Nâng cao khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu là nội dung quan trọng bảo đảm cho toàn quân nói chung, Quân đoàn 1 nói riêng có chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu ngày càng cao. Vì thế, nội dung này đã, đang được Quân đoàn hết sức coi trọng triển khai thực hiện, với nhiều giải pháp đồng bộ.

Quân đoàn 1 (Binh đoàn Quyết thắng) - lực lượng cơ động chiến lược của Bộ có nhiệm vụ trọng tâm là huấn luyện, cơ động sẵn sàng chiến đấu, đối ngoại quân sự và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác. Để hoàn thành nhiệm vụ được giao, cùng với đẩy mạnh huấn luyện, tăng cường sức mạnh chiến đấu, việc nâng cao khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu là nội dung quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến việc hoàn thành nhiệm vụ của Quân đoàn. Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân đoàn đã lãnh đạo Đơn vị thực hiện đồng bộ nhiều chủ trương, giải pháp đột phá đối với nhiệm vụ quan trọng này. Nhờ đó, nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ về nhiệm vụ cơ động sẵn sàng chiến đấu được nâng cao; năng lực tổ chức, chỉ huy, hiệp đồng trong cơ động lực lượng có nhiều chuyển biến tích cực; khả năng cơ động lực lượng thực hiện nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất của các đơn vị, nhất là đơn vị đủ quân, cơ giới luôn đạt và vượt các chỉ tiêu đề ra, v.v. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu và là cơ sở để Quân đoàn hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao.

Bên cạnh kết quả đạt được, nhận thức của một số cán bộ, chiến sĩ về cơ động sẵn sàng chiến đấu chưa cao; khả năng bảo đảm cho cơ động đội hình lớn, qua những địa hình phức tạp còn hạn chế; việc phối hợp, hiệp đồng xử lý các tình huống trong quá trình cơ động còn bất cập, v.v. Thời gian tới, tình hình an ninh - chính trị khu vực, nhất là Biển Đông có thể vẫn diễn biến phức tạp, khó lường; các thế lực thù địch ráo riết thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình” với những chiêu thức, thủ đoạn tinh vi hơn. Trong khi đó, nhiệm vụ của Quân đội và Quân đoàn có những bước phát triển mới. Để khắc phục triệt để những tồn tại trên, nâng cao khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, Quân đoàn tập trung vào một số vấn đề cơ bản sau:

Trước hết, tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức về nhiệm vụ cơ động sẵn sàng chiến đấu cho cán bộ, chiến sĩ. Đặc điểm của Quân đoàn là có nhiều đối tượng quân (bộ binh, cơ giới, các binh chủng ngành), địa bàn đóng quân rộng, phân tán; trong khi nhiệm vụ huấn luyện, luyện tập, diễn tập cơ động sẵn sàng chiến đấu, nhất là việc hành quân mang vác nặng đường dài qua các loại địa hình, trong điều kiện thời tiết phức tạp kết hợp làm nhiệm vụ chiến đấu,… đòi hỏi cường độ hoạt động lớn, ý chí quyết tâm cao và tinh thần vượt khó mới có thể hoàn thành nhiệm vụ. Cùng với đó, mặt trái của cơ chế thị trường và sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch luôn tác động hằng ngày, hằng giờ vào tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ. Do vậy, tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm, thống nhất về ý chí, hành động cho cán bộ, chiến sĩ là vấn đề quan trọng, bảo đảm cho Quân đoàn hoàn thành nhiệm vụ cơ động sẵn sàng chiến đấu. Hằng năm, căn cứ vào Chỉ lệnh công tác quân sự - quốc phòng, Chỉ thị sẵn sàng chiến đấu của Tổng Tham mưu trưởng, Quân đoàn đẩy mạnh việc quán triệt, thực hiện nhiệm vụ giáo dục chính trị cho các đối tượng. Nội dung giáo dục toàn diện, tập trung giáo dục cho bộ đội nắm chắc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, nhiệm vụ của Quân đội, của Quân đoàn và truyền thống quân sự của dân tộc, nhất là truyền thống cơ động “Thần tốc, Quyết thắng” của Quân đoàn trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ vừa qua. Trong bối cảnh hiện nay, công tác giáo dục phải làm cho bộ đội nhận thức đúng về âm mưu, thủ đoạn tác chiến bằng vũ khí công nghệ cao của các thế lực thù địch, nhiệm vụ của Quân đoàn, tầm quan trọng của việc cơ động chiến đấu đối với Binh đoàn chủ lực. Qua đó, nâng cao ý thức trách nhiệm, tinh thần vượt qua khó khăn, gian khổ cho bộ đội trong thực hiện nhiệm vụ.

