Năm 2016, toàn quân đã vượt qua mọi khó khăn, nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Nổi bật là, các cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm nền nếp, chế độ sẵn sàng chiến đấu, chủ động nắm và dự báo đúng tình hình, xây dựng và luyện tập các phương án, phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, xử lý kịp thời có hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ, bảo vệ vững chắc vùng trời, vùng biển, biên giới, hải đảo và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Toàn quân tiếp tục quán triệt, thực hiện Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo” có sự đổi mới, sáng tạo, hiệu quả. Chất lượng huấn luyện của bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, lực lượng dự bị động viên và dân quân tự vệ tiếp tục có chuyển biến tiến bộ. Công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành huấn luyện đảm bảo tập trung, thống nhất, sát với yêu cầu, nhiệm vụ của từng đối tượng, đơn vị và địa bàn. Việc đổi mới chương trình, nội dung, hình thức tổ chức, phương pháp huấn luyện được chú trọng cả trong huấn luyện chiến dịch, chiến thuật, giáo dục - đào tạo, đạt hiệu quả thiết thực. Trong quá trình huấn luyện, toàn quân đã bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”; coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu theo các phương án, tình huống tác chiến, huấn luyện khai thác, làm chủ vũ khí, trang bị, nhất là vũ khí, trang bị, khí tài mới, hiện đại. Huấn luyện chiến sĩ mới (theo Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015) được thực hiện tốt. Các đơn vị tổ chức thành công nhiều cuộc diễn tập tác chiến hiệp đồng quân chủng, binh chủng, diễn tập khu vực phòng thủ, diễn tập tác chiến biển, đảo, v.v.

Trung tướng Phan Văn Giang phát biểu chỉ đạo hội nghị Quân chính triển khai nhiệm vụ năm 2017. (Ảnh: qdnd.vn)

Tổ chức hội thi, hội thao các cấp, các ngành trong toàn quân được đẩy mạnh, có trọng tâm, trọng điểm, đạt kết quả thiết thực¹. Công tác kiểm tra, phúc tra huấn luyện được thực hiện nghiêm túc, thực chất, từng bước khắc phục bệnh thành tích trong huấn luyện. Công tác bảo đảm huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu tiếp tục được quan tâm đầu tư thích đáng và có nhiều tiến bộ, nhất là việc triển khai xây dựng, củng cố hệ thống trường bắn, thao trường, cải tiến mô hình, học cụ, trang thiết bị huấn luyện, v.v. Lực lượng thể thao thành tích cao của Quân đội tổ chức huấn luyện, thi đấu đạt kết quả tốt, đóng góp cho thể thao quốc gia một số vận động viên xuất sắc, làm nòng cốt ở các môn, như: bắn súng, bơi lội, v.v.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu vẫn còn một số hạn chế. Công tác nắm, dự báo tình hình có lúc, có nơi chưa kịp thời; nhận thức của một bộ phận cán bộ, chiến sĩ về nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu chưa đầy đủ, còn có biểu hiện coi nhẹ. Công tác chỉ đạo, điều hành huấn luyện có nội dung chưa thống nhất, đồng bộ giữa các cấp; nội dung, phương pháp huấn luyện tuy đã có sự đổi mới nhưng chưa toàn diện, việc áp dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ mô phỏng vào huấn luyện hiệu quả chưa cao; chất lượng huấn luyện, diễn tập chưa đều và vững chắc, trong đó có mặt chưa đáp ứng yêu cầu. Tình hình vi phạm kỷ luật, mất an toàn trong huấn luyện và tham gia giao thông vẫn còn xảy ra, v.v. Những hạn chế, yếu kém trên ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả huấn luyện; cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, có biện pháp khắc phục kịp thời.

Năm 2017, dự báo tình hình khu vực, thế giới tuy hòa bình, hợp tác, phát triển vẫn là xu thế chủ đạo, song sẽ tiếp tục có những diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nhân tố bất trắc, khó lường. Đối với nước ta, bên cạnh những thuận lợi, còn tồn tại không ít khó khăn, thách thức, nhất là sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch bằng chiến lược “Diễn biến hòa bình”; thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “phi chính trị hóa” Quân đội. Cuộc đấu tranh bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc sẽ có nhiều khó khăn, phức tạp. Tình hình đó đặt ra cho toàn quân nhiệm vụ rất nặng nề, yêu cầu cao, trong đó có công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ quan trọng này, tạo cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân đội, đảm bảo cho Quân đội tiếp tục phát huy tốt vai trò nòng cốt trong bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, đòi hỏi toàn quân, trước hết là cấp ủy, chỉ huy các cấp phải đề cao trách nhiệm, triển khai đồng bộ các giải pháp chủ yếu sau:

1. Tăng cường công tác giáo dục, quán triệt nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ đối với nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Các cơ quan, đơn vị trong toàn quân, trước hết là cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp cần tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng; các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Trên cơ sở đó, tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, quán triệt nhiệm vụ; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Về nhận thức, toàn quân phải thấu suốt quan điểm huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu là nhiệm vụ chính trị “trọng tâm, thường xuyên” của các đơn vị Quân đội, đồng thời là trách nhiệm chính trị của mỗi quân nhân. Vì thế, cấp ủy, chỉ huy các cấp phải thường xuyên coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị, định hướng tư tưởng cho bộ đội có quyết tâm cao, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ để hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Trong quá trình thực hiện, cần có sự đổi mới, linh hoạt, sáng tạo về phương pháp và hình thức sao cho phù hợp với đặc thù nhiệm vụ, loại hình cơ quan, đơn vị. Trong đó, đột phá vào những nội dung trọng tâm, trọng điểm, khắc phục những khâu yếu, mặt yếu, tư tưởng bảo thủ, ngại khó, ngại khổ, bệnh thành tích trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Cần thấy rằng, công tác đảng, công tác chính trị được tiến hành thường xuyên trong mọi hoạt động của bộ đội, trong các nhiệm vụ, trong đó huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu là quan trọng nhất. Do đó, công tác này phải được triển khai toàn diện, gắn việc giáo dục chính trị, tư tưởng với đẩy mạnh phong trào thi đua Quyết thắng, Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”, thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tạo động lực hướng vào thực hiện tốt các mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.

2. Thực hiện tốt công tác nắm, dự báo tình hình, chủ động chuẩn bị về mọi mặt để xử lý thắng lợi các tình huống, bảo vệ vững chắc Tổ quốc. Trước sự biến động mau lẹ, phức tạp của tình hình thế giới, khu vực và trong bối cảnh hội nhập quốc tế, sự đan xen giữa đối tác và đối tượng hiện nay, đòi hỏi các cơ quan, đơn vị trong toàn quân phải nắm chắc, dự báo tình hình, nhất là về lĩnh vực quốc phòng, quân sự. Trên cơ sở đó, tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đề xuất với Đảng, Nhà nước hoạch định đường lối, chiến lược bảo vệ Tổ quốc và các đối sách ngăn ngừa, xử lý kịp thời, có hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ ở các cấp và không để các thế lực thù địch lợi dụng, chống phá. Theo chức năng, nhiệm vụ được giao, các cơ quan, đơn vị phải nêu cao cảnh giác, thường xuyên nắm chắc tình hình vùng trời, vùng biển, biên giới, tình hình an ninh chính trị tại các địa bàn trọng điểm, duy trì nghiêm nền nếp chế độ sẵn sàng chiến đấu; chủ động xây dựng, bổ sung, hoàn thiện hệ thống quyết tâm, kế hoạch chiến đấu, kế hoạch phối hợp, hiệp đồng với các lực lượng trên địa bàn, làm cơ sở cho luyện tập, huấn luyện, diễn tập. Cùng với đó, phải hết sức chủ động, nhạy bén, linh hoạt trong xử lý tình huống, kịp thời, hiệu quả, đảm bảo đúng chủ trương, đối sách của Đảng để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước.

3. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành huấn luyện. Đây là một trong bốn nội dung đổi mới của công tác huấn luyện². Vì thế, các đơn vị trong toàn quân cần tập trung thực hiện tốt. Trong đó, chú trọng hoàn thiện, nâng cao hiệu quả thực hiện cơ chế quản lý, chỉ đạo, điều hành huấn luyện theo tinh thần Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương, đảm bảo “tập trung, thống nhất, đồng bộ, hiệu quả, không chồng chéo” và phân rõ trách nhiệm của cơ quan cấp chiến lược, chiến dịch, chiến thuật, đáp ứng yêu cầu công tác huấn luyện trong tình hình mới. Các đơn vị cần phát huy hơn nữa vai trò của cơ quan tham mưu, quân huấn, nhất là ở cấp trung đoàn, sư đoàn (lữ đoàn) và tương đương trong việc tham mưu, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ huấn luyện. Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp huấn luyện, gắn phân cấp huấn luyện với phân công rõ trách nhiệm của cơ quan và chỉ huy các cấp; tăng cường phối hợp, hiệp đồng giữa các cấp, giữa cơ quan với đơn vị trong tham mưu, chỉ đạo, điều hành công tác huấn luyện. Bên cạnh đó, các đơn vị cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, điều hành, thực hành huấn luyện; tích cực đổi mới phương pháp tổ chức kiểm tra huấn luyện, tăng cường kiểm tra đột xuất, phúc tra kết quả huấn luyện nhằm đánh giá thực chất công tác huấn luyện để kịp thời rút kinh nghiệm và có biện pháp khắc phục hạn chế, tránh hiện tượng kiểm tra nhiều, nhận xét tốt, nhưng đơn vị vẫn yếu kém kéo dài.

4. Tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tổ chức huấn luyện. Những năm qua, việc đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tổ chức huấn luyện trong toàn quân đã đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng huấn luyện, đòi hỏi phải tiếp tục đổi mới hơn nữa. Trước hết và quan trọng là đổi mới nội dung huấn luyện phù hợp với cách đánh, nghệ thuật quân sự Việt Nam, cũng như sự phát triển của đối tượng tác chiến trong điều kiện tác chiến mới của chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Từ kết quả đạt được, toàn quân tiếp tục tổ chức huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát với thực tế chiến đấu. Lấy huấn luyện tác chiến trong điều kiện địch sử dụng vũ khí công nghệ cao làm môi trường để rèn luyện bộ đội; lấy nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chế độ, bảo vệ nhân dân làm cơ sở để xây dựng nội dung, chương trình huấn luyện. Tiếp tục chỉ đạo chuẩn hóa nội dung, chương trình và tình huống huấn luyện cho các đối tượng theo quan điểm lấy huấn luyện lục quân làm trung tâm, tác chiến trên bộ là nòng cốt; lấy mục tiêu tiêu diệt, tiêu hao địch trên không, trên biển, đánh thắng chiến tranh trên bộ để huấn luyện bộ đội. Lực lượng dự bị động viên tiếp tục bám sát phương châm huấn luyện “cơ bản, thiết thực, hiệu quả” và đối với lực lượng dân quân tự vệ là “cơ bản, thiết thực, chất lượng”, phù hợp với đặc điểm địa bàn, đơn vị. Chú trọng huấn luyện nâng cao năng lực chỉ huy tham mưu cho cán bộ khung B, cán bộ quân sự cấp cơ sở và trình độ kỹ thuật, chiến thuật, khả năng phối hợp, hiệp đồng với các lực lượng trong khu vực phòng thủ của lực lượng dân quân tự vệ thường trực, nòng cốt.

Trong quá trình huấn luyện, các đơn vị cần kết hợp chặt chẽ huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị; giáo dục - đào tạo gắn với huấn luyện chiến đấu, gắn huấn luyện với xây dựng chính quy, quản lý, rèn luyện kỷ luật; huấn luyện sát nhiệm vụ, phù hợp với đối tượng, địa bàn, phương án chiến đấu, lấy thực hành làm chính. Đặc biệt, các đơn vị cần chú trọng thực hiện tốt huấn luyện làm chủ, khai thác, sử dụng có hiệu quả các loại vũ khí, khí tài, trang bị kỹ thuật thế hệ mới; tích cực huấn luyện dã ngoại, huấn luyện ban đêm, huấn luyện nâng cao khả năng cơ động của bộ đội. Đồng thời, chú ý bảo đảm an toàn tuyệt đối trong huấn luyện, diễn tập. Năm 2017, Bộ Quốc phòng chỉ đạo tăng cường tổ chức diễn tập ở các cấp; trong đó, chú trọng diễn tập đối kháng, diễn tập tác chiến hiệp đồng quân chủng, binh chủng gắn với khu vực phòng thủ; tích cực diễn tập thực binh có bắn đạn thật, diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp, v.v. Bộ Tổng Tham mưu tiếp thu, hoàn thiện, ban hành Chương trình huấn luyện cơ bản 24 tháng và Chương trình huấn luyện dự bị động viên để triển khai thực hiện trong những năm tới.

5. Thực hiện tốt công tác bảo đảm huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Hiện nay, nhu cầu cơ sở vật chất, vũ khí, trang bị, kinh phí bảo đảm cho huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu rất cao, trong khi khả năng ngân sách có hạn. Vì vậy, toàn quân tiếp tục nêu cao tinh thần tự lực, tự cường, tích cực huy động các nguồn lực, ưu tiên bảo đảm tốt nhất cho huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu theo phương châm “khoa học, hiệu quả, kịp thời”. Tiếp tục chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống trường bắn, thao trường huấn luyện, chiến đấu ở các cấp và thực hiện tốt giai đoạn 2 của Dự án đầu tư sản xuất mô hình, học cụ, trang thiết bị huấn luyện, kịp thời phục vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị. Các cơ quan chức năng tiếp tục nghiên cứu, biên soạn bổ sung, hoàn chỉnh hệ thống tài liệu huấn luyện cho các đối tượng, lực lượng, nhất là tài liệu huấn luyện các loại vũ khí, khí tài, trang bị kỹ thuật mới; các loại hình tác chiến mới và cho lực lượng mới thành lập. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu, cải tiến, sản xuất, nâng cấp các mô hình, học cụ, trang thiết bị mô phỏng hiện đại phục vụ huấn luyện; áp dụng công nghệ thông tin vào huấn luyện, diễn tập. Các đơn vị tiếp tục phát huy nội lực, đẩy mạnh phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật trong cải tiến, nâng cấp mô hình, học cụ huấn luyện; thực hiện nghiêm chỉ thị của Bộ, không đưa vũ khí, trang bị kỹ thuật đã hết niên hạn sử dụng, chất lượng kém vào huấn luyện, trực sẵn sàng chiến đấu; chú trọng làm tốt công tác bảo đảm kỹ thuật, hậu cần, hạn chế thấp nhất các vụ mất an toàn trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.

Phát huy bản chất, truyền thống tốt đẹp của Quân đội nhân dân và kinh nghiệm, kết quả đạt được, toàn quân phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, đảm bảo huấn luyện giỏi, sẵn sàng chiến đấu cao, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

Trung tướng PHAN VĂN GIANG, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng
_________________________________

1 - Năm 2016, tổ chức Hội thao bắn súng quân dụng Quân đội và Dân quân tự vệ; Hội thi sáng kiến cải tiến mô hình học cụ toàn quân và tổ chức kiểm tra Sư đoàn trưởng, Chính ủy Sư đoàn bộ binh đủ quân, Chỉ huy trưởng, Chính ủy Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, thành phố.

2 - Đổi mới tư duy nhận thức về nhiệm vụ huấn luyện; đổi mới công tác chỉ đạo, quản lý huấn luyện; đổi mới về nội dung, tổ chức, phương pháp huấn luyện và đổi mới về công tác bảo đảm huấn luyện.