Thứ Sáu, 29/03/2024, 06:04 (GMT+7)
Kế thừa hoạt động khai thác, bảo vệ các vùng biển, đảo của đất nước từ thời chúa Nguyễn và Vương triều Tây Sơn, năm 1803 (tức chỉ một năm sau khi nhà Nguyễn ra đời), vua Gia Long đã ra chỉ dụ lập lại Đội Hoàng Sa để tăng cường các hoạt động ở Hoàng Sa và Trường Sa. Đại Nam Thực Lục Chính Biên, quyển 12 viết: Lấy Cai cơ Võ Văn Phú làm thủ ngự cửa biển Sa Kỳ, sai mộ dân ngoại tịch lập Đội Hoàng Sa,… sai bọn Phạm Quang Ảnh thuộc Đội Hoàng Sa đi xem xét đo đạc thủy trình ở Hoàng Sa1.
Đến đời vua Minh Mệnh, việc vãng thám, đo đạc thủy trình và bảo vệ Hoàng Sa, Trường Sa chủ yếu giao cho thủy quân đảm trách. Mỗi năm, vào hạ tuần tháng giêng, lực lượng thủy quân và vệ Giám thành đáp một chiếc thuyền ô đến Quảng Ngãi, sức cho hai tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định thuê 4 chiếc thuyền của dân hướng dẫn ra xứ Hoàng Sa, gặp bất cứ đảo nào cũng tổ chức xem xét về: chiều dài, rộng, độ cao (so với mặt nước biển), tình hình nước biển xung quanh và vẽ thành bản đồ để dâng trình. Đặc biệt, nhà vua còn cho xây miếu, trồng cây, dựng bia chủ quyền và cắm cột mốc ở hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Sách Đại Nam Thực Lục Chính Biên, quyển 154 viết: “Tháng sáu, mùa hạ, năm Ất Mùi, Minh Mệnh thứ 16 (năm 1835) nhà vua cho dựng đền thờ thần ở đảo Hoàng Sa, v.v. Năm ngoái, vua toan dựng miếu, lập bia ở chỗ ấy, nhưng vì sóng gió không làm được. Đến đây mới sai cai đội thủy quân Phạm Văn Nguyên đem lính và Giám thành cùng phu thuyền hai tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định chuyên chở vật liệu đến dựng miếu (cách tòa miếu cổ 7 trượng). Bên tả miếu dựng bia đá; phía trước miếu xây bình phong,…”2. Năm Minh Mệnh thứ 17 (năm 1836), Bộ Công tâu với nhà vua: cương giới mặt biển nước ta có xứ Hoàng Sa, Trường Sa rất hiểm yếu. Trước kia, đã phái người vẽ bản đồ nhưng hình thể nó xa rộng, mới chỉ được một nơi, cũng chưa rõ ràng. Hằng năm, nên phái người đến đó dò xét cho khắp để thuộc đường biển. “Vua y lời tâu, phái Suất đội thủy quân Phạm Hữu Nhật đem binh thuyền đi, chuẩn cho mang theo 10 cái bài gỗ, đến nơi đó dựng làm dấu ghi (mỗi bài gỗ dài 5 tấc, rộng 5 tấc, dày một tấc, mặt bài khắc chữ “Minh Mệnh thứ 17, năm Bính Thân, thủy quân Chánh đội trưởng suất Phạm Hữu Nhật vâng mệnh đi Hoàng Sa trông nom đo đạc, đến đây lưu dấu để ghi nhớ”)3. Và cũng từ đó, việc phái thủy quân ra Hoàng Sa, Trường Sa được thực hiện đều đặn, có giám sát chặt chẽ, thưởng phạt nghiêm minh. Cùng với đó, các vua nhà Nguyễn còn tổ chức xứ Hoàng Sa, Trường Sa thành đơn vị hành chính thuộc tỉnh Quảng Ngãi để thuận lợi trong việc quản lý, điều hành.
Như vậy, từ khi nắm chính quyền (năm 1802) đến khi ký Hiệp ước với thực dân Pháp (năm 1884), Triều đình nhà Nguyễn luôn duy trì, củng cố chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Điều đó càng thêm khẳng định, Hoàng Sa, Trường Sa từ lâu đã là chủ quyền không tranh cãi của Việt Nam.
Tạ Quang thực hiện ___________
1 - Trần Công Trục - Dấu ấn Việt Nam trên Biển Đông, Nxb Thông tin và Truyền thông, H. 2012, tr. 89.
2 - Bộ Ngoại giao, Ủy ban Biên giới quốc gia - Chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, Nxb Tri Thức, H. 2013, tr. 15, 16.
3 - Sđd - tr. 17.
Hoàng Sa,Trường Sa
Xây dựng Vùng 2 Hải quân vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” 11/03/2024
Bộ đội Biên phòng tỉnh Thái Bình quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới biển 28/02/2024
Vùng Cảnh sát biển 1 nâng cao hiệu quả phòng, chống khai thác IUU 26/02/2024
Những định hướng, nhiệm vụ trong Chiến lược khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo 22/02/2024
Nâng cao chất lượng đo đạc biên vẽ hải đồ và nghiên cứu biển 19/02/2024
Vùng 4 Hải quân xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” 29/01/2024
Đối thoại chính sách biển Việt Nam - Nhật Bản năm 2023 28/12/2023
Quan điểm của Đảng trong Chiến lược khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo 20/11/2023
Lữ đoàn Đặc công nước 5 nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu 16/11/2023
Việt Nam ký hiệp định về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học biển 23/10/2023
Bộ đội Biên phòng tỉnh Thái Bình quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới biển
Xây dựng Vùng 2 Hải quân vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”