Ý thức sâu sắc vai trò là lực lượng chuyên trách, nòng cốt trong thực thi pháp luật và bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn trên biển, Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuyên truyền về biển, đảo, coi đây là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm, giải pháp đột phá quan trọng, tạo nên sức mạnh tổng hợp để quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Những năm qua, cùng với triển khai toàn diện các mặt công tác nghiệp vụ, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển đã lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương và địa phương; lực lượng Biên phòng, Hải quân, Công an, cơ quan thông tấn báo chí trong và ngoài Quân đội đẩy mạnh tuyên truyền các nội dung liên quan đến biển, đảo được xác định trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; Nghị quyết số 36-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về “Chiến lược Phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”; các hiệp định phân định vùng biển và thềm lục địa mà Việt Nam đã ký với các nước trong khu vực; Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Luật biển Việt Nam năm 2012, Luật Cảnh sát biển Việt Nam năm 2018; cùng những chứng cứ lịch sử, pháp lý khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa, v.v. Qua đó, nâng cao nhận thức, hiểu biết và tạo sự đồng thuận cao cho các tầng lớp nhân dân về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với biển, đảo và đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo; thấy rõ vị trí, vai trò, tiềm năng, thế mạnh của biển, đảo Việt Nam, tầm quan trọng của biển đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, kiên quyết đấu tranh, vạch trần âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề biển, đảo để xuyên tạc, kích động, gây mất ổn định đất nước.

Hải đội 202, Vùng Cảnh sát biển 2 phối hợp tuyên truyền biển, đảo tại tỉnh Quảng Trị.

Để đạt hiệu quả, các cơ quan, đơn vị đã chú trọng đổi mới, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, phương pháp, gắn tuyên truyền về biển, đảo với thực hiện nhiệm vụ chính trị, quân sự, pháp luật cụ thể ở từng địa bàn được phân công quản lý. Hằng năm, phối hợp tổ chức hàng chục hội nghị, tọa đàm, nói chuyện chuyên đề về chủ quyền biển, đảo; phát động nhiều cuộc thi tìm hiểu về biển, đảo và Cảnh sát biển Việt Nam trong các trường học, các tổ chức chính trị - xã hội, thu hút đông đảo các lực lượng tham gia. Cùng với đó, đã tích cực phối hợp xây dựng và tuyên truyền được hơn 6.000 tin, bài, phóng sự về biển, đảo và hoạt động của lực lượng Cảnh sát biển trên các phương tiện thông tin đại chúng ở Trung ương và địa phương¹. Đồng thời, tuyên truyền thông qua các hoạt động giao lưu hợp tác Cảnh sát biển và những người bạn (02 năm 01 lần), giao lưu sĩ quan trẻ quân đội các nước trong khu vực có biển.

Thực tế cho thấy, nhiều chương trình, mô hình tuyên truyền về biển, đảo mang đậm bản sắc của lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam được xây dựng, nhân rộng, tạo dấu ấn đặc trưng và sức lan tỏa cao, như: “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân”, “Cảnh sát biển với đồng bào dân tộc, tôn giáo”, “Xuân biên cương”, “Tết hải đảo” và Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương”, v.v. Thông qua các mô hình này, Cảnh sát biển Việt Nam không chỉ thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền về biển, đảo, chủ quyền quốc gia trên biển, mà còn kết hợp tổ chức nhiều hoạt động an sinh xã hội mang tính nhân văn cao. Qua đó, giúp cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát biển và các tầng lớp Nhân dân, nhất là ngư dân và nhân dân các địa phương ven biển nhận thức rõ hơn pháp luật về biển, đảo, vị trí, vai trò, tiềm năng, thế mạnh của biển, đảo Việt Nam. Trên cơ sở đó, phát huy tinh thần yêu nước, nâng cao ý thức, trách nhiệm trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo, giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn trên biển; tích cực tham gia hưởng ứng các hoạt động hướng về biển, đảo, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế biển và bảo vệ vững chắc chủ quyền, lợi ích quốc gia trên biển, giữ vững an ninh, trật tự, an toàn trên các vùng biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Hiện nay, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp và khó dự báo; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, tranh chấp chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên Biển Đông tiếp tục gia tăng với tính chất ngày càng căng thẳng, quyết liệt, tiềm ẩn nhiều nhân tố gây mất ổn định, khó lường. Bên cạnh đó, các loại tội phạm, vi phạm pháp luật, an ninh trật tự trên biển hoạt động ngày càng tinh vi, manh động và liều lĩnh hơn. Để góp phần hoàn thành nhiệm vụ thực thi pháp luật trên biển, Cảnh sát biển Việt Nam tiếp tục tập trung nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền về biển, đảo, với một số nội dung, giải pháp chủ yếu sau.

