Những chủ trương công tác lớn Chuyên luận chỉ đạo

QPTD -Thứ Năm, 08/06/2017, 09:50 (GMT+7)
Quân đội tiếp tục đẩy mạnh công tác phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn

Phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, của cả hệ thống chính trị. Trong đó, Quân đội nhân dân với vai trò là lực lượng nòng cốt, xung kích phải tiếp tục quán triệt sâu sắc, tổ chức thực hiện nghiêm túc, bằng nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả.

Trong những năm qua, trước tác động mạnh mẽ của biến đổi khí hậu toàn cầu, cùng những hệ lụy của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, tình hình thiên tai, tai nạn, sự cố ở nước ta ngày càng gia tăng, diễn biến phức tạp. Đặc biệt gần đây, thiên tai, sự cố diễn ra bất thường, trái quy luật, trên nhiều loại hình với tính chất rất nghiêm trọng, để lại hậu quả nặng nề về kinh tế - xã hội và đời sống con người. Trong đó, vụ ô nhiễm môi trường biển ở 04 tỉnh miền Trung năm 2016 không chỉ làm thiệt hại lớn về sản xuất, gây nhiều hệ lụy đến phát triển kinh tế, mà còn là nguyên cớ để các thế lực thù địch, phần tử xấu lợi dụng để chống phá Đảng và Nhà nước. Vì thế, phòng, chống, giảm nhẹ và khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân hiện nay.

Thiếu tướng Trương Đức Nghĩa trực tiếp chỉ đạo công tác tìm kiếm cứu nạn tại Thủy điện Sông Bung 2, ngày 14-9-2016. (Ảnh: mod.gov.vn)

Thấu suốt điều đó, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã và đang tích cực, chủ động thực hiện tốt nhiệm vụ quan trọng này, đạt nhiều kết quả tích cực. Cùng với nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ về phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, công tác huấn luyện, tổ chức điều hành, xử lý những tình huống thiên tai, sự cố trên các địa bàn được các đơn vị trong toàn quân thực hiện nghiêm túc, đạt hiệu quả thiết thực. Việc áp dụng khoa học, công nghệ, cùng các kỹ năng cứu hộ, cứu nạn tiên tiến, hiện đại được đẩy mạnh, bước đầu đã xử lý thành công các vụ việc nghiêm trọng xảy ra, được Đảng, Nhà nước và nhân dân đánh giá cao. Công tác phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn được coi trọng, triển khai sâu rộng theo hướng kết hợp chặt chẽ giữa lực lượng tại chỗ và cơ động, tạo thế chủ động, vững chắc, sẵn sàng ứng phó kịp thời với các tai nạn, sự cố bất thường xảy ra, v.v. Năm 2016, toàn quân đã huy động hơn 137.700 lượt cán bộ, chiến sĩ; trên 11.100 lượt phương tiện, xử lý kịp thời, hiệu quả hơn 2.110 sự cố, thiên tai, cứu được 4.868 người và 289 phương tiện, trong đó có 189 người và 15 phương tiện nước ngoài; kêu gọi, hướng dẫn trên 571.840 lượt tàu thuyền cùng gần 02 triệu ngư dân về nơi tránh, trú an toàn. Trong đợt hạn hán, xâm nhập mặn ở các tỉnh Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và đồng bằng sông Cửu Long, toàn quân đã vận chuyển hơn 153.970 m3 nước sạch, đào đắp, nạo vét trên 56 km kênh mương và gần 1.000 giếng nước, giúp nhân dân phát triển sản xuất, ổn định đời sống. Những kết quả trên tiếp tục khẳng định bản chất, truyền thống tốt đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ”, xứng đáng là đội quân chiến đấu, đội quân công tác và lao động sản xuất, tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Thời gian tới, dự báo cường xuất tác động của biến đổi khí hậu đối với nước ta sẽ gia tăng, với tính chất ngày càng nghiêm trọng; trong khi đó, tốc độ, phạm vi của tiến trình công nghiệp hóa, đô thị hóa trên các địa bàn tiếp tục tăng cao. Điều đó càng làm cho tình hình thiên tai, tai nạn, sự cố diễn biến phức tạp, bất thường và khó lường,… đe dọa đến phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và đời sống nhân dân. Để thực hiện tốt nhiệm vụ quan trọng này, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần nỗ lực tập trung giải quyết tốt một số vấn đề chủ yếu sau:

1. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chỉ huy các cấp về phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Đây là nội dung quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến việc hoàn thành nhiệm vụ phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn của từng cơ quan, đơn vị và toàn quân. Hơn nữa, đây là nhiệm vụ rất khó khăn, phức tạp, nguy hiểm, thậm chí hy sinh cả tính mạng của cán bộ, chiến sĩ. Vì thế, cấp ủy, chỉ huy các cấp cần quán triệt sâu sắc, thực hiện nghiêm túc chủ trương, quan điểm về phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn đã được thể hiện trong các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Chính phủ, Quân ủy Trung ương, trọng tâm là Nghị quyết Trung ương 7 (khóa XI); Nghị định 30/2017/NĐ-CP của Chính phủ về “Quy định tổ chức, hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn”, v.v. Trên cơ sở đó, các cấp ủy có nghị quyết chuyên đề về nhiệm vụ này; trong đó, xác định rõ chủ trương, biện pháp lãnh đạo chủ yếu, các nội dung trọng tâm, khâu đột phá và khâu yếu, mặt yếu cần khắc phục. Đồng thời, chú trọng chỉ đạo kiện toàn tổ chức lực lượng cứu hộ, cứu nạn ở tất cả các cấp; phối hợp với các địa phương và lực lượng tham gia hoàn chỉnh các kế hoạch, phương án, phòng chống sự cố, thiên tai, bảo đảm sát đối tượng, đặc điểm địa bàn và yêu cầu nhiệm vụ. Các cơ quan, đơn vị, nhất là đơn vị đứng chân trên địa bàn trọng yếu về sự cố, thiên tai cần chủ động nghiên cứu, đánh giá sát, đúng tình hình, chỉ đạo các lực lượng chuyên trách, kiêm nhiệm thực hiện nghiêm chế độ canh trực, sẵn sàng ứng phó kịp thời, hiệu quả các tình huống xảy ra, không để bị động, bất ngờ. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền cho mọi cán bộ, chiến sĩ, nhất là đối với các lực lượng chuyên trách thấy rõ vị trí, vai trò quan trọng của công tác phòng, chống sự cố, thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, coi đây là nhiệm vụ chính trị của đơn vị, là nhiệm vụ “chiến đấu trong thời bình”, đặt dưới sự lãnh đạo của cấp ủy, do người chỉ huy trực tiếp quản lý, điều hành và chịu trách nhiệm trước cấp ủy và người chỉ huy cấp trên về kết quả thực hiện. Từ đó, nêu cao quyết tâm, trách nhiệm, với tinh thần vì “nhân dân phục vụ” cho cán bộ, chiến sĩ, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

2. Tiếp tục nâng cao chất lượng huấn luyện phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn cho các lực lượng, nhất là đối với lực lượng chuyên trách trên từng địa bàn. Công tác huấn luyện là bước chuẩn bị quan trọng nhất để nâng cao khả năng thực hiện nhiệm vụ phòng, chống, khắc phục sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn của các lực lượng. Thực tiễn cho thấy, trong nhiều trường hợp, thiệt hại ban đầu của vụ việc chỉ ở mức nhỏ, nhưng do không giải quyết kịp thời, thời gian sự cố kéo dài nên đã gây hậu quả lớn. Vì thế, nâng cao chất lượng huấn luyện cho các lực lượng, nhất là về năng lực, kỹ năng xử lý sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn đã, đang là vấn đề đặt ra cấp thiết. Để làm được điều đó, một mặt, các lực lượng cần tiếp tục bám sát và thực hiện tốt phương châm huấn luyện “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu, hướng tới sự chuyên nghiệp, chuyên môn hóa cao. Mặt khác, cần xác định nội dung, chương trình, kế hoạch huấn luyện sát thực tế, sát đối tượng và đặc điểm địa bàn. Nội dung huấn luyện cần tập trung vào công tác chỉ huy, điều hành, phối hợp, hiệp đồng và khả năng cơ động của các lực lượng, phương tiện. Trong đó, việc huấn luyện thực hành phải theo từng phương án, nhất là những phương án ứng phó với sự cố, thiên tai đặc biệt nghiêm trọng, như: siêu bão, mưa lũ lớn, sạt lở đất trên diện rộng, động đất, sóng thần, v.v. Riêng đối với lực lượng chuyên trách, cùng với trang bị kiến thức và kỹ năng toàn diện, các đơn vị cần coi trọng huấn luyện cho bộ đội làm chủ phương tiện kỹ thuật hiện đại, không để xảy ra trục trặc trong quá trình ứng phó với sự cố, thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn.

