Quán triệt và thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, lực lượng vũ trang Quân khu 4 tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt, cùng cấp ủy, chính quyền và nhân dân trên địa bàn tập trung xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố ngày càng vững chắc, thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố là chủ trương chiến lược của Đảng, Nhà nước, nhằm tăng cường thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc trên từng địa bàn và trong phạm vi cả nước, sẵn sàng đánh thắng chiến tranh xâm lược và ngăn ngừa, làm thất bại âm mưu và hoạt động “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ngay từ địa phương, cơ sở.

Thiếu tướng Nguyễn Tân Cương nhận xét công tác xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh Nghệ An. (Ảnh: baonghean.vn)

Quán triệt sâu sắc quan điểm, chủ trương của Đảng và nhận thức rõ vị trí chiến lược của địa bàn, những năm qua, lực lượng vũ trang Quân khu đã phát huy vai trò nòng cốt, chủ động, tích cực phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể địa phương, làm tham mưu và trực tiếp tổ chức thực hiện toàn diện các nội dung xây dựng khu vực phòng thủ, đạt được nhiều kết quả quan trọng. Nổi bật là, công tác lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng khu vực phòng thủ được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm đúng mức và có sự đổi mới. Nhận thức, ý thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, quần chúng về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng khu vực phòng thủ có sự chuyển biến rõ nét. Tiềm lực, thế trận khu vực phòng thủ, nhất là tiềm lực kinh tế, chính trị tinh thần, “thế trận lòng dân”, thế trận quân sự trên địa bàn được củng cố, tăng cường một bước. Quân khu đã hoàn thành quy hoạch thế trận quân sự khu vực phòng thủ cấp tỉnh và cấp quân khu; triển khai xây dựng Quy hoạch công trình chiến đấu, Quy hoạch hang động, kho trạm hậu cần - kỹ thuật, v.v. Các địa phương tích cực huy động nguồn lực, từng bước đầu tư xây dựng các công trình trọng điểm trong khu vực phòng thủ, hình thành thế trận liên hoàn giữa các cấp, đặc biệt là trên các địa bàn trọng yếu, tuyến biên giới, biển, đảo của Quân khu. Việc kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng - an ninh được coi trọng và ngày càng chặt chẽ. Chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang Quân khu không ngừng được nâng cao. Công tác phối hợp, hiệp đồng giữa lực lượng quân sự, công an, bộ đội biên phòng trên địa bàn trong bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và thực hiện nhiệm vụ quốc phòng đi vào chiều sâu, đảm bảo chặt chẽ, có hiệu quả, v.v.

Những kết quả đạt được trong xây dựng khu vực phòng thủ đã tạo ra thế và lực mới trong thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân trên địa bàn Quân khu; trực tiếp góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để các địa phương phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, quá trình thực hiện nhiệm vụ này, còn bộc lộ một số hạn chế cả về nhận thức, sự phối hợp trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện giữa các cấp, ngành, địa phương. Việc kết hợp phát triển kinh tế với tăng cường quốc phòng, an ninh có lúc, có nơi chưa hài hòa, toàn diện. Đầu tư xây dựng các công trình phòng thủ, xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân có mặt chưa đáp ứng yêu cầu, v.v.

Xây dựng khu vực phòng thủ là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, vừa cấp thiết, vừa cơ bản lâu dài; là sự kế thừa, phát triển tư tưởng “lo giữ nước từ lúc nước chưa nguy” của dân tộc ta trong điều kiện mới của chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc. Phát huy truyền thống của dân tộc và thực hiện quan điểm bảo vệ Tổ quốc “từ sớm” theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu xác định: Tiếp tục tập trung xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố ngày càng vững chắc, đi vào chiều sâu; tăng cường hơn nữa tiềm lực quốc phòng, an ninh của Quân khu; xây dựng Quân khu phát triển về kinh tế - xã hội, vững mạnh về quốc phòng - an ninh, đáp ứng yêu cầu xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới. Đây là nhiệm vụ trọng yếu của Quân khu và cấp ủy, chính quyền, nhân dân các địa phương trên địa bàn; trong đó, lực lượng vũ trang làm nòng cốt.

Thực hiện mục tiêu trên, lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục quán triệt sâu sắc đường lối quân sự, quốc phòng, các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Chính phủ, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, trực tiếp là Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X); Nghị định 152/2007/NĐ-CP của Chính phủ; Chỉ thị 07-CT/TW của Ban Bí thư (khóa XI), chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các địa phương lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng khu vực phòng thủ, phù hợp với khả năng và đặc điểm địa bàn. Trong quá trình thực hiện, chú trọng đẩy mạnh kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng - an ninh; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; xây dựng tiềm lực, thế trận khu vực phòng thủ, cốt lõi là xây dựng “thế trận lòng dân”, quy hoạch, từng bước đầu tư xây dựng thế trận quân sự khu vực phòng thủ, nhất là trên địa bàn trọng điểm, biên giới và hướng biển; xây dựng lực lượng vũ trang địa phương vững mạnh, v.v. Quân khu chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, nhất là cơ quan quân sự cấp tỉnh chủ động nắm chắc tình hình, phối hợp với các ban, ngành địa phương, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tiếp tục bổ sung, hoàn thiện và đẩy mạnh thực hiện Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị; tham mưu cho địa phương hoàn thiện cơ chế, quy chế về xây dựng, hoạt động của khu vực phòng thủ; củng cố, kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức khu vực phòng thủ, đặc biệt là Ban chỉ đạo xây dựng khu vực phòng thủ ở các cấp, v.v.

Phát huy kết quả, kinh nghiệm đạt được, lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục tham mưu cho các địa phương kết hợp chặt chẽ, hài hòa giữa phát triển kinh tế - xã hội bền vững với tăng cường tiềm lực, thế trận quốc phòng - an ninh trên địa bàn. Trong đó, chú trọng phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn, kinh tế biển, xây dựng các khu kinh tế - quốc phòng, cơ sở hạ tầng giao thông, cảng biển, đường tuần tra biên giới, v.v. Cơ quan quân sự các cấp cùng các địa phương tiếp tục rà soát, điều chỉnh Quy hoạch tổng thể bố trí quốc phòng kết hợp phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2020, phù hợp với tình hình thực tiễn; đồng thời, phát huy vai trò, trách nhiệm trong việc thẩm định, tham gia ý kiến vào các dự án phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là dự án có vốn đầu tư nước ngoài, dự án liên quan đến địa bàn trọng điểm về quốc phòng - an ninh. Quân khu chỉ đạo các đoàn kinh tế - quốc phòng nâng cao hiệu quả các dự án kinh tế - quốc phòng; đẩy mạnh thực hiện Đề án Xây dựng các điểm dân cư tập trung, bố trí việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số ở khu vực biên giới. Đồng thời, chuẩn bị các yếu tố cần thiết để triển khai xây dựng Khu kinh tế - quốc phòng Nam Hà Tĩnh - Bắc Quảng Bình khi được Chính phủ phê duyệt, nhằm tăng cường thế trận quốc phòng toàn dân trên tuyến biên giới. Đi liền với đó, Quân khu chỉ đạo bộ chỉ huy quân sự các tỉnh tham mưu cho địa phương tiếp tục bổ sung, hoàn thiện thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ tỉnh, huyện; tăng cường các biện pháp quản lý nhà nước về quốc phòng; tích cực huy động các nguồn lực để đầu tư xây dựng các công trình phòng thủ theo quy hoạch, lộ trình đã xác định. Trước mắt, tập trung nguồn lực xây dựng Sở chỉ huy cơ bản Quân khu, các chốt chiến dịch, một số công trình chiến đấu trên các đảo gần bờ. Chỉ đạo các địa phương bố trí ngân sách tiếp tục xây dựng các đường hầm trong căn cứ hậu phương tỉnh và một số công trình chiến đấu trong căn cứ hậu phương, căn cứ chiến đấu của các huyện trọng điểm; đồng thời, khảo sát, quy hoạch, quản lý chặt chẽ các công trình quốc phòng, hệ thống hang, động tự nhiên, gắn với điều chỉnh quy hoạch thế trận phòng thủ cấp tỉnh, huyện, v.v.

Với vai trò là cơ quan thường trực của Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh, cơ quan quân sự các tỉnh, huyện tiếp tục tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành của địa phương đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho các đối tượng, nhất là cán bộ chủ trì trong hệ thống chính trị, học sinh, sinh viên, đồng bào dân tộc thiểu số, nhân dân ở khu vực biên giới, biển đảo. Trong đó, chú trọng tuyên truyền, giáo dục về tầm quan trọng của nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ trong tình hình mới, về đối tác, đối tượng, âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch trên địa bàn,… nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn về nhận thức, trách nhiệm của toàn dân đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Mặt khác, với chức năng “đội quân công tác”, lực lượng vũ trang Quân khu tích cực thực hiện công tác dân vận, tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở; giúp dân xóa đói giảm nghèo, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, v.v. Qua đó, củng cố, tăng cường mối quan hệ đoàn kết quân - dân, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, đặc biệt là trên các địa bàn trọng điểm, phức tạp về tôn giáo, dân tộc, vùng sâu, vùng xa, tuyến biên giới phía Tây. Trên cơ sở tổng kết xây dựng cơ sở xã, phường, thị trấn vững mạnh toàn diện, cụm an toàn làm chủ, sẵn sàng chiến đấu giai đoạn 1998 - 2015, Quân khu chỉ đạo đổi mới, bổ sung, hoàn thiện nội dung, cơ chế, phương thức tiến hành và nâng cao chất lượng xây dựng cơ sở xã, phường, thị trấn, cụm an toàn làm chủ sẵn sàng chiến đấu. Phấn đấu hằng năm có trên 80% cơ sở xã, phường, thị trấn vững mạnh toàn diện; 100% cụm an toàn làm chủ, sẵn sàng chiến đấu hoạt động khá trở lên, thực hiện mục tiêu “yên dân, ổn định để phát triển”, tạo điều kiện thuận lợi cho xây dựng khu vực phòng thủ trên địa bàn.

Lực lượng vũ trang địa phương giữ vai trò nòng cốt trong xây dựng khu vực phòng thủ, đồng thời cũng là một nội dung quan trọng của quá trình xây dựng khu vực phòng thủ. Theo đó, Quân khu tiếp tục chăm lo xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức, có chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu, sức mạnh chiến đấu cao, đủ khả năng làm nòng cốt trong xây dựng và hoạt động của khu vực phòng thủ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới. Thời gian tới, Quân khu tiếp tục thực hiện đột phá về công tác tổ chức lực lượng, huấn luyện, xây dựng chính quy và chấp hành kỷ luật, nhằm xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu “tinh, gọn, mạnh, cân đối, đồng bộ”. Quá trình thực hiện, Quân khu yêu cầu các cơ quan, địa phương, đơn vị đặc biệt quan tâm làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho bộ đội. Đồng thời, đẩy mạnh đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện theo tinh thần Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương. Tập trung xây dựng lực lượng bộ đội thường trực “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”; xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu, lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, phù hợp với đặc điểm địa bàn.

Cùng với đó, Quân khu duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu ở các cấp; thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung và tăng cường luyện tập theo các kế hoạch, phương án tác chiến khu vực phòng thủ, kế hoạch phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ cứu nạn. Lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng trên địa bàn, nhất là với lực lượng công an, bộ đội biên phòng theo Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ. Trong đó, chú trọng nâng cao chất lượng dự báo, nắm tình hình; phối hợp xây dựng, sẵn sàng triển khai các phương án phòng, chống bạo loạn, gây rối, khủng bố, phương án bảo vệ các khu công nghiệp; duy trì các đợt hoạt động tổng hợp làm trong sạch địa bàn trên tuyến biên giới, v.v. Đặc biệt, Quân khu tiếp tục chỉ đạo tổ chức tốt các cuộc diễn tập khu vực phòng thủ, diễn tập phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, làm cơ sở để nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của bộ đội và rút kinh nghiệm, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, quy chế hoạt động của khu vực phòng thủ, bổ sung, điều chỉnh các kế hoạch, phương án tác chiến, phù hợp yêu cầu, tình hình thực tiễn. Mặt khác, Quân khu triển khai đồng bộ các biện pháp thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng. Tiếp tục duy trì việc kết nghĩa giữa các đơn vị của Quân khu với các địa phương, đơn vị của nước bạn Lào. Qua đó, góp phần củng cố, tăng cường mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, hợp tác giữa các địa phương hai bên biên giới, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định, phát triển, tạo hành lang bảo vệ vững chắc các khu vực phòng thủ, bảo vệ Tổ quốc từ xa.

Quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X và nắm vững chức năng, nhiệm vụ được giao, lực lượng vũ trang Quân khu 4 tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng các khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố ngày càng vững chắc, góp phần cùng với cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương và các lực lượng đứng chân trên địa bàn thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược trong giai đoạn mới.

Thiếu tướng NGUYỄN TÂN CƯƠNG, Tư lệnh Quân khu