cao chất lượng hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu trong và ngoài nước, nhất là với các quốc gia tiên phong về khoa học công nghệ trong các lĩnh vực: trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn, điện toán đám mây và các công nghệ chiến lược mới. Chủ động xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích chuyên gia, nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài và chuyên gia quốc tế tham gia các hoạt động khoa học, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng. Tích cực tham gia các bảng xếp hạng quốc tế uy tín, từng bước khẳng định vị thế học thuật và hội nhập sâu rộng vào nền khoa học, công nghệ toàn cầu.

Nhận thức rõ vinh dự, trách nhiệm là trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học, công nghệ hàng đầu trong lĩnh vực kỹ thuật quân sự, Học viện Kỹ thuật quân sự quyết tâm tiên phong trong triển khai các nhiệm vụ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, xây dựng Học viện thành trường đại học nghiên cứu, nhà trường thông minh; tham gia tích cực, chủ động, có trách nhiệm vào các chương trình, kế hoạch của Quân đội và đất nước, thiết thực góp phần xây dựng Quân đội, phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Trung tướng, GS, TS. LÊ MINH THÁI, Giám đốc Học viện
_______________________        

1 - Giai đoạn 2020 - 2025, đã triển khai gần 1.000 đề tài, nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Hoạt động nghiên cứu cơ bản có bước phát triển mạnh, với hơn 1.000 công bố quốc tế thuộc danh mục ISI, Scopus. Đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đạt kết quả tích cực, với 07 bằng độc quyền sáng chế, giải pháp hữu ích; 02 công trình được vinh danh trong Sách vàng Sáng tạo Việt Nam 2023, v.v.

2 - Tính đến tháng 5/2025, Học viện có 16,5% cán bộ, giảng viên có học hàm Giáo sư, Phó Giáo sư; 56,4% có học vị Tiến sĩ, Tiến sĩ khoa học; 33,1% là Thạc sĩ; gần 50% đạt trình độ tiếng Anh B2 quốc tế trở lên.

3 - Hiện nay, Học viện đã thành lập 06 viện và 10 trung tâm nghiên cứu chuyên ngành; xây dựng 18 nhóm nghiên cứu mạnh, v.v.