Huấn luyện về khắc phục hậu quả, giảm nhẹ sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn là nội dung mới và khó, gắn với tình huống và phương án cụ thể. Do đó, để nâng cao chất lượng, cùng với tích cực đổi mới nội dung và phương pháp huấn luyện, các đơn vị cần làm tốt công tác chuẩn bị mọi mặt, từ con người đến cơ sở vật chất kỹ thuật bảo đảm. Trong đó, việc tập huấn cán bộ phải chu đáo, chặt chẽ, đi vào trọng tâm, trọng điểm, nhất là đối với nội dung khó, còn yếu về lý luận và thực hành. Trong bảo đảm vật chất huấn luyện, các đơn vị cần chú trọng huy động, đưa vào huấn luyện các loại phương tiện kỹ thuật tiên tiến, hiện đại; đồng thời, không coi nhẹ các phương tiện thô sơ, ứng dụng, tại chỗ, đảm bảo xử lý các tình huống linh hoạt, hiệu quả. Cùng với đó, các đơn vị cần coi trọng tổ chức luyện tập, diễn tập theo các phương án đã được phê duyệt. Đây là biện pháp thiết thực nhất trong rèn luyện, nâng cao trình độ tổ chức, chỉ huy của cán bộ, sự phối hợp, hiệp đồng, khả năng xử trí khi thực hành ứng phó các sự cố, thiên tai sát thực tế. Theo đó, cần tổ chức diễn tập ở các cấp theo nhiệm vụ, địa bàn và trong từng tình huống nhằm rút ra bài học kinh nghiệm, đánh giá năng lực thực hiện nhiệm vụ của các đơn vị trong toàn quân.

3. Phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành, lực lượng và địa phương trong phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Ứng phó với sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn rất phức tạp, vì thế cần có sự vào cuộc và phối hợp chặt chẽ của các cấp, ngành, lực lượng, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ quan trọng này. Hằng năm, các cơ quan, đơn vị cần có kế hoạch chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nơi đóng quân, cả trong chuẩn bị phương án, huy động lực lượng, phương tiện và tổ chức thực hiện. Theo đó, cần phối hợp chặt chẽ với các lực lượng có liên quan, tổ chức, rà soát, nắm chắc tình hình sự cố, thiên tai trên địa bàn; làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong quy hoạch về điều chỉnh, bố trí dân cư, công trình vượt lũ, chống ngập, xây dựng phương án bảo vệ an toàn cho hồ, đập thủy lợi, thủy điện. Đồng thời, cùng với các địa phương nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện cơ chế tổ chức, điều hành khi có sự cố, thiên tai xảy ra; di dân ra khỏi vùng nguy hiểm; điều động, trưng dụng lực lượng, phương tiện của cơ quan, tổ chức và nhân dân trên địa bàn. Quá trình phối hợp phải xác định rõ cơ quan chủ trì, phối hợp, hiệp đồng bảo đảm chặt chẽ, nhịp nhàng, thông suốt trong thực thi nhiệm vụ.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế diễn ra sâu rộng, cần tiếp tục đẩy mạnh hợp tác quốc tế về phòng, chống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Trong đó, chú trọng hợp tác về đào tạo, huấn luyện, diễn tập, chia sẻ thông tin, trao đổi kinh nghiệm về quản lý, phòng ngừa và năng lực xử lý thiên tai, sự cố; nhất là việc phối hợp giữa các nước trong khắc phục sự cố, thảm họa trên biển. Các cơ quan chức năng cần chủ động xây dựng kế hoạch hợp tác quốc tế với các nước ASEAN, triển khai thực hiện Công ước SAR 79 giai đoạn 2 (2017 - 2020); mở rộng hợp tác mua sắm, đầu tư trang, thiết bị cứu hộ, cứu nạn hiện đại, phù hợp với điều kiện của đất nước, từng bước đáp ứng yêu cầu về phòng, chống thiên tai, sự cố và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trong tình hình mới.

Thiếu trướng TRƯƠNG ĐỨC NGHĨA, Cục trưởng Cục Cứu hộ - Cứu nạn

Ý kiến bạn đọc (0)

Quân đội tích cực, chủ động hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng trong tình hình mới
Hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng đã phát triển cả về bề rộng lẫn chiều sâu, trở thành một trong những trụ cột của đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân; phát huy sức mạnh dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại, tạo sức mạnh tổng hợp - nền tảng vững chắc để thực hiện kế sách bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước