Huấn luyện chiến sĩ mới là một nhiệm vụ quan trọng, yêu cầu đặt ra rất cao; khâu đầu tiên đặt nền móng và trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của đơn vị. Nhận thức rõ điều đó, Sư đoàn 316 (Quân khu 2) luôn chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai nhiều chủ trương, biện pháp thiết thực, hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ quan trọng này và đạt nhiều kết quả tích cực. Mặc dù gặp không ít khó khăn do địa bàn đóng quân rộng, phân tán trên nhiều tỉnh; chất lượng chiến sĩ mới không đồng đều, đa phần là con em đồng bào các dân tộc thiểu số; trình độ, năng lực huấn luyện, kinh nghiệm quản lý, chỉ huy đơn vị của một số cán bộ còn hạn chế; công tác bảo đảm cơ sở vật chất, thao trường, bãi tập có mặt chưa theo kịp sự phát triển của nhiệm vụ,... nhưng hằng năm, kết quả huấn luyện chiến sĩ mới của Sư đoàn luôn đạt khá, giỏi; bảo đảm an toàn tuyệt đối.

Thủ trưởng Sư đoàn kiểm tra công tác tiếp nhận chiến sĩ mới ở Trung đoàn 98.

Có được kết quả đó, trước hết, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ huấn luyện chiến sĩ mới. Theo đó, Sư đoàn tập trung quán triệt sâu sắc các chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên, yêu cầu 100% các đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý, huấn luyện chiến sĩ mới xây dựng nghị quyết chuyên đề và ban hành hệ thống văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ sát điều kiện thực tế. Chỉ đạo các đơn vị, nhất là đơn vị trực tiếp làm nhiệm vụ huấn luyện chiến sĩ mới đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, làm rõ vị trí, ý nghĩa của công tác huấn luyện chiến sĩ mới; quán triệt sâu kỹ các chỉ thị, hướng dẫn, kế hoạch, nội dung, mục tiêu, yêu cầu của Sư đoàn. Để nâng cao hiệu quả, Sư đoàn yêu cầu các cơ quan, đơn vị gắn trách nhiệm của từng cấp ủy viên, cán bộ chủ trì với kết quả huấn luyện, rèn luyện chiến sĩ mới; lấy đó là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ, đơn vị hằng năm. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, kiên quyết đấu tranh với các biểu hiện buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, khoán trắng cho cấp dưới. Đặc biệt, Sư đoàn yêu cầu các cơ quan, đơn vị tổ chức chặt chẽ việc rút kinh nghiệm sau mỗi đợt huấn luyện, kịp thời tìm ra những điểm còn tồn tại, hạn chế, xây dựng kế hoạch khắc phục triệt để cho các năm tiếp theo, v.v.

Công tác chuẩn bị huấn luyện chiến sĩ mới cũng được Sư đoàn hết sức coi trọng, nhất là chuẩn bị tốt về con người và cơ sở vật chất, thao trường, bãi tập. Hằng năm, cùng với chủ động phối hợp chặt chẽ với các địa phương giao nguồn, Sư đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị làm tốt công tác chuẩn bị cán bộ và luôn xem đó là nhân tố quyết định nâng cao chất lượng huấn luyện chiến sĩ mới; trọng tâm hướng vào rà soát, lựa chọn những đồng chí có đủ năng lực, tinh thần trách nhiệm cao, dày dặn kinh nghiệm để kiện toàn khung huấn luyện. Đồng thời, tổ chức giao nhiệm vụ, xây dựng ý chí, quyết tâm và tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực tổ chức quản lý, chỉ huy, phương pháp huấn luyện, phương pháp duy trì ôn luyện, luyện tập và kỹ năng nắm bắt, giải quyết tư tưởng cho chiến sĩ mới, v.v. Nét mới trong những năm gần đây, Sư đoàn yêu cầu 100% cán bộ phải thực hành “3 tiếng nổ” đạt khá, giỏi, mới biên chế về khung huấn luyện chiến sĩ mới. Cùng với đó, để chiến sĩ mới nhanh chóng hòa nhập, gắn bó với đơn vị, Sư đoàn yêu cầu cán bộ phân đội phải “4 cùng” với chiến sĩ, làm gương trong mọi công việc trên tinh thần yêu thương đồng chí, đồng đội; hướng dẫn, uốn nắn từ cách xưng hô, chào hỏi, đến mang mặc, đi đứng, sắp đặt nội vụ, vệ sinh, chấp hành chế độ trong ngày, tuần và kiên quyết xử lý những hành vi quân phiệt, kể cả trong lời nói và hành động.

Tổ chức hội thao chiến sĩ mới.