Thiếu tướng Trần Duy Giang chủ trì hội nghị rút kinh nghiệm công tác giáo dục, quản lý kỷ luật và bảo đảm an toàn (2015-2017) do Quân đoàn tổ chức. (Ảnh: qdnd.vn)

Quân đoàn luôn coi trọng việc đổi mới, đa dạng hóa, linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp giáo dục sát với đặc thù của đơn vị chủ lực cơ động chiến lược của Bộ, phù hợp với từng đối tượng theo Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”. Đồng thời, coi trọng giáo dục truyền thống; kết hợp giữa giáo dục thường xuyên với giáo dục đột xuất theo nhiệm vụ; giữa giáo dục cơ bản với vận dụng linh hoạt các hình thức tuyên truyền, thông qua hoạt động văn hóa, văn nghệ; nắm chắc diễn biến tư tưởng, kịp thời định hướng, giải quyết dứt điểm các vướng mắc nảy sinh. Chú trọng phát huy vai trò đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp, nhất là cán bộ chính trị đối với công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, gắn kết quả hoàn thành nhiệm vụ cơ động sẵn sàng chiến đấu của cơ quan, đơn vị với kết quả hoàn thành nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp và lấy đó làm tiêu chí để đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị. Nhờ đó, vai trò của đội ngũ cán bộ chủ trì đã được phát huy cao, thực sự là nhân cốt quyết định đến kết quả hoàn thành nhiệm vụ cơ động sẵn sàng chiến đấu của Quân đoàn. Đồng thời, tích cực đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) gắn với thực hiện có hiệu quả các chỉ tiêu phong trào Thi đua Quyết thắng, tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện nhiệm vụ quan trọng này.

Hai là, nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập cơ động sẵn sàng chiến đấu. Để làm được điều đó, hằng năm, trên cơ sở bám sát nhiệm vụ, tổ chức biên chế của các cơ quan, đơn vị; đặc điểm địa bàn và các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh huấn luyện của trên, nhất là Nghị quyết 765-NQ/QUTW, ngày 20-12-2012 của Quân ủy Trung ương về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”, Quân đoàn tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện với nhiều khâu đột phá, trong đó có đột phá vào huấn luyện nâng cao khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu, tạo chuyển biến đồng đều vững chắc cho các đối tượng và các loại hình đơn vị, trọng tâm là huấn luyện theo tình huống, huấn luyện cơ động, huấn luyện đêm và huấn luyện thể lực. Theo đó, Quân đoàn tập trung tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ tổ chức chỉ huy, năng lực thực hành huấn luyện, luyện tập, diễn tập cơ động sẵn sàng chiến đấu cho đội ngũ cán bộ các cấp. Tổ chức thành lập tổ xây dựng tình huống (dưới sự chỉ đạo của Bộ Tổng Tham mưu), soạn thảo các tình huống và tổ chức huấn luyện điểm để rút kinh nghiệm, nhân rộng trong Quân đoàn. Chủ động chuẩn bị đầy đủ nội dung, chương trình, kế hoạch huấn luyện; trong đó, ưu tiên tăng thời gian huấn luyện đêm và huấn luyện các nội dung cơ động và bổ trợ cho cơ động, như: các bài tập về kỹ thuật chiến đấu bộ binh, bộ binh cơ giới, chiến thuật (bộ binh, binh chủng), tăng cường thể lực, vượt sông, hành quân cơ động đường dài, v.v. Tích cực chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất huấn luyện (giáo án, bài giảng, mô hình, học cụ, thao trường, bãi tập,…) sát với nhiệm vụ, địa bàn, tổ chức biên chế của các đơn vị; trong đó, chú ý chuẩn bị các cung đường phục vụ cho huấn luyện cơ động đường dài. Trong huấn luyện về cơ động lực lượng, Quân đoàn thực hiện đầy đủ, đúng quy trình các bước theo quy định của Điều lệ công tác tham mưu huấn luyện chiến đấu, thực hiện huấn luyện từ đơn giản đến phức tạp, từ thấp đến cao, kỹ thuật đến chiến thuật, huấn luyện cơ bản đến tập tổng hợp, luyện tập và diễn tập.

