Với địa thế thuận lợi là địa bàn trung tâm của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, nơi tập trung các đầu mối giao lưu về kinh tế, văn hóa-xã hội trong tỉnh và các tỉnh bạn trong vùng Đông Nam Bộ, thị xã Bà Rịa không những có nhiều tiềm năng, thế mạnh của một địa phương trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, mà còn có vị trí quan trọng trong thế phòng thủ của Tỉnh và Quân khu 7. Hầu hết các tuyến giao thông trọng yếu của Tỉnh, như quốc lộ 51 từ địa bàn thành phố Biên Hòa, quốc lộ 56 từ thị xã Long Khánh (tỉnh Đồng Nai), quốc lộ 55 từ huyện Hàm Thuận (tỉnh Bình Thuận), chạy dọc tuyến biển qua các huyện Đất Đỏ, Long Điền (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) đều đi qua địa bàn thị xã Bà Rịa để về thành phố Vũng Tàu và đi các khu kinh tế trong Tỉnh. Theo quy hoạch, Thị xã sẽ trở thành trung tâm hành chính của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, có tuyến đường cao tốc Vũng Tàu - thành phố Hồ Chí Minh, tuyến đường sắt Vũng Tàu - Biên Hòa (Đồng Nai) chạy qua Thị xã. Cụm nhà máy điện của Thị xã chạy bằng khí đốt có công suất khoảng 450MW, sau khi đưa vào khai thác sẽ cùng với khu công nghiệp Khí- Điện - Đạm Phú Mỹ, trở thành một trung tâm điện năng lớn của cả nước...

Nhận thức rõ tầm quan trọng chiến lược của Thị xã và xuất phát từ tình hình, nhiệm vụ của địa phương trong thời kỳ mới, Thị ủy, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân (UBND) thị xã Bà Rịa đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn Đảng bộ, nhân dân và các lực lượng vũ trang (LLVT) Thị xã đẩy mạnh phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) và tăng cường xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân (QPTD) trên địa bàn ngày càng vững chắc. Đối với công tác quân sự, quốc phòng (QS,QP), Thị xã tập trung vào những nội dung trọng tâm: xây dựng khu vực phòng thủ, xây dựng LLVT, xây dựng thế trận QPTD gắn với xây dựng thế trận an ninh nhân dân, nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý nhà nước về công tác QS,QP... bảo đảm ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH trên địa bàn.

Để làm tốt nhiệm vụ QS,QP, trước hết, Thị ủy, UBND thị xã Bà Rịa đã huy động mọi nguồn lực, khai thác tốt các tiềm năng, đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH), tạo tiền đề vật chất và tinh thần để xây dựng nền QPTD, xây dựng khu vực phòng thủ địa phương ngày một vững chắc. Thị ủy, UBND thị xã đã có nhiều chủ trương, biện pháp khai thác lợi thế so sánh, tiềm năng về đất đai, nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng kỹ thuật của địa phương để đẩy mạnh phát triển KT-XH theo kịp tốc độ, quy mô phát triển chung của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Các cụm công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp ở Hòa Long, Long Phước, Tân Hưng; cụm công nghiệp Khí áp thấp (quy mô 40 ha) ở Long Hương, cụm công nghiệp ở phường Kim Dinh và cụm công nghiệp Hòa Phát - Long Hương đã được quy hoạch và đang thu hút các nguồn vốn trong nước, nước ngoài, nâng vốn đầu tư tại địa phương lên hàng trăm triệu USD; giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động tại chỗ và các vùng phụ cận, góp phần cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Cùng với việc triển khai quy hoạch các dự án Khu dân cư ở các xã Hòa Long, Long Phước, nam Quốc lộ 51 (phường Kim Dinh)…, Thị xã có kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực và những chính sách an sinh xã hội, tạo nghề nghiệp cho nhân dân, góp phần điều chỉnh cơ cấu dân cư cho phù hợp với yêu cầu phát triển KT-XH và cũng nhằm tạo nguồn, quản lý nguồn nhân lực đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của nhiệm vụ QS,QP địa phương trong tiến trình CNH, HĐH.

Năm 2007, hầu hết chỉ tiêu KT-XH của Thị xã đều đạt và vượt kế hoạch. Ngành công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp tăng 17%, dịch vụ - thương mại tăng 18,2%, nông nghiệp tăng 11,4%...; khu Trung tâm thương mại và các phố chợ được xây dựng hoàn chỉnh và đang khai thác có hiệu quả; tốc độ phát triển bình quân của dịch vụ Bưu chính- viễn thông đạt hơn 23%/năm; giải quyết việc làm cho hơn 4.400 lao động (hơn 2.300 lao động có việc làm mới), vượt gần 14% chỉ tiêu; tỷ lệ hộ nghèo (chuẩn quốc gia) hạ xuống còn 4,87%, riêng số hộ nghèo của đồng bào dân tộc thiểu số giảm 23%... Hệ thống hạ tầng kỹ thuật của Thị xã có khả năng đáp ứng các yêu cầu của dự án chuyển Trung tâm hành chính của Tỉnh về Thị xã. Sự phát triển KT-XH, nhất là các công trình giao thông, bưu chính viễn thông, xây dựng hạ tầng kỹ thuật… đã góp phần tích cực vào việc chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế của địa phương theo hướng công nghiệp, dịch vụ- thương mại, nông nghiệp. Đồng thời, gắn chặt với nhiệm vụ QS,QP, trực tiếp tạo ra sức mạnh vật chất trong xây dựng nền QPTD, xây dựng khu vực phòng thủ địa phương vững chắc.

Cùng với đó, Thị xã Bà Rịa đã tăng cường công tác giáo dục quốc phòng- an ninh (GDQP-AN) cho cán bộ, đảng viên, nhân dân và LLVT địa phương, nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của nhân dân đối với nhiệm vụ bảo vệ địa phương, bảo vệ Tổ quốc. Thực tiễn những năm qua cho thấy, tuy an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn được giữ vững, nhưng không phải vì thế mà không có những diễn biến phức tạp. Hiện tại, các thế lực thù địch, phản động đang triệt để lợi dụng những khó khăn và sơ hở của ta trong công cuộc đổi mới, hội nhập kinh tế,... lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để tăng cường các hoạt động chống phá. Do đó, trong quá trình xây dựng, phát triển toàn diện, Thị xã hết sức coi trọng nhiệm vụ QP-AN; trước hết, tập trung xây dựng và bổ sung, điều chỉnh các kế hoạch phòng thủ cơ bản, tác chiến bảo vệ trị an và phòng chống lụt bão, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn; đẩy mạnh GDQP-AN cho toàn dân, nhất là bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho các đối tượng. Đối với đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành, từ thị xã đến cơ sở xã, phường, khu, ấp, Thị xã tổ chức luân phiên cho những cán bộ chủ chốt trong hệ thống chính trị tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN do Quân khu và Tỉnh tổ chức. Sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 62-CT/TW của Bộ Chính trị và Nghị định 15/2001/ NĐ-CP của Chính phủ về công tác GDQP, Thị xã Bà Rịa đã bồi dưỡng được 17 lượt cán bộ đối tượng 2, 40 lượt cán bộ đối tượng 3, 603 lượt đối tượng 4 và trực tiếp bồi dưỡng được1.580 người thuộc đối tượng 5. Riêng đối tượng là chức sắc, chức việc tôn giáo, Thị xã đã bồi dưỡng được 14 người. Qua học tập, nhận thức, trách nhiệm của cán bộ về công tác QP-AN đã có chuyển biến rõ rệt, góp phần giải quyết tốt hơn các mối quan hệ giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với nhiệm vụ xây dựng, củng cố QP-AN trên các lĩnh vực. Đối với nhân dân, Hội đồng GDQP Thị xã đã phối hợp chặt chẽ với các đài truyền thanh Thị xã, truyền hình và báo Tỉnh, thường xuyên tổ chức tuyên truyền nội dung GDQP toàn dân và các văn bản của Đảng, Nhà nước về QP-AN, luật Nghĩa vụ quân sự, chính sách tôn giáo, dân tộc... Trong 5 năm đã phát, đưa hàng trăm tin, bài và hàng nghìn pa-nô, áp phích, khẩu hiệu tuyên truyền cổ động về công tác QS,QP địa phương. Ngoài ra, còn tổ chức GDQP cho 7.665 lượt học sinh 2 trường trung học phổ thông. Hàng nghìn học sinh, sinh viên  của các trường cao đẳng, phân hiệu đại học được Trường Quân sự Tỉnh và Trung tâm GDQP (Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh) phối hợp tổ chức GDQP theo phân cấp. Thông qua đó, nhân dân và thế hệ trẻ hiểu rõ âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, phản động và đề cao ý thức, trách nhiệm, tích cực tham gia công tác QP-AN, chủ động đấu tranh với những hoạt động chống phá của các thế lực thù địch đối với địa phương. 

Đi đôi với các nội dung trên, Thị xã Bà Rịa không ngừng hoàn thiện, nâng cao hiệu quả cơ chế lãnh đạo công tác QS,QP, xây dựng các LLVT địa phương vững mạnh toàn diện, làm nòng cốt trong xây dựng nền QPTD, thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân ở cơ sở. Trên cơ sở nhiệm vụ trên giao, hằng năm Thị ủy đều ra nghị quyết lãnh đạo thực hiện công tác QS,QP địa phương, UBND Thị  xã ra chỉ thị chỉ đạo các cấp, các ngành phối hợp tổ chức thực hiện. Trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác QS,QP, Thị ủy, UBND thị xã đã thường xuyên củng cố và không ngừng hoàn thiện cơ chế lãnh đạo theo Nghị quyết 02/BCT của Bộ Chính trị, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với nhiệm vụ quốc phòng và củng cố, xây dựng LLVT nhân dân. Thông qua các cuộc diễn tập theo các phương án phòng thủ bảo vệ địa phương, diễn tập phòng chống lụt, bão, tìm, kiếm cứu hộ, cứu nạn,... đã giúp cấp ủy, chính quyền các cấp và người chỉ huy đơn vị nắm vững những nội dung cơ bản, thứ tự các bước lãnh đạo, chỉ huy và phương pháp xử lý các tình huống phức tạp về quân sự, an ninh sát với tình hình. Đồng thời, nâng cao chất lượng công tác tham mưu của cơ quan quân sự đối với cấp ủy, chính quyền về công tác QS,QP địa phương, phát hiện những vấn đề mới, kịp thời bổ sung văn kiện, đảm bảo các kế hoạch quốc phòng luôn phù hợp với tiến trình CNH, HĐH.

Thường xuyên kiện toàn tổ chức biên chế, trang bị và chỉ đạo các LLVT thực hiện tốt công tác giáo dục, huấn luyện nâng cao trình độ quản lý, chỉ huy của đội ngũ cán bộ và ý thức cảnh giác, nhận rõ bản chất, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động, sẵn sàng nhận và hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao và các nhiệm vụ đột xuất. Xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ (DQTV) theo phương châm “vững mạnh, rộng khắp”, phù hợp với nhiệm vụ tại chỗ và khả năng của địa bàn. Hiện nay, lực lượng DQTV đạt 1,91% so với dân số, tỷ lệ đảng viên trong DQTV đạt 10,89%. Thị xã đã sắp xếp đủ 100% cán bộ chủ trì gồm chỉ huy trưởng, chỉ huy phó, chính trị viên Ban Quân sự xã, phường, tiểu đội trưởng, trung đội trưởng lực lượng DQTV cơ động, lực lượng dân quân tại chỗ và dân quân binh chủng... 100% số xã đã thành lập chi bộ quân sự và 100% xã, phường đội trưởng là đảng viên...

Hằng năm, cùng với các chương trình tập huấn, huấn luyện, lực lượng DQTV của thị xã Bà Rịa còn tích cực tham gia hội thao QS,QP 3 môn quân sự phối hợp, tổ bộ binh bắn máy bay bay thấp, tham gia hội thao của Tỉnh... Kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục truyền thống với giáo dục nhiệm vụ, học tập, quán triệt Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, làm cho cán bộ, chiến sĩ các LLVT thông suốt tình hình nhiệm vụ, kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng, có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng. Nhờ đó, chất lượng tổng hợp, trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu của các LLVT được nâng lên rõ rệt, bảo đảm hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Theo tiến trình CNH, HĐH, các doanh nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn ngày càng phát triển. Do đó, trên cơ sở rút kinh nghiệm các địa phương khác đã làm, thời gian tới, Thị xã sẽ thực hiện thí điểm, sau đó mở rộng mô hình tổ chức tự vệ ở một số doanh nghiệp ngoài quốc doanh có tổ chức đảng, làm nòng cốt trong sản xuất và giữ gìn an ninh chính trị tại cơ sở. Tích cực tạo nguồn và quản lý nguồn quân dự bị chặt chẽ, đáp ứng yêu cầu biên chế trong thời bình và khi có tác chiến. Duy trì nghiêm chế độ trực chỉ huy, phối hợp cùng các lực lượng khác tuần tra, canh gác, giữ gìn và bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa.

Nguyễn Văn Thành

Tỉnh ủy viên, Bí thư Thị ủy