Là bộ phận quan trọng của báo chí cách mạng Việt Nam, trải qua các giai đoạn lịch sử, báo chí Quân đội luôn là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của Đảng; đóng góp quan trọng vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bước vào giai đoạn mới, báo chí Quân đội tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong của “binh chủng đặc biệt”, đồng hành cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Hòa cùng dòng chảy 100 năm của báo chí cách mạng Việt Nam, báo chí Quân đội đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và tiến trình phát triển, hội nhập của đất nước. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, báo chí Quân đội cũng luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, Nhà nước và Nhân dân; đồng hành cùng đời sống, huấn luyện, chiến đấu và công tác của cán bộ, chiến sĩ; là lực lượng xung kích đi đầu trong đấu tranh bảo vệ, giữ vững trận địa tư tưởng - văn hóa của Đảng trong Quân đội và toàn xã hội.

Khối báo chí Quân đội tại Hội báo toàn quốc năm 2024. Ảnh: qdnd.vn

Ra đời từ thực tiễn cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp¹, thấm nhuần sâu sắc lời huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”², cán bộ, phóng viên báo chí Quân đội đã không quản ngại gian khổ, hy sinh, luôn có mặt ở khắp các chiến trường, tuyên truyền, phổ biến và cụ thể hóa đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ và tự lực cánh sinh của Đảng tới bộ đội và Nhân dân. Những bài viết trực tiếp từ các mặt trận và hậu phương; những thông tin phân tích, bình luận sâu sắc về cục diện chiến trường ở trong nước và Đông Dương; những tấm gương chiến đấu quả cảm, kiên cường và tình cảm quân dân, nghĩa tình đồng chí, đồng đội sâu nặng,… được báo chí Quân đội lan tỏa, có sức mạnh động viên to lớn, kịp thời giúp bộ đội và Nhân dân thấu suốt mục tiêu, phương châm, phương pháp và tinh thần của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược. Đồng thời, góp phần cổ vũ, vận động toàn dân chi viện sức người, sức của cho tiền tuyến; định hướng tư tưởng, phản bác các luận điệu tuyên truyền xuyên tạc, chiến tranh tâm lý của kẻ thù, củng cố niềm tin vào thắng lợi của kháng chiến. Đặc biệt, Báo Quân đội nhân dân đã tổ chức Tòa soạn tiền phương tại Chiến dịch Điện Biên Phủ để xuất bản, phát hành ngay tại chiến hào, góp phần củng cố niềm tin, ý chí chiến đấu cho cán bộ, chiến sĩ, khẳng định lòng trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân; sẵn sàng nhận và tuyệt đối chấp hành mệnh lệnh, thực hiện tốt phương châm tác chiến với tinh thần “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt; máu trộn bùn non; gan không núng; chí không mòn”, làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, báo chí Quân đội tiếp tục phát huy vai trò là lực lượng chủ công trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của Đảng trong Quân đội; góp phần tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận, tuyên truyền sâu rộng đường lối chiến tranh nhân dân toàn dân, toàn diện của Đảng; làm rõ tính chính nghĩa của cuộc kháng chiến, đấu tranh trên mặt trận ngoại giao và khẳng định quyết tâm chiến đấu đến thắng lợi cuối cùng của quân và dân ta. Kịp thời truyền tải các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Chính phủ, cổ vũ tinh thần kháng chiến kiên cường. Qua đó, phản ánh sinh động sự phát triển tư duy quân sự, nghệ thuật chiến tranh nhân dân và thế trận chiến tranh nhân dân rộng khắp ba vùng chiến lược (rừng núi, nông thôn đồng bằng và đô thị). Nội dung tuyên truyền luôn bám sát định hướng tư tưởng, nâng cao nhận thức, kịp thời phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ huy, xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân ngày càng vững mạnh. Đội ngũ phóng viên báo chí Quân đội “vừa cầm bút, vừa cầm súng”, bám sát đơn vị chiến đấu, kịp thời đưa tin về các trận đánh, những tấm gương dũng cảm, các phong trào thi đua giết giặc, lập công, khắc họa sâu sắc hình tượng cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”. Đồng thời, lan tỏa mạnh mẽ các phong trào cách mạng³, khơi dậy những luồng gió mới, thổi bùng ngọn lửa thi đua yêu nước trong toàn dân, toàn quân, góp phần quy tụ, tập hợp và nhân lên sức mạnh của nhân tố chính trị - tinh thần, với quyết tâm “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, “Tất cả vì miền Nam ruột thịt, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”. Từ hậu phương đến tiền tuyến, báo chí Quân đội đã góp phần nuôi dưỡng, củng cố niềm tin, ý chí quyết chiến, quyết thắng của toàn quân, toàn dân, góp phần làm nên Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Trong giai đoạn cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội, thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, báo chí Quân đội đã khẳng định vai trò là lực lượng nòng cốt trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, phục vụ hiệu quả sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thông qua sự phát triển mạnh mẽ của các loại hình báo chí Quân đội, những chủ trương lớn của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quốc phòng - an ninh, xây dựng lực lượng vũ trang và các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội; đặc biệt là đường lối quốc phòng toàn dân, chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 và những năm tiếp theo, mục tiêu xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại,... được truyền tải kịp thời, sâu rộng đến cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân.

