Cách đây đúng 70 năm, ngày 18-3-1947, Ủy ban kháng chiến tỉnh Hà Nam công bố quyết định thành lập Ban Chỉ huy Quân đội Quốc gia và Dân quân tự vệ Hà Nam, tiền thân của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Nam ngày nay. Trải qua quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, trong bất cứ điều kiện, hoàn cảnh nào, lực lượng vũ trang Hà Nam luôn nỗ lực vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đóng góp tích cực vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, lực lượng vũ trang Tỉnh đã tổ chức chiến đấu hàng nghìn trận, diệt hơn 40.000 tên địch; phá hủy, phá hỏng gần 400 xe quân sự các loại, bắn rơi 02 máy bay, bắn chìm, bắn cháy 01 tàu chiến, 04 ca nô, thu nhiều vũ khí, trang bị của địch. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, nhất là thời kỳ chống chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân ra miền Bắc, lực lượng vũ trang Tỉnh cùng các lực lượng và nhân dân phối hợp chiến đấu hàng trăm trận, bắn rơi 17 máy bay, bắt sống nhiều giặc lái. Trải qua hai cuộc kháng chiến và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, có hơn 17.000 người con của quê hương Hà Nam đã anh dũng hy sinh. Ghi nhận những đóng góp to lớn đó, Đảng, Nhà nước đã phong tặng, truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho 51 tập thể, 29 cá nhân, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Bước vào chặng đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát huy truyền thống “Đoàn kết, chủ động, sáng tạo, quyết thắng”, lực lượng vũ trang Tỉnh không ngừng phấn đấu, rèn luyện, xây dựng vững mạnh toàn diện, làm tốt chức năng tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo công tác quân sự, quốc phòng địa phương. Đồng thời, tích cực huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, làm nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, xã hội. Thành tích mà lực lượng vũ trang Tỉnh đạt được là kết quả tổng hợp của nhiều yếu tố; trong đó, xây dựng lực lượng vũ trang Tỉnh vững mạnh, thực sự là lực lượng chính trị tin cậy, trung thành của cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương là nhân tố quan trọng.

Đại diện các cơ quan, đơn vị ký kết giao ước thi đua cao điểm “70 ngày đêm Quyết thắng, lập công tô hồng truyền thống” do Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh phát động, ngày 05-01-2017. (Ảnh: qdnd.vn)

