Xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương và công tác xây dựng lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới, từ năm 2009, Trường Quân sự tỉnh Khánh Hòa được cấp trên giao nhiệm vụ đào tạo sĩ quan dự bị chỉ huy cấp trung đội, đại đội; sĩ quan dự bị chính trị cấp đại đội cho lực lượng dự bị động viên của Tỉnh. Tuy phải thực hiện nhiệm vụ đào tạo sĩ quan dự bị trong điều kiện cơ sở vật chất, nơi ăn, ở, sinh hoạt còn nhiều thiếu thốn; giảng đường, thao trường, bãi tập chưa đồng bộ; kinh phí huấn luyện, đào tạo còn eo hẹp..., nhưng Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường đã có nhiều biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quan trọng này. Đến nay, Nhà trường đã đào tạo được 2 khóa sĩ quan dự bị cho 197 đồng chí (152 sĩ quan dự bị binh chủng hợp thành và 45 sĩ quan dự bị chính trị); 100% học viên đủ điều kiện tốt nghiệp, được thăng quân hàm cấp thiếu úy sĩ quan dự bị và được bổ nhiệm chức vụ công tác đúng với chuyên ngành đào tạo theo yêu cầu xây dựng các đơn vị dự bị động viên trên địa bàn. Qua 2 khóa đào tạo, Nhà trường đã tổ chức sơ kết và rút ra một số kinh nghiệm bước đầu, làm cơ sở để vận dụng, nâng cao chất lượng công tác đào tạo sĩ quan dự bị các khóa tiếp theo.

Một là, tập trung xây dựng chương trình, nội dung và tổ chức phương pháp huấn luyện phù hợp với đối tượng đào tạo. Đặc điểm nổi bật của đầu vào lớp đào tạo sĩ quan dự bị là đối tượng được lựa chọn từ hạ sĩ quan đã hết hạn nghĩa vụ quân sự và cán bộ, viên chức đang công tác ở các xã (phường, thị trấn), cán bộ cơ quan cấp huyện (thị xã). Đối với nguồn được chọn từ hạ sĩ quan dự bị hạng 1, đã qua thực tiễn giáo dục, huấn luyện ở các đơn vị bộ đội, nên có nhiều thuận lợi trong việc đào tạo sĩ quan dự bị binh chủng hợp thành. Các đối tượng còn lại, tuy có trình độ, kiến thức trên nhiều lĩnh vực xã hội, nhưng chưa được rèn luyện trong quân đội, hiểu biết về môi trường quân sự còn hạn chế…, nên có khó khăn nhất định trong việc tiếp thu các kiến thức quân sự. Bởi vậy, trong quá trình đào tạo, Nhà trường chú trọng vào xây dựng chương trình, nội dung sát với từng đối tượng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho họ trong việc chỉ huy, quản lý đơn vị dự bị động viên sau này. Trên cơ sở giáo trình chuẩn của Bộ Quốc phòng và hướng dẫn của cơ quan chức năng Quân khu, sự chỉ đạo trực tiếp của Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh về chương trình, kế hoạch đào tạo sĩ quan dự bị, Nhà trường đã chủ động tổ chức nghiên cứu, tham khảo nhiều nguồn tư liệu liên quan để cấu trúc chương trình, nội dung đào tạo phù hợp với yêu cầu của từng khóa học. Về nội dung, Nhà trường tập trung vào các vấn đề, như: lý luận Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Pháp lệnh về lực lượng Dự bị động viên, công tác quân sự địa phương, công tác tham mưu, chỉ huy, quản lý bộ đội cấp phân đội, Điều lệnh Đội ngũ… Riêng đối với lớp đào tạo sĩ quan dự bị (chính trị) cấp cơ sở (chủ yếu là cán bộ công chức), Nhà trường đầu tư xây dựng giáo trình đào tạo một số môn học quân sự gần như huấn luyện chiến sĩ mới. Do giáo trình đào tạo sĩ quan dự bị chính trị cấp cơ sở chưa được “chuẩn hóa”, Nhà trường đã bám sát hướng dẫn của quân khu và vận dụng các giáo trình, tài liệu liên quan đến công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam của các lớp đào tạo khác để xây dựng giáo trình, bài giảng cho phù hợp với đối tượng đào tạo, bước đầu đã đem lại hiệu quả thiết thực.