Một là, đẩy mạnh tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị, quy chế, hướng dẫn về biển, đảo. Các cơ quan, đơn vị chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng trên địa bàn được phân công quản lý để xây dựng và triển khai kế hoạch tuyên truyền toàn diện, có chiều sâu, bảo đảm tính hệ thống, chặt chẽ và hiệu quả. Trong đó, xác định rõ nội dung, hình thức, phương pháp, đối tượng thực hiện, gắn với yêu cầu, nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị, địa bàn và thời điểm cụ thể. Phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của cán bộ chủ trì, cơ quan chuyên môn trong tăng cường kiểm soát, thẩm định, quản lý chặt chẽ nội dung thông tin tuyên truyền, bảo đảm tính chính xác, nhất quán, có định hướng tư tưởng rõ ràng, tuyệt đối giữ vững nguyên tắc bảo mật thông tin, không để lộ lọt bí mật quân sự, bí mật nhà nước; kịp thời ngăn ngừa, đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, sai trái, thù địch về biển, đảo.

Hai là, tích cực đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp, tuyên truyền về biển, đảo. Thực hiện giải pháp này, các cơ quan, đơn vị cần liên tục bổ sung, cập nhật nội dung tuyên truyền phù hợp với tình hình thực tiễn, sát từng nhóm đối tượng và địa bàn cụ thể. Cùng với đó, cần chuyển đổi phương pháp tuyên truyền từ “truyền đạt một chiều” sang “tương tác đa chiều”, lấy người dân, nhất là ngư dân làm trung tâm, là chủ thể và mục tiêu tiếp nhận thông tin. Đẩy mạnh đổi mới hình thức tuyên truyền theo hướng đa dạng, phong phú, phù hợp với xu hướng tiếp cận thông tin trong thời đại công nghệ số. Bên cạnh hình thức tuyên truyền trực tiếp, cần đẩy mạnh các phương thức tuyên truyền thông qua mạng xã hội, các nền tảng số, video ngắn, ứng dụng thiết bị di động; kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng và đấu tranh, giáo dục và định hướng trong từng nội dung tuyên truyền. Tăng cường kết nối, phối hợp thường xuyên, chặt chẽ, thực chất với các ban, bộ, ngành, chính quyền địa phương, các cơ quan thông tấn, báo chí trong và ngoài Quân đội; kịp thời cung cấp, chia sẻ thông tin cho báo chí, nhất là những thông tin có tính định hướng dư luận khi có những diễn biến mới, phức tạp trên biển. Từng bước đưa hoạt động tuyên truyền báo chí của lực lượng Cảnh sát biển ngày càng chuyên nghiệp, hiệu quả thiết thực.

