Nằm giữa sông Tiền và sông Hậu, có hệ thống giao thông đường thủy thuận tiện, dân số trên một triệu người, giàu tiềm năng về nông nghiệp, tỉnh Vĩnh Long là trung tâm liên kết vùng của Đồng bằng sông Cửu Long, có vị trí quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của Quân khu 9. Những năm qua, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang Tỉnh luôn chú trọng thực hiện tốt công tác giáo dục quốc phòng và an ninh, hoàn thành nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, tăng cường tiềm lực khu vực phòng thủ, tạo môi trường thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội.

Để đưa công tác này vào nền nếp, đạt chất lượng cao, trước hết, Tỉnh chỉ đạo kiện toàn Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp, đảm bảo đủ số lượng, đúng thành phần, cơ cấu hợp lý, nhất là sau Đại hội đại biểu Đảng bộ Tỉnh nhiệm kỳ 2015 - 2020 và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021. Nhờ đó, hiệu quả hoạt động của hội đồng được nâng lên, thực hiện tốt chức năng tham mưu, tư vấn giúp cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục quốc phòng và an ninh ở các cấp. Thực hiện nghiêm túc kế hoạch, hướng dẫn của trên, Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp tích cực chỉ đạo đổi mới hình thức, phương pháp giáo dục, tuyên truyền, bảo đảm phù hợp với từng đối tượng, địa bàn; cập nhật nội dung mới để đáp ứng tình hình thực tiễn, đạt hiệu quả thiết thực. Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh nhiều địa phương, như: thành phố Vĩnh Long, các huyện Mang Thít, Long Hồ, Trà Ôn,… còn chủ động tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền mở rộng đối tượng cho các chức sắc, chức việc các tôn giáo, các chủ doanh nghiệp, công nhân trong các doanh nghiệp có 100% vốn đầu tư nước ngoài. Các sở, ban, ngành,... tích cực lồng ghép nội dung bồi dưỡng, giáo dục kiến thức quốc phòng và an ninh vào các hoạt động chuyên môn và chỉ tiêu thi đua, coi đây là nội dung quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị. Mặt khác, Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp còn đẩy mạnh công tác kiểm tra, thanh tra, sơ kết, tổng kết theo phân cấp, kịp thời phát hiện, nhân rộng những điển hình tiên tiến, cách làm hay và khắc phục những mặt còn hạn chế, bảo đảm cho công tác này được tiến hành nền nếp, thống nhất, đạt hiệu quả cao.

Cùng với đó, Tỉnh phát huy vai trò của cơ quan thường trực là Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh, làm trung tâm hiệp đồng trong thực hiện các đề án, kế hoạch giáo dục quốc phòng và an ninh trên địa bàn. Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp, Trường Quân sự Tỉnh tập trung nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chủ trì một cách toàn diện, sâu sắc về công tác giáo dục quốc phòng và an ninh, làm cơ sở để đẩy mạnh công tác công tác giáo dục quốc phòng và an ninh trên địa bàn. Trường Quân sự Tỉnh đã thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng và an ninh, như: kiện toàn đội ngũ giáo viên, chuẩn bị nội dung, chương trình, đổi mới phương pháp giảng dạy; đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang, thiết bị, v.v. Cùng với nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu cho lực lượng thường trực, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh còn coi trọng công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên, tạo sự lan tỏa sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân. Lực lượng vũ trang Tỉnh luôn phát huy vai trò xung kích trong việc tuyên truyền, giáo dục quốc phòng và an ninh thông qua các hoạt động thực tiễn, như: diễn tập khu vực phòng thủ, diễn tập tác chiến trị an, huấn luyện dã ngoại, tham gia xây dựng nông thôn mới, các hoạt động “Đền ơn, đáp nghĩa”, v.v. Vừa qua, trước tình hình hạn hán, xâm nhập mặn gây thiệt hại nặng nề tại các huyện Vũng Liêm, Trà Ôn, lực lượng vũ trang Tỉnh đã tích cực tham gia cùng chính quyền ngăn chặn, hạn chế, khắc phục hậu quả, giúp nhân dân giảm bớt khó khăn trong sản xuất và đời sống, làm cho nhân dân thêm tin tưởng vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền và tạo ấn tượng đẹp về hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong giúp dân khắc phục khó khăn.