Để nâng cao chất lượng huấn luyện chuyên sâu, Quân đoàn chú trọng phân loại đối tượng (năm thứ nhất, năm thứ hai bộ binh, binh chủng,…) để xác định nội dung, phương pháp huấn luyện cơ động sẵn sàng chiến đấu. Đối với chiến sĩ năm thứ nhất, kết thúc chương trình huấn luyện cơ bản, các đơn vị tăng cường huấn luyện, rèn luyện nâng cao thể lực, sức bền chịu đựng, huấn luyện kỹ thuật gói buộc quân tư trang, mang đeo vũ khí, trang bị chiến đấu cá nhân và tổ chức hành quân theo thứ tự tăng dần về trọng lượng và quãng đường. Riêng chiến sĩ thuộc các đơn vị bộ binh cơ giới, Quân đoàn tổ chức huấn luyện thuần thục việc triển khai đội hình xe cơ giới, động tác lên, xuống xe,… để sẵn sàng cơ động làm nhiệm vụ khi có lệnh. Đối với chiến sĩ bộ binh năm thứ hai, tổ chức huấn luyện các bài kỹ thuật bắn súng nâng cao gắn với chiến thuật, hành quân mang vác nặng đường dài với cường độ lớn, sát với nhiệm vụ diễn tập và tham gia diễn tập có bắn đạn thật. Đối với chiến sĩ binh chủng, tăng cường huấn luyện thành thạo kỹ thuật bắn súng trên xe trong hành tiến theo kíp chiến đấu, kỹ thuật bơi vượt chướng ngại nước, vượt sông và hành quân cơ động chiến đấu trong đội hình cơ giới cũng như phối hợp chiến đấu với bộ binh và các quân chủng, binh chủng khác. Để vận dụng nguyên tắc, lý luận vào thực tiễn cơ động chiến đấu, hằng năm, Quân đoàn chỉ đạo tổ chức luyện tập chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu và diễn tập cấp chiến dịch, chiến thuật; diễn tập hành quân, trú quân, cơ động đường dài theo các phương án sẵn sàng chiến đấu đã được phê duyệt. Qua đó, trình độ chỉ huy của cán bộ và khả năng hiệp đồng chiến đấu của đơn vị được nâng cao, tạo tiền đề quan trọng để Quân đoàn hoàn thành nhiệm vụ cơ động chiến đấu.

Ba là, phối hợp chặt chẽ với khu vực phòng thủ địa phương, nhằm bảo đảm tốt các mặt cho nhiệm vụ cơ động sẵn sàng chiến đấu. Đặc điểm và yêu cầu nhiệm vụ của Quân đoàn là thường phải cơ động thực hiện nhiệm vụ ở tầm chiến dịch, chiến lược, trên phạm vi rộng, qua nhiều địa bàn, địa phương với nhiều địa hình phức tạp. Vì thế, cùng với chủ động làm công tác bảo đảm trong nội bộ, việc phối hợp với các lực lượng và khu vực phòng thủ các địa phương là nội dung quan trọng trong nâng cao khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu của Quân đoàn. Căn cứ vào Quyết tâm bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Quyết tâm tác chiến chiến lược trên các chiến trường cùng các kế hoạch, phương án tác chiến đã được phê duyệt, Quân đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có kế hoạch phối hợp cụ thể với các lực lượng, khu vực phòng thủ địa phương nhằm tạo thế bảo đảm vững chắc, kịp thời các mặt cho cơ động. Trong quá trình phối hợp bảo đảm, tập trung vào các nội dung, như: đường cơ động, các bến vượt sông (bộ binh, cơ giới), các điểm dừng, trú quân, các tuyến: tập kết chiến đấu, bố trí chiến đấu, xuất phát xung phong để sẵn sàng xử lý thắng lợi các tình huống trong quá trình cơ động. Phương pháp bảo đảm là phối hợp xây dựng một phần trong thời bình phục vụ huấn luyện, diễn tập và sẵn sàng nâng cấp, phát triển, hoàn thiện đầy đủ khi chiến tranh xảy ra. Coi trọng phối hợp bảo đảm trinh sát nắm địch, thực hiện phương án chiến đấu tại chỗ, dẫn đường; bảo đảm các trục đường chính, đường nhánh, căn cứ hậu cần, các trạm sửa chữa, cứu kéo, khu tập trung vũ khí, trang bị hư hỏng, v.v. Đặc biệt, Quân đoàn chú trọng dự kiến các tình huống có thể xảy ra trong quá trình cơ động, như: biểu tình, bạo loạn hòng cản trở quá trình cơ động, hỏa lực địch tập kích vào đội hình để phối hợp với khu vực phòng thủ địa phương và các lực lượng chức năng xử lý kịp thời, góp phần nâng cao khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thiếu tướng TRẦN DUY GIANG, Tư lệnh Quân đoàn