Báo chí Quân đội đã tập trung phản ánh đậm nét, sinh động các hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, diễn tập, xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật,... của cán bộ, chiến sĩ toàn quân; nêu bật những kết quả trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, xây dựng khu vực phòng thủ ở các địa phương. Định hướng chính trị tư tưởng; cổ vũ phong trào Thi đua Quyết thắng, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh trong Quân đội; phát hiện, biểu dương những điển hình tiên tiến, các nhân tố mới; góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị, ý chí chiến đấu, tinh thần sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ toàn quân. Đồng thời, có nhiều bài viết sắc bén trong tuyên truyền đối ngoại quốc phòng, hoạt động của Quân đội tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, góp phần khẳng định vai trò của Quân đội trong củng cố lòng tin chiến lược, thúc đẩy hợp tác quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước.

Cùng với đó, Báo chí Quân đội đã phản ánh đầy đủ, rõ nét những đóng góp hiệu quả, thiết thực của Quân đội trong phát triển kinh tế - xã hội, nhất là tại địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Làm nổi bật vai trò của các đoàn kinh tế - quốc phòng, các doanh nghiệp Quân đội và các cơ quan, đơn vị trong thực hiện chủ trương của Đảng về “Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại với quốc phòng, an ninh và giữa quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hóa, xã hội và đối ngoại”⁴. Đồng thời, góp phần tuyên truyền sâu rộng quá trình xây dựng, phát triển nền công nghiệp quốc phòng Việt Nam hiện đại, lưỡng dụng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và phát triển kinh tế - xã hội.

Báo chí Quân đội luôn giữ vai trò nòng cốt trong tuyên truyền công tác dân vận, phản ánh kịp thời, sinh động các hoạt động giúp nhân dân xóa đói giảm nghèo, phòng chống thiên tai, dịch bệnh, xây dựng nông thôn mới, xóa nhà tạm, nhà dột nát,... góp phần lan tỏa hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, củng cố mối quan hệ gắn bó máu thịt quân - dân. Nhiều chuyên mục, tuyến bài đã lan tỏa khát vọng phát triển, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, cổ vũ các phong trào Thi đua yêu nước, lao động sáng tạo, xây dựng đời sống mới ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Báo chí Quân đội đã thực sự trở thành cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân; là diễn đàn rộng rãi để cán bộ, chiến sĩ và nhân dân tham gia các công việc của đất nước, giám sát, phản biện xã hội, nâng cao trình độ dân trí; động viên, cổ vũ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân tham gia thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ cách mạng, góp phần củng cố “thế trận lòng dân” vững chắc.

Báo chí Quân đội cũng luôn đóng vai trò trụ cột trong tuyên truyền, cổ vũ toàn quân, toàn dân hưởng ứng và thực hiện tốt các đợt sinh hoạt chính trị có ý nghĩa quan trọng, như: Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, v.v. Đồng thời, xung kích đi đầu trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng - văn hóa của Đảng trong Quân đội và toàn xã hội. Cùng với đó, báo chí Quân đội tích cực phản ánh thành tựu đổi mới đất nước trên các lĩnh vực: phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế, bảo đảm an sinh xã hội, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội, xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.