Công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho mọi đối tượng, nhất là đối với đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp, các ngành luôn được Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp coi trọng. Đây vừa là đối tượng bồi dưỡng cơ bản, vừa là chủ thể lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác quốc phòng - an ninh theo chức năng, lĩnh vực hoạt động trên địa bàn. Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh Tỉnh yêu cầu các địa phương và cơ quan chức năng chủ động thực hiện công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo phân cấp, đúng đối tượng, chặt chẽ, nghiêm túc theo kế hoạch. Về nội dung, Tỉnh tích cực bổ sung, cập nhật những chuyên đề bổ trợ sát với tình hình, nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của địa phương, nhất là những quan điểm, chủ trương, nội dung mới về nhiệm vụ quốc phòng, an ninh của Đại hội XII của Đảng. Cùng với tổ chức tốt các lớp bồi dưỡng tập trung, Tỉnh kết hợp lồng ghép bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho cán bộ, đảng viên trong xây dựng các đề án, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội gắn với củng cố quốc phòng - an ninh. Trong 05 năm qua, Tỉnh đã bố trí cho 229 cán bộ chủ chốt (đối tượng 1 và 2) tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh của trên; sắp xếp cho 2.247 cán bộ đối tượng 3 bồi dưỡng tại Trường Chính trị và Trường Quân sự Tỉnh. Nhờ đó, đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp đã nâng cao ý thức, trách nhiệm, năng lực quản lý, điều hành, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về quốc phòng và an ninh. Ngoài ra, Tỉnh còn chỉ đạo các địa phương tổ chức bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho hơn 25.000 đối tượng 4 và 5; mở rộng cho các đối tượng là chủ doanh nghiệp và công nhân nòng cốt trong các khu công nghiệp Hòa Phú và Bình Minh được hàng ngàn lượt người. Qua đó, đã làm chuyển biến tình hình từ cơ sở, góp phần quan trọng vào giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Là địa phương có số lượng tín đồ các tôn giáo chiếm gần 30% dân số, Vĩnh Long luôn quan tâm việc bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các chức sắc, chức việc, nhà tu hành các tôn giáo, nhằm nâng cao nhận thức cho đồng bào có đạo về quan điểm, đường lối của Đảng; giúp bà con nhận rõ âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề tôn giáo để tuyên truyền, kích động, xuyên tạc, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc. Bằng nhiều biện pháp và sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho chức sắc, chức việc, nhà tu hành các tôn giáo trên địa bàn Tỉnh đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả thiết thực. Từ năm 2010 đến nay, Tỉnh đã mở 32 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho hơn 2.000 chức sắc, chức việc, nhà tu hành các tôn giáo. Qua đó, tạo sự đồng thuận cao trong cộng đồng đồng bào tôn giáo, nâng cao trách nhiệm công dân, thực hiện mục tiêu “tốt đời, đẹp đạo”, “sống phúc âm giữa lòng dân tộc”. Nhiều họ đạo thuộc các huyện Mang Thít, Long Hồ, Trà Ôn, thị xã Bình Minh,… đã tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua bảo vệ an ninh Tổ quốc, bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, phòng chống các tệ nạn xã hội, v.v.

Công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh, sinh viên được Tỉnh quan tâm thích đáng. Tỉnh chỉ đạo cơ quan chức năng đẩy mạnh công tác chuẩn hóa đội ngũ giáo viên giáo dục quốc phòng và an ninh trong các nhà trường. (Hiện nay, Tỉnh có 30 giáo viên đào tạo văn bằng 2 giáo dục quốc phòng và an ninh tại Trường Sĩ quan Lục quân 2). Năm 2015, tất cả các trường đều thực hiện tốt nội dung, chương trình giáo dục quốc phòng và an ninh cho hơn 31.000 học sinh, sinh viên; hướng nghiệp tuyển sinh quân sự cho trên 9.500 học sinh lớp 12, có 175 em đủ điều kiện dự thi và xét tuyển, kết quả có 20 trúng tuyển vào các trường Quân đội. Để tăng tính hấp dẫn của môn học, Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp tổ chức hội thi, hội thao quốc phòng; tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa, như: Học kỳ Quân đội, tham quan các bảo tàng, di tích lịch sử, giao lưu, kết nghĩa với các đơn vị đóng quân trên địa bàn, nghe cựu chiến binh nói chuyện về truyền thống, v.v. Qua đó, không những trang bị kiến thức, kỹ năng quân sự cần thiết, mà còn trực tiếp giúp học sinh, sinh viên bồi dưỡng phẩm chất, nhân cách, ý thức tổ chức kỷ luật, tình yêu quê hương, đất nước, ý thức trách nhiệm công dân đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức quốc phòng và an ninh cho toàn dân được Tỉnh triển khai toàn diện, thường xuyên, rộng khắp thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Thời gian qua, Bộ Chỉ huy Quân sự, Công an Tỉnh phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình Tỉnh duy trì mỗi tháng 04 chương trình “Quốc phòng toàn dân” và “Vì an ninh Tổ quốc”. Điểm nổi bật là, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh phối hợp với Báo Vĩnh Long, Viettel chi nhánh Vĩnh Long xây dựng chuyên trang Quốc phòng toàn dân 02 kỳ/tháng; cung cấp báo đến 100% ban chỉ huy quân sự xã, phường, thị trấn trên toàn Tỉnh; kịp thời tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước, các hoạt động về quốc phòng và an ninh của lực lượng vũ trang,… cung cấp các thông tin chính thống, lý luận sắc bén để đấu tranh chống lại âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, định hướng dư luận xã hội. Đồng thời, Tỉnh phát huy tối đa hiệu quả hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên ở địa phương, cơ sở, cộng đồng dân cư; kết hợp với các hoạt động văn hóa nghệ thuật, thể dục thể thao; lồng ghép vào các đợt gọi công dân nhập ngũ, các sự kiện chính trị của đất nước, lễ hội, ngày truyền thống của địa phương, góp phần làm cho toàn dân, nhất là thế hệ trẻ nâng cao tinh thần yêu quê hương đất nước, lòng tự hào dân tộc, tăng cường đồng thuận xã hội, củng cố “thế trận lòng dân” vững chắc.

Phát huy kết quả đạt được, thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân tỉnh Vĩnh Long tiếp tục tổ chức học tập, quán triệt, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân, đẩy mạnh hơn nữa công tác giáo dục quốc phòng và an ninh theo Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Tỉnh lần thứ X, nhiệm kỳ 2015 - 2020 và Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, phấn đấu xây dựng Vĩnh Long ngày càng phát triển, hoàn thành mục tiêu trở thành tỉnh khá của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long vào năm 2020.

Đại tá NGUYỄN QUỐC DŨNG, Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh