Lữ đoàn Công binh 25/Quân khu 9 (tiền thân là Trung đoàn Công binh 25¹)  là đơn vị nòng cốt thực hiện nhiệm vụ bảo đảm công binh của lực lượng vũ trang Quân khu 9. Sau khi thành lập, trong mùa khô năm 1976 - 1977, Trung đoàn đã đào đắp hơn nửa triệu mét khối đất đá, thi công đường “Tám Ngàn” - con đường dài gần 30 km với hệ thống cầu cống hoàn chỉnh, đánh dấu bước đi đầu tiên, khẳng định sự trưởng thành về tổ chức lực lượng, chỉ huy thi công trên địa hình kênh rạch phức tạp.

Đại hội Đảng bộ Lữ đoàn lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Cuối năm 1978, để bảo vệ biên giới Tây Nam, Trung đoàn được giao nhiệm vụ mở đường, bảo đảm vượt sông; xây dựng công trình chiến đấu, bố trí hệ thống vật cản trên các tuyến phòng thủ Hà Tiên, Châu Đốc, Tịnh Biên, Lạc Quới, Núi Sam, v.v. Với tinh thần không quản ngại hiểm nguy, cán bộ, chiến sĩ đã bám đường, bám bến, giữ mạch máu giao thông thông suốt, bảo đảm cho các đơn vị chủ lực của Quân khu tiến công đẩy lùi, tiêu diệt quân xâm lược, giữ vững biên cương Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng. Hoàn thành nhiệm vụ chiến đấu, Trung đoàn tập trung huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và làm nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn, phòng, chống khủng bố, xây dựng công trình chiến đấu, thu gom xử lý bom mìn, vật nổ, v.v.

Năm 1991, đánh dấu sự phát triển của Trung đoàn khi được Bộ Quốc phòng quyết định tổ chức lại thành Lữ đoàn. Với trọng trách mới, những năm qua, Lữ đoàn luôn phát huy tinh thần đoàn kết, giữ vững phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, bản lĩnh, trí tuệ của Bộ đội Công binh anh hùng “đi trước về sau”, hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo đảm công binh cho các nhiệm vụ của Quân khu, cứu hộ, cứu nạn, phòng, chống khủng bố. Cùng với đó, Lữ đoàn tham gia thi công hàng chục công trình chiến đấu trên tuyến biên giới Tây Nam và các đảo, cụm đảo trong vùng biển cực Nam của Tổ quốc; hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ dò tìm, thu gom, xử lý an toàn tuyệt đối hàng trăm tấn bom, mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh, làm sạch hàng ngàn héc - ta đất khỏi ô nhiễm, góp phần phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng thế trận phòng thủ vững chắc, thế trận quốc phòng toàn dân vững mạnh trên địa bàn Quân khu.

Với những thành tích xuất sắc, Lữ đoàn được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân thời kỳ đổi mới (2004); Huân chương Quân công hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Chiến công hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba, cùng nhiều phần thưởng cao quý.

Kết quả đạt được, nhất là những năm gần đây là tổng hợp của nhiều yếu tố; trong đó, việc phát huy truyền thống “Mở đường thắng lợi” của Bộ đội Công binh anh hùng là động lực tinh thần to lớn để Lữ đoàn nâng cao chất lượng tổng hợp, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Trước hết, Lữ đoàn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu; phòng chống khủng bố; phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn. Để đạt hiệu quả cao, Lữ đoàn thường xuyên quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm các chỉ thị, mệnh lệnh, kế hoạch sẵn sàng chiến đấu của các cấp, làm cho cán bộ, chiến sĩ nắm chắc tình hình, nhiệm vụ, nhận thức rõ đối tác, đối tượng, nêu cao tinh thần cảnh giác trước các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch. Theo dõi nắm chắc địa bàn, kịp thời bổ sung, điều chỉnh hệ thống văn kiện chiến đấu và tổ chức luyện tập thuần thục. Đồng thời, xây dựng lực lượng phòng, chống khủng bố theo hướng tinh nhuệ và tổ chức huấn luyện nâng cao trình độ, năng lực chỉ huy, khả năng phối hợp hiệp đồng, cùng các lực lượng trên địa bàn sẵn sàng xử trí hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ. Qua các đợt kiểm tra, Lữ đoàn đều được đánh giá cao về công tác chuẩn bị, mức độ sẵn sàng và trình độ xử trí tình huống.

