Trường Sĩ quan Công binh là trung tâm giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học chuyên ngành công binh cho Binh chủng Công binh và toàn quân. Trải qua 70 năm xây dựng, trưởng thành và phát triển (26/12/1955 - 26/12/2025), các thế hệ cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ của Nhà trường đã nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thi đua “dạy tốt, học tốt, công tác tốt”, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Đến nay, Nhà trường đã đào tạo hàng vạn cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật công binh cho toàn quân và hàng ngàn cán bộ công binh cho Quân đội Lào và Campuchia. Công tác nghiên cứu khoa học của Nhà trường cũng đạt được những kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào phát triển lý luận, nghệ thuật bảo đảm công binh.

Nhà trường tổ chức ký cam kết thực hiện Phong trào thi đua “Quân đội thi đua đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số” và “Bình dân học vụ số”.

Với thành tích đạt được, Nhà trường được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới (năm 2008) cùng nhiều huân chương, huy chương, phần thưởng cao quý; Nhà nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào tặng Huân chương Ít-xa-la hạng Nhất, hạng Ba; Chính phủ Vương quốc Campuchia tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, hạng Nhì và Huân chương Hữu nghị hạng Thíp - pạ - đin.

Những năm gần đây, trước nhiệm vụ xây dựng Quân đội, tăng cường quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc và chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo, Nhà trường đã có nhiều chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao tiềm lực mọi mặt, xây dựng Nhà trường vững mạnh toàn diện, “mẫu mực, tiêu biểu”. Trong đó, đặc biệt chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, xác định đó là mục tiêu xuyên suốt quyết định sự phát triển của Nhà trường trước mắt và lâu dài.

Trước hết, tập trung xây dựng đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng tốt nhiệm vụ giáo dục, đào tạo. Để khắc phục sự thiếu hụt về số lượng giảng viên, bảo đảm nguồn kế cận, kế tiếp, Nhà trường đã triển khai thực hiện hiệu quả Đề án “Xây dựng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục trong Quân đội giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo”. Hằng năm, Nhà trường khảo sát, phát hiện nguồn ở các đơn vị để đề xuất Binh chủng điều động về Trường; lựa chọn cán bộ quản lý có năng khiếu sư phạm cử đi đào tạo, bồi dưỡng tại các học viện, nhà trường bổ sung cho các khoa, v.v.

Để đội ngũ giảng viên được phát triển toàn diện, chất lượng ngày càng cao, Nhà trường chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ sư phạm, trình độ ngoại ngữ, công nghệ thông tin, nhất là bồi dưỡng về phương pháp giảng dạy cho giảng viên; phát huy dân chủ, lấy ý kiến phản hồi của học viên đối với hoạt động giảng dạy của giảng viên để có hướng điều chỉnh phù hợp; thường xuyên tổ chức hội thi giảng viên giỏi, vừa tạo cơ hội cho giảng viên phát triển năng lực, vừa làm cơ sở để Nhà trường đánh giá đúng chất lượng đội ngũ giảng viên, làm cơ sở đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển hợp lý. Đồng thời, tăng cường luân chuyển đội ngũ giảng viên đi thực tế để tích lũy kinh nghiệm gắn với quy hoạch xây dựng nguồn, quản lý, sử dụng bằng nhiều hình thức theo hướng rút ngắn thời gian mỗi đợt, tăng số đợt và số lượng, v.v.

Thủ trưởng Binh chủng kiểm tra công tác huấn luyện thực hành.

Bên cạnh đó, Nhà trường luôn coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý học viên, các cơ quan theo hướng chuyên môn hóa, có đủ trình độ, phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bằng việc tăng cường các biện pháp bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý, chỉ huy, nâng cao trách nhiệm, đổi mới tác phong công tác. Nhờ đó, đến nay 100% cán bộ, giảng viên của Nhà trường có trình độ đại học, sau đại học và đã qua thực tế chỉ huy ở đơn vị cơ sở; đánh giá, xếp loại hằng năm có trên 95% hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ. Từ năm 2020 đến nay, có 132 lượt giảng viên được công nhận giảng viên dạy giỏi cấp cơ sở; 55 giảng viên được công nhận danh hiệu Nhà giáo giỏi cấp Bộ Quốc phòng. Đó là những hạt nhân nòng cốt trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo.

Hai là, đổi mới chương trình, nội dung, hình thức, phương pháp dạy - học. Xác định đây là giải pháp mang tính đột phá, nhằm bảo đảm tính khoa học, cơ bản, toàn diện, thiết thực, hiệu quả. Nhà trường quán triệt sâu sắc, cụ thể hóa thực hiện Nghị quyết số 1657-NQ/QUTW, ngày 20/12/2022 của Quân ủy Trung ương về “Đổi mới công tác giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới”; Thông tư số 159/2021/TT-BQP, ngày 08/12/2021 của Bộ Quốc phòng về ban hành Chương trình khung giáo dục đại học của Trường Sĩ quan Công binh và Đề án “Đổi mới quy trình, chương trình đào tạo cán bộ các cấp trong Quân đội, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới” phù hợp đặc thù chuyên ngành công binh.

Các khoa chủ động khảo sát chất lượng hoàn thành nhiệm vụ của học viên sau tốt nghiệp ra trường về đơn vị công tác, làm cơ sở để bổ sung, điều chỉnh nội dung, chương trình phù hợp với yêu cầu thực tiễn đặt ra theo hướng tăng thời gian huấn luyện thực hành về kỹ thuật, chiến thuật, công trình biển, đảo, nhà giàn, kế hoạch A2, phòng, chống khủng bố. Đồng thời, tăng thời lượng huấn luyện đêm, rèn luyện thể lực cho học viên sát với thực tế chiến đấu theo phương châm: “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”. Trong nhiệm kỳ qua, Nhà trường đã hoàn thành 04 chuẩn đầu ra chương trình đào tạo trình độ đại học các chuyên ngành của học viên quốc tế; 04 chuẩn đầu ra chương trình đào tạo sĩ quan công binh trình độ đại học; 01 chuẩn đầu ra chương trình đào tạo chuyên ngành công trình của học viên công an và 01 chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo sĩ quan chỉ huy kỹ thuật công binh trình độ đại học, v.v. Xây dựng mới 10 chương trình: 02 chương trình đại học công an; 01 chương trình tập huấn hệ thống điện, hệ thống thủy lực xe máy công binh cho Quân đội Nhân dân Lào; 01 chương trình sĩ quan dự bị; 04 chương trình sĩ quan phân đội; 01 chương trình trung cấp lý luận chính trị; 01 chương trình môn học giáo dục đại học.

Cùng với đó, Nhà trường đẩy mạnh đổi mới phương pháp dạy - học theo hướng tăng tính gợi mở, định hướng, nêu vấn đề để học viên xử trí tình huống; kết hợp truyền thụ kiến thức với bồi dưỡng năng lực thực hành; biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo. Xác định đây là những trọng tâm để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, Nhà trường chỉ đạo duy trì nghiêm nền nếp hoạt động phương pháp của các tổ bộ môn, khoa, qua đó bồi dưỡng phương pháp, luyện giảng cho đội ngũ giảng viên. Tăng cường thỉnh giảng, dự giờ và kiểm tra của Ban Giám hiệu đối với hoạt động dạy của giảng viên, nhờ đó phương pháp giảng dạy của giảng viên được điều chỉnh phù hợp với từng nội dung môn học. Đặc biệt, nền nếp giảng mẫu ở các cấp, nhất là cấp bộ môn, khoa được thực hiện nghiêm túc, giúp đội ngũ giảng viên học hỏi lẫn nhau, cùng nâng cao năng lực sư phạm. Nhà trường yêu cầu mỗi giảng viên phải tích cực đổi mới sáng tạo, nghiên cứu vận dụng phương pháp dạy học tích cực và ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy. Đến nay, đội ngũ giảng viên của Nhà trường đã cơ bản khắc phục được lối truyền thụ kiến thức một chiều, thụ động, nâng cao năng lực tư duy, kỹ năng thực hành cho người học. Kết quả học tập của học viên hằng năm: 100% đạt yêu cầu; trong đó 70% trở lên khá, giỏi; kết quả rèn luyện đạt trên 99% tốt; diễn tập cuối khóa đạt từ 91,48% - 99,46% khá, giỏi.

Huấn luyện ghép phà GSP.

