Quán triệt Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu CNH,HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế”, Trường Sĩ quan Pháo binh đã và đang thực hiện quan điểm trên của Đảng, bước đầu đạt kết quả tốt.

Thực hành kiểm tra, hiệu chỉnh xe chiến đấu BM21. (Ảnh:  TTXVN)

Trường Sĩ quan Pháo binh có nhiệm vụ đào tạo cán bộ quân sự, chính trị pháo binh cấp phân đội, cùng một số đối tượng khác cho các đơn vị pháo binh trong toàn quân và thực hiện nhiệm vụ đào tạo quốc tế. Những năm qua, chất lượng giáo dục - đào tạo (GD-ĐT) của Nhà trường có sự phát triển khá vững chắc. Đội ngũ học viên khi tốt nghiệp về đơn vị đảm nhiệm được chức vụ ban đầu theo mục tiêu, yêu cầu đào tạo (có trên 60% hoàn thành nhiệm vụ ở mức độ khá), v.v. Uy tín, vị thế của Nhà trường trong hệ thống GD-ĐT của Quân đội và của cả nước được khẳng định.

Tuy nhiên, so với yêu cầu đặt ra, công tác GD-ĐT của Nhà trường còn những hạn chế nhất định. Chất lượng đào tạo có mặt chưa đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đề ra. Đội ngũ cán bộ, giảng viên (CB,GV) còn thiếu, tỷ lệ đạt chuẩn chưa cao, trình độ, năng lực chưa đồng đều. Việc đổi mới phương pháp dạy - học chưa toàn diện, đồng bộ, chưa thúc đẩy quá trình nhận thức, cũng như sự say mê, nghiên cứu, sáng tạo của người học. Tình trạng dạy học theo lối truyền thụ một chiều (thầy đọc, trò ghi) vẫn tồn tại. Người học thụ động, thiếu sáng tạo, lý luận chưa gắn với thực tiễn. Chương trình, nội dung GD-ĐT còn nặng về lý thuyết, thiếu tính khoa học, lôgic và liên thông, chưa chú trọng bồi dưỡng kỹ năng xử lý các tình huống chiến đấu, thực tiễn huấn luyện và chiến đấu đặt ra. Công tác phương pháp, nhất là quy trình soạn và thông qua bài giảng, vận dụng phương pháp dạy học tích cực,… ở các bộ môn, khoa giáo viên có nội dung còn mang tính hình thức. Cơ sở vật chất, phương tiện, vũ khí, khí tài, trang bị kỹ thuật phục vụ huấn luyện đã qua nhiều năm sử dụng, thiếu đồng bộ, v.v.

Từ thực tế trên, được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Pháo binh và các cơ quan chức năng, Đảng ủy, Ban Giám hiệu (ĐU,BGH) Nhà trường đã xác định cần phải quán triệt sâu sắc Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu CNH,HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế” và Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”. Trên cơ sở đó tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT và nghiên cứu khoa học (NCKH) nhằm đảm bảo cho người học khi tốt nghiệp ra trường đảm nhận tốt chức vụ ban đầu, có khả năng phát triển trong những năm tiếp theo. Nhà trường xác định, quán triệt, thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) là cơ hội mới để khắc phục những hạn chế, bất cập, nâng cao chất lượng GD-ĐT, xây dựng Nhà trường chính quy, tiên tiến, mẫu mực và từng bước hiện đại. Để các nội dung cơ bản của Nghị quyết, nhất là tinh thần đổi mới GD-ĐT thấm sâu vào mọi mặt hoạt động của Nhà trường, ĐU,BGH đã yêu cầu cấp ủy, cán bộ chủ trì các cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị quản lý học viên phải làm tốt công tác quán triệt, nắm vững, triển khai thực hiện những vấn đề cơ bản mà Nghị quyết đề ra, vận dụng sát, đúng với công tác GD-ĐT, NCKH theo mục tiêu, yêu cầu đào tạo của các đối tượng. Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao, ĐU,BGH Nhà trường cụ thể hóa Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) vào đổi mới, phát triển GD-ĐT bằng cách xây dựng các kế hoạch, chương trình hành động phù hợp, tổ chức thực hiện nghiêm túc, khoa học, đồng bộ; đưa hoạt động GD-ĐT vào nền nếp, theo hướng “chuẩn hóa, hiện đại hóa, hòa nhập”.

