Trên cơ sở nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng của xây dựng khu vực phòng thủ và vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng của Thủ đô Hà Nội, lực lượng vũ trang Thủ đô đã và đang phát huy vai trò nòng cốt, cùng Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô triển khai toàn diện, đồng bộ các nội dung, giải pháp nhằm xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc.

Hà Nội là “trái tim của cả nước”, trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và đối ngoại; địa bàn có vị trí đặc biệt trọng yếu về quốc phòng, an ninh đối với cả nước. Vì vậy, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, trật tự an toàn xã hội để Hà Nội phát triển giàu mạnh, xứng đáng với tầm vóc của Thủ đô có ý nghĩa hết sức quan trọng.

Thiếu tướng Đào Văn Nhận, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội thăm hỏi, động viên Khối Nghi trượng tham gia diễu hành ở A80.

Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, lực lượng vũ trang Thủ đô Hà Nội quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và của Thành ủy Hà Nội về nhiệm vụ quốc phòng, an ninh; phát huy vai trò nòng cốt, chủ trì phối hợp với các ban, sở, ngành thực hiện tốt chức năng tham mưu cho Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Thành phố lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh xây dựng khu vực phòng thủ và đạt được kết quả khá toàn diện. Nổi bật là, công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng được chú trọng; nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang và Nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh được nâng lên; việc kết hợp giữa phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường, củng cố quốc phòng, an ninh và đối ngoại được triển khai chặt chẽ, đạt hiệu quả thiết thực. Nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn kết chặt chẽ với thế trận an ninh nhân dân; tiềm lực, thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ, “thế trận lòng dân” được xây dựng ngày càng vững chắc, phù hợp với yêu cầu và đặc thù của Thủ đô; lực lượng vũ trang Thủ đô được xây dựng tinh, gọn, mạnh, luôn sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu thắng lợi trong mọi tình huống, tạo nền tảng để Hà Nội phát triển xứng đáng là trái tim của cả nước.

Hiện nay và thời gian tới, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc có bước phát triển mới, yêu cầu cao và đứng trước không ít thách thức. Trên địa bàn Thủ đô, chính trị, xã hội ổn định, kinh tế tiếp tục phát triển nhanh, bền vững; quốc phòng, an ninh, đối ngoại được củng cố, tăng cường. Tuy nhiên, đây cũng là nơi các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị tập trung hoạt động chống phá với những thủ đoạn ngày càng tinh vi; tình hình tội phạm, nhất là tội phạm công nghệ cao, tội phạm có tổ chức,… có thời điểm diễn biến phức tạp. Cùng với đó, mặt trái của tốc độ đô thị hóa nhanh và việc tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp, điều chỉnh địa giới hành chính cấp xã đã và đang đặt ra những vấn đề mới trong xây dựng khu vực phòng thủ, v.v.

Trước bối cảnh đó, lực lượng vũ trang Thủ đô tiếp tục chủ động, nỗ lực, đoàn kết, thống nhất; phát huy vai trò nòng cốt, cùng Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô tập trung xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc, với những nội dung, giải pháp cơ bản.

Trước hết, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, lực lượng và toàn dân trong xây dựng khu vực phòng thủ. Theo đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội tiếp tục tham mưu cho Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Thành phố lãnh đạo, chỉ đạo các ban, sở, ngành và các địa phương tổ chức quán triệt và đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, nâng cao chất lượng công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho các đối tượng, tạo chuyển biến rõ nét, vững chắc về nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và toàn dân đối với nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ. Nội dung tuyên truyền, giáo dục sâu rộng, toàn diện, song có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XIII) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; Kết luận số 64-KL/TW, ngày 03/10/2019 của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 22/9/2008 của Bộ Chính trị (khóa X); Nghị định số 21/2019/NĐ-CP, ngày 22/02/2019 của Chính phủ về xây dựng khu vực phòng thủ; Thông tư số 86/2025/TT-BQP, ngày 07/8/2025 của Bộ Quốc phòng về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 41/2020/TT-BQP, ngày 31/3/2020 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định thực hiện một số điều của Nghị định số 21/2019/NĐ-CP ngày 22/02/2019 của Chính phủ về khu vực phòng thủ; các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Thành phố về nhiệm vụ quốc phòng, an ninh; âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, phản động, v.v.