Cùng với chuẩn bị về con người, Sư đoàn yêu cầu các đơn vị chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất; chú trọng bảo đảm đầy đủ tài liệu, giáo án, sổ sách thống kê theo quy định; huy động các nguồn lực và hàng nghìn ngày công bộ đội để làm mới, tu sửa, nâng cấp hệ thống bia bảng, mô hình học cụ, thao trường, bãi tập với đầy đủ trang thiết bị hiện đại bảo đảm đủ điều kiện cho huấn luyện chiến sĩ mới, v.v. Đặc biệt, Sư đoàn thường xuyên đẩy mạnh phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật phục vụ huấn luyện sâu rộng đến từng cơ quan, đơn vị. Qua đó, nhiều sáng kiến được nghiên cứu, chế tạo áp dụng vào huấn luyện đạt hiệu quả cao¹. Bằng các giải pháp thiết thực, công tác chuẩn bị huấn luyện nói chung, huấn luyện chiến sĩ mới nói riêng của Sư đoàn luôn bảo đảm đầy đủ, toàn diện. Năm 2024, tham gia Hội thi công tác chuẩn bị huấn luyện cấp Quân khu, Sư đoàn đạt giải Nhất.

Trong thực hành huấn luyện, Sư đoàn yêu cầu các đơn vị bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, lấy cơ bản là trọng tâm ngay từ đầu. Theo đó, cùng với duy trì nghiêm nền nếp, tổ chức huấn luyện các khoa mục cơ bản ngay từ những ngày đầu, tuần đầu; vận dụng linh hoạt các quan điểm, nguyên tắc, mối kết hợp trong huấn luyện, các đơn vị chú trọng đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện phù hợp với đặc điểm của chiến sĩ mới, như: tăng cường sử dụng bài giảng điện tử, video clip, phương pháp huấn luyện tích cực, tăng tính tương tác giữa người dạy và người học; kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện lý thuyết với giới thiệu trực quan trên mô hình học cụ, sử dụng động tác mẫu, đội mẫu, clip mẫu,... để tạo hứng thú, dễ nhớ, dễ hiểu, dễ tiếp thu cho chiến sĩ. Cán bộ các cấp thường xuyên nắm chắc chất lượng huấn luyện, kịp thời phân loại đối tượng, duy trì luyện tập cơ bản từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp; thực hiện chia nhỏ, tập đều; hướng dẫn, uốn nắn kiên trì, tỉ mỉ, chỉnh sửa kịp thời sai sót của từng chiến sĩ, không để sai thành “cố tật”, nhất là các nội dung về điều lệnh đội ngũ, kỹ thuật bắn súng bộ binh, ném lựu đạn, tra lắp đồ dùng gây nổ, v.v. Cùng với đó, các đơn vị duy trì nghiêm nền nếp hội thao, hội thi các cấp theo quy định và xác định là một kênh quan trọng để nâng cao chất lượng huấn luyện, thông qua đó chiến sĩ mới được rèn luyện, nâng cao kỹ năng quân sự, tâm lý, bản lĩnh; chỉ huy các cấp từ đó nắm chắc được chất lượng của chiến sĩ để có sự điều chỉnh, phân công kèm cặp, bồi dưỡng kịp thời. Đi liền với đó, Sư đoàn duy trì nghiêm nền nếp kiểm tra huấn luyện, bám bãi, bám lớp của đội ngũ cán bộ các cấp², kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những hạn chế thiếu sót trong huấn luyện của các đơn vị. Do vậy, kết quả huấn luyện chiến sĩ mới của Sư đoàn có bước chuyển biến tiến bộ rõ rệt. Năm 2024, nội dung bắn súng AK bài 1 tỷ lệ khá, giỏi trên 78%, có 4/23 đại đội xếp loại giỏi, cao hơn so với năm 2023 trên 16%; nội dung ném lựu đạn, đánh thuốc nổ 100% đơn vị xếp loại giỏi. Hội thao chiến sĩ mới cấp Quân khu đạt giải Nhất.

Song song với đó, Sư đoàn đặc biệt coi trọng công tác bảo đảm an toàn, nhất là an toàn trong huấn luyện, bởi chiến sĩ mới đa phần là lần đầu tiếp xúc với vũ khí nên có nhiều bỡ ngỡ. Nhận thức rõ điều đó, cùng với yêu cầu chỉ huy các đơn vị thường xuyên bám nắm, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các tình huống mất an toàn, Sư đoàn chỉ đạo: trước mỗi khoa mục, các đơn vị phải quán triệt sâu kỹ các quy định bảo đảm an toàn; huấn luyện để bộ đội nắm chắc các tình huống mất an toàn có thể xảy ra và cách xử trí; tổ chức luyện tập thành thục để hình thành kỹ năng, phản xạ kịp thời khi có tình huống. Nhờ đó, từ năm 2020 đến nay, Sư đoàn luôn bảo đảm an toàn tuyệt đối về người và vũ khí trang bị trong huấn luyện chiến sĩ mới.