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) và Chiến lược phát triển GD-ĐT trong Quân đội giai đoạn 2011 - 2020, Nhà trường xác định việc đổi mới GD-ĐT tập trung trước hết vào công tác “chuẩn hóa đội ngũ giảng viên”; quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu cụ thể của Đề án “Kiện toàn, phát triển đội ngũ nhà giáo của Nhà trường đến năm 2015”. Phấn đấu đến năm 2015, Nhà trường có 50% - 55% giảng viên có trình độ sau đại học (10% tiến sĩ và có chức danh khoa học Nhà nước); 100% sử dụng thành thạo tin học, 70% giảng viên đi thực tế ở đơn vị theo chức danh phù hợp, tạo tiền đề cho những năm tiếp theo. Trên cơ sở đó, xây dựng đội ngũ giảng viên có số lượng đủ theo biên chế, có lượng dự trữ phù hợp (khoảng 20%); có phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống tốt, luôn gắn bó với nghề nghiệp, có trình độ sư phạm đạt yêu cầu, tiêu chuẩn của sự nghiệp đổi mới GD-ĐT, từng bước đạt chuẩn theo quy định chung. Đề án đã đề ra những biện pháp tiến hành đồng bộ cả về tư tưởng, tổ chức, chính sách và tạo nguồn; kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo, bồi dưỡng với quy hoạch, bố trí, sử dụng. Về số lượng, hằng năm, Nhà trường có kế hoạch bổ sung đội ngũ nhà giáo bằng cách tuyển chọn nguồn chủ yếu từ học viên đào tạo cơ bản, tốt nghiệp loại khá, giỏi sau thời gian công tác tại các đơn vị pháo binh; cán bộ quản lý học viên có phẩm chất đạo đức tốt, năng lực khá,… để đào tạo, bồi dưỡng trở thành giảng viên. Đồng thời, kết hợp tuyển dụng các chuyên ngành mà Quân đội không đào tạo với kéo dài thời gian phục vụ tại ngũ đối với nguồn nhân lực chất lượng cao. Nhà trường vừa chủ động, tích cực đề nghị trên, vừa ban hành chính sách đãi ngộ thích hợp, tạo động lực thu hút nhân tài vào đội ngũ nhà giáo. Về chất lượng, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ sư phạm, trình độ ngoại ngữ, công nghệ thông tin cho giảng viên. Hằng năm, Nhà trường tổ chức các lớp bồi dưỡng ngoại ngữ, tin học, chuyên ngành; kết hợp đa dạng các hình thức đào tạo, bồi dưỡng, tích cực đưa giảng viên đi thực tế tại đơn vị. Đồng thời, phát huy dân chủ, áp dụng hình thức lấy ý kiến phản hồi của người học đối với hoạt động giảng dạy của giảng viên, tổ chức hội thi giảng viên giỏi, cán bộ quản lý tốt, v.v. Do vậy, đội ngũ giảng viên phát triển khá toàn diện, có cơ cấu, độ tuổi, lực lượng kế cận, kế tiếp hợp lý, tương đối vững chắc; chất lượng ngày càng cao, đáp ứng tốt nhiệm vụ GD-ĐT trong hiện tại và những năm tiếp theo.

