Quán triệt sâu sắc nhiệm vụ củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy Quân sự Trung ương (ĐUQSTƯ) và Bộ Quốc phòng (BQP), lực lượng vũ trang (LLVT) Quân khu 5 đã cùng với chính quyền, nhân dân trên địa bàn nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Nổi bật là, nền quốc phòng toàn dân (QPTD), thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân (ANND), biên phòng toàn dân (BPTD) ngày càng được củng cố vững chắc; chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) của LLVT Quân khu từng bước được nâng lên, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy vậy, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, một số địa phương, đơn vị còn có những hạn chế, thiếu sót. Đó là, nhận thức về nhiệm vụ củng cố quốc phòng - an ninh (QP-AN), bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, về âm mưu, thủ đoạn trong chiến lược "Diễn biến hòa bình"   của các thế lực thù địch trong một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân chưa sâu sắc; công tác phối hợp giữa quân đội, công an, biên phòng có lúc thiếu chặt chẽ, nhất là nắm địa bàn, nhận định, đánh giá tình hình, nên việc xử lý một số tình huống ở cấp cơ sở còn lúng túng, bị động; một số địa phương chưa có kế hoạch, biện pháp cụ thể trong gắn kết nhiệm vụ phát triển kinh tế với tăng cường QP-AN.    

Từ thực tế trên, để thực hiện tốt nhiệm vụ củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Quân khu cũng như các địa phương trên địa bàn phải tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của toàn dân, trước hết là đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp, các ngành, đoàn thể về nhiệm vụ củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới. Trong đó, phải làm cho mọi người quán triệt sâu sắc và nhận thức đúng đắn quan điểm, tư duy mới của Đảng về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Đó là "xây dựng nền QPTD và ANND vững mạnh toàn diện; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ an ninh chính trị, an ninh kinh tế, an ninh tư tưởng văn hóa và an ninh xã hội; duy trì trật tự, kỷ cương, an toàn xã hội; giữ vững ổn định chính trị của đất nước, ngăn ngừa, đẩy lùi và làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá, thù địch, không để bị động, bất ngờ"¹. Theo đó, nội dung nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc giai đoạn hiện nay có phạm vi rộng lớn, toàn diện hơn và có những phát triển mới. Từ  đây, nâng cao trách nhiệm của mọi người trong thực hiện nhiệm vụ củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; kiên quyết khắc phục những nhận thức không đúng, như chỉ quan tâm đến nhiệm vụ kinh tế, phát triển sản xuất, kinh doanh, tăng thu lợi nhuận mà xem nhẹ nhiệm vụ QP- AN; coi củng cố QP-AN, bảo vệ Tổ quốc là nhiệm vụ của riêng LLVT, không quán triệt tư tưởng và quan điểm đổi mới của Đảng ta là khi đặt lên hàng đầu nhiệm vụ xây dựng đất nước, chúng ta phải nâng cao cảnh giác, tăng cường củng cố quốc phòng, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ đất nước, bảo vệ Tổ quốc và các thành quả của cách mạng.

Trên cơ sở thống nhất nhận thức đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới, cần tiếp tục quán triệt và thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ củng cố nền QPTD, xây dựng thế trận QPTD gắn với thế trận ANND, BPTD ngày càng vững chắc; xây dựng các khu vực phòng thủ (KVPT) tỉnh, huyện đạt hiệu quả thiết thực. Quân khu 5 là một địa bàn chiến lược trọng yếu của đất nước nên cũng là trọng điểm mà các thế lực thù địch tập trung thực hiện "Diễn biến hòa bình", chống phá quyết liệt trên tất cả các mặt. Đặc biệt, ở khu vực Tây Nguyên, bọn phản động FULRO được các thế lực thù địch bên ngoài chỉ đạo, hỗ trợ, tăng cường xây dựng lực lượng, kích động, xúi dục nhân dân gây mất ổn định. Bọn cơ hội chính trị, đội lốt tôn giáo lấy chiêu bài "dân chủ, nhân quyền, tôn giáo" ra sức tuyên truyền vu cáo, xuyên tạc, chống phá Đảng, Nhà nước ta, mưu đồ thành lập "Nhà nước Đề Ga tự trị". Trên Biển Đông, các hoạt động xâm phạm chủ quyền biển, vi phạm pháp luật của Nhà nước vẫn thường xuyên xảy ra và diễn biến phức tạp… Để xây dựng nền QPTD, thế trận QPTD gắn với thế trận ANND, BPTD, Quân khu xác định, vấn đề cốt lõi là phải xây dựng "thế trận lòng dân" vững chắc, trên cơ sở tăng cường củng cố khối đại đoàn kết các dân tộc anh em; đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới, CNH, HĐH, phát triển kinh tế- xã hội (KT-XH), không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Muốn vậy, phải tăng cường phát huy dân chủ ở cơ sở; kiên quyết khắc phục các biểu hiện thiếu dân chủ, quan liêu, tham nhũng, thực hiện công bằng xã hội, để "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra" mọi mặt hoạt động, công tác của địa phương, đơn vị. Đồng thời, cần duy trì và thực hiện tốt quan hệ phối hợp giữa Đảng ủy Quân sự với cấp ủy, chính quyền địa phương trong xây dựng và tổ chức thực hiện các chủ trương và nhiệm vụ quốc phòng; tích cực đổi mới và nâng cao vai trò của các đoàn thể quần chúng. Kiện toàn và nâng cao hiệu quả cơ chế lãnh đạo, quản lý quốc phòng ở địa phương, vận dụng đúng đắn quan điểm, tư tưởng chỉ đạo kết hợp kinh tế với QP-AN từ trong quy hoạch, kế hoạch phát triển KT-XH của địa phương, gắn kế hoạch phát triển KT-XH, nhất là kế hoạch phát triển kinh tế biển, kinh tế vùng, miền, khu kinh tế mở, khu chế xuất với xây dựng KVPT, kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng (điện, đường, trường, trạm) với các công trình quốc phòng tiếp tục phải được coi trọng. Tập trung xây dựng cơ sở xã, phường, nhất là các xã, phơường thuộc địa bàn trọng điểm, miền núi, biên giới, vùng sâu, vùng xa, biển, đảo vững mạnh toàn diện, vững mạnh về QP-AN, tạo thành những "phòng tuyến" ngăn chặn và đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn "Diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ và các hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch từ ngay cơ sở và là nền tảng để củng cố vững chắc nền QPTD, thế trận QPTD gắn với thế trận ANND, BPTD trên địa bàn các tỉnh và toàn Quân khu.

Tăng cường và nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, giáo dục QP-AN cho cán bộ, công chức và toàn dân cũng là một biện pháp quan trọng để củng cố nền QPTD ngày càng vững chắc. Trong giáo dục chính trị, cần chú trọng quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Đại hội X, Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết Trung ương 4 về chiến lược Biển đến 2020, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân khu 5 lần thứ 7; đẩy mạnh cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", hướng mạnh vào "làm theo", từ đó, tạo chuyển biến vững chắc cả trong nhận thức và tổ chức thực hiện nhiệm vụ QP-AN của các cấp, các ngành và toàn dân. Chú trọng kiện toàn Hội đồng giáo dục QP-AN các cấp cả về tổ chức biên chế, quy chế, chức năng, nhiệm vụ, các chế độ công tác; tổ chức rà soát, phân loại đối tượng, đổi mới nội dung, chương trình giáo dục QP-AN cho phù hợp với từng đối tượng. Đối với đối tượng cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp, các ngành, các địa phương, công tác bồi dưỡng kiến thức QP-AN cần thực hiện thành nền nếp, theo đúng nghị định và chỉ thị của Chính phủ, bảo đảm trong nhiệm kỳ của cấp ủy và hội đồng nhân dân, 100% cán bộ chủ chốt được bồi dưỡng kiến thức QP-AN theo phân cấp. Với đối tượng là học sinh, sinh viên, cùng với chương trình giáo dục QP-AN chính khóa, cần tăng cường các hoạt động giáo dục ngoại khóa bổ ích, nhằm bồi dưỡng cho thế hệ trẻ lòng yêu nước, yêu quê hương, hiểu được nghĩa vụ, trách nhiệm đối với quốc gia, dân tộc. Công tác giáo dục QP-AN toàn dân cần tiến hành thường xuyên, bằng nhiều hình thức phù hợp với từng địa bàn, phong tục, tập quán của địa phương. Để nâng cao chất lượng, cần tăng cường đầu tư các trang thiết bị thông tin, truyền thông; tăng diện phủ sóng của Đài phát thanh, truyền hình Trung ương và địa phương; đồng thời, chú trọng xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên ở cơ sở, đủ khả năng thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện nhiệm vụ củng cố quốc phòng, xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.  

Phát huy sức mạnh tổng hợp, tập trung xây dựng KVPT tỉnh, huyện, thị xã “cơ bản, liên hoàn, vững chắc”, đủ sức bảo vệ vững chắc địa phương trong thời bình và thời chiến. Từ đặc thù địa bàn Quân khu trải dài trên 11 tỉnh Nam Trung Bộ (có vùng biển rộng, nhiều đảo, bán đảo và đường biên giới dài hơn 732 km), cần thường xuyên kiểm tra, nắm chắc tình hình, kịp thời điều chỉnh, bổ sung các kế hoạch, phương án tác chiến, nhất là kế hoạch, phương án tác chiến phối hợp KVPT với các binh đoàn chủ lực chống địch thực hiện chia cắt chiến lược. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác huấn luyện, diễn tập theo các phương án phòng thủ khu vực đã được phê duyệt. Từ kết quả diễn tập KVPT thành phố Đà Nẵng, thời gian tới, Quân khu tập trung chỉ đạo làm tốt công tác chuẩn bị và tổ chức diễn tập KVPT theo Cơ chế 02 của Bộ Chính trị với tỉnh Đắk Nông; tổ chức diễn tập theo kế hoạch của Bộ Quốc phòng… Các tỉnh, thành phố tổ chức diễn tập 20% -30% cấp huyện, xã theo các nội dung đã được phê duyệt. Kết hợp sử dụng tốt nguồn ngân sách của trên với huy động nguồn ngân sách của địa phương phục vụ xây dựng hệ thống công trình chiến đấu; ưu tiên cho các tuyến phòng thủ biên giới, ven biển, đảo, các khu vực then chốt và hoàn thiện hệ thống công trình quốc phòng có tính chiến lược, như tuyến đường cơ động ven biển, tuyến đường tuần tra biên giới, đường Trường Sơn Đông, sân bay, các kho tàng, bến cảng, vừa phục vụ cho phát triển KT-XH, vừa phục vụ cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng của Quân khu và cả nước. Tăng cường phối hợp các lực lượng, nhất là quân đội với công an theo Quyết định 107 của Thủ tướng Chính phủ và "Quy chế phối hợp" đã được ký kết; nâng cao hiệu quả trong quản lý địa bàn, nắm chắc mọi diễn biến tình hình, xử lý các tình huống ở địa phương, không để bị động, bất ngờ. Phát huy vai trò tích cực của khu kinh tế-quốc phòng trong phát triển kinh tế, củng cố QP-AN trên các địa bàn chiến lược. Đẩy mạnh công tác dân vận, tích cực tham gia các hoạt động tuyên truyền, vận động quần chúng, xây dựng cơ sở chính trị, xoá đói giảm nghèo, phòng, chống lụt, bão, cứu hộ, cứu nạn, nhất là tại các địa phương vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, biển, đảo. Tiếp tục nghiên cứu điều chỉnh địa bàn hoạt động sát với tình hình, tăng cường bám cơ sở để "Đội công tác 123" phát huy tốt vai trò của mình trên địa bàn Tây Nguyên. Tích cực triển khai kế hoạch công tác đối ngoại quân sự theo đúng quy định của BQP, đặc biệt là tăng cường hợp tác, hữu nghị toàn diện với cấp ủy, chính quyền, nhân dân hai nước bạn Lào và Căm-pu-chia, góp phần củng cố quan hệ đối tác chiến lược, xây dựng biên giới quốc gia hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Bên cạnh đó, Quân khu phải thường xuyên chăm lo xây dựng, nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ SSCĐ của LLVT Quân khu, đáp ứng với yêu cầu là lực lượng chính trị trung thành, tin cậy của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân, làm nòng cốt trong củng cố nền QPTD trên địa bàn. Đối với lực lượng thường trực, cần tiếp tục hoàn chỉnh biên chế tổ chức, trang bị chiến đấu, theo hướng “hợp lý, tinh, gọn, mạnh”, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất trong thời bình và sẵn sàng mở rộng lực lượng, thực hiện nhiệm vụ tác chiến khi có chiến tranh; chú trọng tập trung xây dựng lực lượng thường trực SSCĐ và lực lượng thường trực cơ động. Tăng cường xây dựng chính quy, chấp hành nghiêm kỷ luật, điều lệnh, điều lệ của quân đội; kết hợp xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện với xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh; đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự, trình độ và khả năng SSCĐ và chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đề ra. Xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ có quy mô và tổ chức biên chế thích hợp với từng địa bàn, cơ sở sản xuất, nâng cao chất lượng và độ tin cậy về chính trị, trình độ và khả năng chiến đấu; duy trì tỷ lệ ở mức 1,8% dân số, tỷ lệ đảng viên đạt 15% trở lên; chú trọng xây dựng dân quân biển, dân quân các xã biên giới, vùng có đông đồng bào theo đạo và tự vệ ở các cơ quan trọng yếu của tỉnh, huyện, thị xã, các doanh nghiệp nhà nước. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các chi bộ quân sự xã, phường, thị trấn, làm hạt nhân cho nhiệm vụ phát triển kinh tế, củng cố QP-AN ở cơ sở; phấn đấu 100% xã, phường đội trưởng là đảng viên và cấp ủy cùng cấp, 100% được đào tạo theo quy định của Chính phủ. Phối hợp giữa địa phương và đơn vị tiến hành đăng ký, quản lý chặt chẽ và huấn luyện tốt lực lượng dự bị động viên, bảo đảm tỷ lệ đảng viên trong lực lượng dự bị đạt 5% trở lên so với tổng quân số; thường xuyên tổ chức phúc tra, bổ sung lực lượng, đảm bảo các đơn vị đạt 100% chỉ tiêu và có dự phòng từ 15% – 20% quân số. Đồng thời, thực hiện tốt chế độ kiểm tra sẵn sàng động viên, bảo đảm khi có lệnh là động viên và chiến đấu được ngay với đủ số lượng và chất lượng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Trung tướng Nguyễn Trung Thu

Tư lệnh Quân khu

___________

1- ĐCSVN- Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb CTQG, H. 2006, tr 108-109.