Nhằm không ngừng nâng cao chất lượng quản lý, huấn luyện chiến sĩ mới, Sư đoàn chú trọng làm tốt công tác giáo dục chính trị, nắm và giải quyết kịp thời những vấn đề tư tưởng nảy sinh trong huấn luyện, sinh hoạt. Theo đó, ngay sau khi tiếp nhận, Sư đoàn tăng cường phổ biến, quán triệt nhiệm vụ, các quy định của đơn vị; tổ chức tham quan nhà truyền thống, giao lưu chiến sĩ mới với chiến sĩ đang thực hiện nhiệm vụ, xây dựng niềm vinh dự, tự hào, trách nhiệm, tinh thần đoàn kết. Đồng thời, giải quyết hài hòa các mối quan hệ, xây dựng không khí đoàn kết, thân tình giữa cán bộ với chiến sĩ, chiến sĩ cũ với chiến sĩ mới, chống bè phái, cục bộ địa phương. Đáng chú ý, việc nắm, quản lý và giải quyết tư tưởng chiến sĩ mới được các đơn vị đặc biệt coi trọng và tiến hành bằng nhiều biện pháp thiết thực, hiệu quả, như: lập “Hồ sơ thông tin chiến sĩ”, với đầy đủ các thông tin về sở thích cá nhân, sở trường, bạn bè, người thân, nguyện vọng của bản thân,...; “điểm danh bộ đội khi đi phép”; “bồi dưỡng kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp cho cán bộ, đoàn viên”, v.v. Đồng thời, chú trọng phối hợp với địa phương giao quân và gia đình quân nhân trong quản lý, giáo dục chiến sĩ mới. Các đại đội, tiểu đoàn tổ chức chặt chẽ việc đón tiếp, tạo điều kiện thuận lợi cho gia đình đến thăm con em trong ngày nghỉ, kết hợp trao đổi, thông báo tình hình, phối hợp động viên, giáo dục chiến sĩ mới. Sư đoàn cũng duy trì nền nếp việc mời chính quyền địa phương và gia đình quân nhân có thành tích xuất sắc tới dự và tuyên dương trong lễ tuyên thệ chiến sĩ mới, qua đó tăng cường sự gắn bó trách nhiệm giữa đơn vị với địa phương, gia đình quân nhân, khích lệ, lan tỏa niềm vinh dự, tự hào cho cán bộ, chiến sĩ. Do đó, từ năm 2020 đến nay, 100% chiến sĩ mới luôn an tâm công tác, xác định tốt nhiệm vụ, không có hiện tượng nảy sinh tư tưởng, đào, bỏ ngũ.

Cùng với các giải pháp trên, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn đặc biệt quan tâm chăm lo bảo đảm tốt đời sống vật chất, tinh thần cho chiến sĩ mới. Các đơn vị đều được trang bị đầy đủ hệ thống pa-nô, khẩu hiệu tuyên truyền cổ động, thiết chế văn hóa phục vụ đời sống và sinh hoạt của bộ đội, đặc biệt là Phòng Hồ Chí Minh, tủ sách báo, ngăn sách pháp luật phục vụ bộ đội với hàng nghìn đầu sách; cơ sở vật chất cho các hoạt động thể dục thể thao, hệ thống âm thanh, loa đài, dàn karaoke,… tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích cho cán bộ, chiến sĩ. Bên cạnh đó, Sư đoàn chỉ đạo ưu tiên đảm bảo tốt nhất điều kiện sinh hoạt, ăn, ở cho chiến sĩ mới, nhất là bảo đảm ăn uống, tuyên truyền, hướng dẫn vệ sinh phòng bệnh, phòng dịch, vệ sinh môi trường; đồng thời, bám sát mọi hoạt động, kịp thời động viên, thăm khám, điều trị khi có ốm đau, mỏi mệt, để bộ đội yên tâm tư tưởng, đảm bảo thể lực vượt qua vất vả trong huấn luyện, rèn luyện, nhất là những ngày đầu, tuần đầu tiên trong môi trường quân ngũ.

Những kinh nghiệm, biện pháp trên đã và đang tiếp tục được Sư đoàn 316 tổ chức thực hiện trong “mùa” huấn luyện chiến sĩ mới năm 2025, với quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quan trọng này, góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Đại tá BÙI THẾ DŨNG, Sư đoàn trưởng
__________________       

1 - Năm 2023 và 2024, Sư đoàn có 23 sáng kiến; trong đó, có nhiều sáng kiến được giải cấp Quân khu, Bộ Quốc phòng.

2 - 100% cán bộ trung đội, 70% cán bộ đại đội, 50% cán bộ tiểu đoàn bám nắm thao trường.