Thiếu tướng Dương Đức Hòa kiểm tra tác phong quân nhân ở Bộ CHQS tỉnh Lào Cai (nguồn: Báo Lào Cai)

Từ thực tiễn xây dựng nền QPTD trong thời gian qua, Bộ Chỉ huy Quân sự (BCHQS) Tỉnh rút ra một số kinh nghiệm chủ yếu sau.

Một là, tập trung thực hiện tốt công tác giáo dục QP-AN cho cán bộ, đảng viên và toàn dân. Lào Cai có dân số trên 61 vạn người, trong đó có 60% là đồng bào các dân tộc thiểu số; trình độ dân trí nhìn chung còn thấp, nhất là ở các địa bàn vùng sâu, vùng xa. Mặt khác, trên tuyến biên giới, hiện tượng truyền đạo trái pháp luật, di dịch cư tự do, vượt biên trái phép, các tệ nạn xã hội..., vẫn xảy ra và diễn biến phức tạp. Trước tình hình đó, BCHQS Tỉnh xác định, tăng cường công tác giáo dục QP-AN, nâng cao nhận thức về quan điểm, đường lối QP,QS của Đảng, tinh thần cảnh giác cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và toàn dân là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách trong xây dựng nền QPTD. Để thực hiện tốt điều đó, BCHQS Tỉnh đã phối hợp với các cơ quan trong Tỉnh tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh xây dựng các đề án chuyên đề về nhiệm vụ QP-AN giai đoạn 2006-2010, ban hành Chỉ thị 23-CT/TU về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng đối với công tác giáo dục QP-AN trong tình hình mới. Trên cơ sở đó, BCHQS Tỉnh với tư cách là cơ quan thường trực của Hội đồng giáo dục QP-AN Tỉnh đã chủ động và tích cực giúp Hội đồng kiện toàn tổ chức, hoàn thiện quy chế hoạt động; tiến hành rà soát, phân loại đối tượng, xây dựng kế hoạch hoạt động giai đoạn 2006-2010 và từng năm, phù hợp yêu cầu, nhiệm vụ, tình hình thực tế của Tỉnh và các địa phương. Công tác bồi dưỡng kiến thức QP-AN của Tỉnh được triển khai đến mọi đối tượng, trong đó đặc biệt chú trọng đến đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp, các ngành, địa phương, cơ sở; chức sắc, chức việc các tôn giáo; già làng, trưởng thôn (bản). Từ năm 2001 đến 2010, BCHQS Tỉnh và Ban Chỉ huy Quân sự các huyện (thị xã) đã mở 48 lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho 2.491 lượt cán bộ thuộc đối tượng 3 và 98 chức sắc, chức việc tôn giáo; 374 lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho 18.923 cán bộ thuộc đối tượng 4 và 5; 4 lớp cho 162 già làng và người có uy tín trong các dòng họ ở các địa phương.

Để đảm bảo chất lượng công tác giáo dục QP-AN cho học sinh, sinh viên, BCHQS Tỉnh đã chủ động phối hợp với Sở Giáo dục-Đào tạo, Sở Lao động Thương binh và xã hội của Tỉnh tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ giảng dạy môn giáo dục QP-AN cho đội ngũ giáo viên kiêm nhiệm ở các trường. Trong giáo dục, cùng với duy trì nghiêm nội dung, chương trình theo quy định, các trường đã chú trọng lồng ghép các kiến thức về QP-AN  vào nội dung giảng dạy các môn lịch sử, giáo dục thể chất, giáo dục công dân; đồng thời tổ chức nhiều hoạt động có ý nghĩa giáo dục chính trị sâu sắc, như: nghe Cựu chiến binh kể chuyện về truyền thống quân đội, quê hương; tham quan di tích lịch sử; tham gia hội thi, hội thao quốc phòng... Thông qua đó, trang bị cho học sinh, sinh viên những kỹ năng quân sự cơ bản, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với sự nghiệp xây dựng và BVTQ.

Đối với công tác giáo dục QP-AN cho toàn dân, BCHQS Tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh chỉ đạo ngành Văn hóa, Thông tin-Truyền thông tăng diện phủ sóng, đổi mới nội dung, chương trình chuyên mục QPTD phát trên các phương tiện thông tin đại chúng bằng tiếng dân tộc, để đồng bào dễ nhớ, dễ hiểu chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với nhiệm vụ BVTQ. Cùng với đó, BCHQS Tỉnh coi trọng chỉ đạo các đội công tác 123, phối hợp với Đoàn Kinh tế-quốc phòng B.45, bộ đội Biên Phòng, Hội Phụ nữ, Mặt trận Tổ quốc..., để nắm chắc tình hình, đồng thời tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là các xã vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số trong thực hiện nhiệm vụ QP,QS địa phương; nâng cao tinh thần cảnh giác trước âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, xây dựng địa bàn an toàn, cơ sở vững mạnh. Do vận dụng linh hoạt các biện pháp, nên công tác giáo dục QP-AN của Lào Cai từng bước đi vào nền nếp, góp phần phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, của khối đại đoàn kết toàn dân trong xây dựng nền QPTD trên địa bàn vững mạnh.

Hai là, coi trọng xây dựng KVPT, xây dựng thế trận QPTD vững chắc. BCHQS Tỉnh đã tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo khai thác tiềm năng, thế mạnh, huy động nguồn lực để xây dựng các công trình quốc phòng, công trình chiến đấu trong KVPT. Hiện nay, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh, BCHQS Tỉnh đang phối hợp với các ngành chức năng xây dựng, củng cố hệ thống các sở chỉ huy, trận địa pháo binh, phòng không, KVPT then chốt, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương... Theo đó, cơ quan quân sự (CQQS) các cấp chú trọng rà soát, tu sửa các hang động, điểm cao, bến bãi, địa hình, địa vật có giá trị quân sự..., để từng bước xây dựng thế trận phòng thủ, bảo đảm tính liên hoàn, vững chắc ở từng khu vực và trên toàn địa bàn. Hằng năm, BCHQS Tỉnh chỉ đạo CQQS các cấp bám sát tình hình, phối hợp cùng các ban, ngành địa phương kịp thời bổ sung, điều chỉnh, các phương án, kế hoạch tác chiến trong KVPT và tổ chức luyện tập, diễn tập theo phương án đã phê duyệt đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ QP,QS được giao. Trong năm 2010, Tỉnh đã tổ chức thành công cuộc diễn tập KVPT vận hành cơ chế trong chuyển địa phương từ thời bình sang thời chiến, theo tinh thần Nghị quyết 28 của Bộ Chính trị cho huyện Bắc Hà; diễn tập chiến đấu trị an xã Khánh Yên Trung (huyện Văn Bàn), Bản Hồ (huyện Sa Pa), Long Phúc (huyện Bảo Yên) và thị trấn Bát Xát (huyện Bát Xát); diễn tập phòng, chống lụt bão-tìm kiếm, cứu nạn của huyện Mường Khương; đồng thời, kết hợp diễn tập với huy động lực lượng tu sửa, củng cố các công trình quốc phòng. Bên cạnh đó, BCHQS Tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành và nhân dân địa phương thực hiện gắn phát triển KT-XH với tăng cường QP-AN, xây dựng KVPT ngay trong kế hoạch, quy hoạch tổng thể của Tỉnh và của từng ngành, địa phương. Theo đó, các dự án đầu tư, phát triển các ngành kinh tế có tính lưỡng dụng, như: Khu công nghiệp khai thác, chế biến Apatít ở Tằng Loỏng; mỏ Đồng ở Sinh Quyền (huyện Bát Xát); dự án Quốc lộ giao thông 70 (Quốc lộ xuyên á - Lào Cai - Yên Bái - Nội Bài); Khu kinh tế trồng rừng huyện Văn Bàn và các trung tâm y tế, hệ thống bưu chính viễn thông được Tỉnh quan tâm đầu tư, thực hiện có hiệu quả để phục vụ cho phát triển KT-XH và củng cố QP-AN trên địa bàn. CQQS các cấp của Tỉnh tích cực đẩy mạnh công tác dân vận, giúp nhân dân xóa đói giảm nghèo, thực hiện tốt các chính sách hậu phương quân đội, các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”, xây dựng "Quỹ vì người nghèo”..., tham gia xây dựng cơ sở chính trị ở địa phương vững mạnh. BCHQS Tỉnh cũng đã chủ động phối hợp với lực lượng Công an, Biên phòng trên địa bàn thực hiện tốt Quyết định 107 của Thủ tướng Chính phủ trong phòng, chống tội phạm, giữ nghiêm trật tự, an toàn xã hội, giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia. Nhờ đó, thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân, “thế trận lòng dân” trên địa bàn Tỉnh luôn được củng cố vững chắc, đáp ứng tốt yêu cầu phát triển KT-XH trong thời bình và sẵn sàng chuyển sang phục vụ nhiệm vụ QP,QS khi chiến tranh xảy ra.