Ba là, nhân rộng các mô hình hay, cách tuyên truyền hiệu quả; đồng thời, phát huy vai trò của các lực lượng trong phối hợp tổ chức thực hiện. Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng thực hiện các chương trình, mô hình đã phát huy hiệu quả thiết thực trong thực tiễn, như: “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân”, “Cảnh sát biển với đồng bào dân tộc, tôn giáo” và Cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương”, v.v. Các cơ quan, đơn vị chú trọng định kỳ tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện để kịp thời rút kinh nghiệm, điều chỉnh nội dung, hình thức tổ chức cho phù hợp với đặc điểm từng địa phương, đối tượng và từng giai đoạn cụ thể. Bên cạnh đó, chủ động đổi mới phương thức phối hợp giữa Cảnh sát biển Việt Nam với các lực lượng: Biên phòng, Hải quân, Công an, cấp ủy, chính quyền địa phương và các tổ chức chính trị - xã hội; các nước có biển trong khu vực,… nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp, xây dựng các mô hình mới, phát hiện, nhân rộng cách làm sáng tạo, hiệu quả trong công tác tuyên truyền về biển, đảo.

Các cơ quan, đơn vị cần phối hợp chặt chẽ với các học viện, nhà trường triển khai nghiên cứu, xây dựng các chuyên đề, đề tài nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền về biển, đảo, nhất là trước các vấn đề phức tạp, nhạy cảm, liên quan đến chủ quyền, lợi ích quốc gia trên biển. Cùng với đó, cần tăng cường tổng kết thực tiễn các mô hình, phương pháp tuyên truyền hay, cách làm sáng tạo đã được triển khai, từ đó nhân rộng mô hình tuyên truyền hiệu quả, rút kinh nghiệm các nội dung tuyên truyền chưa phù hợp.

Bốn là, tăng cường đầu tư, huy động nguồn lực cho công tác tuyên truyền về biển, đảo. Đây là giải pháp then chốt để nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền về biển, đảo của lực lượng Cảnh sát biển trong kỷ nguyên số. Trước hết, tập trung thực hiện tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác tuyên truyền, chú trọng trang bị kỹ năng truyền thông hiệu quả, nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông số. Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị huy động mọi nguồn lực, quan tâm đầu tư trang thiết bị, hạ tầng kỹ thuật phục vụ tuyên truyền theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao, phù hợp với điều kiện đặc thù của các vùng biển, đảo, như: hạ tầng kỹ thuật số, trang thiết bị truyền thông - phát thanh - truyền hình hiện đại, thiết bị trình chiếu, truyền đạt thông tin tại chỗ có ứng dụng kỹ thuật số, thiết bị phục vụ truyền thông xã hội, internet, đa nền tảng, v.v. Đồng thời, chú trọng phát triển các nền tảng số, cơ sở dữ liệu số phục vụ tuyên truyền về biển, đảo; mở rộng không gian cung cấp thông tin chính thống của lực lượng Cảnh sát biển trên mạng xã hội, báo chí điện tử, nền tảng video ngắn, v.v.

Trong bối cảnh các thế lực thù địch triệt để lợi dụng vấn đề biển, đảo để xuyên tạc, chống phá, việc đẩy mạnh tuyên truyền về biển, đảo càng có ý nghĩa quan trọng, không chỉ trước mắt, mà còn là chiến lược lâu dài, yếu tố then chốt để không ngừng củng cố thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân trên biển, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc từ sớm, từ xa. Với tinh thần đó, Cảnh sát biển Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt, tiên phong trên mặt trận tuyên truyền, đưa công tác tuyên truyền về biển, đảo thực sự trở thành “cầu nối” bền chặt giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân trên tuyến biển, góp phần củng cố niềm tin, khơi dậy ý chí, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân, cùng cả hệ thống chính trị thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ toàn vẹn chủ quyền quốc gia, giữ vững an ninh, trật tự, an toàn các vùng biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Thiếu tướng TRẦN VĂN XUÂN, Phó Chính ủy Cảnh sát biển Việt Nam
___________________       

1 - Từ năm 2020 đến nay, các cơ quan, đơn vị Cảnh sát biển đã tổ chức gần 1.000 đợt tuyên truyền cho hơn 300.000 lượt cán bộ, người dân; phát hơn 500.000 tờ rơi, tặng gần 100.000 cuốn sách pháp luật về biển, đảo; tổ chức cho hơn 1.500 lượt phóng viên đến các đơn vị Cảnh sát biển khai thác thông tin, tư liệu để tuyên truyền.