Để nâng cao hiệu quả, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội chỉ đạo các cơ quan, đơn vị và cơ quan quân sự cấp xã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền kiện toàn tổ chức, duy trì có nền nếp, hiệu quả hoạt động của hội đồng giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp sau Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVIII. Đồng thời, phát huy vai trò của cơ quan thường trực tham mưu tổ chức tốt công tác bồi dưỡng, giáo dục quốc phòng và an ninh cho các đối tượng, nhất là cán bộ chủ trì trong hệ thống chính trị, chức sắc, chức việc tôn giáo, đồng bào dân tộc, học sinh, sinh viên. Lực lượng vũ trang Thủ đô tiếp tục phát huy chức năng “đội quân công tác”, tích cực tiến hành công tác dân vận, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở; thực hiện tốt phong trào “đền ơn đáp nghĩa”, “Bộ đội và dân quân tự vệ Thủ đô chung sức xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”,... mặt khác, xung kích đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Qua đó, góp phần xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần khu vực phòng thủ, “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc ngay từ cơ sở, xây dựng Hà Nội thành “pháo đài vững chắc về chính trị, tư tưởng”.

Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội kiểm tra, chỉ đạo khắc phục hậu quả hoàn lưu cơn bão số 11 tại xã Đa Phúc, thành phố Hà Nội.

Hai là, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với củng cố quốc phòng, an ninh. Trên cơ sở Quy hoạch vùng đồng bằng sông Hồng; Nghị quyết số 15-NQ/TW, ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”; Quyết định số 1569/QĐ-TTg, ngày 12/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ về “Phê duyệt Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050” và kết quả bước đầu tổ chức chính quyền 02 cấp, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu cho Thành phố rà soát, điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường, củng cố quốc phòng, an ninh, nhất là củng cố tiềm lực và thế trận quân sự khu vực phòng thủ; chú trọng hình thành, phát triển các vùng đô thị¹, tạo cấu trúc “đa cực, đa trung tâm”, vừa phát huy tiềm năng, lợi thế của từng khu vực; đồng thời, tạo thế phòng thủ liên hoàn, vững chắc.

Với phương châm “mỗi bước phát triển kinh tế là một bước xây dựng và củng cố quốc phòng, an ninh”, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội tiếp tục thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về quốc phòng, thẩm định chặt chẽ các chương trình, đề án, dự án phát triển kinh tế - xã hội, nhất là dự án có yếu tố nước ngoài, dự án ở khu vực trọng điểm về quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Thường xuyên khảo sát, nắm chắc các doanh nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn, nhất là trong các lĩnh vực sản xuất cơ khí, luyện kim, hóa chất, điện tử; qua đó, xây dựng kế hoạch động viên công nghiệp, sẵn sàng chuyển sang sản xuất, sửa chữa trang bị, kỹ thuật, đảm bảo nhu cầu quốc phòng khi có chiến tranh. Đi liền với đó, khảo sát, nắm chắc nguồn phương tiện kỹ thuật dự bị có khả năng động viên, bảo đảm nhu cầu quốc phòng năm đầu chiến tranh, sẵn sàng huy động khi có tình huống xảy ra.