Ba là, quản lý, sử dụng hiệu quả trang thiết bị hiện đại phục vụ giáo dục, đào tạo. Đặc thù của huấn luyện chuyên ngành công binh là phải gắn với những máy móc, trang thiết bị đặc chủng. Tuy nhiên, nhiều máy móc, thiết bị phục vụ huấn luyện, đào tạo của Nhà trường thiếu đồng bộ, hư hỏng, cần nâng cấp, sửa chữa, bổ sung, thay thế. Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường đã chủ động tham mưu với Binh chủng và cơ quan chức năng Bộ Tổng Tham mưu đầu tư có trọng tâm, trọng điểm; trong đó, tập trung ưu tiên nâng cấp hệ thống phòng học chuyên dùng, các phòng thí nghiệm, hệ thống thao trường, xưởng, bãi tập, chú trọng đầu tư vật chất, trang thiết bị dạy - học hiện đại, đồng bộ. Tăng cường bảo đảm đủ giáo trình, tài liệu phục vụ nhiệm vụ giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học, tạo cơ sở, nền tảng cho cán bộ, giảng viên, học viên trong giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học.

Trong 05 năm qua, Nhà trường đã đầu tư 08 giảng đường phổ thông, 02 phòng hội thảo khoa học, 01 phòng bản đồ, 02 phòng thí nghiệm cơ kỹ thuật, 01 giảng đường ngoại ngữ, 03 giảng đường phương pháp, 09 giảng đường chuyên ngành, chuyên dùng của các khoa, 05 phòng bảo vệ khóa luận, 01 phòng chấm thi tự luận; 02 bãi luyện tập thể lực, 02 bãi huấn luyện thể lực cấp đại đội; gần 100 bộ máy tính, máy in, máy scan, máy chiếu. Xây dựng mới công trình thiết bị phụ trợ đầu bến vượt sông, thao trường vật cản không nổ; thao trường tổng hợp công binh phía Nam. Đồng thời, nâng cấp thư viện số, hệ thống camera giảng đường, Trung tâm điều hành huấn luyện; hệ thống thao trường huấn luyện chuyên ngành công binh, cải tạo hồ bơi theo đúng quy chuẩn, từng bước nâng cao số lượng, chất lượng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đáp ứng sự phát triển nhanh chóng của khoa học, công nghệ, xây dựng theo mô hình “Nhà trường thông minh, tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư” phù hợp với đặc thù của cơ sở đào tạo chuyên ngành công binh.

Bốn là, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, gắn kết chặt chẽ nghiên cứu khoa học với giáo dục, đào tạo. Nhà trường đã xây dựng, triển khai đồng bộ các kế hoạch, chương trình hoạt động nghiên cứu khoa học và giáo dục, đào tạo. Đẩy mạnh tuyên truyền, khuyến khích, động viên đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý và học viên tích cực tham gia nghiên cứu khoa học, cải tiến, sáng chế đồ dùng, học cụ phục vụ công tác giáo dục và đào tạo. Nội dung nghiên cứu tập trung vào các lĩnh vực phục vụ trực tiếp nhiệm vụ giáo dục và đào tạo, giải quyết những đòi hỏi bức thiết từ thực tiễn hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị công binh.

Bên cạnh việc xây dựng và phát huy vai trò nòng cốt của đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhất là các đồng chí có chức danh khoa học, học hàm, học vị cao, Nhà trường coi trọng công tác nghiên cứu khoa học trong học viên thông qua hoạt động “Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo”, coi đó là hình thức tự đào tạo có hiệu quả cao. Đồng thời, có chính sách và cơ chế phù hợp để huy động mọi thành phần, nhất là đội ngũ chủ nhiệm bộ môn, giảng viên đầu ngành tham gia các công trình, đề tài khoa học; đầu tư công sức, trí tuệ biên soạn, nâng cấp tài liệu, giáo trình, hệ thống thông tin tư­ liệu, tài liệu, v.v. Từ năm 2020 đến nay, Nhà trường đã biên soạn mới, nghiệm thu 19 giáo trình, tài liệu dạy học cấp Bộ Tổng Tham mưu; 01 giáo trình cấp Tổng cục Chính trị; 50 giáo trình, tài liệu dạy học cấp Trường; số hóa hàng nghìn trang giáo trình; nghiệm thu 107 đề tài, sáng kiến cấp cơ sở; 02 đề tài cấp Tổng cục Chính trị; 15 đề tài, sáng kiến cấp Bộ Tổng Tham mưu.

Phát huy truyền thống 70 năm xây dựng, trưởng thành và phát triển, Trường Sĩ quan Công binh quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, dạy tốt - học tốt, công tác tốt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, phấn đấu đến năm 2030 trở thành nhà trường thông minh, hiện đại, có vị thế, uy tín cao trong hệ thống nhà trường Quân đội và hệ thống giáo dục quốc dân.

Đại tá, PGS, TS. NGUYỄN DUY CẢNH, Hiệu trưởng Nhà trường