Trước hết, xây dựng vững mạnh về chính trị - nội dung quan trọng hàng đầu của quá trình xây dựng lực lượng vũ trang địa phương vững mạnh. Cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị luôn coi trọng công tác giáo dục, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của cấp trên và Đảng ủy Quân sự Tỉnh về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương; làm rõ âm mưu, thủ đoạn chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; kịp thời cung cấp thông tin, định hướng nhận thức, tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ. Đồng thời, đẩy mạnh triển khai thực hiện Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”; tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, trọng tâm là Luật Dân quân tự vệ, Luật Nghĩa vụ Quân sự, Pháp lệnh về lực lượng dự bị động viên, v.v. Để nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh làm tốt việc tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ báo cáo viên, tích cực đổi mới phương pháp, hình thức giáo dục theo hướng “thiết thực, hiệu quả”, phù hợp với từng lực lượng; kết hợp giáo dục nhiệm vụ với giáo dục truyền thống của địa phương, của lực lượng vũ trang Tỉnh. Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị gắn việc thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” với phong trào Thi đua Quyết thắng của Đơn vị và các phong trào thi đua yêu nước ở địa phương. Nhờ đó, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Tỉnh luôn có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, thống nhất cao về nhận thức, hành động, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Nhận rõ vai trò đặc biệt quan trọng của các tổ chức đảng trong xây dựng lực lượng vũ trang Tỉnh vững mạnh về chính trị, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh luôn coi trọng kiện toàn, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, nhất là ở đơn vị sẵn sàng chiến đấu và trong lực lượng dân quân tự vệ. Những năm qua, Tỉnh đã triển khai đồng bộ các biện pháp, nhất là thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) sát với đặc điểm địa phương, đặc thù của lực lượng vũ trang Tỉnh. Từ năm 2010 đến nay, các cơ sở đã kết nạp được 992 dân quân tự vệ, quân nhân dự bị vào Đảng, nâng tỷ lệ đảng viên trong lực lượng dân quân tự vệ lên 18,2% và lực lượng dự bị động viên đạt 9,7%. Nhiều năm qua, Đảng bộ Quân sự Tỉnh luôn đạt trong sạch, vững mạnh, có trên 95% tổ chức đảng đạt trong sạch, vững mạnh; 100% đảng viên đủ tư cách, trong đó có trên 85% đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Cùng với xây dựng vững mạnh về chính trị, Tỉnh xây dựng lực lượng vũ trang có cơ cấu, số lượng hợp lý, chất lượng cao. Quán triệt Chỉ thị của Quân khu 3 về tổ chức, biên chế, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh ban hành, triển khai các nghị quyết, kế hoạch, đề án về xây dựng lực lượng vũ trang, phù hợp tình hình thực tế của địa phương. Trong đó, đặc biệt quan tâm xây dựng lực lượng thường trực, lực lượng dân quân tự vệ và lực lượng dự bị động viên có số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng chính trị cao; ưu tiên kiện toàn đội ngũ cán bộ ở các đơn vị thường trực, đơn vị làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và cơ quan quân sự các cấp. Theo đó, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh phối hợp với cơ quan chức năng của Quân khu xây dựng quy hoạch, tạo nguồn, đào tạo, đề bạt, bố trí sử dụng đội ngũ cán bộ; đồng thời, tích cực rèn luyện, xây dựng đội ngũ cán bộ thông qua việc bổ nhiệm, giao nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ trẻ có đủ phẩm chất, năng lực. Để khắc phục khó khăn trong xây dựng lực lượng dân quân tự vệ và dự bị động viên, do phần lớn công dân trong độ tuổi đi làm ăn xa, dài ngày, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh chỉ đạo ban chỉ huy quân sự các địa phương, cơ sở làm tốt công tác đăng ký, phúc tra, quản lý nguồn; thường xuyên kiện toàn, sắp xếp, ổn định tổ chức, biên chế các đơn vị dân quân tự vệ, dự bị động viên bằng nhiều biện pháp phù hợp. Đồng thời, tăng cường bồi dưỡng chuyển loại binh chủng, nâng hạng dự bị động viên, gắn phân bổ chỉ tiêu nhập ngũ hằng năm với tạo nguồn dự bị động viên. Đến nay, việc sắp xếp nguồn vào các đơn vị dự bị động viên theo biên chế đạt trên 98%; trong đó, tỷ lệ đúng chuyên nghiệp quân sự đạt 76%; qua kiểm tra sẵn sàng động viên và tập trung huấn luyện hằng năm đạt kết quả tốt.

Đối với lực lượng dân quân tự vệ, Tỉnh xây dựng theo hướng “vững mạnh, rộng khắp”, có tỷ lệ phù hợp, chất lượng cao. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã xây dựng, trình Ủy ban nhân dân Tỉnh phê duyệt các đề án về xây dựng, hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ, như: Đề án 16 về “Tổ chức thực hiện Luật Dân quân tự vệ giai đoạn 2011 - 2015”; Đề án 1123 về “Xây dựng, hoạt động và bảo đảm chế độ chính sách cho lực lượng dân quân tự vệ giai đoạn 2016 - 2021”. Trên cơ sở đó, cơ quan quân sự các cấp tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương, cơ quan, doanh nghiệp triển khai thực hiện các đề án. Quán triệt phương châm “dân biết, dân bàn, dân cử, dân chăm lo”, các địa phương, cơ sở phát huy dân chủ, thực hiện đúng quy trình xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, chú trọng xây dựng lực lượng dân quân cơ động, dân quân binh chủng chiến đấu và lực lượng tự vệ trong các doanh nghiệp. Đến nay, Tỉnh đã xây dựng được 235 cơ sở dân quân tự vệ, hoạt động đạt hiệu quả thiết thực. Để nâng cao chất lượng của lực lượng dân quân tự vệ, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương tạo nguồn quy hoạch, cử đi đào tạo cán bộ Ban Chỉ huy quân sự cấp xã trong 5 năm qua được 28 đồng chí có trình đại học, cao đẳng; tổ chức đào tạo được 197 đồng chí có trình độ trung cấp ngành quân sự cơ sở, góp phần chuẩn hóa đội ngũ cán bộ quân sự ở cơ sở.

