Đoàn B.25 - Binh đoàn Hương Giang là đơn vị chủ lực, cơ động, có nhiệm vụ trung tâm, thường xuyên là huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ). Ý thức rõ trách nhiệm đó, cán bộ, chiến sĩ của Đoàn đã nỗ lực phấn đấu đạt nhiều thành tích trong huấn luyện, diễn tập, được Bộ Quốc phòng đánh giá là đơn vị có nền nếp huấn luyện tốt; đồng thời, tin tưởng giao đảm nhiệm nhiều cuộc diễn tập quan trọng. 

Từ năm 1990, cùng với việc đổi mới công tác huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, công tác diễn tập của Đoàn cũng được đổi mới theo hướng thiết thực hơn, sát với địa bàn, đối tượng tác chiến; phù hợp với vũ khí, trang bị hiện có, nghệ thuật quân sự Việt Nam và kinh nghiệm, truyền thống của quân đội, của đơn vị. Thực hiện nhiệm vụ diễn tập, Đoàn có thuận lợi cơ bản là: đội ngũ cán bộ các cấp tương đối ổn định, được rèn luyện qua nhiều năm; có trình độ, năng lực đáp ứng yêu cầu, có kinh nghiệm tổ chức diễn tập. Vì vậy, mặc dù trung bình mỗi năm Đoàn phải tổ chức từ 4 đến 6 cuộc diễn tập với nhiều hình thức, như: kiểm tra đánh giá kết quả huấn luyện, thực nghiệm, diễn tập mẫu cho Bộ nghiên cứu thống nhất trong toàn quân…, nhưng kết quả các cuộc diễn tập đều được cấp trên đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ, bảo đảm an toàn về người và trang bị. Sau nhiều năm thực hiện nhiệm vụ diễn tập, Đoàn đã rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:

Một là, công tác chuẩn bị phải toàn diện, cả về con người và vũ khí, trang bị.

Diễn tập là hình thức huấn luyện cao nhất, là tổng hợp các bài học trong huấn luyện, SSCĐ; kết quả diễn tập luôn phản ánh trung thực kết quả của công tác huấn luyện, rèn luyện. Thực tế, nhiều nội dung chuẩn bị cho diễn tập được tiến hành ngay trong quá trình huấn luyện. Hơn nữa, là đơn vị chủ lực cơ động, phải thực hiện nhiều cuộc diễn tập kiểm tra và diễn tập thực nghiệm cho Bộ, nên các đơn vị của Đoàn luôn có ý thức chuẩn bị, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ diễn tập được giao; duy trì nghiêm túc mọi nội dung huấn luyện, làm cơ sở nâng cao chất lượng diễn tập. Ví dụ: việc thực hiện chế độ rèn luyện hành quân xa, mang vác nặng được tổ chức sát với điều kiện diễn tập; huấn luyện kỹ từ những động tác cụ thể, như: truyền khẩu lệnh, tín hiệu trong hành quân, bảo đảm ngụy trang, tổ chức vượt sông... Đặc biệt, trong huấn luyện chiến thuật, các đơn vị luôn tuân thủ đầy đủ quy trình, thứ tự các bước: huấn luyện đội ngũ chiến thuật, tập chiến thuật và diễn tập chiến thuật.

Sau khi có chỉ thị diễn tập của cấp trên hoặc trước khi bước vào diễn tập theo kế hoạch của đơn vị, lãnh đạo, chỉ huy các cấp đều tổ chức tốt việc quán triệt nhiệm vụ, xây dựng cho bộ đội có ý thức trách nhiệm cao. Thực tiễn đã khẳng định, vấn đề có ý nghĩa hết sức quan trọng để công tác diễn tập đạt kết quả cao là, tổ chức đảng các cấp phải giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo trong suốt quá trình diễn tập, cả giai đoạn tổ chức, thực hành và giai đoạn kết thúc diễn tập. Trước khi diễn tập, cấp uỷ các cấp đều ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ diễn tập, trong đó tập trung xác định chủ trương, biện pháp lãnh đạo sát, đúng với tình hình thực tế của đơn vị; chú trọng giải quyết những vấn đề về nhận thức tư tưởng, công tác tổ chức và bảo đảm cơ sở vật chất chuẩn bị cho diễn tập. Trên cơ sở đó, cấp uỷ phân công nhiệm vụ cụ thể cho cấp ủy viên phụ trách từng mặt công tác và cử cán bộ xuống giúp đỡ cấp dưới; đồng thời, có nhiều biện pháp chỉ đạo nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ diễn tập.

Căn cứ vào đề mục diễn tập, các đơn vị chủ động xây dựng và thực hiện kế hoạch huấn luyện bổ sung với thời gian từ 7 đến 10 ngày và huấn luyện cho cán bộ theo chế độ 2 ngày/tháng, gồm những nội dung thiết thực nhất, liên quan trực tiếp đến diễn tập. Trước yêu cầu cao về đảm bảo tuyệt đối an toàn trong diễn tập, Đoàn luôn chú trọng chuẩn bị tốt vũ khí, trang bị, phương tiện, vật chất kỹ thuật; nhất là, phương tiện cơ động và vũ khí, đạn dược phục vụ bắn đạn thật. Rút kinh nghiệm từ thực tế, những năm gần đây, đạn phục vụ cho diễn tập của các đơn vị luôn được chuẩn bị kỹ, chất lượng tốt, kiểm tra, phân lô đúng quy định. Cùng với đó, các đơn vị luôn duy trì nghiêm túc chế độ bảo quản, bảo dưỡng vũ khí, trang bị kỹ thuật chuẩn bị cho diễn tập; đồng thời, đẩy mạnh công tác giáo dục, nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ; nhất là, những người trực tiếp làm công tác kỹ thuật; khơi dậy và phát huy truyền thống của ngành kỹ thuật trong công tác bảo đảm vũ khí, trang bị, góp phần nâng cao kết quả diễn tập.

Hai là, bám sát mục tiêu, yêu cầu của cuộc diễn tập, tổ chức thực hiện kiên quyết, sáng tạo.

Mỗi cuộc diễn tập có mục tiêu, yêu cầu riêng và có mục đích nhất định; do đó, để đạt hiệu quả thiết thực, từng đơn vị phải căn cứ vào đó để đề ra biện pháp cụ thể, phù hợp. Trong các cuộc diễn tập có thực binh, Đoàn thực hiện kiên quyết, chặt chẽ ngay từ bước chuyển trạng thái SSCĐ; luyện tập từ những vấn đề cụ thể, như: báo động, tổ chức mang vác, gói buộc trong tổ chức hành, trú quân… Để đáp ứng yêu cầu của chiến tranh hiện đại, Đoàn còn tập trung rèn luyện, nâng cao khả năng xử trí các tình huống cơ động phòng tránh, đánh trả, ngụy trang, nghi binh, bảo vệ đội hình trong tác chiến dài ngày và trường hợp địch sử dụng vũ khí công nghệ cao, kể cả những nội dung phát triển, như: phòng tránh, đánh trả tiến công đường không của địch,... Căn cứ vào điều kiện cụ thể, mục đích, yêu cầu của mỗi cuộc diễn tập để các đơn vị xác định những nội dung cụ thể trong việc rèn luyện năng lực tư duy và khả năng tổ chức, điều hành tác chiến của người chỉ huy và cơ quan; đặc biệt là, rèn luyện tính quyết đoán, ý chí quyết tâm thực hiện mục tiêu chiến đấu, phát huy sự sáng tạo trong xử trí các tình huống của người chỉ huy, bảo đảm vừa vận dụng đúng lý luận nghệ thuật quân sự, vừa có tính thực tiễn cao, phù hợp với yêu cầu, mục đích của mỗi cuộc diễn tập.

Ba là, tổ chức tốt phong trào thi đua quyết thắng trong diễn tập.

Tổ chức phong trào thi đua quyết thắng trong các cuộc diễn tập là nét nổi bật mà Đoàn thường xuyên thực hiện tốt. Để phong trào thi đua đạt hiệu quả cao, các đơn vị luôn chú trọng thực hiện tốt các bước quán triệt mục đích, ý nghĩa, yêu cầu, nội dung thi đua, tổ chức phát động, xây dựng quyết tâm và thực hiện các chỉ tiêu thi đua; trong đó, có phong trào xuyên suốt thời gian tổ chức diễn tập, có phong trào, có đợt đột kích theo từng nhiệm vụ, từng giai đoạn; các phong trào đó được phát động ngay từ khâu chuẩn bị diễn tập. Điển hình là phong trào đột kích "Một tuần nâng cao chất lượng huấn luyện" được phát động trước mỗi cuộc diễn tập. Mặc dù phong trào đó chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn, nhưng do được tổ chức chu đáo, có chỉ tiêu thi đua, có kiểm tra, đánh giá kết quả… nên hiệu quả đạt được rất cao, góp phần nâng cao chất lượng ôn luyện kiến thức liên quan đến diễn tập. Trong suốt quá trình diễn tập, phong trào thi đua được cụ thể hóa bằng những chỉ tiêu phù hợp với đặc điểm nhiệm vụ của từng giai đoạn diễn tập, bám sát nhiệm vụ trọng tâm, hướng vào hoàn thành tốt nhiệm vụ diễn tập, như: bắn giỏi, rèn nghiêm, an toàn... Việc tiến hành có hiệu quả công tác đảng, công  tác chính trị trong diễn tập, nhất là phong trào thi đua của Đoàn đã góp phần quan trọng xây dựng tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm cao của bộ đội đối với nhiệm vụ được giao. Thực tế cho thấy, trong diễn tập, mặc dù phải hành quân xa, mang vác nặng dài ngày ở địa hình phức tạp, thời tiết khắc nghiệt, nhưng cán bộ, chiến sỹ của Đoàn đã thể hiện rõ ý chí quyết tâm vượt qua khó khăn, gian khổ, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Bốn là, công tác hậu cần phải sát với thực tế chiến đấu.

Sát với thực tế chiến đấu là yêu cầu  chung của mỗi cuộc diễn tập, song đối với công tác hậu cần luôn có những khó khăn riêng, nhất là việc bảo đảm nguồn nước, cung cấp lương thực, thực phẩm, đảm bảo bí mật… Là một đơn vị bộ binh, trong quá trình hành quân, cơ động, bộ đội phải mang theo nhiều vật chất, trong đó có dụng cụ cấp dưỡng và 7 ngày lương thực; do vậy, đòi hỏi cơ quan chuyên môn phải tính toán hợp lý, không để thiếu, cũng không dôi dư nhiều làm ảnh hưởng đến khả năng cơ động của bộ đội. Mặt khác, Đoàn tập trung làm tốt công tác giáo dục nâng cao ý thức bảo quản cơ sở vật chất, lương thực của bộ đội, không để rơi vãi, ẩm mốc, hư hỏng; phát huy cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ, nhân viên làm công tác hậu cần, nhất là trong việc tổ chức bếp ăn, chế biến món ăn, bảo đảm đủ định lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, giữ bí mật trong quá trình diễn tập… Đồng thời, quan tâm làm tốt công tác bảo đảm quân trang, quân y, quản lý và chăm sóc sức khoẻ cho bộ đội.

Năm là, thực hiện tốt công tác dân vận trong diễn tập.