Trong bối cảnh truyền thông hiện đại và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư bùng nổ, báo chí Quân đội đã bám sát nhiệm vụ chính trị, kiên định tôn chỉ mục đích, chủ động, sáng tạo, không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động. Nhiều chương trình, chuyên mục mới được xây dựng theo hướng hiện đại, hấp dẫn, gắn chặt với nhu cầu thông tin của cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân. Các mô hình báo chí đa nền tảng, đa phương tiện đã từng bước hình thành và phát triển, mở rộng không gian tiếp cận thông tin, tuyên truyền nhanh chóng, chính xác, kịp thời định hướng dư luận trong điều kiện nhiều luồng thông tin đa chiều và phức tạp; khẳng định vị thế, uy tín của báo chí Quân đội trong nền báo chí quốc gia.

Hiện nay, đất nước ta đang sẵn sàng bước vào kỷ nguyên phát triển mới với những yêu cầu cao hơn về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhiều chủ trương lớn mang tính cách mạng đang được triển khai thực hiện quyết liệt. Tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường; các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị đẩy mạnh hoạt động chống phá, nhất là trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, truyền thông. Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ, nhất là công nghệ số, trí tuệ nhân tạo và truyền thông xã hội đang làm thay đổi sâu sắc phương thức sản xuất, phân phối, tiêu dùng và sử dụng thông tin. Trong bối cảnh đó, để tiếp tục phát huy vai trò của báo chí Quân đội, có những đóng góp xứng đáng vào sự phát triển của Quân đội và đất nước, cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với báo chí và hoạt động báo chí trong Quân đội. Đây là nguyên tắc xuyên suốt, bảo đảm cho báo chí Quân đội luôn vững vàng về chính trị, tư tưởng, tuyệt đối trung thành với mục tiêu, lý tưởng của Đảng, lợi ích của quốc gia, dân tộc, hạnh phúc của Nhân dân. Theo đó, cần giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị đối với báo chí trong Quân đội; bảo đảm sự chỉ đạo thống nhất, xuyên suốt, kịp thời đối với các cơ quan báo chí trong toàn quân. Các cơ quan báo chí phải chấp hành nghiêm định hướng của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, tuân thủ sự quản lý nhà nước của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Đồng thời, quán triệt và triển khai hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về công tác báo chí trong tình hình mới, trọng tâm là Chỉ thị số 03-CT/QUTW, ngày 02/01/2019 của Quân ủy Trung ương “Về tăng cường lãnh đạo, quản lý công tác báo chí, xuất bản trong Quân đội nhân dân Việt Nam”. Thực hiện nghiêm Luật Báo chí; Thông tư số 03/2019/TT-BQP, ngày 10/01/2019 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Quy định công tác quản lý báo chí trong Bộ Quốc phòng và các quy định của pháp luật có liên quan; tuân thủ đầy đủ quy trình tác nghiệp, kiểm duyệt, biên tập; không để xảy ra sai sót về quan điểm, đường lối trong nội dung, hình thức tuyên truyền. Kiên quyết ngăn chặn tình trạng thương mại hóa hoạt động báo chí, làm ảnh hưởng tới bản sắc chính trị và tính chiến đấu của báo chí Quân đội. Quản lý chặt chẽ các hoạt động báo chí, nhất là đối với hoạt động tác nghiệp độc lập của phóng viên, cơ quan đại diện, văn phòng thường trú. Cùng với đó, tiếp tục xây dựng tổ chức đảng trong cơ quan báo chí thực sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; đủ năng lực lãnh đạo toàn diện, hiệu quả các hoạt động tuyên truyền trong tình hình mới, trong mọi lúc, mọi nơi, các thời điểm phức tạp, nhạy cảm. Chú trọng thực hiện tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ, nhất là trong các cơ quan báo chí có số lượng lao động hợp đồng lớn. Tiêu chuẩn hóa đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt, đặc biệt là người đứng đầu và cán bộ tại cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí trong Quân đội nhằm nâng cao chất lượng quản trị, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong toàn hệ thống báo chí Quân đội.

Hai là, phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt, đi đầu trong tuyên truyền, định hướng tư tưởng, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội, góp phần đưa đất nước vững vàng bước vào kỷ nguyên phát triển mới. Trong giai đoạn hiện nay, khi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang nỗ lực hiện thực hóa các mục tiêu phát triển đất nước theo Nghị quyết Đại hội XIII và chuẩn bị cho Đại hội XIV của Đảng, báo chí Quân đội cần khẳng định rõ vị thế là lực lượng giữ vai trò nòng cốt trong việc tuyên truyền sâu rộng, toàn diện, có hệ thống những chủ trương, chính sách lớn mang tầm chiến lược, như: Việc triển khai thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; sửa đổi Hiến pháp năm 2013; điều chỉnh, tổ chức lực lượng quân sự địa phương; chủ trương đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, v.v. Nhiệm vụ của báo chí Quân đội là tuyên truyền làm rõ mục tiêu, tầm nhìn, nội hàm đổi mới, các quyết sách chiến lược và tác động tích cực của các chủ trương, quyết sách này đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên phát triển mới. Đồng thời, khẳng định rõ tính tất yếu, cấp bách và sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn của Đảng, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng. Khi đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ, báo chí Quân đội phải thực sự là lực lượng tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, phát huy vai trò “mở đường”, góp phần xây dựng, củng cố niềm tin, khơi dậy khát vọng phát triển, tinh thần đổi mới, ý chí tự lực tự cường, phát huy nội lực toàn dân tộc. Không chỉ định hướng dư luận, báo chí Quân đội cần phản ánh trung thực tâm tư, nguyện vọng, sự đồng hành, phát huy tinh thần trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trong quá trình tổ chức thực hiện các chỉ thị, nghị quyết; đồng thời, lan tỏa mạnh mẽ những mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả từ thực tiễn. Báo chí Quân đội phải hướng vào việc thắp sáng niềm tin, hun đúc ý chí vươn lên, tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho toàn xã hội cùng đổi mới, phát triển bứt phá. Không chỉ đồng hành mà còn dẫn dắt, lan tỏa tầm nhìn chiến lược, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, văn minh, hạnh phúc. Đây là trách nhiệm chính trị, đồng thời là sứ mệnh vẻ vang của người làm báo cách mạng trong Quân đội - những “Nhà báo - chiến sĩ”, đứng nơi tuyến đầu trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của Đảng trong Quân đội, cùng toàn quân, toàn dân vững vàng bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Ba là, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức truyền thông và chuyển đổi số. Đây là xu hướng tất yếu và yêu cầu cấp thiết hiện nay. Các cơ quan báo chí Quân đội cần quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm Quyết định số 348/QĐ-TTg, ngày 06/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Chiến lược chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Kế hoạch thực hiện Chiến lược chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 trong Bộ Quốc phòng sau khi kiện toàn, sắp xếp hệ thống báo chí Quân đội theo kết luận của Thường vụ Quân ủy Trung ương. Tích cực triển khai Đề án xây dựng Báo Quân đội nhân dân thành cơ quan truyền thông chủ lực, đa phương tiện đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045; nâng cao chất lượng Kênh Truyền hình Quốc phòng Việt Nam xứng tầm kênh truyền hình thiết yếu quốc gia. Đồng thời, xác định rõ: chuyển đổi số không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là động lực quan trọng để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, mở rộng ảnh hưởng, khẳng định vai trò xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa trong tình hình mới. Trên cơ sở đó, cần phát triển đồng bộ các loại hình báo chí theo hướng tích hợp, liên thông, tận dụng thế mạnh từng nền tảng để phục vụ hiệu quả yêu cầu thông tin ngày càng đa dạng, nhanh nhạy của cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân. Đặc biệt, đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền cần kết hợp chặt chẽ giữa ứng dụng công nghệ hiện đại với bám sát thực tiễn sinh động của Quân đội và đời sống xã hội. Công nghệ chỉ là công cụ hỗ trợ, không thay thế bản lĩnh chính trị và tính nhân văn cách mạng của người làm báo và chỉ thực sự phát huy tác dụng khi phục vụ tốt cho nhiệm vụ chính trị, tạo điều kiện để báo chí phản ánh chân thực, kịp thời các hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, tham gia phát triển kinh tế - xã hội, giúp dân phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, v.v. Vì vậy, mỗi nội dung tuyên truyền trên báo chí Quân đội phải hướng đến cổ vũ cái tốt, lan tỏa cái đẹp, nhân lên giá trị tích cực, đồng thời truyền tải mạnh mẽ thông điệp về ý chí, nghị lực, bản lĩnh và phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Bảo đảm mỗi tác phẩm báo chí Quân đội thực sự có chiều sâu, sức sống, đáp ứng đúng nhu cầu thông tin và định hướng dư luận lành mạnh. Cần đẩy mạnh sản xuất nội dung đa phương tiện, nâng cao chất lượng tương tác số; chủ động ứng dụng các công nghệ phổ biến như trí tuệ nhân tạo,… trong sáng tạo và phân phối nội dung. Cùng với đó, chú trọng xây dựng mô hình tòa soạn hội tụ, tích hợp hiện đại, khai thác hiệu quả công nghệ số trong quản lý, sản xuất, xuất bản và phân phối thông tin; tăng cường liên kết giữa các bộ phận chuyên môn để tạo nên quy trình vận hành linh hoạt, hiệu quả. Đây là yêu cầu cấp thiết nhằm nâng cao năng lực thích ứng, sự chuyên nghiệp và khả năng phản ứng nhanh của báo chí Quân đội trong môi trường truyền thông số. Đó chính là nền tảng để báo chí Quân đội phát huy vai trò lực lượng nòng cốt, tiên phong trong tuyên truyền chiến lược của Đảng và Quân đội, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Bốn là, xây dựng đội ngũ nhà báo - chiến sĩ vững vàng về chính trị, tinh thông về nghiệp vụ, xứng đáng là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Các cơ quan báo chí Quân đội cần tập trung xây dựng đội ngũ nhà báo “vừa hồng, vừa chuyên”, có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc, Nhà nước và Nhân dân như lời dạy của Bác Hồ: “Tất cả những người làm báo (người viết, người in, người sửa bài, người phát hành, v.v.) phải có lập trường chính trị vững chắc. Chính trị phải làm chủ. Đường lối chính trị đúng thì những việc khác mới đúng được”⁵; đồng thời có trình độ chuyên môn cao, tư duy sắc bén, khả năng phản ứng nhanh, linh hoạt với dòng chảy thông tin trong thời đại số. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cần được tổ chức bài bản, khoa học, kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao bản lĩnh, đạo đức nghề nghiệp với huấn luyện nghiệp vụ chuyên sâu về báo chí - truyền thông đa phương tiện. Coi trọng việc học tập, rèn luyện phong cách làm báo của Chủ tịch Hồ Chí Minh; gắn bó với thực tiễn đời sống bộ đội, bám sát yêu cầu nhiệm vụ chính trị, sẵn sàng xông pha nơi tuyến đầu, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Đặc biệt, cần phát hiện, bồi dưỡng và sử dụng hiệu quả đội ngũ cộng tác viên rộng khắp; xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan báo chí với các đơn vị nhằm tạo nguồn tin cậy, phong phú. Tăng cường giao lưu, học hỏi kinh nghiệm giữa các cơ quan báo chí trong và ngoài Quân đội; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong công tác đào tạo, tổ chức các lớp tập huấn chuyên đề theo hướng ngắn hạn, chuyên sâu, cập nhật xu thế làm báo hiện đại. Trong mọi hoàn cảnh, đội ngũ nhà báo trong Quân đội phải luôn thể hiện rõ trách nhiệm chính trị, đạo đức nghề nghiệp, ý thức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, tuyệt đối trung thành với lý tưởng của Đảng và con đường cách mạng của dân tộc. Mỗi phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên cần không ngừng tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống; đề cao tinh thần tự giác, tự soi, tự sửa, giữ gìn danh dự nghề nghiệp và hình ảnh cao đẹp của “Nhà báo - chiến sĩ”. Từng sản phẩm báo chí cần được xây dựng trên nền tảng sự thật, chính nghĩa, khách quan, đúng định hướng chính trị và phục vụ mục tiêu phát triển đất nước, bảo vệ lợi ích của nhân dân, lợi ích cộng đồng. Cùng với đó, mỗi “Nhà báo - chiến sĩ” phải có dũng khí, kiên quyết đấu tranh với các biểu hiện suy thoái, lệch chuẩn, các hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Tổ chức đảng trong cơ quan báo chí Quân đội cần phát huy vai trò lãnh đạo, tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, phóng viên, biên tập viên; kịp thời uốn nắn những lệch lạc, xử lý nghiêm các biểu hiện tiêu cực; xây dựng môi trường văn hóa báo chí và làm báo trong sạch, lành mạnh, giàu tính chiến đấu. Đồng thời, tiếp tục bồi đắp lý tưởng, truyền thống và lòng tự hào về sự nghiệp báo chí cách mạng. Đây là yêu cầu cấp thiết nhằm bảo vệ danh hiệu cao quý “Bộ đội Cụ Hồ”, giữ gìn và lan tỏa những giá trị tốt đẹp của báo chí Quân đội trong kỷ nguyên phát triển nhanh, bền vững và toàn diện của đất nước.

Năm là, phát huy vai trò xung kích, đi đầu trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch gia tăng hoạt động chống phá, báo chí Quân đội cần tiếp tục khẳng định vai trò là lực lượng nòng cốt, xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng. Đây không chỉ là yêu cầu cấp thiết, mà còn là trách nhiệm chính trị đặc biệt của báo chí Quân đội trong tình hình mới. Vì vậy, cần tiếp tục bám sát Kết luận số 89-KL/TW, ngày 25/7/2024 của Bộ Chính trị (khóa XIII) về tiếp tục quán triệt, đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị (khóa XII) “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”, chủ động nhận diện, dự báo đúng và trúng âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Trên cơ sở đó, tập trung đẩy mạnh tuyên truyền đấu tranh bằng các tác phẩm mang tính chiến đấu cao, định hướng rõ ràng, kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”; khẳng định tính cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, làm rõ và khẳng định những thành tựu kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, dân chủ, nhân quyền, dân tộc, tôn giáo của đất nước. Đặc biệt, cần chủ động nhận diện, phản bác hiệu quả những luận điệu xuyên tạc nhằm chống phá các chủ trương lớn, mang tính cách mạng hiện nay của Đảng và Nhà nước, như: sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội XIV của Đảng, v.v. Đồng thời, các chuyên trang, chuyên mục chuyên sâu về phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” cần tăng cường tính lý luận, tính thời sự và sức thuyết phục trên nền tảng cơ sở thực tiễn phong phú, nhằm tạo ra các sản phẩm báo chí thực sự là ngọn cờ xung kích trong cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Qua đó, góp phần nâng cao dân trí, củng cố niềm tin xã hội, phát huy giá trị văn hóa - tinh thần, giữ vững trận địa tư tưởng - văn hóa của Đảng trong Quân đội và toàn xã hội.

Phát huy truyền thống vẻ vang, báo chí Quân đội tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, toàn diện, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên truyền; kiên định mục tiêu, lý tưởng cách mạng; không ngừng sáng tạo, ứng dụng công nghệ mới, khẳng định vai trò nòng cốt trên mặt trận tư tưởng - văn hóa; góp phần xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên phát triển mới.

Trung tướng TRƯƠNG THIÊN TÔ, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam
_______________________        

1 - Các tờ báo đầu tiên thuộc lực lượng vũ trang cách mạng gồm: Tiếng súng reo (1944), Chiến đấu (1944), Kèn gọi lính (1944), Quân giải phóng (1945), Sao Vàng (1946), Vệ quốc quân (1947), Quân du kích (1948), Quân đội nhân dân (1950); Quân sự Tập san (1948) - tiền thân của Tạp chí Quốc phòng toàn dân hiện nay, v.v.

2 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 13, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 466.

3 - Như: Phong trào “Đồng khởi” của quê hương Bến Tre, “Ba sẵn sàng” của tuổi trẻ, “Ba đảm đang” của phụ nữ, “Gió Đại Phong” trong nông nghiệp, “Sóng Duyên Hải” trong công nghiệp, “Cờ ba nhất” trong Quân đội.

4 - ĐCSVN – Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập II, Nxb CTQGST, H. 2021, tr. 68.

5 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 12, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 166.