Ba là, xây dựng LLVT địa phương có chất lượng hợp, sức mạnh chiến đấu cao, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Với vai trò nòng cốt trong xây dựng nền QPTD ở địa phương, LLVT Lào Cai được quan tâm xây dựng theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Theo đó, BCHQS Tỉnh thực hiện nghiêm việc điều chỉnh tổ chức biên chế, trong đó, ưu tiên đảm bảo quân số, trang bị cho các đơn vị đứng chân trên địa bàn trọng yếu. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan chức năng của Quân khu và các ngành của Tỉnh để tổ chức các lớp tập huấn, nhằm nâng cao trình độ, năng lực toàn diện cho đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là nhận thức về quan điểm, đường lối QP,QS và đối ngoại của Đảng trong tình hình mới; nâng cao trình độ tham mưu, năng lực tổ chức huấn luyện và chỉ huy, hiệp đồng tác chiến giữa các lực lượng trong KVPT. Trong xây dựng lực lượng dân quân tự vệ (DQTV), BCHQS chỉ đạo CQQS các cấp triển khai thực hiện nghiêm Luật DQTV, bảo đảm đủ thành phần, cả lực lượng thường trực, cơ động và lực lượng tại chỗ, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng ngành, địa phương, cơ sở với chất lượng tổng hợp cao, coi trọng về chất lượng chính trị. Công tác tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi mặt cho đội ngũ cán bộ DQTV được thực hiện thường xuyên và đạt hiệu quả tốt. Vừa qua, Tỉnh đã mở lớp đào tạo trung cấp chuyên nghiệp Ngành Quân sự DQTV cơ sở khóa 1 (2010-2011) cho 60 học viên; tổ chức, rút kinh nghiệm huấn luyện DQTV điểm ở xã Bản Lầu (huyện Mường Khương) và huyện Văn Bàn, trên cơ sở đó, nhân rộng trên địa bàn toàn Tỉnh. Công tác bồi dưỡng, phát triển đảng trong DQTV được quan tâm. Đến nay, tỷ lệ đảng viên trong DQTV của Tỉnh đạt 25% tổng quân số. Xây dựng lực lượng dự bị động viên (DBĐV) của Tỉnh được thực hiện bằng nhiều giải pháp đồng bộ và đã trở thành nền nếp tốt. Điều đáng nói là, BCHQS Tỉnh đã phối hợp với Đoàn B.16 của Quân khu, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh để tạo nguồn, đăng ký, quản lý, sắp xếp, điều chỉnh chuyên ngành quân sự; bồi dưỡng, phát triển đảng đối với lực lượng DBĐV theo đúng quy định. Công tác huấn luyện DBĐV được coi trọng, đảm bảo quân số, nội dung, chương trình, thời gian theo quy định. Hằng năm, thông qua diễn tập các phương án tác chiến, BCHQS Tỉnh kịp thời rút kinh nghiệm và điều chỉnh về nội dung, phương pháp huấn luyện cho các đơn vị DBĐV, bảo đảm sát yêu cầu thực tiễn đặt ra ở từng địa phương. Ngoài ra, BCHQS Tỉnh chỉ đạo CQQS các cấp thực hiện tốt việc bảo đảm các tiêu chuẩn, chế độ, chính sách đối với lực lượng DBĐV.

Nhờ thực hiện đồng bộ, hiệu quả các biện pháp trên, nên nhiều năm qua, chất lượng tổng hợp của LLVT Lào Cai luôn được nâng cao, thế trận QPTD, thế trận an ninh nhân dân trên địa bàn Tỉnh được củng cố ngày càng vững chắc, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và BVTQ trong tình hình mới.

Đại tá HUỲNH NGỌC HÀ

Ủy viên BTVTU, Chỉ huy trưởng BCHQS Tỉnh