Để nâng cao sức mạnh tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang, Tỉnh chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu. Trên cơ sở quán triệt Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương, Nghị quyết 280-NQ/ĐU của Đảng ủy Quân khu 3 về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”, Đảng ủy Quân sự Tỉnh ra nghị quyết chuyên đề “Lãnh đạo nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu của lực lượng vũ trang Tỉnh đến năm 2020 và những năm tiếp theo”, làm cơ sở tổ chức thực hiện. Để đạt hiệu quả, Tỉnh chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị tích cực huy động nguồn ngân sách của địa phương phục vụ huấn luyện; tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác huấn luyện; đồng thời, thường xuyên giáo dục cho bộ đội nhận thức rõ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu là nhiệm vụ trung tâm, thường xuyên của đơn vị trong thời bình. Hằng năm, trước khi bước vào huấn luyện, Tỉnh làm tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ các cấp; quan tâm đầu tư củng cố thao trường, bãi tập, trường bắn và chuẩn bị đầy đủ hệ thống sổ sách đăng ký, giáo án, mô hình, học cụ phục vụ công tác huấn luyện. Tỉnh chỉ đạo bám sát phương châm huấn luyện đối với từng lực lượng để tổ chức huấn luyện cho phù hợp với đặc điểm địa bàn, sát đối tượng. Trong đó, các đơn vị thường trực bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, chú trọng huấn luyện các phân đội làm nhiệm vụ A2; lực lượng dân quân tự vệ huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, chất lượng”, tập trung vào nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật, khả năng hiệp đồng tác chiến của dân quân trong khu vực phòng thủ và huấn luyện lực lượng dự bị động viên “cơ bản, thiết thực, hiệu quả”. Đồng thời, tích cực đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện, gắn công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu với tổ chức cho các lực lượng tham gia diễn tập khu vực phòng thủ cấp huyện, tỉnh; diễn tập tác chiến trị an cấp xã, phường, thị trấn. Do vậy, kết quả huấn luyện hằng năm, 100% đạt yêu cầu; trong đó, đối với lực lượng thường trực có 82,2% đạt khá, giỏi; lực lượng dự bị động viên có 72,7% đạt khá, giỏi; lực lượng dân quân tự vệ có 74,5% đạt khá, giỏi; qua kiểm tra, phúc tra huấn luyện của Bộ Quốc phòng và Quân khu, Tỉnh đạt giỏi.

Cùng với nâng cao chất lượng huấn luyện, Tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm nền nếp chế độ sẵn sàng chiến đấu, chủ động điều chỉnh, bổ sung kế hoạch chiến đấu, triển khai các phương án phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai, phòng, chống cháy nổ, cháy rừng và cứu hộ, cứu nạn. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh thường xuyên kiện toàn, củng cố hoạt động của lực lượng trinh sát, quân báo nhân dân và phối hợp với các lực lượng nắm chắc tình hình địa bàn; tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chính quyền địa phương giải quyết kịp thời, hiệu quả những vấn đề nảy sinh ngay từ cơ sở.

Phát huy kết quả đã đạt được, lực lượng vũ trang Hà Nam tiếp tục tăng cường xây dựng vững mạnh, làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, góp phần xây dựng Tỉnh phát triển về kinh tế, văn hóa, xã hội; mạnh về quốc phòng, an ninh.

Đại tá TRẦN MINH DŨNG, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh