Biển Đông rộng khoảng 3,5 triệu km2 và là một trong những biển nửa kín lớn nhất thế giới, với 90% chu vi được bao bọc bởi nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ¹. Theo nghiên cứu của một số tổ chức quốc tế uy tín, cùng với nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng, Biển Đông còn là tuyến đường giao thông huyết mạch, nối liền Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương, châu Á - châu Âu - Trung Đông và có ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống khoảng 300 triệu dân. Vì thế, phối hợp duy trì an ninh trên Biển Đông có vị trí quan trọng trong bảo đảm ổn định chính trị khu vực, đáp ứng nguyện vọng và lợi ích chung của các nước tiếp giáp Biển Đông cũng như các quốc gia khác trên thế giới. Nhận thức sâu sắc điều đó, thời gian qua, Việt Nam đã tích cực phối hợp với các quốc gia liên quan, nhằm duy trì hòa bình, ổn định và bảo vệ trật tự, an ninh ở khu vực biển trọng yếu này. Theo đó, Việt Nam đã tham gia phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, cùng một số công ước đa phương khác liên quan đến giao thông hàng hải và an toàn trên biển. Đây là bước đi cần thiết, quan trọng, nhằm tạo cơ sở pháp lý tổng hợp, toàn diện cho hoạt động giao thương, khai thác, quản lý,… giải quyết tranh chấp trên các vùng biển; đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi để đất nước hội nhập quốc tế.

Các đại biểu tham dự Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) lần thứ 23 chụp ảnh chung. (Ảnh: TTXVN)

Gần đây, trước tình hình bất ổn ở Biển Đông gia tăng, Việt Nam tích cực thúc đẩy ký kết và kêu gọi các bên nghiêm túc thực hiện Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). Đặc biệt, tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN lần thứ 44 ở In-đô-nê-xi-a (tháng 7-2011), Việt Nam đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các bên nhất trí và chính thức thông qua Quy tắc hướng dẫn thực thi Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông - văn kiện quan trọng, ghi dấu ấn về sự hợp tác giữa ASEAN với Trung Quốc trên Biển Đông; đồng thời, đặt nền tảng để hướng tới một thỏa thuận có tính ràng buộc pháp lý là Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC).

Cùng với đó, lực lượng Hải quân, Cảnh sát biển Việt Nam đẩy mạnh hợp tác với lực lượng bảo vệ và thực thi pháp luật trên biển của các nước: Trung Quốc, Cam-pu-chia, Phi-líp-pin, Xin-ga-po, Thái Lan;… thiết lập đường dây nóng, tiến hành hoạt động tuần tra chung, diễn tập, cứu hộ cứu nạn,… góp phần xây dựng lòng tin, tăng cường hợp tác trong bảo vệ an ninh, trật tự trên biển và xây dựng môi trường hòa bình, ổn định trong khu vực. Trong lĩnh vực kinh tế, Việt Nam cũng đẩy mạnh hợp tác với một số nước về thăm dò, khai thác dầu khí, nghiên cứu khoa học biển, v.v. Ngoài ra, Việt Nam còn tích cực, chủ động tham gia các diễn đàn, cơ chế hợp tác khu vực, như: diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN (ADMM), Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS),… cùng các hội nghị, hội thảo quốc tế về Biển Đông và tích cực, chủ động đưa ra các sáng kiến, đề xuất hợp tác hiệu quả, thiết thực.

Như vậy, cùng với khẳng định chủ trương giải quyết tranh chấp biển, đảo bằng biện pháp hòa bình, các hoạt động phối hợp, hợp tác giữa nước ta với các quốc gia khác trên Biển Đông đã chuyển tải một thông điệp quan trọng: Việt Nam luôn là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế; tôn trọng và tuân thủ luật pháp quốc tế, nhất là các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; quyết tâm phấn đấu duy trì hòa bình, ổn định và bảo vệ trật tự, an ninh ở Biển Đông, cả trong hiện tại và tương lai.

Hồng Thúy thực hiện

__________   

1 - Gồm: Việt Nam, Trung Quốc, Phi-líp-pin, In-đô-nê-xi-a, Bru-nây, Ma-lai-xi-a, Xin-ga-po, Thái Lan, Cam-pu-chia và vùng lãnh thổ Đài Loan.