80 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, được kế thừa truyền thống vẻ vang của dân tộc ta, các thế hệ thanh niên Việt Nam luôn là lực lượng xã hội to lớn, “một trong những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc”¹; xứng đáng với lời dạy của Bác Hồ: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà... nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do thanh niên”².

Thật vậy, qua mỗi thời kỳ cách mạng, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, thanh niên Việt Nam đều là lực lượng xung kích, luôn hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử được Đảng, Tổ quốc và nhân dân giao phó.

Trong đấu tranh giành độc lập cho dân tộc, dưới sự lãnh đạo của Đảng, thực hiện lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải giành cho được tự do, độc lập, thanh niên cả nước đã góp phần quan trọng làm nên Cách mạng Tháng Tám lịch sử. Trong các cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược, tiếp nối truyền thống cha anh, các thế hệ thanh niên Việt Nam với ý chí “ Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, “Ba sẵn sàng”, “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, “Năm xung phong”... đã cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta làm nên những thắng lợi vĩ đại, giành độc lập cho dân tộc, thống nhất đất nước. Bước vào thời kỳ mới, thanh niên Việt Nam luôn kiên định với ngọn cờ độc lập dân tộc và CNXH; đi đầu trong công cuộc đổi mới. Bằng niềm tin, trí tuệ và sức trẻ, thanh niên Việt Nam đã góp phần quan trọng đưa đất nước vượt qua khủng hoảng kinh tế-xã hội (KT-XH), vững bước vào thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH, hội nhập quốc tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, theo định hướng XHCN.

Tuổi trẻ Cà Mau luôn sẵn sàng (Ảnh: Báo Cà Mau)

Trên mọi lĩnh vực phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh... tuổi trẻ Việt Nam luôn luôn là lực lượng hùng hậu, xung kích, sáng tạo, góp phần quan trọng vào các thành tựu chung của công cuộc đổi mới đất nước. Các phong trào, cuộc vận động có ý nghĩa thiết thực, như: “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo Bác Hồ”; “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam vì dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”; “5 xung kích phát triển KT-XH và bảo vệ Tổ quốc”... do Trung ương Đoàn phát động đã thu hút đông đảo thanh niên tham gia, thực sự tạo môi trường để bồi dưỡng, phát huy vai trò xung kích của thanh niên tham gia phát triển KT-XH, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng, góp phần củng cố quốc phòng, an ninh, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội. Cuộc vận động Nghĩa tình biên giới, hải đảo được các cấp bộ Đoàn triển khai thực hiện; đã góp phần nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh niên về chủ quyền biển đảo của Tổ quốc; huy động nguồn lực, kinh phí, chăm lo đời sống, học tập cho con em chiến sĩ; hỗ trợ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân Trường Sa; tăng cường kết nghĩa với các đơn vị, địa phương nơi biên giới, hải đảo, góp phần bảo đảm quốc phòng-an ninh, xoá đói giảm nghèo, nâng cao dân trí cho thanh, thiếu niên và nhân dân nơi biên giới, hải đảo³... Bên cạnh đó, việc củng cố, xây dựng và phát triển lực lượng Thanh niên xung phong, các đội trí thức trẻ tình nguyện, thanh niên tham gia phát triển KT-XH tại các địa phương, đơn vị, đặc biệt ở những lĩnh vực, địa bàn khó khăn, các khu kinh tế-quốc phòng; gắn phát triển KT-XH với củng cố quốc phòng, an ninh được triển khai với nhiều mô hình thiết thực, như: xây dựng các “Làng Thanh niên lập nghiệp”, “Đảo Thanh niên”, đoàn kết 3 lực lượng (thanh niên lực lượng vũ trang, thanh niên trường học, thanh niên trên địa bàn dân cư)...; đã huy động được sự tham gia của đông đảo thanh niên, gắn với nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, đơn vị, góp phần tích cực vào việc xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân vững chắc. Công tác hậu phương quân đội được các cấp bộ Đoàn quan tâm, phối hợp chặt chẽ với các tổ chức, lực lượng, nhất là với cơ quan quân sự, Hội Cựu chiến binh các địa phương tuyên truyền, giáo dục thanh niên lên đường nhập ngũ; chăm lo các gia đình chính sách; hỗ trợ thanh niên xuất ngũ học nghề và việc làm. Đặc biệt, các cấp bộ Đoàn đồng loạt tổ chức việc Thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ tại các nghĩa trang liệt sĩ được nhân dân, các cấp, các ngành ghi nhận và đánh giá cao; góp phần giáo dục sâu sắc truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” trong thanh, thiếu niên. Công tác giáo dục quốc phòng - an ninh đã góp phần nâng cao nhận thức của thanh niên về trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay; giúp thanh niên hiểu rõ hơn bản chất các sự kiện lịch sử, âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch.

Cùng với thanh niên cả nước, vai trò xung kích của thanh niên trong các lực lượng vũ trang tiếp tục được khẳng định. Phong trào: "Thanh niên Quân đội thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ" ngày càng phát triển về bề rộng, đi vào chiều sâu; phát huy được tinh thần xung kích vượt khó, đoàn kết tình nguyện, sáng tạo, đổi mới của tuổi trẻ quân đội trong thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của các đơn vị trong toàn quân. Các cuộc vận động "Thanh niên quân đội học tập và làm theo lời Bác”, "Thanh niên quân đội mẫu mực xây dựng chính quy"...  được các cơ sở tích cực triển khai thực hiện, tạo bước chuyển biến trong nhận thức và hành động của cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Đoàn viên, thanh niên trong các lực lượng vũ trang luôn là lực lượng xung kích, đi đầu trong nghiên cứu, phát huy sáng kiến, cải tiến, áp dụng công nghệ mới vào huấn luyện, bảo quản vũ khí, trang bị kỹ thuật, góp phần to lớn thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.

 Có thể khẳng định, 25 năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, vai trò xung kích của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN được phát huy mạnh mẽ. Thành quả đó đã viết tiếp những trang sử vẻ vang 80 năm phấn đấu, xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam.

Có được những thành tựu trên là do thanh niên Việt Nam luôn tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, vào thành công của sự nghiệp xây dựng CNXH; biết kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang của các thế hệ cha anh, không ngừng đổi mới để xây dựng Đoàn thực sự vững mạnh, thống nhất về nhận thức, tổ chức và hành động. Các cấp bộ Đoàn có nhiều chủ trương, giải pháp để thực hiện tốt chức năng trường học XHCN của tuổi trẻ; xác định nội dung các phong trào hành động cách mạng sát với thực tiễn cuộc sống, đáp ứng đúng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, phù hợp với lợi ích chính đáng, hợp pháp và khao khát cao đẹp của thanh niên; thường xuyên đổi mới phương thức, đa dạng hoá công cụ giáo dục thanh, thiếu niên, trong đó chú trọng thông qua các phong trào hành động cách mạng để giúp thanh, thiếu niên hiểu và quyết tâm hành động vì mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, của Đoàn. Đồng thời, các cấp bộ Đoàn đã thường xuyên chủ động nghiên cứu tình hình, định hướng giá trị và tư tưởng cho thanh niên; quan tâm chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của thanh, thiếu niên; chủ động tham mưu với cấp uỷ, chính quyền, phối hợp chặt chẽ với các tổ chức, lực lượng để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển toàn diện của thanh, thiếu niên. Việc xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn vừa có đạo đức, vừa có năng lực, tâm huyết và gắn bó với thanh niên; luôn sáng tạo, xung kích, dám dấn thân, sẵn sàng đảm nhận việc mới, đi đến những nơi gian khó đã được các cấp chú trọng. Đội ngũ cán bộ Đoàn các cấp đã thực sự là những tấm gương sáng, lôi cuốn được mọi tầng lớp thanh niên thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước.

Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã đề ra Chiến lược phát triển KT-XH 2011-2020 với mục tiêu: phấn đấu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại; chính trị - xã hội ổn định, đồng thuận, dân chủ, kỷ cương; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên rõ rệt; độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế tiếp tục được nâng lên; tạo tiền đề vững chắc để phát triển cao hơn trong giai đoạn sau. Để thực hiện thắng lợi mục tiêu đó, đòi hỏi sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, trong đó có thanh niên với tư cách là “lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Đây vừa là cơ hội to lớn, vừa là thách thức của thanh niên nói chung, của các cấp bộ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nói riêng. Để thanh niên thực hiện tốt vai trò xung kích trong thực hiện nhiệm vụ, các cấp bộ Đoàn cần quán triệt và thực hiện tốt những vấn đề cơ bản sau:

Một là, tăng cường giáo dục nâng cao ý thức trách nhiệm của tuổi trẻ đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt nam XHCN. Các cấp bộ Đoàn cần tiếp tục nghiên cứu, đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức và lối sống cho phù hợp với đặc điểm của từng đối tượng thanh niên; tiếp tục thực hiện có hiệu quả Cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác” và Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”; phát huy tính tự giác và khả năng sáng tạo của thanh niên trong tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống. Các cấp cần quan tâm hướng dẫn cho thanh niên tự nghiên cứu, tự học tập để nâng cao nhận thức, chủ động đấu tranh chống lại các luận điệu sai trái của các thế lực thù địch; xây dựng và nhân rộng được nhiều cá nhân, tập thể thanh niên tiên tiến, có đạo đức, trí tuệ, có ý chí vươn lên, có bản lĩnh, quyết tâm hành động tốt; tổ chức các cuộc gặp gỡ, giao lưu giữa các điển hình tiên tiến, giữa các điển hình tiên tiến với thanh niên nhằm cỗ vũ, động viên các phong trào cách mạng, thực hiện thắng lợi mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.

Hai là, tổ chức có hiệu quả phong trào “Bốn đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” nhằm hỗ trợ thanh niên trong học tập, nghiên cứu khoa học, việc làm, vui chơi, giải trí, chuẩn bị kỹ năng xã hội cần thiết cho cuộc sống. Theo đó, cần tổ chức tốt các phong trào thi đua nhằm cổ vũ, động viên, hỗ trợ thanh niên nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghề nghiệp, năng lực hội nhập và sáng tạo, tiếp thu, ứng dụng thành tựu khoa học-công nghệ, góp phần hình thành nguồn nhân lực có chất lượng cao cho sự nghiệp CNH, HĐH. Đồng thời, các cấp cần chú ý đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ trở thành những cán bộ quản lý, nhà khoa học, doanh nhân, sĩ quan... trẻ, giỏi, thực sự đóng vai trò “đầu tầu” thúc đẩy đông đảo thanh niên thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Ba là, đẩy mạnh thực hiện phong trào “Năm xung kích phát triển KT-XH và bảo vệ Tổ quốc”. Để tiếp tục phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong lao động, sản xuất, kinh doanh; góp phần nâng cao năng lực của nền kinh tế, nhất là chất lượng hàng hoá và năng lực cạnh tranh, phong trào của thanh niên phải tích cực góp phần thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, như: cải cách hành chính, xây dựng nền quốc phòng toàn dân và nền an ninh nhân dân vững chắc, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, an sinh xã hội...; tổ chức thực hiện tốt các công trình thanh niên, như: “Đảo Thanh niên”, “Làng Thanh niên lập nghiệp”... Muốn vậy, các cấp bộ Đoàn phải chủ động nghiên cứu, tham mưu với cấp uỷ, chính quyền và các cơ quan chức năng ban hành những chính sách cụ thể để động viên thanh niên tham gia phát triển KT-XH, củng cố quốc phòng, an ninh đất nước; trước hết là chính sách thu hút thanh niên tham gia xây dựng các “Đảo Thanh niên”, “Làng Thanh niên lập nghiệp”; đồng thời, có chính sách khuyến khích trí thức trẻ tham gia công tác ở những vùng khó khăn; chính sách khuyến khích tài năng trẻ và chính sách đối với Thanh niên tình nguyện và Thanh niên xung phong trong điều kiện mới.

Bốn là, quán triệt sâu sắc và thực hiện tốt quan điểm “xây dựng Đoàn là góp phần xây dựng Đảng trước một bước”. Để thực hiện tốt vấn đề đó, mỗi cấp bộ Đoàn cũng như mỗi đoàn viên, thanh niên phải ý thức được vai trò, trách nhiệm của mình, tập trung xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và hành động, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng, thật sự là trường học XHCN của thanh niên. Các cấp bộ Đoàn phải chú ý nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đoàn và chất lượng đội ngũ cán bộ đoàn và đoàn viên, thanh niên. Đoàn phải thường xuyên giới thiệu được cho Đảng những đoàn viên ưu tú, những cán bộ đoàn tâm huyết, có đạo đức, gắn bó với quần chúng, có trí tuệ và năng lực tổ chức hoạt động thực tiễn, dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân vào những nơi khó khăn...  để bổ sung nguồn sinh lực mới cho Đảng, đáp ứng yêu cầu xây dựng Đảng trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH, hội nhập quốc tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Phát huy truyền thống 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Thanh niên Việt Nam quyết tâm không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ, năng lực mọi mặt, xung kích sáng tạo, xứng đáng với lòng tin yêu của Đảng, Bác Hồ và nhân dân.

VÕ VĂN THƯỞNG

Uỷ viên BCHTƯ Đảng,

Bí thư thứ Nhất Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh

________

1- Nghị quyết 25 của BCHTƯ Đảng khoá X về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH”.

2- Hồ Chí Minh, Toàn tập, Tập 5, Nxb. CTQG, H.2000, tr. 185.

3- Chỉ tính riêng sau 2,5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ 9, các cấp bộ Đoàn đã vận động trao tặng các thiết bị, phương tiện phục vụ sinh hoạt và làm việc cho các chiến sĩ bộ đội Trường Sa với số tiền trị giá hơn 03 tỷ đồng; vận động được 7,361 tỷ đồng tiền mặt và hiện vật trị giá 5,899 tỷ đồng tặng các chiến sĩ đang làm nhiệm vụ nơi biên giới, hải đảo; hơn 50.000 cán bộ, đoàn viên thanh niên đạt danh hiệu Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ cấp cơ sở.