Nhằm đáp ứng yêu cầu khai thác, sử dụng, bảo đảm trang thiết bị đo lường đồng bộ với các khí tài tên lửa, ra đa, máy bay và kiểm định, hiệu chuẩn tham số, sửa chữa phương tiện đo, phục vụ kịp thời nhiệm vụ chiến đấu của lực lượng phòng không, không quân trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, ngày 25/12/1965, Trạm Đo lường A20 - đơn vị tiền thân của Trung tâm Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng/Cục Hậu cần - Kỹ thuật, Quân chủng Phòng không - Không quân ngày nay được thành lập.

Ra đời trong bão lửa chiến tranh, cán bộ, chiến sĩ Trung tâm đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, giữ chuẩn phương tiện đo mẫu, kiểm định tất cả phương tiện đo của các loại khí tài và từng bước sửa chữa, trung tu phương tiện đo, biên dịch tài liệu, huấn luyện, đào tạo nhân viên kỹ thuật đo lường cho Quân chủng, v.v. Đặc biệt, Trung tâm đã nghiên cứu, cải tiến nhiều loại máy đo, máy hiện sóng, máy phát siêu cao tần và cử cán bộ đến các trận địa tên lửa, ra đa, pháo cao xạ, sân bay dã chiến để kiểm tra, hiệu chuẩn, sửa chữa phương tiện đo, bảo đảm tình trạng kỹ thuật tốt nhất cho vũ khí, trang bị kỹ thuật, góp phần quan trọng để các đơn vị trong Quân chủng và quân dân miền Bắc bắn rơi nhiều máy bay địch, nhất là trong Chiến dịch Phòng không Hà Nội - Hải Phòng cuối năm 1972 làm nên một “Điện Biên Phủ trên không”, buộc Mỹ phải ký Hiệp định Paris, tạo ra thế và lực mới cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Chỉ huy Trung tâm kiểm tra công tác sản xuất, sửa chữa, kiểm định.

Bước vào thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, mặc dù trải qua nhiều lần phân tách, sáp nhập với các tên gọi khác nhau, song Trung tâm luôn nỗ lực phấn đấu, từng bước vươn lên làm chủ khoa học kỹ thuật, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, đảm bảo tham số khí tài chính xác cho các đơn vị trong Quân chủng, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Ghi nhận những thành tích xuất sắc trong công tác bảo đảm kỹ thuật, phục vụ chiến đấu, lao động sản xuất, Trung tâm đã vinh dự được Đảng, Nhà nước, Quân đội và Quân chủng tặng nhiều phần thưởng cao quý¹.

Những năm gần đây, Quân chủng quản lý, khai thác nhiều loại vũ khí, trang bị kỹ thuật thuộc các thế hệ khác nhau, trong đó có nhiều trang bị, khí tài thế hệ mới hiện đại yêu cầu về độ chính xác, đồng bộ rất cao. Do đó, việc giữ chuẩn (duy trì, bảo quản, bảo dưỡng hệ thống chuẩn đo lường) và truyền chuẩn (thực hiện hiệu chuẩn, kiểm định, truyền độ chính xác tới các đơn vị) phải triển khai khối lượng công việc rất lớn. Đây là nền tảng cốt lõi để duy trì hiệu quả tính năng kỹ thuật, chiến thuật của các loại vũ khí, trang bị kỹ thuật. Trong khi đó, các phương tiện đo đưa vào kiểm định, sửa chữa cơ bản là thế hệ cũ, đã qua nhiều năm sử dụng, vật tư thay thế khan hiếm, thiếu đồng bộ; phương tiện đo mới, cải tiến còn thiếu tài liệu kỹ thuật, quy trình kiểm định, quy trình công nghệ sửa chữa; quân số hoạt động phân tán (do đóng quân ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam và cơ động kiểm định, sửa chữa tại các đơn vị trong toàn Quân chủng),... nên ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ của Trung tâm.

Nhận thức rõ điều đó, Đảng ủy, Ban Giám đốc Trung tâm đã lãnh đạo, chỉ đạo các phòng, ban, phân xưởng, cơ sở chủ động khắc phục mọi khó khăn, duy trì nghiêm pháp chế đo lường, thực hiện tốt nhiệm vụ giữ chuẩn, truyền chuẩn, sửa chữa phương tiện đo và sản xuất thay thế một số trang bị kỹ thuật cho các khí tài tên lửa, máy bay, ra đa, pháo cao xạ, xe máy, thông tin,... góp phần xây dựng Quân chủng tiến thẳng lên hiện đại, bảo vệ vững chắc vùng trời Tổ quốc trong mọi tình huống.