Thực hiện Quyết định số 535/QĐ-TTg, ngày 20/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án “Phát triển, nâng cao năng lực ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn đến năm 2030, định hướng đến năm 2045”, Lữ đoàn tập trung bổ sung, hoàn chỉnh các phương án ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, đảm bảo tính chủ động, chuẩn bị từ trước khi xảy ra sự cố. Để đảm đương nhiệm vụ quan trọng này, Lữ đoàn xây dựng lực lượng nòng cốt là các đồng chí sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trẻ, có bản lĩnh, sức khỏe tốt; đồng thời, đẩy mạnh tập huấn, huấn luyện, bồi dưỡng nâng cao năng lực làm chủ và khai thác, sử dụng hiệu quả các trang bị kỹ thuật, phương tiện hiện đại; chuẩn bị đầy đủ phương tiện, trang bị kỹ thuật cơ động (xe, xuồng, phà, phao,…) để sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ khi có lệnh. Qua đó, 05 năm qua, Lữ đoàn đã xử lý kịp thời, hiệu quả mọi tình huống sự cố, thiên tai, thảm họa xảy ra, tiêu biểu như: cứu nạn vụ sập đổ công trình tại An Giang (năm 2020); vụ tai nạn tại công trường xây dựng cầu Rọc Sen/Thanh Bình, Đồng Tháp (năm 2023), v.v.

Huấn luyện thực hành vượt sông.

Trước yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Lữ đoàn luôn xác định huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật chuyên ngành công binh là nhiệm vụ trung tâm, khâu then chốt, tiền đề để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao. Theo đó, Lữ đoàn quán triệt, chỉ đạo thực hiện nghiêm nghị quyết của các cấp về lãnh đạo nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu và mệnh lệnh huấn luyện chiến đấu hằng năm của Tư lệnh Quân khu. Trước khi bước vào huấn luyện, Lữ đoàn chủ động làm tốt công tác chuẩn bị, bảo đảm đầy đủ vật chất, thao trường, bãi tập, đáp ứng yêu cầu, nội dung từng khoa mục, nhất là huấn luyện chuyên ngành. Quá trình huấn luyện, Lữ đoàn thường xuyên đổi mới phương pháp sát với đặc điểm địa bàn đồng bằng sông nước với mục tiêu nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật công binh, năng lực cơ động, bảo đảm công trình và phòng, chống, khắc phục thiên tai, sự cố; khai thác, sử dụng thành thạo các loại vũ khí, trang bị có trong biên chế và các trang bị mới.

Riêng lực lượng tham gia thi công, xây dựng công trình, Lữ đoàn chỉ đạo lấy “công trường làm thao trường”; tổ chức huấn luyện theo ca kíp, bố trí xoay vòng, đổi tập hợp lý. Các nội dung về lý thuyết, tranh thủ huấn luyện vào buổi tối, ngày chờ thi công. Đối với lực lượng bảo đảm vượt sông, rà phá bom, mìn, các phân đội làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, nhiệm vụ A2, kiêm nhiệm tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ, Lữ đoàn tổ chức huấn luyện tập trung. Tăng cường huấn luyện đêm, huấn luyện dã ngoại, huấn luyện trong điều kiện địch sử dụng vũ khí công nghệ cao. Cùng với đó, tổ chức và tham gia diễn tập chỉ huy - tham mưu, diễn tập vòng tổng hợp và diễn tập hiệp đồng quân - binh chủng; tập trung đột phá vào các nội dung mới, phức tạp, sát thực tế chiến đấu, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của tác chiến hiện đại. Kết quả kiểm tra các khoa mục, 100% đạt yêu cầu, trên 75% khá, giỏi; hoàn thành tốt nhiệm vụ diễn tập và phục vụ diễn tập của các đơn vị, địa phương theo kế hoạch của Quân khu, an toàn tuyệt đối về mọi mặt.

Thi công công trình quốc phòng là nhiệm vụ đòi hỏi tinh thần trách nhiệm và kỷ luật cao. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, Lữ đoàn đã quán triệt sâu sắc phương châm “Bí mật, an toàn, chất lượng, tiến độ, tiết kiệm”; thường xuyên đổi mới, nâng cao phương pháp tổ chức, chỉ huy gắn với thực hiện nghiêm quy chế, quy tắc an toàn trong thi công. Quá trình thi công, tổ chức bảo đảm khoa học, chặt chẽ, đúng trình tự, tuân thủ các quy trình, quy phạm và hồ sơ thiết kế đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, kịp thời chấn chỉnh các biểu hiện lơ là, chủ quan, thiếu trách nhiệm; đẩy mạnh phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật, kịp thời cập nhật các biện pháp mới, tiên tiến; sử dụng khoa học, hiệu quả nhân lực, phương tiện, vật tư, nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, để nâng cao năng suất, chất lượng thi công. Thực hiện đúng các quy định về nghiệm thu, bàn giao, thanh toán, quyết toán. Sau mỗi công trình, Lữ đoàn chỉ đạo rút kinh nghiệm để khắc phục, bổ sung các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng thi công và công tác bảo đảm an toàn. Nhờ đó, nhiệm kỳ qua, Lữ đoàn đã thi công 45 công trình bảo đảm đúng tiến độ, chất lượng cao, an toàn tuyệt đối; trong đó, đã hoàn thành nghiệm thu, bàn giao 06 công trình. Tổng khối lượng thi công: 245.097m³ đất đá; 37.105m³ bê tông; 3.713m³ gạch; 1.205 tấn cốt thép, v.v.

Vận hành Robot tìm kiếm, di chuyển, xử lý thiết bị nổ.

Quân khu 9 là địa bàn có số lượng lớn bom, mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh cần được dò tìm, thu gom, xử lý. Là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình, trung bình hằng năm, Lữ đoàn rà phá, làm sạch hơn 200 héc - ta đất bị ô nhiễm bom, mìn, xử lý hàng nghìn vật nổ các loại; việc thực hiện nhiệm vụ chủ yếu diễn ra ở vùng sâu, địa hình hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt. Đây là nhiệm vụ nguy hiểm, nhưng hết sức cao cả. Theo đó, Lữ đoàn quán triệt sâu sắc các chỉ thị của Quân khu², truyền thống của Bộ đội Công binh, Lữ đoàn, làm cho cán bộ, chiến sĩ luôn khắc ghi mệnh lệnh “vào trận là an toàn tuyệt đối”, thực hiện tốt phương châm hành động “cẩn trọng - kỷ luật - chính quy”, không để xảy ra bất cứ sai sót nào, dù là nhỏ nhất. Trong thực hành dò tìm, thu gom, xử lý, Lữ đoàn yêu cầu lãnh đạo, chỉ huy các cấp đề cao trách nhiệm trong kiểm tra, đôn đốc, làm tốt công tác chuẩn bị; sát sao trong chỉ đạo thực hiện quy trình. Trong mỗi nhiệm vụ, Lữ đoàn đều phân công trong Ban Chỉ huy và cơ quan trực tiếp chỉ đạo, nhằm tránh sai sót về quy trình, bỏ sót khu vực, gây mất an toàn. Đồng thời, yêu cầu các lực lượng trực tiếp tham gia tuân thủ nghiêm ngặt quy trình, không chủ quan, đơn giản, đặt bảo đảm an toàn tuyệt đối lên hàng đầu. Nhờ đó, từ năm 2020 đến nay, Lữ đoàn đã thu gom, vận chuyển, hủy nổ gần 45 tấn bom, mìn, vật nổ; giám sát thi công 41 công trình; rà phá 80 công trình; dò tìm, làm sạch hơn 1.000 héc - ta đất bảo đảm an toàn tuyệt đối, góp phần phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội các địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Những thành tích vẻ vang trong suốt 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành là niềm tự hào, nguồn động viên to lớn để các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn hôm nay không ngừng nỗ lực, rèn luyện, vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, tô thắm truyền thống “Chủ động sáng tạo, đoàn kết vượt khó, hoàn thành nhiệm vụ”, xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, tiêu biểu, Lữ đoàn vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, viết tiếp chiến công trong thời kỳ mới.

Đại tá VI ĐỨC HÂN, Lữ đoàn trưởng
____________________            

1 - Thành lập ngày 25/12/1975.

2 - Chỉ thị số 427/CT-BTL, ngày 14/3/2018 của Tư lệnh Quân khu về “Thu gom, xử lý bom, mìn, vũ khí đạn và các vật liệu nổ trên địa bàn Quân khu”; Chỉ thị số 2145/CT-BTL, ngày 26/7/2024 của Tư lệnh Quân khu về “Thu gom xử lý bom, mìn, lựu đạn, quả nổ, ngư lôi, thủy lôi, vật liệu nổ, đầu đạn tên lửa, đạn pháo và đầu đạn pháo các loại còn sót lại sau chiến tranh”, v.v.