Cùng với đó, để góp phần xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại, phối hợp cùng với các ban, sở, ngành, địa phương, Bộ Tư lệnh Thủ đô tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo lực lượng vũ trang đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới, sáng tạo; đồng thời, tiếp tục tham mưu cho Thành phố đầu tư xây dựng hệ thống giao thông đồng bộ, kết nối đa dạng với tầm nhìn dài hạn, có sự tích hợp liên vùng và quốc tế: các tuyến đường cao tốc, đường quốc lộ, đường vành đai, các nút giao thông cửa ngõ, hệ thống cầu qua sông Hồng, sông Đuống, đường sắt đô thị kết nối đô thị vệ tinh với vùng trung tâm và các tỉnh lân cận; hệ thống logistics liên kết các hành lang, vành đai kinh tế,... tạo đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời, sẵn sàng chuyển sang sử dụng cho nhu cầu quốc phòng, an ninh khi có tình huống.

Ba là, tập trung xây dựng công trình quân sự trong khu vực phòng thủ liên hoàn, vững chắc. Trước mắt, chỉ đạo các ban chỉ huy phòng thủ khu vực, ban chỉ huy quân sự các xã, phường tiếp nhận, quản lý, bảo vệ các công trình quân sự đã có: sở chỉ huy, công trình chiến đấu, cụm điểm tựa, căn cứ hậu cần - kỹ thuật, các công trình ngầm,... bảo đảm chặt chẽ, không để xuống cấp, hư hỏng, sẵn sàng huy động, sử dụng khi cần thiết. Tiếp tục phối hợp với các lực lượng rà soát, nắm chắc thực trạng hệ thống công trình quân sự, tham mưu với Thành phố kịp thời điều chỉnh quy hoạch xây dựng công trình quân sự cho phù hợp với điều chỉnh địa giới hành chính. Quá trình thực hiện chú trọng kế thừa những công trình đã có, kết hợp với thế bố trí của các đơn vị của Bộ đứng chân trên địa bàn để tạo thế phòng thủ rộng khắp, liên hoàn, vững chắc, tránh chồng chéo, lãng phí, không phát huy hiệu quả.

Trên cơ sở đó, tiếp tục tham mưu cho Thành phố gắn xây dựng khu vực phòng thủ với phòng thủ dân sự; huy động nguồn lực, đầu tư xây dựng theo điều chỉnh quy hoạch, lộ trình đã xác định; ưu tiên bố trí ngân sách cho xây mới, tu sửa các công trình quân sự ở vị trí và trên hướng phòng thủ chủ yếu, các công trình quan trọng, có tính lưỡng dụng cao. Chú trọng tận dụng các công trình ngầm, kiến trúc vững chắc, kiên cố trong các khu đô thị, nhất là ở vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh để làm chốt chiến dịch, sở chỉ huy các cấp, khu vực phòng thủ then chốt, phân căn cứ hậu cần - kỹ thuật, các điểm tựa, cụm điểm tựa phòng ngự,… khi có tình huống xảy ra, bảo vệ vững chắc địa bàn. Cùng với đó, phát huy giá trị của địa hình đồi, núi ở phía Bắc và phía Tây của Thành phố để cải tạo, xây dựng các cụm công trình phòng thủ như căn cứ hậu cần - kỹ thuật, khu sơ tán, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương, tuyến phòng thủ bên sườn, phía sau,… tạo nên thế liên hoàn, vững chắc, có chính diện, chiều sâu; tạo thế nối liền giữa vùng đô thị trung tâm, các đô thị vệ tinh, đồng bằng, núi, đồi trong chỉnh thể thống nhất, đáp ứng yêu cầu cả trước mắt và lâu dài.

Tăng cường chỉ đạo ban chỉ huy quân sự cấp xã chú trọng nắm chắc các công trình lưỡng dụng, sẵn sàng huy động cho mục đích quân sự, quốc phòng; tạo thế trận phòng thủ rộng khắp từ cơ sở, thực hiện “mỗi khu phố, mỗi xóm làng là một pháo đài vững chắc” khi có chiến tranh xảy ra.

Bốn là, xây dựng lực lượng vũ trang Thủ đô tinh, gọn, mạnh, hiện đại, làm nòng cốt trong xây dựng khu vực phòng thủ. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng vũ trang có cơ cấu hợp lý, chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu cao, thực sự là lực lượng chính trị tin cậy, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành của cấp ủy, chính quyền và Nhân dân. Chú trọng xây dựng các cơ quan, đơn vị, nhà trường vững mạnh, toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” gắn với xây dựng đảng bộ các cấp trong sạch, vững mạnh. Tập trung xây dựng lực lượng chủ lực tinh, gọn, mạnh, có sức chiến đấu cao, khả năng cơ động, chuyển trạng thái chiến đấu nhanh; phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với các lực lượng, bảo vệ vững chắc địa bàn. Xây dựng lực lượng dự bị động viên “hùng hậu”, có số lượng hợp lý, chất lượng cao; lực lượng dân quân tự vệ “vững mạnh, rộng khắp”, phù hợp với đặc điểm từng địa bàn; xử lý kịp thời các tình huống từ sớm, từ xa, từ cơ sở, tham gia hiệu quả phòng, chống thiên tai, tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ, cháy nổ, bảo vệ rừng,... vì sự bình yên của Thủ đô.

Trước mắt, quan tâm rà soát, kiện toàn ban chỉ huy quân sự cấp xã; tiếp tục tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tăng cường bồi dưỡng, đào tạo, nâng cao trình độ cho cán bộ ban chỉ huy quân sự cấp xã, phát huy hiệu quả hoạt động của các ban chỉ huy phòng thủ khu vực, đủ sức làm nòng cốt trong tham mưu, tổ chức thực hiện hiệu quả công tác quốc phòng, quân sự ngay từ cơ sở. Đột phá nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập cho các đối tượng, nhất là diễn tập tác chiến phòng thủ khu vực, diễn tập khu vực phòng thủ Thành phố, kịp thời bổ sung, hoàn thiện lý luận; thực hiện đồng bộ các biện pháp đẩy mạnh xây dựng nền nếp chính quy, quản lý kỷ luật, sẵn sàng chiến đấu cao, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu. Quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang bị nhằm hiện đại hóa một số lực lượng; đẩy mạnh cải cách hành chính quân sự, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong các cơ quan, đơn vị, nhà trường. Cùng với đó, duy trì nghiêm nền nếp, chế độ sẵn sàng chiến đấu; chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tích cực xây dựng, bổ sung quyết tâm, kế hoạch tác chiến, kế hoạch phối hợp, hiệp đồng bảo vệ các khu vực, mục tiêu trọng yếu. Đặc biệt, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với Công an Thành phố theo Nghị định số 03/2019/NĐ-CP ngày 05/9/2019 của Chính phủ, nắm chắc tình hình, xử lý từ sớm, từ xa, từ cơ sở các vụ việc, không để lan rộng, kéo dài, hình thành các “điểm nóng”, bảo vệ tuyệt đối an ninh, an toàn các công trình, mục tiêu và các sự kiện chính trị quan trọng trên địa bàn.

Với tinh thần tích cực, chủ động, cách làm bài bản, bước đi vững chắc, linh hoạt, lực lượng vũ trang Thủ đô tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, góp phần tạo môi trường thuận lợi xây dựng Thủ đô Hà Nội phát triển nhanh và bền vững, ngày càng giàu đẹp, văn hiến, văn minh, hiện đại, xứng đáng với niềm tin yêu, kỳ vọng của cả nước và danh hiệu cao quý “Thủ đô anh hùng - Thành phố vì hòa bình - Thành phố sáng tạo”.

Thiếu tướng ĐÀO VĂN NHẬN, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội
___________________        

1 - Cực Tây Bắc (trung tâm công nghệ cao, giáo dục và nghiên cứu); phía Nam (logistics, công nghiệp hỗ trợ, cơ khí, chế biến); phía Đông (trung tâm thương mại và dịch vụ).