Hai là, Nhà trường chú trọng bồi dưỡng, nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ cán bộ, giáo viên để thực hiện tốt nhiệm vụ đào tạo sĩ quan dự bị và các chương trình đào tạo khác. Đây là vấn đề quan trọng, có ý nghĩa quyết định tới chất lượng giáo dục-đào tạo của Nhà trường, nhất là trong bối cảnh đội ngũ cán bộ, giáo viên còn mỏng về số lượng, cơ cấu mất cân đối, thiếu đồng bộ, chưa có nhiều kinh nghiệm về công tác tổ chức đào tạo sĩ quan dự bị, lại phải đảm nhiệm nhiều chương trình bồi dưỡng, đào tạo khác nhau. Để khắc phục những khó khăn trên, Nhà trường đã chú trọng bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên cả về phẩm chất chính trị, trình độ chuyên môn. Theo đó, 2 năm gần đây, Nhà trường chú trọng việc kiện toàn, củng cố và xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ giáo viên, từng bước bảo đảm cân đối cơ cấu, đáp ứng yêu cầu cả trước mắt và lâu dài. Cùng với việc luân phiên cử cán bộ đi đào tạo, tập huấn ở các nhà trường trong quân đội, Trường còn khuyến khích, động viên và tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ, đảng viên tự học tập, trau dồi phẩm chất đạo đức, nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm; học ở cấp trên, học ở đồng nghiệp…; kết hợp tổ chức bồi dưỡng giáo viên trong các hội thi giáo viên dạy giỏi hằng năm do Cục Nhà trường và Quân khu 5 tổ chức… Bên cạnh việc bồi dưỡng, nâng cao bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng; nhận thức về quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, pháp luật của Nhà nước, Nhà trường còn vận dụng linh hoạt các hình thức đào tạo, như: tập huấn tại chức, tại chỗ; coi trọng và thực hiện nghiêm túc, có chất lượng kế hoạch tập huấn trước mỗi khóa học; tổ chức dự thông qua giáo án, bài giảng; tổ chức rút kinh nghiệm khi kết thúc khóa học; đóng góp ý kiến về giáo trình, giáo án, nội dung, chương trình, thời gian, phương pháp tổ chức dạy và học, nhằm từng bước khắc phục những điểm yếu, nâng cao chất lượng giảng dạy cho đội ngũ giáo viên. Nhờ đó, Nhà trường đã bồi dưỡng được 5 cán bộ có trình độ đại học, 6 cán bộ có trình độ cao đẳng quân sự. Hiện nay, Nhà trường đang từng bước “chuẩn hóa” đội ngũ giáo viên, nhằm không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo sĩ quan dự bị và thực hiện có hiệu quả các chương trình đào tạo khác theo chỉ tiêu, kế hoạch được giao. 

Ba là, tích cực đổi mới phương pháp dạy và học. Để nâng cao năng lực thực tiễn cho học viên sĩ quan dự bị, Nhà trường chủ trương tăng tỷ lệ thời gian huấn luyện thực hành cho các môn học quân sự. Theo đó, Nhà trường đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tích cực; đẩy mạnh phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt, phục vụ tốt”; tổ chức bồi dưỡng, truyền đạt kinh nghiệm giảng dạy; tổ chức cho cán bộ, giáo viên đi tham quan diễn tập của các cơ quan, đơn vị trong Tỉnh; tập trung đầu tư trang thiết bị cần thiết giúp cán bộ, giáo viên cập nhật thông tin mới nhất về tình hình kinh tế-xã hội, về quân sự, quốc phòng-an ninh để bổ sung kiến thức về thực tiễn, làm cho bài giảng thêm sinh động. Từ thực tế 2 khóa đào tạo sĩ quan dự bị, Nhà trường đã chủ động xây dựng và đề nghị cấp trên chuẩn y chương trình, kế hoạch đào tạo sĩ quan dự bị vào giữa 2 mùa tuyển quân (từ khoảng tháng 6 đến tháng 8) hằng năm để tranh thủ mời một số giáo viên, cán bộ cơ quan chức năng có kinh nghiệm tăng cường xuống lớp giảng dạy một số môn. Đây là biện pháp quan trọng, vừa khắc phục được tình trạng thiếu hụt giáo viên, vừa phát huy được khả năng của số học viên đang học ở các lớp khác làm “trợ giáo” cho các đối tượng học viên lớp sĩ quan dự bị chính trị trong các môn học, như: kỹ thuật quân sự, bắn súng bộ binh, Điều lệnh Đội ngũ (sửa đổi)…Trong thực hiện đào tạo, Nhà trường chú trọng kết hợp lý thuyết với thực hành, lấy huấn luyện thực hành là chính, tăng cường huấn luyện ban đêm, dã ngoại, huấn luyện sát thực tế, sát đối tượng tác chiến, phù hợp với khả năng và cách đánh truyền thống. Mặt khác, Nhà trường còn thực hiện huấn luyện xoay vòng, tạo điều kiện cho học viên tăng giờ thực hành trên thao trường, bãi tập. Cùng với đó, Nhà trường duy trì nghiêm túc, chặt chẽ chế độ kiểm tra, sơ kết rút kinh nghiệm việc giảng dạy và học tập ở các tổ, khoa giáo viên, các đại đội học viên; gắn việc học tập, rèn luyện, phấn đấu nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức của cán bộ, giáo viên, học viên với việc phấn đấu hoàn thành chức trách, nhiệm vụ của từng người và của đơn vị; đẩy mạnh phong trào thi đua giữa các lớp, các khoa; nâng cao tính chủ động, sáng tạo của người học, khích lệ và đẩy mạnh phong trào thi đua học tốt của học viên. Nhờ vậy, năng lực thực hành, năng lực tổ chức quản lý, chỉ huy và năng lực công tác đảng, công tác chính trị của học viên các lớp sĩ quan dự bị từng bước được nâng lên, hầu hết số sĩ quan dự bị tốt nghiệp ra trường có khả năng đảm đương tốt cương vị, chức vụ ban đầu và có khả năng phát triển.

Thực hiện Nghị định 116 của Chính phủ về giáo dục quốc phòng-an ninh , nhiệm vụ giáo dục-đào tạo của Nhà trường tăng lên một cách đáng kể; nay được giao thêm nhiệm vụ đào tạo sĩ quan dự bị, nên Trường rất cần được cấp trên bổ sung thêm kinh phí và quân số (giáo viên, cán bộ và nhân viên) theo biểu biên chế chung của các trường quân sự tỉnh (thành phố); tạo điều kiện để Nhà trường thực hiện tốt vai trò là trung tâm đào tạo cán bộ quân sự của Tỉnh.

Đại tá HUỲNH QUANG SINH

Hiệu trưởng Nhà trường