Để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, trước hết, Trung tâm tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm. Trên cơ sở quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, chỉ lệnh của trên về công tác kỹ thuật tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng, Đảng ủy, Ban Giám đốc Trung tâm tiến hành xây dựng các nghị quyết, kế hoạch hành động khoa học, phù hợp với thực tiễn của đơn vị và nhiệm vụ được giao. Đồng thời, chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các phòng, ban, phân xưởng, cơ sở cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch chi tiết; trong đó, xác định rõ mục đích, yêu cầu, nội dung, thời gian tiến hành công tác giữ chuẩn, truyền chuẩn, duy trì nghiêm pháp chế đo lường,... theo chỉ tiêu pháp lệnh và nhiệm vụ được giao.

Thường xuyên phát huy vai trò trách nhiệm, tính tiền phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp, nhất là vai trò của cấp ủy viên phụ trách các mặt công tác chuyên môn trong thực hiện nhiệm vụ giữ chuẩn, truyền chuẩn. Chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo và tăng cường kiểm tra, giám sát các bộ phận, lực lượng đi công tác dài ngày, xa đơn vị nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối về mọi mặt. Bên cạnh đó, Trung tâm còn lấy kết quả thực hiện nhiệm vụ giữ chuẩn, truyền chuẩn làm tiêu chí để đánh giá, phân tích chất lượng cán bộ, đảng viên, nhân viên, bình xét thi đua, khen thưởng hằng năm, cũng như sắp xếp, quy hoạch, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, chỉ huy các cấp; gắn kết quả thực hiện nhiệm vụ của tập thể với cấp ủy, chỉ huy đơn vị. Nhờ đó, nhận thức, ý thức, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp và đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhân viên chuyên môn kỹ thuật của Trung tâm được nâng cao, luôn sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao².

Nghiên cứu, sửa chữa phương tiện đo mới, cải tiến.

Là đơn vị kỹ thuật đặc thù, nên yếu tố con người có vai trò quyết định đối với chất lượng công việc, hiệu quả hoạt động và khả năng đổi mới sáng tạo, vì vậy, Trung tâm đặc biệt coi trọng xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình mới. Để thực hiện tốt giải pháp này, Trung tâm chỉ đạo các phòng, ban, phân xưởng, cơ sở thường xuyên rà soát, kiểm tra nắm chắc trình độ, thực trạng đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật; chủ động đề xuất với Đảng ủy, Ban Giám đốc Trung tâm xây dựng kế hoạch cử cán bộ, nhân viên đi đào tạo, chuyển loại đo lường³. Cùng với đó, tăng cường tự huấn luyện, tổ chức phân công kèm cặp, truyền nghề tại chỗ, nâng cao trình độ khai thác, sửa chữa các loại phương tiện đo được trang bị trong Quân chủng, nhất là các loại phương tiện đo hiện đại, công nghệ cao; coi trọng huấn luyện đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật mới về đơn vị đảm bảo có tác phong làm việc “thận trọng, tỷ mỷ, chuẩn xác, đủ nội dung, đúng quy trình, nhanh chóng, chất lượng cao”. Đồng thời, nghiên cứu, đề xuất và thực hiện một số chính sách thu hút, “giữ chân” các cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật giỏi; tạo điều kiện thời gian để cán bộ, nhân viên tự học, tự nghiên cứu nâng cao trình độ chuyên môn, ngoại ngữ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao về bảo đảm kỹ thuật tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng của Quân chủng.

Bên cạnh đầu tư về con người, Trung tâm chủ động tham mưu hiện đại hóa hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật và chuyển đổi số. Những năm gần đây, để nâng cao chất lượng thực hiện nhiệm vụ, đi tắt, đón đầu xu hướng hiện đại hóa vũ khí trang bị của Quân chủng, Trung tâm đã tham mưu, đề xuất với trên triển khai thực hiện hiệu quả nhiều dự án đầu tư hiện đại hóa hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật, như: nâng cao năng lực kiểm định, sửa chữa, xây dựng nhà Công nghệ cao của Trung tâm Đo lường miền Bắc, xây dựng, củng cố doanh trại ở 03 cơ sở, v.v. Tiến hành nghiên cứu sản xuất kết hợp với mua sắm các trang thiết bị, tài liệu, vật tư phục vụ cho nhiệm vụ giữ chuẩn tại Trung tâm và cơ động truyền chuẩn tại các đơn vị⁴.

Đặc biệt, là một trong những đơn vị thuộc nhóm dẫn đầu Quân chủng về chuyển đổi số, Trung tâm đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tự động hóa, số hóa trong quản lý và thực hành đo lường. Tập trung mọi nguồn lực đầu tư xây dựng phòng giao ban trực tuyến, hệ thống điều hành sản xuất kết nối từ phòng điều hành đến tất cả các vị trí trên dây chuyền công nghệ sản xuất, sửa chữa giúp cho việc chỉ huy, điều hành, kiểm tra, giám sát thực hiện nhiệm vụ tại các bộ phận trở nên thuận tiện và hiệu quả hơn. Ngoài ra, Trung tâm còn xây dựng hệ thống mạng nội bộ kết nối Ban Giám đốc, các phòng, ban, phân xưởng, cơ sở để thực hiện gửi, nhận và lưu trữ văn bản hành chính, quản lý công tác kỹ thuật, chất lượng và công tác sản xuất; hệ thống camera giám sát an ninh từ cổng vào đến tất cả các khu vực doanh trại đơn vị; thực hiện điểm danh bằng vân tay đối với cán bộ, nhân viên vào đầu giờ làm việc và sau khi tan làm, góp phần bảo đảm quản lý minh bạch, chính xác quân số thực hiện nhiệm vụ trong từng ngày.

Để nắm bắt kịp thời nhu cầu và giải quyết các vướng mắc về bảo đảm kỹ thuật tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng, Trung tâm phối hợp chặt chẽ với các đơn vị trong và ngoài Quân chủng đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, đổi mới quy trình và làm chủ kỹ thuật. Theo đó, Trung tâm tăng cường liên kết, trao đổi chuyên môn, so sánh liên phòng,... với Cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng Bộ Tổng Tham mưu, Viện Đo lường Việt Nam và trung tâm kỹ thuật của các bộ, ngành để bảo đảm tính liên kết, thống nhất của hệ thống chuẩn. Tích cực biên soạn, biên dịch tài liệu công nghệ, tham gia nghiên cứu các giải pháp kéo dài tuổi thọ, nâng cao độ tin cậy của hệ thống chuẩn hiện có. Đồng thời, tiếp nhận, chuyển giao công nghệ, làm chủ hoàn toàn việc khai thác, bảo dưỡng, sửa chữa các hệ thống chuẩn; xây dựng, hoàn thiện các quy trình hiệu chuẩn, kiểm định, đặc biệt là cho các vũ khí trang bị kỹ thuật mới và đẩy mạnh công tác sáng kiến cải tiến kỹ thuật⁵.

Nhận thức sâu sắc vinh dự, trách nhiệm, tầm quan trọng của nhiệm vụ được giao, cán bộ, chiến sĩ Trung tâm Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng Quân chủng Phòng không - Không quân tiếp tục đoàn kết, khắc phục khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giữ chuẩn, truyền chuẩn, góp phần xây dựng Quân chủng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, bảo vệ vững chắc vùng trời Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá VŨ TRUNG THÀNH, Giám đốc Trung tâm
____________________            

1 - Huân chương Chiến công hạng Nhì (năm 1972), Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ (năm 2012), Cờ thi đua của Quân chủng (năm 2016, 2018, 2024), v.v.

2 - Năm 2025, Trung tâm đã kiểm định được gần 19 nghìn phương tiện đo; sửa chữa nhỏ, vừa, lớn hơn 04 nghìn phương tiện đo các loại; sản xuất 221 sản phẩm vật tư rời lẻ ngành đo lường; sửa chữa 84 động cơ, biến thế tên lửa, v.v.

3 - Từ năm 2020 đến nay, đã cử 10 cán bộ đi đào tạo ở Học viện Kỹ thuật Quân sự, 70 cán bộ, nhân viên chuyển loại đo lường tại Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ, Cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng Bộ Tổng Tham mưu, v.v.

4 - Sản xuất thiết bị hiệu chuẩn, kiểm định tự động; mua sắm các thiết bị đo lường có độ chính xác cấp Nhà nước, thiết bị chuẩn đoán lỗi bo mạch, tái dựng ngược sơ đồ nguyên lý, hỗ trợ phát hiện hỏng hóc, v.v.

5 - Năm 2024, Trung tâm đạt 01 giải Nhất, 01 giải Ba Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo cấp Quân chủng và 01 giải Ba, 01 giải khuyến khích Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo cấp toàn quân.