Có thể nói, kết quả diễn tập mà Đoàn đạt được trong những năm vừa qua có sự đóng góp tích cực của công tác dân vận. Bởi lẽ, trong điều kiện thực hiện chủ trương “giao đất, giao rừng” hiện nay, mỗi mảnh đất, khu đồi đều được nhân dân tận dụng phát triển sản xuất; trong khi đó, quá trình diễn tập (trong hành quân, trú quân dã ngoại, đào hầm trú ẩn khi tạm dừng, xây dựng trận địa bắn của pháo binh, cao xạ…) đều liên quan đến nhân dân. Tuy nhiên, do làm tốt công tác dân vận nên cán bộ, chiến sĩ của Đoàn luôn được cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương trên địa bàn diễn tập tin tưởng, tận tình tạo điều kiện giúp đỡ. Những hình ảnh nhân dân chèo đò đưa bộ đội qua sông trong các đêm diễn tập; đun nước chè xanh phục vụ bộ đội trên thao trường… đã trở thành quen thuộc đối với cán bộ, chiến sĩ của Đoàn. Để có được những tình cảm đó là cả một quá trình xây dựng mối quan hệ đoàn kết gắn bó giữa các đơn vị của Đoàn với cấp uỷ, chính quyền địa phương và nhân dân trên địa bàn đứng chân, hoạt động. Bên cạnh đó, trước mỗi đợt diễn tập, đơn vị và địa phương luôn có sự phối hợp chặt chẽ, đến từng nhà dân, từng vườn cây, thống nhất các vấn đề có liên quan. Mặt khác, trong diễn tập, cán bộ, chiến sĩ của Đoàn luôn chấp hành nghiêm túc các chỉ thị, quy định trong quan hệ, tiếp xúc với nhân dân, góp phần xây dựng mối quan hệ đoàn kết gắn bó quân-dân.

Sáu là, coi trọng công tác kiểm tra, tổng  kết, rút kinh nghiệm.

Đây là nội dung quan trọng được các cấp, các đơn vị của Đoàn thường xuyên thực hiện tốt. Do các cuộc diễn tập mang tính tổng hợp cao nên nội dung kiểm tra cần toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, cụ thể, theo từng nhiệm vụ, từng giai đoạn, từ công tác chuẩn bị cơ sở vật chất đến việc tổ chức kiểm tra trong các giai đoạn diễn tập; trong đó, chú trọng những nhiệm vụ phức tạp, như: tổ chức cơ động vượt sông, bắn đạn thật và bảo đảm hậu cần, kỹ thuật... Trong quá trình kiểm tra, Đoàn luôn chỉ rõ hạn chế, thiếu sót của các cấp để rút kinh nghiệm, khắc phục kịp thời; mặt khác, trên cơ sở của công tác kiểm tra, coi trọng rèn luyện, nâng cao tính chính quy ở tất cả các nội dung diễn tập, tạo sự thống nhất cao trong mọi hoạt động của các cấp, các ngành, từ công tác tham mưu tác chiến của người chỉ huy và cơ quan đến hành động chiến đấu của mỗi chiến sĩ; đặc biệt là, xây dựng tính chính quy trong hiệp đồng tác chiến, chấp hành thời gian, kỷ luật thao trường và các quy định về bảo đảm an toàn trong diễn tập.

Sau mỗi đợt diễn tập các đơn vị đều tổ chức nghiêm túc việc tổng kết đánh giá mạnh, yếu trên từng mặt, từng giai đoạn; qua đó, chỉ rõ trách nhiệm của từng cấp, không chung chung, đại khái hoặc chạy theo thành tích, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm; đồng thời, thực hiện tốt chế độ khen thưởng đối với những cá nhân, tập thể tiêu biểu.

Những bài học kinh nghiệm đó là cơ sở để cán bộ, chiến sĩ Đoàn B.25 tiếp tục phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần nâng cao sức mạnh tổng hợp, trình độ và khả năng SSCĐ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá VŨ THÀNH VINH

Đoàn trưởng