Nhà trường xác định tích cực đổi mới chương trình, nội dung và phương pháp dạy - học là vấn đề cơ bản để nâng cao chất lượng GD-ĐT. Để đưa Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) vào cuộc sống và thực hiện Đề án “Đổi mới quy trình, chương trình đào tạo cán bộ các cấp” của Bộ, trên cơ sở thực hiện “chuẩn đầu ra” đã được công bố, Nhà trường tiếp tục đổi mới, bổ sung, hoàn thiện mục tiêu, yêu cầu, chương trình, nội dung, phương pháp đào tạo theo hướng “chuẩn hóa, hiện đại hóa”, bảo đảm phù hợp với mặt bằng chung của hệ thống giáo dục quốc dân, Quân đội, sát với từng đối tượng đào tạo và yêu cầu thực tiễn. Trong đó, rà soát, điều chỉnh, sắp xếp lại chương trình, nội dung, biên soạn lại giáo trình, tài liệu dạy học cho các đối tượng, theo hướng tránh trùng lặp, giảm thời gian lên lớp lý thuyết, tăng thời gian thực hành, chú trọng truyền thụ kinh nghiệm thực tiễn trong huấn luyện và chiến đấu, bồi dưỡng kỹ năng lý luận và thực hành cho học viên, bảo đảm tính khoa học. Đồng thời, kết hợp chặt chẽ nội dung, chương trình huấn luyện chính khóa với hoạt động ngoại khóa, thực tập tại các đơn vị, xây dựng kế hoạch, tổ chức thi, kiểm tra hợp lý, chặt chẽ, khoa học, đảm bảo chất lượng, như: “học thực chất, thi, kiểm tra, đánh giá kết quả thực chất”. Nhà trường còn xây dựng hệ thống các bài tập lý luận và thực hành, thực tập, diễn tập, bổ trợ kinh nghiệm thực tiễn; làm tốt công tác nghiên cứu, khảo sát thực tế ở các đơn vị pháo binh để bổ sung, hoàn thiện chương trình, nội dung GD-ĐT; gắn đào tạo theo chức vụ với nâng cao trình độ học vấn, đảm bảo tính kế thừa và liên thông không trùng lắp giữa các cấp học. Cùng với công tác GD-ĐT, Nhà trường đẩy mạnh công tác NCKH theo hướng có trọng tâm, trọng điểm, phục vụ thiết thực cho GD-ĐT; lấy kết quả NCKH làm tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và bình xét thi đua, khen thưởng của cá nhân, cơ quan, đơn vị. Hằng năm, Nhà trường thường có 90 - 100 đề tài cấp phòng, khoa, tiểu đoàn; 20 - 25 đề tài cấp trường; 2 - 4 đề tài cấp Binh chủng và 3 - 4 đề tài cấp Ngành. Các đề tài do CB,GV của Nhà trường nghiên cứu đều có tính khoa học, trực tiếp góp phần đổi mới, nâng cao chất lượng GD-ĐT. Hiện nay, chương trình, nội dung GD-ĐT của Nhà trường cơ bản đảm bảo cân đối giữa khối kiến thức đại cương và kiến thức chuyên ngành Pháo binh, giữa tri thức quân sự, chính trị và khoa học xã hội nhân văn quân sự đúng theo quy định của Bộ. Những vấn đề mới có tính dự báo về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, nghệ thuật quân sự Việt Nam trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc thường xuyên được cập nhật.

Về phương pháp dạy - học, Nhà trường đổi mới mạnh mẽ theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của người học, đảm bảo gắn kết chặt chẽ giữa dạy và học, chú trọng truyền thụ kinh nghiệm đã tích lũy được trong huấn luyện và chiến đấu, v.v. Từ đó, bồi dưỡng phương pháp tư duy nghiên cứu, năng lực tổ chức chỉ huy, thực hành huấn luyện, chiến đấu pháo binh và bồi dưỡng phong cách, phương pháp, tác phong công tác của người cán bộ quân sự, chính trị pháo binh, giảng viên chuyên ngành pháo binh cho người học; tổ chức thực hiện tốt việc nâng cao chất lượng tự học, tự nghiên cứu cho học viên. Đồng thời, vận dụng tốt phương pháp dạy học tích cực để tăng tính gợi mở, định hướng, nêu vấn đề, để người học xử trí tình huống trong quá trình huấn luyện và chiến đấu; đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, phương tiện dạy học tiên tiến trong dạy - học. Vì vậy, Nhà trường đã cơ bản khắc phục được lối truyền thụ kiến thức một chiều, thụ động, coi trọng bồi dưỡng năng lực tư duy, kỹ năng thực hành cho người học, phát huy tốt vai trò của các tổ phương pháp, tổ khoa học kỹ thuật ở từng lớp trong từng đơn vị học viên. Đồng thời, chú trọng liên hệ vận dụng trong giảng dạy gắn nhà trường với đơn vị, như: yêu cầu đội ngũ giảng viên khi giảng dạy các nội dung trong từng bài học phải liên hệ vận dụng vào chức trách, nhiệm vụ của người học khi ra trường; nâng cao hiệu quả các hoạt động ngoại khóa, bổ trợ, huấn luyện bổ sung trước khi diễn tập, thực tập, v.v.

Đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học theo hướng tiên tiến và từng bước hiện đại luôn được Nhà trường chú trọng. Trên cơ sở nguồn ngân sách được phân bổ hằng năm cho GD-ĐT, Nhà trường đã tập trung đầu tư nâng cấp, chuẩn hóa, hiện đại hóa giáo trình, tài liệu, hệ thống bài tập phù hợp với tình hình mới và thực tiễn huấn luyện chiến đấu ở đơn vị pháo binh; đầu tư nâng cấp trang thiết bị dạy - học theo chuẩn chung của Nhà nước, Quân đội và đặc thù đào tạo cán bộ pháo binh. Đồng thời, tích cực xây dựng phòng điều hành huấn luyện, hệ thống ca-mê-ra giám sát, phòng chấm thi tập trung, thư viện, mạng MISTEN, in-tơ-nét, phòng thí nghiệm vật lý; giảng đường tin học, ngoại ngữ, chuẩn hóa giảng đường phổ thông, xây dựng giảng đường chuyên dùng phục vụ giảng dạy các môn chuyên ngành: Pháo binh, Tên lửa; nâng cấp sa bàn bắn pháo, thao trường, bãi tập kỹ thuật, chiến thuật pháo binh, trường bắn súng bộ binh, v.v. Cùng với đó, tăng cường công tác quản lý, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, kế hoạch đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, mô phỏng, sửa chữa hệ thống sở chỉ huy, giảng đường,… đã được Bộ Quốc phòng phê duyệt để sớm đưa vào khai thác, sử dụng, góp phần nâng cao chất lượng GD-ĐT.

Nhà trường luôn chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý học viên đủ về số  lượng, có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, năng lực quản lý, điều hành huấn luyện vững, chấp hành nghiêm các chế độ, quy định, tổ chức thực hiện tốt quá trình GD-ĐT, thực sự là “người thầy thứ hai”, là tấm gương sáng để học viên noi theo. Với phương châm “Học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn”, biến quá trình đào tạo thành tự đào tạo, Nhà trường đã đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa học tập và rèn luyện, lý luận và thực tiễn, giữa người quản lý, người dạy với người học; đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng và Cuộc vận động ‘‘Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” bằng những việc làm cụ thể, thiết thực.

Với những việc làm đó, Trường Sĩ quan Pháo binh đang từng bước đưa Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) vào cuộc sống, góp phần xây dựng thái độ, động cơ học tập, rèn luyện đúng đắn; nâng cao chất lượng dạy học và quản lý, rèn luyện học viên, xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng Nhà trường chính quy, tiên tiến, mẫu mực.

Đại tá, TS. NGÔ VĂN TẦM, Phó Hiệu trưởng đào tạo